OERA LINDA BOEK - CHRONOLOGIE 1800-1916   1917-HEDEN

 

 

180000 op kostskoalle yn Ljouwert by jhr. Louis M. Waubert de Puiseau (frânske skoalle?).

1800-1806 op latynske skoalle yn Ljouwert (rektor Valentinus Slothouwer) (aug. 1800)

1800-1849 Wopko Cnoop Koopmans

1800-1880 Edwin Guest

18000000 Joost Halbertsma (11) wordt in Aug. 1800 ingeschreven als leerling van het stedelijk gymnasium te Leeuwarden.

 

1801 Rinse Koopmans hâldt redefiering oer Gijsbert Jacobs, Friesch dichter foar de maatskippij Felix Meritis yn Amsterdam.

1801-1874 Taco Roorda

 

18020000 Geb. van Jacob van Lennep (1802-1868), schrijver van historische romans.

1802-1868 Jacob van Lennep, soan fan David Jacob van Lennep, skriuwer.

1802-1887 A.F. Pott

 

18030000 Joost Halbertsma (14) ging na 3 jaar over tot de Rectorsschool, aan wier hoofd toen de voortreffelijke Valentinus Slothouwer stond, genoot zijn godsdienstige opleiding bij den humanen doopsgezinden leeraar Jan Brouwer, in wiens familiekring hij werd opgenomen.

1803-1863 A. Telting

1803-1880 Eelco Verwijs

1803-1883 J.H. Behrns

 

18040000 Geb. van J.G. Ottema (1804-1879)

1804-1854 ds. J. Boeke

 

1805-1806 Halbertsma yn ‘e kost yn Ljouwert by jhr. Louis M. Waubert de Puiseau.

1805-1806 Joost Halbertsma (11) gaat ter kostschool bij Jhr. Waubert de Puiseau te Leeuwarden.

1805-1894 ds. A.M. Cramer

 

1806 Halbertsma rede op it gymnasium oer it útnimmende fan de grykske taal (7 july) ± 1806 begjin fan beoefening âlde germaanske talen

1806-1877 Arie de Jager

 

1807 Halbertsma earste yn ‘e kunde kommen mei Bilderdijk

1807-1813 Joost Halbertsma (18) gaat naar het Atheneum Illustre en de kweekschool der Doopsgezinden te Amsterdam, studeert daar theologie.

1807-1813 op ‘e kweekskoalle (seminarium) yn Amsterdam. Studearre mei help fan in beurs. Omgong mei de bruorren Jeronimo en Bernard de Bosch, har sweager Gerrit de Vries (mijnen gullen wekelijkschen gastheer durende mijn academisch leven, vader van wijlen mijnen vrienden Abraham (1773-1862) en Jeronimo de Vries; Abraham is de heit fan Matthias de Vries) (neamd yn Over de uitspraak van het Landfriesch 1867; sjoch Brekker en Bouwer s. 355) Komt ek yn ‘e kunde mei Siegenbeek, Joan Melchior Kemper, D.J. van Lennep. Makket freonen: J. van Leeuwen (moat de stúdzje opjaan), F.A. van Hall. (sjoch Brekker en Bouwer s. 11-12).

1807-1857 John Mitchell Kemble

 

1808 Fichte, Reden an die deutsche Nation

1808-1810 Caspar Jacob Christiaan Reuvens (1793-1835) studeert aan het Athenaeum Illustre te Amsterdam, waar David Jacob van Lennep, vader van de schrijver Jacob van Lennep, hoogleraar Grieks, Latijn, Geschiedenis, Welsprekendheid en Oudheden is.

1808-1875 E.J. Potgieter

 

18090000 heit en mem ferstoarn

1809-1868 L.A. te Winkel

1809-1880 Wopke Eekhoff

 

18100000 Jeronimo de Vries, Proeve eener geschiedenis eener Nederduitsche dichtkunde

1810-1865 R.C. Bakhuizen van den Brink

18110000 Geb. van Cornelis over de Linden (1811-1874) te Den Helder, zoon van Jan over de Linden en kleinzoon van Andries over de Linden.

18110000 prof. Hesselink ferstjert; Koopmans wurdt syn opfolger.

 

18120000 lidmaat yn Amsterdam

 

18130000 Na voleindigde studie wordt Joost Halbertsma (24) predikant te Bolsward. Daar legde hij den grondslag voor zijn uitgebreide kennis der Noordsche talen en tongvallen en bestudeerde Gijsbert Japiks, tot wiens vereering hij den 7 Juli 1823 ‘het Gijsbertsbeeld’ mocht inwijden.

18130000 proponint

 

1814-1821 dûmny yn Bolsert

 

18150000 Hamaker beneamd oan frjentsjerter Athenæum

 

18160000 Jacob Grimm, Deutsche Grammatik. Eerste deel.

18160000 trout mei Johanna Iskje Hoekema Franz Bopp über das Conjugationssystem der Sanskritsprache etc. Oanwêzich by in foardracht fan Bilderdijk yn Felix Meritis.

 

18170000 Hamaker beneamd yn Leien

18170000 R. Rask, Angelsaksische Sproglaere.

18170000 Rask, Angelsaksisk sproglære (net yn besit fan Halbertsma)

18170529 29-05-1817: NA 1499 Westerstraat 60, Wijk: 3-18, Kadaster: 8276, Archief: 2004-08-09 (Edwin Lijnzaad) Jan van Boven, verkoopt het huis aan Hedde de Ring, meester-timmerman, voor het bedrag van ƒ 100,-. Hedde de Ring, gehuwd met Doortje Ossekooper, krijgt na het overlijden van haar man het huis toebedeeld.

1817-1852 Petrus Halbertsma, klassikus, soan fan Joast, net troud

1817-1862 Harmen Sytstra

1817-1885 W.J.A. Jonckbloet

 

18180000 reizget nei Eeltsje yn Heidelberg

1818-1883 Johannes van Vloten

18190000 Grimm, Grammatik I (earste printinge) Rask, Anvisning till Isländskan

1819-1850 Mr. A. van Halmael richt met eenige vrienden het letterkundi Genootschap Constanter te Leeuwarden op.

 

1820 Rinse Koopmans, Redevoeringen en Verhandelingen (2 dln). Amsterdam. De rede oer Gysbert Japix fan 1801 yn dl 2:283-348. Bopp, Analytical Comparison of the Sanskrit, Greek, …, shewing the Original Identity of their Grammatical Structure.

18200415 Andries over de Linden (61), grootvader van Cornelis over de Linden (9), overlijdt te Enkhuizen. Het handschrift is niet in handen van diens zoon Jan over de Linden terecht gekomen, maar van dochter Aafje.

1820-1865 Hidde Halbertsma, medikus, heechlearaar, soan fan Joast, troud mei Jacoba Sophia Hamaker (nei de dea fan har âlden by Jacobus Geel yn ‘e hûs). 

1820-1889 J.A. Alberdingk Thijm

1820-1892 M. de Vries 

 

18210000 Ecco Epkema, útjefte Friesche Rymlerije (ynklusyf oersetting fan Mornay).

1821-1856 dûmny yn Dimter

 

18220000 Joost Halbertsma (33) wordt predikant te Deventer (1822).

18220000 Joost Halbertsma (33), De lape koer fen Gabe Skroor. Met Eeltsje Hiddes Halbertsma. Dimter : Wid. J.H. de Lange in Soon.

18220000 Joost Halbertsma, De Lapekoer fen Gabe Skroor.( Lappekorf van Gabe de snijder, rijmpjes en vertellingen), Dimter 1822, 1829 12o. Tredde Jefte 1834 gr. 12o. in het Hgd. en Nederd. overgezet. In de vorm van een almanak. Wordt door K.J. Clement vertaald.

18220000 Joost Hiddes Halbertsma (33), ‘Ontwikkeling der gronden van mijn gevoelen nopens een paar regels uit Giisbert Japiks.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1822

18220000 Ontwikkelingen der gronden van mijn gevoelen nopens een paar regels uit Giisbert Japiks, voorkomende in eene redevoering van.R. Koopmans over dien dichter (Dev., 10 july 1822). V.L. 1822, II (Mengelwerk). De lape koer fen Gabe Skroor. Dimter, (des.) 1822, 36 pp. (200 eks.) Grimm, Grammatik I (2de printinge)

1822-'32 Fryske Heilingen. Berneprinten fan dr. J.H.H., dr. E.H. en keapman T.H. (18 stiks). Dimter 1822-'32. Liederen om gezongen te worden op de Bruiloft van Doctor E. Halbertsma en Mej. B. Fockens.

 

18230000 Cornelis over de Linden (12) wordt leerling scheepsbouw.

18230000 Gysbert-feest Aan de Vriezen bij de ontbloting van het borstbeeld des dichters Gysbert Jacobs in de St. Martinikerk te Bolsward (Mei:) In sankje, dat de Friesen ophelje sille. Deventer,

18230000 In sankje dat de Friesen ophelje sille as it mormeren kopstik fen har riimer Giisbert Japiks iin de Sint Mertens tjerke to Boalsert ontditsen wirt. Dimter, 1823.

18230000 Met de daarbij behoorende stukken, ten voordeele der Commissie van Weldadigheid, uitgegeven door de Commissie, met de oprigting van een gedenkstuk voor Gysbert Japiks belast geweest. . Proeve van toespelingen met planten-namen (Ontboezemingen van D.H. Beucker Andreae, door Halbertsma uitgegeven). Mnemosyne III, 13de stuk, 1824, p. 307-316. Wurdt lid fan de Maatschappij van Nederlandse Letterkunde (Alg.K.L., II:353-354).

18230707 Onthulling van het borstbeeld van Gysbert Japicx in de Martinikerk van Bolsward. Joost Halbertsma houdt de feestrede. Dit feest was de vonk voor een nieuwe opleving van den frieschen geest en Halbertsma (34) kwam er door in aanraking met friesche edellieden, geleerden, historici en dichters, zooals Jhr. v. Humalda, Prof. E. Wassenbergh, Ds. R. Posthumus, J.C.P. Salverda, Mr. J.W. de Crane, H. Amersfoordt en ook met Bilderdijk, die eenige verzen van Gysbert Japiks voor hem in hollandsche dichtmaat overzette.

1823-1877 Watse Halbertsma, seekaptein, soan fan Joast, net troud 

 

18240000 Halbertsma Hulde aan Gysbert Japiks bewezen, in de Sint Martini kerk te Bolsward op den 7 Julii

18240000 Joost Halbertsma (35), Hulde aan Gijsbert Japiks, 1e st. 1824, 2e st. 1827; het derde stuk is nooit verschenen.

18240000 Rinse Posthumus verwerft naam met zijn Friese verzen.

18240000 Uitgave van een bewerking van Huigens' Batava Rempe.

 

18250000 Rask, Frisisk Sproglære Begjin korrespondinsje mei Bilderdijk. Moetet Bilderdijk.

 

18260000 Grimm, Grammatik II

18260000 Jacob Grimm, Deutsche Grammatik, tweede deel.

 

18270000 Hulde aan Gysbert Japiks. Uitgegeven ten voordele der Maatschappij van Weldadigheid, door de Commissie met de oprigting van een gedenkstuk voor Gysbert Japiks belast geweest. Tweede stuk. (Dev., 10 juny 1827). Dêryn tekstútjefte fan Philippe de Mornay en fan de oersetting fan Gysbert Japix. Hânskriften dêroer: Over de Spelling van Gysbert Japiks (PB 212 hs). Bilderdijk neamd. Humboldt, Lettre à M. Abel-Rémusat (oer sjineesk) Bopp, twa artikels yn: Berliner Jahrbücher für wissenschaftliche Kritik, as besprek fan Grimm syn Grammatik fan 1822. Yn 1836 wer ferskynd yn: Vocalismus oder sprachvergleichende Kritiken über J. Grimm's deutsche Grammatik (mei noch in stik oer Graff syn Althochdeutscher Sprachschatz út 1835).  Bopp, Ausführliches Lehrgebäude der Sanskrita-Sprache. Samuel Muller en Jeronimo de Vries Gzn., Hulde aan Rinse Koopmans (PB 316 TL)

18270707. Joost Halbertsma (38), Hulde aan Gysbert Japiks bewezen, in de Sint Martini Kerk te Bolsward, op den 7 Julij 1823. Heruitgave van Gysbert Japicx (1603-1666). Bolsward : Hessing.

 

18280000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘Aanmerkingen, rakende den door den heer J.H. Halbertsma (39) gemeengemaakten brief van Carolus Niëllius.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1828 (1828)

18280000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘Hulde aan Gysbert Japiks, door J. Hiddes Halbertsma (39). IIde Stuk.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1828 (1828)

18280000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘Hulde aan Gysbert Japiks, door J. Hiddes Halbertsm (39)a. IIde Stuk. Te Leeuwarden, bij H.C. Schetsberg. 1827. In gr. 8vo. XLIV en 408 bl. f 3-60.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1828 (1828)

18280000 Brief van Carolus Niellius aan J. Augustijn (= Uitenbogaert), betreffende de Synode te Dordrecht (1618/9). V.L. 1828, II, p. 174-188. Halbertsma keapet Hemsterhuis syn Lectio publica út de neilittenskip fan Wassenbergh. Besprek fan Hulde II. Leeuwarden 1827 (VL I: 160-165,204-208)

18280121 Brugmans. H., - Het Oera-Linda-boek (N.a.v. dr W. de Jong Hzn: Het geheim …, Bolsward, 1927). - De Groene Amsterdammer 1928, 21 Jan.

18280404 04-04-1828: NA 1580 Westerstraat 60, Wijk: 3-18, Kadaster: 8276, Archief: 2004-08-09 (Edwin Lijnzaad) Doortje Ossekooper is tweemaal getrouwd geweest, de derde keer trouwt zij met Meindert Hart, weduwnaar van Jonasje Bakuwel. In haar testament bepaalt ze dat 'Meindert Hart gedurende zijn leven het vruchtgebruik van het huis met de daarin zijnde meubelen en huisraad krijgt. Tafelzilver, linnen en beddengoed zijn daarbij niet inbegrepen'.

 

18290000 Het geslacht der Van Haren's. Fragmenten. Deventer, 1829, XVI, 315, (1) pp. Besprek fan dit boek troch J.T. Bodel Nijenhuis yn: Vriend des Vaderlands III: 691-707. De Lapekoer fen Gabe Skroor. Dimter, (1829), 237, (1) pp. Tjien sangstikjes uut de Lapekoer mei in accompagnemint fenn'e guitarre oaf de piano (fan P. Tadema nei Dútkske wizen). Deventer, 1829, 12 pp. S.S., Uittreksel uit eenen brief, rakende de Heer John Bowring. . [anonym], Besprek fan: Brieven van John Bowring. 1e stukje, Leeuwarden. I:441-449, 596; Arnemsche Courant 22 aug. John Bowring, Brief aan de redacteur der V.L. II: 399-401. John Bowring, Frisian Literature. Westminster review XXIII.

18290000 Joost Halbertsma (30), Het geslacht der van Harens (Lindenoord), Fragmenten. Dev. 1829.

18290714 Brief van Joost Halbertsma (30) aan John Bowring (1792-1872).

1829-1894 Tsjalling Halbertsma, klassikus, rektor, heechlearaar, soan fan Joast

 

18300000 Brieven van John Bowring, geschreven op eene reize door Holland, Friesland en Groningen; voorafgegaan door Iets over de Friesche letterkunde en gevolgd door Iets over de Hollandsche taal- en letterkunde, Leeuwarden . Besprek fan dit boek yn V.L. I:114-127. [anonym], Stukken van en over J. Bowring. (Besprek fan: Sketch of the Language and Literature of Holland. By John Bowring ... Amsterdam 1829; B.H. Lulofs, Eenige Toelichtingen en Bedenkingen op des Geleerden Dr. John Bowring's ... Aanmerkingen over ... Nederlandsche Dichters, Redenaren en andere Schrijvers. Groningen 1829; Brieven van John Bowring, geschreven op eene Reize door Holland, Vriesland en Groningen. II. Leeuwarden 1829). V.L. 1830, I (Boekbeschouwing), p. 114-127. A. Telting, Verkorte vertaling van Frisian literature. L.C. no. 66. Mengelwerk. Briefwiksel Grimm – Halbertsma 1830 (20-5) – 1858 (3-7).  Briefwiksel Rask – Halbertsma (1830 maart – juny). Gjin professor oan Dimter Atheneum. Wurdt correpondent van de Tweede Klasse van het Koninklijk Nederlandsch Instituut (Alg..K.L. I:99). Rask stjoert Halbertsma in eksemplaar fan Erasmus Rask, A grammar of the Anglo-Saxon tongue. Halbertsma lient in eksemplaar fan Grimm syn grammatika fan H.W. Tydeman (1ste diel, 2de printinge). Bopp, Glossarium Sanscritum

18300000 Geb. van Eelco Verwijs (1830-1880). Naar afkomst was hij van vaderszijde voor de helft een Westfries en van moederszijde voor de helft een Fries.

18300103 Brief van Joost Halbertsma aan E.C. Werlauff.

1830-1833 Cornelis over de Linden (19) maakt als scheepstimmerman een reis mee naar Hongkong.

 

18310000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘Het Geslacht der Van Harens. Fragmenten. Door J.H. Halbertsma (42). Te Deventer, bij J. de Lange. In gr. 8vo. f 3-80.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1831 (1831)

18310000 In skotsck miel (J.H.). Fr.J. 1831, p. 71-72. Brabantsche fabrieken (S. S.). L.C. 1-2-1831. [anonym], Tegen-beoordeling (Kommentaar op in earder yn it Mengelwerk fan de LC ferskynde krityk op it Prospectus foar de útjefte fan ‘Friesche idiotismen' troch prof. A. Ypey). L.C. 8-11-1831.(??) Briefwiksel Bosworth – Halbertsma (1831-1840) (PB hs 6185). Kladbrief Halbertsma oan Bosworth aug.-des. 1836. Grimm, Grammatik III Wennet in kolleezje fan Bilderdijk by.

18310000 Jacob Grimm, Deutsche grammatik. Derde deel.

18310000 Mededeling van C. Wijs over Jan over de Linden. Jan over de Linden pocht over zijn zeer oude afkomst.

18310000 Willem Bilderdijk (1756-1831) overlijdt.

 

18320000 Hambacher Fest loopt uit op een demonstratie tegen de regering.

18320000 Robert Chambers publiceert The Book of Days.

18320000 Under Mengelwerk (?): S.S. skriuwt oer de Heliand (útjûn fan J.A. Schmeller yn 1830), nei oanlieding fan in stik fan V.H. yn de LC fan 15 novimber 1831. L.C. 20-3-1832. Under Mengelwerk: S.S. réagearret op stik fan N.S. yn de LC (27-3-1832) oer alliteraasje yn it Nederdútsk; ferskilt dêroer fan miening mei Rask. L.C. 24-4-1832. Nog iets (Over straf van een jongen in weeshuis te Deventer, H.). L.C. 8-5-1832 (??) Oantekeningen Halbertsma by Thorpe, Caedmon 1832. In the MS. of Cædmon they were also at first very sparingly used; but were profusely added by the same hand that corrected the M.S. [Guest's History of English Rhythms. In een contracritiek. Gent. Magaz. Jun. 1838. p. 624. Aug. 143.]. To effect those objects, we have periods ending in the midst of a section, and pauses immediatly between a preposition and its substantive. Guests Hist. of English Rhythms. 2 vols. 8o. Pickering. 1838. [net PB]  Rask syn fryske grammatika oerset yn nederlânsk (De Haan Hettema) Rask ferstoarn Bopp, Grammatica critica linguae Sanscritae A. Ypeij, Beknopte geschiedenis der Nederlandsche tale II. Bijvoegsels en aanmerkingen behelzende. Groningen (459, 463-465). ca. 1832 De beaste Freed yn Ljouter merke (fan Tj. Halbertsma) en: Forhael fen 'e thúskomst, en: In ny liet op Grouster merke (beide fan J.H. Halbertsma). (ca. 1832).

 

18330000 Cornelis over de Linden (22) krijgt een aanstelling als scheepstimmerman eerste klasse aan ’s Rijks Marinewerf te Den Helder.

18330000 Cornelis over de Linden (22) trouwt met weduwe May. Zij heeft vier kinderen uit haar eerste huwelijk.

18330000 J.H.H., Tijdrekenkunde. L.C. 12-3-1833. J.H.H., Menschenoffers. L.C. 12-3-1833. J.H.H., De zwijgende reisgenoot (Dev., maart 1833). L.C. 2-4-1833. J.H.H., Wijsgeren en wijsheid (Uit het Gentlemans Magazine). L.C. 2-4-1833. J.H.H., Varia (Bijzonderheden uit Engeland). L.C. 1-10-1833 (??). Ontwerp van inteekening op een handschrift uit de 15de eeuw, getiteld: Jurisprudentia Frisica (Friesche Regtkennis) (Dev., 20 okt. 1833). S.adr., 14 p. (PB 1312 hs) Taalkundig reisplan (PB 122 hs). Negatyf oer meganyske wurkwize fan Rask. It Easten wurdt oerlitten oan Hamaker. Mar it sanskryt komt wol foar yn Halbertsma syn eigen taalferliking (s. 14 en 16). Bopp noch net neamd. Bopp, Vergleichende Grammatik des Sanskrit (I) etc. (1833-1852) Membre ordinaire de la Société des Antiquaires du Nord

18330000 M. de Haan Hettema, vertaling van R. Rask, Frisisk Sproglaere.

1833-1861 Binnert Willem Anne Halbertsma, seeman, soan fan Joast, net troud

 

1834000 Joost Halbertsma (45), Friesche spelling en Proeve van vergelijking tusschen de boven ontworpene spelling en die van Gysbert Japicx.

18340000 Friesche spelling (oct. 1833) en: Proeve van vergelijking tusschen de boven ontworpene spelling en die van Gysbert Japicx, en: Toelichting van de ontworpene spelling door voorbeelden in rijm en onrijm, en: Toepassing van de ontworpene spelling op het tegenwoordige Hindelopersch. Fr.J. 1834, p. 1-76. (Friesche spelling ek apart útjown) De lapekoer fen Gabe scroar. Tredde jefte. Dimter, 1834. (Der binne krekt as yn 1829 tige ferskillende útjeften) (mei stik oer spelling). Dêryn albumblêd fan Bilderdijk. Besprek fan dit boek troch W. Eekhoff yn L.C. 25 nov. S., Iets over harddraverijen. (S.). L.C. 22-7-1834 (??). Berjocht oer: Fragmenten der vertaling van Ulphilas door graaf Castiglioni uit te geven, en over fragmenten uit Maerlants Spiegel Historiael door M. van Doorninck ontdekt. (Dev., 1 nov. 1834). Alg.K.L. 1834, II (no. 50, 14-11-1834). Halbertsma en de Anglo-Saxon controversy (1834-1835). Cf. Edwin Guest, A History of English Rhythms 1838.  Graff, Althochdeutscher Sprachschatz I. Tsjin Grimm syn Lautverschiebungsgesetz. (6 dielen: 1834-1842). Rask oerset yn dútsk (Buss)

1834-1838 Vier brieven van C.O. Castiglioni (1785-1849) aan Joost Halbertsma.

 

18350000 De sceerwinkel fen Joute-baes. Dimter, 1835, XII, 24 pp. Stik oer Salverda De overblijfselen der Gotische taal, zooverre zij tegenwoordig bekend zijn. (Dev., 12 febr. 1835). V.L. 1835, II (Mengelwerk), p. 165-178. Halbertsma optein oer lûdferskowing. Berigten (Dev. 18 oct. 1835; oer J. Grimm, Deutsche Mythologie; Outzen, Woordenboek van het [Noord]friesch; angelsaksyske útjeften fan Thorpe en Kemble en de Anglosaxon controversy; Jonathan Boucher, Lexicon van verouderde en provinciale woorden; P. Chabaille, Le Roman du Renard). Alg.K.L.1835 II, p. 388-391 (no. 53, 4-12-1835), 402-403 (no. 54, 11-12-1835). (sj. Vermeiren 54, 2142, 2166). (O.Z. v. Haren). Onbekend gedicht van eenen bekenden dichter (nov. 1835). Deventer,

18350000 Geb. Francois Haverschmidt te Leeuwarden.

18350000 Jacob Grimm publiceert zijn Teutonic (Deutsche) Mythologie. Herdrukt 1844, 1854.

18350000 Joost Halbertsma (46), De Sceerwinkel fen Joute-baes. Dimter. 1835. kl. 8o.

18350000 Joost Hiddes Halbertsma (46), ‘Aan den redacteur der Vaderlandsche Letteroefeningen.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1835 (1835)

18350000 Joost Hiddes Halbertsma (46), ‘Mengelwerk.’, ‘De overblijfselen der Gothische taal, zoo verre zij tegenwoordig bekend zijn. Door J.H. Halbertsma,’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1835 (1835)

18350000 Lid Prov. Utrechts Genootschap K. en W. (Alg.K.L. II:222). Hamaker Akademische Voorlezingen. Oer Sanskrit en mear wittenskiplike status fan taalkunde (learling fan Bopp). Hamaker leaut net oan de wet fan de lûdferskowing. Hamaker ferstjert Dea fan Wilhelm v. Humboldt (1767-1835) Besprek fan Brieven van John Bowring, geschreven op eene reize door Holland, Friesland en Groningen. Boekzaal I: 684-688.

18350623 Jan over de Linden (1787-1835) overlijdt aan boord van Z.M. Wachtschip ‘Euridice’.

 

1836/37 Brieven van W. Bilderdijk (5 dln). Amsterdam. (eks. PB mei hss. oant. J.H.H.).

18360000 De Noärcher Ruen oan Gabe scroar. Ien Brief screaun yn de Moanne, foun in opbrocht troch syn Omke Dr. E.H. fen Grouwergea, mei kantteikeningen fen J.H.H. Dimter 1836 kl. 8o. en een Nederduitsch vers Vriesland.

18360000 De Treemter (It Reventer) fen it Sint Anthoni Gasthuws to Ljouwert, of trye leugeners troch ien greate ljedgen forbellere, fen Dr. E. met kantteikeningen fen J.H. Dimter 1836. kl. 8o.

18360000 Jacob van Lennep, De Roos van Dekama. In De Roos van Dekama, een historische roman in de trant van Walter Scott, wordt de lezer meegevoerd naar 1345: het jaar waarin Graaf Willem IV van Holland een nederlaag lijdt tegen de weerspannige Friezen. In dit decor situeert Van Lennep een met veel vaart en verve geschreven verhaal over de lotgevallen van twee ridders uit Willems gevolg. De blonde, kalme Deodaat en zijn beste vriend Reinout, die donkerharig en driftig is, weten beiden niet wie hun vader is. Tevens dingen zij getweeën naar de hand van de Friese Madzy, de enige dochter van Sjoerd Dekama. Parallel aan dit conflict speelt de strijd tussen Willem IV en de vrijheidslievende Friezen. Na vele gecompliceerde verwikkelingen, waarin de sluwe bisschop Jan van Arkel een sleutelrol speelt, vinden uiteindelijk alle geheimzinnigheden, toevalligheden en voorspellingen hun plaats. Uit de bewaard gebleven handschriften en notities van Van Lennep blijkt dat de auteur veel werk heeft gemaakt van de historische achtergrond en er naar heeft gestreefd zijn romanwereld te stofferen met authentieke details. Maar de roman laat tevens zien dat de schrijver met deze zorgvuldig verzamelde gegevens een spel weet te spelen, waarin hij, soms met een knipoog naar de lezer, de geschiedenis naar zijn hand zet. Het is deze mengeling van spel en ernst die dit werk van Van Lennep zijn charme geeft. Bron: Bezorgd door: Joke van der Wiel, Uitgever: Athenaeum - Polak & Van Gennep, Uitvoering: gebonden met stofomslag, geïllustreerd, ISBN: 9789025331429

18360000 Joost Halbertsma (47) ‘Friesic, ancient and modern Friesic compared with Anglo-Saxon’. In: The Origin of the German and Scandinavian Languages and nations: with a sketch of their literature, and short specimens of the Anglo-Saxon, Friesic, Flemish, Dutch, the German from the Moeso-Goths to the present time, the Icelandic, Danish, Norwegian, and Swedisch: tracing the progress of these languages, and their connexion with the Anglo-Saxon and the present English. J. Bosworth (Londen, 1836), p. 35-81.

18360000 Knut Jungbohn Clement, Ueber den Ursprung der Theudisken. Altona, 1836

18360000 Proeve van een woordenboekje van het Overijsselsch (nov. 1835). (O.A. 1836, p. 184-256, XXV. (dêryn ek oer Graff). (N.W.(?) 46 (1997)). Giet yn op Althochdeutscher Sprachschatz I fan Graff (1834). De Treemter fen Dr. E. Halbertsma, mei kântteikeningen fen -. Dimter, 1836, (4), 59, (1) pp. De Noärcher ruen oan Gabe scroar. Ien brief screaun yn de moanne, foun in opbrocht troch syn omke Doctor E. Halbertsma fen Grouwergea, mei kântteikeningen fen -. Dimter, 1836, 48 pp. Besprek fan dit stik troch W. Eekhoff yn L.C. 5 july. Brief oan Eolus (sj. 1837). Berjochten oer de stoarm fan 29 nov. 1836. L.C. 2, 6 en 13 desimber. (sj. Eolus). Friesic, ancient and modern Friesic compared with Anglo-Saxon. Yn: J. Bosworth. The Origin of the Germanic and Scandinavian languages and nations. London, 1836, p. 35-81. Ek oer heechdútske lûdferskowing. Bopp, Vocalismus oder sprachvergleichende Kritiken (Grimm, Graff). J.H.H., Onno Zwier van Haren (12 febr. 1836). L.C. 23-2-1836. H., Dat was verstandig. L.C. 12-4-1836. (??). Krityk fan Pott op Hamaker. Lid twadde klasse Kon. Ndl. Inst. (Alg.K.L. II:210).

18360000 Wandeling door Gaasterland van J.H. Halbertsma, de schrijver Jacob van Lennep (1802-1868) en de Harlinger koopman-geleerde Freerk Dirks Fontein (1777-1843), mede-oprichter van het Friesch Genootschap. [Mogelijk heeft deze wandeling J.H. Halbertsma geïnspireerd tot ht schrijven het Oera Linda Boek.

18360617 Gerrit Jansen geboren.

18360818 18-08-1836: NA 1592 Westerstraat 60, Wijk: 3-18, Kadaster: 8276, Archief: 2004-08-09 (Edwin Lijnzaad) Bouwe Broers, Elisabeth Broers, gehuwd met Jan Pies, en Theodora de Ring enige kinderen en erfgenamen van Doortje Ossekooper, dragen het huis over aan Hendrik Willem Swart, winkelier in manufacturen en kapitein bij het bataljon van de dienstdoende schutterij. Het huis wisselt voor een bedrag van ƒ 1.000,—

 

18370000 De Weefschool te Goor. O.A. 1837, p. 81-121. J.H. Warnaars, Teregtwijzingen voor den heer J.H. Halbertsma als auteur der Weefschool te Goor. Zwolle. De Witte Wiven (20 nov, 1836). O.A. 1837, p. 217-252. Korte mededeling Glossarium van 't Overijsselsch en aanvulling Weefschool te Goor. O.A. 1837, p. 271-272. Oan Eölus oer it needwaer fen de 29ste Novimber 1836; ien letter fen - (Dimter, 31 (!) nov. 1836). Dimter, 1837 (4), 66 pp. (Ut it Kamper weekbl. 1837, no. 40 kin opmakke wurde, dat der ek in Hollânske edysje west hat). Eölus, grewa fen storm in onwaer, syn antwird oan -, mei oar grjimmank. Dimter, 1837, (10), 89 pp. Besprek fan W. Eekhoff oer: Oan Eolus, Dimter 1837 (L.C. 7 maart). Besprek fan W. Eekhoff oer: Eolus, grewa, Dimter 1837 (L.C. 2 mei). S., Over de Friesche volksverhalen of sagen. L.C. 17-1-1837. Germaansche letterkunde (Dev. 12 nov. 1837: oankundigingen fan: Von Richthofen, nieuwe uitgave der Friesche wetten; in goatysk fers fan Massman; Jacob Grimm, Sammlung von Dorfweisthümern, eenige Latijnsche dichtstukken uit de middeleeuwen en 4de Deel der Grammatica), Alg, K.L. 1837, II, p. 406-407 (no. 57, 15-12-1837). Grimm, Grammatik IV  Earedoktoraat yn Leien. (honoris causa Phil. Et Litt. Hum. Doctor; Alg.K.L. I:225) Honorair lid van het Genootschap voor de Duitse Taalstudie te Berlijn (Alg.K.L. I:257). J. van Leeuwen, Mededeelingen over de tijd van de huwelijksvoltrekking van Willem van Haren met Marianne Charles in 1737 in een brief aan J.H.H. (Alg.K.L. 1837 I:225-227).

18370000 Jacob Grimm, Dutsche Grammatik. Vierde deel.

18370000 Joost Halbertsma (48), Friesche Heiligen fen Dr. J.H.H., Dr. E.H. in keapman T.H. 1837.

18370000 Joost Halbertsma (48), Oan Eölus oer it Needwaer fen de 29ste Novimber 1836; ien Letter fen J.H.H. Dimter 1837, kl. 8o.

18370000 Willem Bilderdijk, ‘X.Aan Ds. Justus Hiddes Halbertsma (48),te Deventer.’ In: Brieven. Deel 5 (1837)

18370317 Geb. Leendert Floris over de Linden (1837-1919), tweede zoon van Cornelis over de Linden (27).

 

18380000 Bericht wegens de oudste vertaling der psalmen in het Nederlandsch met den XIX psalm als proeve (18 dec. 1837). O.A. 1838, p. 274-321. Germaansche letterkunde (Dev. 11 apr. 1838: over de plannen van J.A. Schmeller mei beiersk wurdboek, glossarium Heliand, ‘Duitschen tongval' yn italiaansk gebiet en kollaasje fan ‘een Codex van den Alexander van onzen Jacob van Maerlant'; yn Weenen heechdútske oersetting fan Tatianus). Alg.K.L. 1838, I, p. 264-265 (no. 17, 20-4-1838).  Aankondiging (Dev. 20 sept. 1838): Ferguut. Ridderroman uitgegeven door L.G. Visscher... Utrecht, 1838. Alg.K.L. 1838, II, p. 377-381 (no. 53, 23-11-1838), 388-393 (no. 54, 30-11-1838). . Taalk. Curiosit. John Bellenden Ker, An Essay on the Archeology of our popular phrases and Nursery Rhymes, Alg.K.L. 1838, II, 427-429 (no. 56, 14-12-1838). Grimm, Über meine Entlassung Brief Halbertsma oan Grimm nei oanlieding fan de Entlassung (1838, 6-6). Halbertsma siik (sj. Na-oogst I 1840). Petrus docht ‘summa cum laude' eksamen yn Leien. B.W.A.E. Sloet tot Oldhuis, Aan J. Hiddes Halbertsma (mei 1837). O.A. 1838:187-189. Foaryn Bosworth 1836: The Rev. Halbertsma observes that the great law of beauty and happiness [?] in human language is variety of writing. New York Review. no. 6. October 1838. p. 367. New York Review Oct. 1838 p. 368, 369, mei reseensje fon Halbertsma syn stik fwar Bosworth oer it frysk. There is a strong reason for supposing that a portion of our Anglosaxon forefathers, and particularly the men of Kent, come from Friesland, and on this account it is very desirable to know something of the old Kentish dialect. Fortunately there is in the British Museum a MS of the fourteenth century written in it and we hope that before long it will be published.' Gentlemans Magazine. July 1838. Vol. X no. 1. pag. 70. Besprek fan J.Bosworth, The origin of the Germanic and Scandinavian Languages and Nations. London 1836 (New York Review 1838, nr. 6, October).

18380000 Edwin Guest, History of English Rhytms. 2 vols. London.

18380606 Brief van Joost Halbertsma aan Jacob Grimm.

18381209 Brief van A. Mai aan Joost Halbertsma (49).

 

18390000 (?) Bosworth (29-5-1839) oan Halbertsma: ‘I cannot lay my hand on the No. of the Gents Magaz. in which your explanation of the Hartelepool Inscription was inserted.' Oantekeningen Halbertsma by Kemble, Translation Beowulf 1837: [Ueber] Beowulf, dasz älteste deutsche, in angelsächsischer mundart erhaltene, heldengedicht, nach seinem inhalte, und nach seinen historischen und mythologischen beziehungen betrachtet von H. Leo. Halle: Eduard Anton 1839. [1791 TL BH] [net PB] Scopes vidsith. Längere Walfahrt. Athelstans sieg bei Brunnan burg. Angelsachsisch und deutsch von Ludwig Ettmüller. Zürich, F. Schulthesz, 1839. 1.28. Gjin professor yn Amsterdam Grimm, resinsje fan Graff III 1837. Wurdt korrespondint fan de âldheidkundige Thüringisch-Sächsische Verein. (Alg.K.L. I:289).

1839-1840 Zes brieven van H. Biondelli aan Joost Halbertsma.

 

18400000 Na enkele jaren actief te zijn geweest in de Onderste Molen in Mechelen, besloot de firma ‘Tielens en Schrammen’ in 1840 een nieuwe papierfabriek te stichten in het gehucht Weert nabij Meerssen. De papierfabriek werd in de nacht van 16 op 17 december 1864 door een brand in de voorraad lompen geheel in de as gelegd. Volgens deskundigen was het papier voor het Oera Linda Boek van deze fabriek afkomstig.

18400000 Cornelis over de Linden (29) gaat Frans leren.

18400000 Joost Halbertsma (51), Twîgen uwt ien alde stamme, uwtjown troch Dr. E. mei oanteikeningen fen Dr. J. Dimter 1840, 12o. in 't Nederd. overgezet door J.J.A. Gouverneur.

18400000 K. von Richthofen Altfriesisches Woerterbuch.

18400000 K. von Richthofen, Friesische Rechtsquellen.

18400000 Knut Jungbohn Clement, Die Nordgermanische Welt. Kopenhagen, 1840

18400000 Letterkundige Naoogst, eerste stuk. Deventer, 1840. (Dêryn Gysbert Japix mei ± diplomatyske útjefte fan Friessche Tjerne). Posityf oer Grimm. J. G(eel), besprek Letterkundige Naoogst (Alg.K.L. II:293-296). Twîgen uwt ien âlde stamme, uwtjown troch Dr. E. Halbertsma, mei oanteikeningen fen -. Dimter, 1840. De Haan Hettema, besprek fan dit boek (De Gids IV:248-252). Besprek fan dit boek yn LC 18 febr. De stuwke (hs.) Paascheyeren (1 dec. 1839). O.A. 1840. No. 40 der ophelderingen in de Bijdragen tot de kennis der Ned. Spreekwoorden. Taalkundig magazijn van A. de Jager III, 1840, p. 457-499. (?) Grimm, Grammatika I (3de printinge). J.H. Behrns, Over de Twenthsche vocalen en klankwijzigingen. In: Taalkundig Magazijn 3:329-390. ca. 1840 Job Riemersma. Polka-Bitter. S.adr. en j. (ca. 1840), 1 p. (?)

18400000 Montanus de Haan Hettema, ‘Twigen uwt ien aldestamme wtjown, troch Dr. E. Halbertsma (51), mei oanteikeningen fen J.H. Halbertsma (51). Dimter, bij J. de Lange. 1840. kl. 8o. IV. en 108 bl.’ In: De Gids. Jaargang 1840 (1840)

18400920 (20 september), Joost Halbertsma, Letterkundige Naoogst. 2 stuk. Dev. 1840-1845, 12o.

 

18410000 [tijdschrift] Gids, De, ‘Boekbeoordeelingen.’, ‘Letterkundige naoogst van J.H. Halbertsma (52), Ph. Th. Mag. et Lit. Hum. Doctor h.c. te Leiden, Lid van het Koninklijk Nederl. Instituut, de Koninkl. Societeit te Kopenhagen, het Genootschap voor Duitsche Taal- en Oudheidkennis te Berlijn, het Thuringsch-Saxisch Genootschap der Koninklijke Universiteit Halle-Wittenberg voor Vaderlandsche Oudheden, de Leidsche Maatschappij, het Genootschap te Utrecht, Buitengewoon Lid van 't Friesch genootschap, Correspondent der Maatschappij van Weldadigheid, enz. Deventer, J. de Lange. 1840. XXIV en 299 bl. kl. 8o.’ In: De Gids. Jaargang 1841.

18410000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘Letterkundige Naoogst van J.H. Halbertsma. Te Deventer, bij J. de Lange. 1840. In kl. 8vo. XXIV en 298 bl. f 3 - :’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1841

18410000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘Twijgen, uit een ouden stam opgeschoten. Door Dr. E. Halbertsma, met Aanteekeningen van Dr. J.H. Halbertsma.’, ‘Uit het Friesch vertaald door J.J.A. Goeverneur. Te Deventer, bij J. de Lange. 1841. In kl. 8vo. 113 bl. f : - 90.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1841

18410000 Avoort, een grenspunt tusschen de marken Nolter en Noltzel. O.A. 1841. Dêryn oer ‘de vaste en ontwijfelbare wet van de verschuiving'. De scearwinkel fen Joute-baes. Mei ien oanwizinge om it Frysk to læzen fen -. Twade bettere jefte. Dimter, 1841. J.J.A. Goeverneur, Twijgen, uit een ouden stam opgeschoten door Dr. E. Halbertsma, met aanteekeningen van Dr. J.H. Halbertsma; uit het Friesch vertaald door -. Deventer,

18410000 W. Eekhoff, besprek fan dit boek (De Gids: 340-346). Besprek fan dit boek (V.L. 655-657). [W. Cnoop Koopmans], besprek fan Letterkundige Naoogst (De Gids V:473-486, 537-549, 597-609). F.F., besprek Letterkundige Naoogst (L.C. 23 febr.). Besprek fan Letterkundige Naoogst (V.L. I: 392-394).

18410000 Wopke Eekhoff, ‘Twijgen, uit een ouden stam opgeschoten. Door Dr. E. Halbertsma, met aanteekeningen van Dr. J.H. Halbertsma. Uit het Friesch vertaald door J.J.A. Goeverneur. Te Deventer, bij J. de Lange. 1841. 113 blz.’ In: De Gids. Jaargang 1841 (1841)

18411000 Brief van Joost Halbertsma aan F.H. von der Hagen.

 

18420000 De Stijl. (23 dec. 1840). O.A. 1842. (Ofsûnderlik útjown, mei as titel: Inleiding tot de lessen over Stijl). Sollisitearret om in professoraat. Ridder Nederlandse Leeuw (Alg.K.L. II:289). Honorair lid van het Archeologisch Genootschap te Athene (Alg.K.L. II:289). Iets over een ouden vorm der gebiedende wijs in het Nederlandsch. Taalkundig magazijn van A. de Jager IV, 1842. Bopp, Über die Verwandtschaft der mal.-polyn. Sprachen mit den ind.-eur. Sprachen. Bopp, Über die Übereinstimmung der Pronomina der m.-p. und ind.eur. Sprachstammes.

18420127 27-01-1842: NA 1597 Westerstraat 60, Wijk: 3-18, Kadaster: 8276, Archief: 2004-08-09 (Edwin Lijnzaad) Vindt de verkoop plaats van het huis door Hendrik Willem Swart, winkelier in manufacturen aan de winkelier Jacob Johannes Schuijt. Het huis wisselt van eigenaar voor een prijs van ƒ 900,—

1842-1913 Samuel Cramer

 

18430000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘Boekbeschouwing.’, ‘De Doopsgezinden en hunne herkomst. Eene ruwe schets van J.H. Halbertsma, benevens eene Lijkrede op Prof. P.O.C. Vorsselman de Heer, en eenige Kerkredenen van denzelfden Schrijver.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1843 (1843)

18430000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘Boekbeschouwing.’, ‘De Doopsgezinden en hunne herkomst. Eene ruwe schets van J.H. Halbertsma, benevens eene Lijkrede op Prof. P.O.C. Vorsselman de Heer, en eenige Kerkredenen van denzelfden Schrijver. Te Deventer, bij J. de Lange. 1843. In gr. 8vo. 409 bl. f 3-60.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1843 (1843)

18430000 en Januarij en Februarij 1844; 1-58). Amsterdam. F.F., Prof. Muller's Recensie tegen Do. J.H. Halbertsma (Prov. Friesche Cour. 15 febr. 1844). Jan de Liefde, Gevaar! Gevaar! En geen vrede! Een woord tot slapen en in slaap gewiegden. Zutfen 1844 (p. 1-9, 21, 33, 48, 68, 71, 73-75, 77, 79). Nei oanlieding dêrfan: De Protestantsche kerk in Nederland in 1844 (Tijdspiegel 1844 II:233-241, 257-270). J.G. Ottema, Iets over de Friesche taal. Friesche Volks-Almanak 1844:79-124, spec. 110-114.

18430000 Ernest Staderman vestigt zich met zijn gezin in Den Helder, waar hij vanaf 1845 te werk wordt gesteld bij de Marine en bevriend raakt met Cornelis over de Linden.

18430000 Het Buddhisme en zijn stichter. Deventer, 1843. (Ook uitgegeven in Overijsselsche Almanak (1842), p. 192-263, onder de titel ‘Shákya Sinha’).

18430000 Joost Halbertsma (54), De Doopsgezinden en hunne herkomst : eene ruwe schets. Benevens Eene lijkrede op prof. P. O. C. Vorsselman de Heer, en eenige Kerkredenen. Dimter [Deventer] : de Lange, , 8o.

18430000 Joost Halbertsma (54), Het Buddhisme en zijn stichter. Overdr. uit: Overijsselsch Almanak, 1843.

18430000 Joost Hiddes Halbertsma (54), ‘Brief aan den WelEdelen Heere Willem de Clercq,lid van het Koninkl. Nederl. Instituut.’ In: De Gids. Jaargang 1843 (1843)

18430000 Shákya Sinha (18 nov. 1842). O.A. 1843. (Ofsûnderlik útjown mei as titel: Het Buddhisme en zijn stichter). Voces quaedam Newaricae et cum aliis et cum germanicis comparatae (dec. 1842). O.A. 1843, De Doopsgezinden en hunne herkomst. Eene ruwe schets van -. Benevens eene lijkrede op Prof.P.O.C. Vorsselman de Heer en eenige kerkredenen van denzelfden schrijver. Deventer, 1843. Tsjin de ortodokse ideeën by de menisten. Brief aan den Weledelen Heere Willem de Clercq, lid van het Kon. Ned. Instituut. (Dev., 6 juny 1843). De Gids VII, 2, 1843. Halbertsma optein oer ‘nieuwe ontdekkingen' etc. Gesprek in den Voghelen-sanck tusschen Jonkheer Willem Anne van Haren en J.H. Halbertsma (1830) (Dev., 29 juni 1842). Yn: Bijvoegselen tot den eersten druk van het leven en karakter van den Admiraal Jhr. Jan Hendrik van Kinsbergen, uit den tweeden druk verzameld, door Mr. M.C. van Hall, Amsterdam 1843:21-28. Briefwiksel Halbertsma – L.C. Luzac (1843-1847). Reis nei Ingelân

1843-1848 Vereeniging ter bevordering der oude Nederlandsche Letterkunde.

 

18440000 (of 1843?) Petrus Halbertsma rektor yn Elburg

18440000 [tijdschrift] Gids, De, ‘Geschiedkundig onderzoek naar den Waldenzischen oorsprong van de Nederlandsche Doopsgezinden, door S. Blaupot ten Cate. Amsterdam, Fr. Muller. 1844. 146 bl. 8o. Gedachten over de getals-vermindering bij de Doopsgezinden in Nederland; naar aanleiding der Schets van den Heer J.H. Halbertsma: over de Herkomst der Doopsgezinden, medegedeeld door S. Blaupot ten Cate. Amsterdam, Fr. Muller. 1844. 38 bl. 8o.’ In: De Gids. Jaargang 1844 (1844)

18440000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘Gedachten over de Getalsvermindering van de Doopsgezinden in Nederland, naar aanleiding der Schets van den Heer J.H. Halbertsma over de Herkomst der Doopsgezinden, medegedeeld door S. Blaupot ten Cate. Te Amsterdam, bij F. Muller. 1844. In gr. 8vo. 38 bl. f : - 40.Geschiedkundig Onderzoek van den Waldenzischen oorsprong van de Nederlandsche Doopsgezinden. Door S. Blaupot ten Cate. Te Amsterdam, bij F. Muller. 1844. In gr. 8vo. XII en 146 bl. f 1-60.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1844 (1844)

18440000 De frisse lucht. O.A. 1844, p. 253-304. (Ek apart útjown mei 12 pp. foarwurd en portret). Under Berigten: meiwurking frege foar: J.M. Firmenich, Germaniens Völkerstimmen. (Dev. 19 juny 1844). Alg.K.L. 1844, I, p. 417-420 (no. 27, 28-6-1844). Observationes etymologicae in vocabula quaedam Koraïca (PB 32 hs). Op reis nei Parys. S. Blaupot ten Cate, Gedachten over de getalsvermindering bij de Doopsgezinden in Nederland; naar aanleiding der schets van den heer J.H. Halbertsma over de herkomst der Doopsgezinden. Amsterdam. S. Blaupot ten Cate, Geschiedkundig onderzoek naar den Waldensischen Oorsprong van de Nederlandsche Doopsgezinden. Amsterdam 1844; p. VI, 4, 5, 14, 15, 23, 28, 33, 36, 38, 61). J. Boeke en A.M. Cramer, Twee brieven ter toelichting en toetsing der schets van J.H. Halbertsma ‘De Doopsgezinden en hunne herkomst'. Amsterdam. S. Muller, Beoordeeling van eenige kerkredenen van J.H. Halbertsma (Overdruk uit: V.L.1843: 665-677, 705-715, 1844:79-124, spec. 110-114; November en December

18440000 Samuel Muller, ‘Boekbeschouwing.’, ‘De Doopsgezinden en hunne herkomst. Eene ruwe schets van J.H. Halbertsma, benevens eene Lijkrede op Prof. P.O.C. Vorsselman de Heer, en eenige Kerkredenen van denzelfden Schrijver.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1844 (1844)

18440000 Samuel Muller, ‘Boekbeschouwing.’, ‘De Doopsgezinden en hunne herkomst. Eene ruwe schets van J.H. Halbertsma, benevens eene Lijkrede op Prof. P.O.C. Vorsselman de Heer, en eenige Kerkredenen van denzelfden Schrijver.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1844 (1844)

 

18450000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘Twee Brieven ter toelichting en toetsing der Schets van J.H. Halbertsma, ‘De Doopsgezinden en hunne herkomst,’ door J. Boeke en A.M. Cramer, Leeraren bij de Doopsgezinde Gemeenten te Amsterdam en Middelburg. Te Amsterdam, bij J.D. Sijbrandi. In gr. 8vo. 82 bl. f :-85.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1845 (1845)

18450000 Aanmerkingen op de Platamsterdamsche Zamenspraak van Mr. J. van Lennep. (8 dec. 1844). O.A. 1845, p. 221-249. (Ek apart útjown: Proeve van Platamsterdamsch.). Letterkundige Naoogst. Tweede stuk. Deventer, 1845. (mei tekst fan en kommentaar op Lectio publica fan Hemsterhusius). Noch net oer heechdútsk konsonantisme. Besprek fan dit boek yn LC 7 okt. 1845. Haring Sifrid Sinnema (= J.H. Halbertsma), De Overijsselsche Spoorweg (9 maart 1845). L.C. 15 april 1845. Haring Sifrid Sinnema (= J.H. Halbertsma), De Spoorweg al of niet (28 mei 1845). Prov. Friesche Cour. 8 juny 1845.

18450000 De heer Munnik verklaart dat Cornelis over de Linden het oude manuscript van het OLB kende.

18450000 Ernest Stadrman in dienst van ’s Rijks Marinewerf te Den Helder

18450000 Knut Jungbohn Clement, Die Lebens- und Leidengeschichte der Frisen, Kiel, 1845.

18450000 Overlijden van Hendrik Reuvers, eerste echtgenoot van Aafje over de Linden (-1849). Ze hertrouwde met Koops Meijlhoff.

18450000 W.[te U.] [= Johan de Wal], Caedmon, de vader der Angelsaksische poëzy. (Alg.K.L. 37 (1845), no. 48: 322-328. hat in jier of wat siik west (p. XII-XIII Lett. Na-oogst II:) un délai de six années qui se sont écoulées depuis la publication de la première partie de cet opuscule. Lid fan Zeeuwsch Genootschap (Alg.K.L. I:415).

 

18460000 Hulde aan Sara Adeleida van Huls. L.C. 17-3-1846. Korrespondinsje mei Jonckbloet. De gevolgen van het vervoer door stoom. Voorgelezen in de zestiende openbare vergadering der tweede klasse van het Kon. Nederl. Instituut, 16 April 1846. Mei: Toelichtingen op de Redevoering over de gevolgen van het vervoer door stoom (apr. 1847). Yn: Het Instituut of Verslagen en mededelingen der vier klassen van het Kon. Ned. Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten over den jare 1846, no. 4, p. 338-371. (Ek apart útjown, lykas ek de Toelichtingen). De tongvallen in Nederland (Dev., 20 july 1845). O.A. 1846. (Ek apart útjown). Reis van Dr. J.H. Halbertsma in September en October 1846 na Frankfurt aan de Mein ter bijwoning der Germanisten-Versammlung (PB 288 hs). Twivel oan de rigelmjittigens fan de heechdútske lûdferskowing. Cf. Ontaarding van het gehoor der Duitschers (1852). Cf. Ten Kate en Herder oer Härte und Verwirrung.

18460000 Joost Halbertsma (57), ‘De tongvallen in Nederland’. In: Overijsselsche Almanak (1846), p. 49-104 (ook los uitgegeven).

1846-1851 Francois Haverschmidt (11) bezoekt het gymnasium te Leeuwarden.

 

18470000 Der Lappenkorb von Gabe Schneider aus Westfrisland (von E. und J.H. Halbertsma) mit Zuthaten aus Nord-Frisland, Bearbeitet und herausgegeben von K.J. Clement. Leipzig, 1847, VI, 347, (3) pp. Brief oan D.J. en J. van Lennep (13-8-1847). Brief oan soan Hidde yn Berlyn mei fersyk om literatuer oer ferhâlding gryksk en latyn ta germaansk (lûdferskowing). Verhandlungen der Germanisten zu Frankfurt a. M. am 24., 25. und 26. September 1846. Frankfurt a.M. 1847. J. van Lennep, Oankundiging fan: J.H. Halbertsma, Over de gevolgen van het vervoer door stoom (Deventer Courant 1847, no. 15; Prov. Friesche Courant eind april 1847). J.A. Alberdingk Thijm, Proeven van literarische kritiek. (Alg. Letterlievend maandschrift 1847, nr. 4). Syn frou ferstjert.

18470000 Knut Jungbohn Clement, Eine Reise durch Frisland, Holland und Deutschland. Kiel, 1847

1847-1848 ‘ierappelpreek'

 

18480000 Cornelis over de Linden wordt opzichter bij de zaagmolen.

18480000 Jacob Grimm, Geschichte der deutschen Sprache.

18480000 Under Boekbeoordeelingen: Vergleichendes Wörterbuch der Gothischen Sprache von dr. Lorents Diefenbach I, Sauerland, 1846. (Dev., 1 apr. 1848). Algemeen Letterlievend Maandschrift 32 (Nieuwe Series 4), 1848, (no. 8). Grimm, Geschichte der deutschen Sprache. C. Hinrichsen, Die Germanisten und die Wege der Geschichte. Kopenhagen.

18480509  9 mei De Staten van Friesland beraadslagen over het weren en voorkomen van de longziekten onder het rundvee. Publicatie over de oorzaken van de besmettelijke longziekte onder het rundvee, door S. L., rijksveearts.

18480527 27-05-1848: NA 11.16 Westerstraat 60, Wijk: 3-18, Kadaster: 8276, Archief: 2004-08-09 (Edwin Lijnzaad) Jacob Johannes Schuijt, winkelier in tabak en sigaren, draagt het huis over aan kandidaat-notaris Gerardus Petrus Nijhoff die er een bedrag voor betaalt van ƒ 1.100,—

18480800 Tante Aafje Meylhoff –Over de Linden te Enkhuizen, dochter van Andries over de Linden en zuster van Jan over de Linden, geeft een stapeltje boeken aan Cornelis over de Linden (37). Eerst 19 jaar later doet Cornelis over de Linden (37) verwoede pogingen om het vertaald te krijgen. Aafje over de Linden was eerder getrouwd met Hendrik Reuvers (-1845).

1848-1852 Cornelis over de Linden II begon zijn loopbaan als kwekeling op de 1ste maandag van 1848, haalde de 3de rang op 20 april 1852 en werd in januari 1853 voor de dienst in Oost-Indie benoemd, waar hij is gestorven.

1848-1856 problemen fan meniste gemeente Dimter mei ds. Halbertsma.

 

18490000 De ring van Epe (jan. 1849). O.A. 1849. (Ek apart forskynd). Under Berigten. Over de uitgave van Spiegel Historiael IV door ‘eene commissie uit het midden der 2de Klasse van het Koninklijk-Nederlandsche Instituut' (Deventer den 10den mei 1849). Alg.K.L. 1849, I, p. 324-325. (no.21, 25-5-1849). Verhandeling enz. Over Willem Bilderdijk (1849, PB 141 hs) Oantekeningen Halbertsma foaryn Kemble, The Saxons in England. 1849: Besides his scholarship in the Anglosaxon literature he was at the head at the British and Foreign Review. Ynaugurele rede M. de Vries yn Grins. Petrus Halbertsma oerspand; nei Meerenberg brocht S.Muller, Ter gedachtenis van W. Cnoop Koopmans (Alg.K.L. 1849).

18490000 Joost Halbertsma (60), Letterkundige naoogst (1840-1845). Deventer : J. de Lange.

18490204 Overlijden van tante Aafje Meylhoff-Over de Linden, tante van Cornelis over de Linden, die het OLB in bewaring zou hebben gehad.

 

18500000 Joost Halbertsma (61) sluit zijn verzameling brieven van geleerden af.

18500000 S. Blaupot ten Cate, Brief aan N.N. over den oorsprong der Doopsgezinden en hunne betrekking tot de Wederdoopers. Jaarboekje van de Doopsgezinde Gemeenten 1850:198-223. S. Muller, Geschiedenis van het onderwijs in de Theologie bij de Nederlandsche Doopsgezinden. Jaarboekje van de Doopsgezinde Gemeenten 1850:67-197.

18501119 Mr. J. H. BEUCKER. ANDREA, in de Leeuwarder Courant van 19 November 1850 over Jhr. Mr. M. DE HAAN HETTEMA: „Wanneer ik mij alle geharrewar en de uitvallen voor den geest breng, waaraan Jhr. Mr. HETTEMA, zich niet alleen, sedert nagenoeg 20 jaren, schier tegen allen, die met hem hetzelfde vak beoefenen, schuldig gemaakt heeft, en waarbij hij niemand, ’t zij oud en grijs, ’t zij jong en onbedreven, gewoon was te sparen, maar waarbij hij steeds met eene bijna ongelooflijke hardheid is te werk gegaan, dan denk ik dikwijls aan STERNE en zijn pillenrecept. Het is waar, niemand zal willen of kunnen ontkennen, dat Jhr. Mr. HETTEMA eene veel omvattende kennis bezit, maar iedereen is tevens overtuigd, dat alles in zijn hoofd verward door en op elkander gestapeld ligt. Men heeft staatkundige, staathuishoudkundige, taalkundige, letterkundige en geschiedkundige warhoofden, en waarlijk ik geloof het zeker, dat ik niet zal misgetast hebben, wanneer ik den moed hebbe openlijk te zeggen, dat het mij voorkomt, dat Jhr. Mr. HETTEMA, in alle deze vakken van kennis en wetenschap zeer verwarde en door niemand begrepen wordende inzigten heeft.”

18501223 23 december Verkoop van het buitengoed Lindenoord en de overplaats de Wildbaan met bosschen, tuinen enz. te Wolvega.

 

18510000 Aanteekeningen op het vierde deel van den Spiegel Historiael van Jacop van Maerlant. Uitgegeven door de tweede klasse van het Kon. Ned. Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten (aug. 1852). Deventer, 1851, 820 pp. (Foarrede en indices binne letter tafoege). p. 73-74 oer Grimm – Graff (?). Gjin regels foar lûdferskowingen tusken heechdútske mutae. Discussie omtrent een Alg. Nederl. Woordenboek en over omvang, gebruik, wijze van aflevering daarvan. Yn: Handelingen van het Tweede Nederlandsch letterkundig kongres den 16, 17 en 18 Sept. 1850, opgemaakt door de kommissie daartoe benoemd in de tweede zitting van het kongres. Amsterdam, 1851. Oer net byleine striid tusken Grimm en Graff. Soan Hidde troud mei Jacoba S. Hamaker. Broer Eeltsje oan de drank en Eeltsje syn houlik mislearre.

18510000 Francois Haverschmidt (16) legt te Delft het staatsexamen af.

18510000 Joost Halbertsma (62), Aanteekeningen op het vierde deel van den Spiegel Historiael van Jacop van Maerlant. Kon. Ned. Instituut van Wetenschappen. Dev. 1851.

 

18520000 Bekend was Haverschmidt (17) door zijn voordrachten. Als gymnasiast hield hij redevoeringen in het gezelschap Minerva nos jungit, te Leiden in de studentenvereenigingen en in het genootschap Frisia, dat, opgericht in 1833, in 1852 door hem nieuw leven kreeg, te Schiedam in de vereeniging Paulus, in 1865 door hem gesticht. Ook vervulde hij dikwijls spreekbeurten op andere plaatsen. Over zijn buitengewone kunst van voordragen schrijft de Vries in Eigen Haard (1894).

18520000 Cornelis over de Linden (41) wordt na verschillende rangen doorlopen te hebben bevorderd tot tweede meesterknecht aan ’s Rijks Marinewerf te Den Helder.

18520000 Under Berigten. Oer: Aanteekeningen op Spiegel Historiael IV (5 maart 1852). Alg.K.L. 1852, I, p. 161-162. Boekbeoordeeling: Handelingen van het Tweede Nederlandsche letterkundige kongres, gehouden den 16den, 17den, 18den Sept. 1850... A'dam, 1851. Yn: De Recensent, Algemeen Letterlievend Maandschrift 1852 I (Boekbeoordeelingen), (RUG). Boekbeoordeeling: P. van Genabeth. Eenige woorden aan alle voorstanders onzer moedertaal... Haarlem, 1851. Yn: De Recensent, Algemeen Letterlievend Maandschrift 1852 I (Boekbeoordeelingen), p. 226-227 (RUG). Boekbeoordeeling: L.G. Visscher, Beknopte Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde I, Utrecht 1851. Yn: De Recensent, Algemeen Letterlievend Maandschrift 1852 I (Boekbeoordeelingen), p. 227-228 (RUG). Ontaarding van het gehoor der Duitschers ten opzichte van het onderscheid van tenues, mediæ en aspiratæ. (PB 108 hs). Reis nei Ingelân Soan Petrus Halbertsma en broer Tsjalling ferstoarn

18520900 Francois Haverschmidt (17) gaat in Leiden theologie studeren. Hij woont op de Hoogewoerd bij bidder van Ewijk.

18521212 Overlijden van Tjalling Hiddes Halbertsma (1792-1852).

 

18530000 De y eene Nederlandsche letter. O.A. 1853. Ringmutsen en oorijzers (jan. 1853). O.A. 1853. Voorstellen van J.H. Halbertsma over lijst van Friese eigennamen en volks- en kinderspelen (25ste verslag der Handelingen van het Friesch Genootschap over 1852/3: p.7). Friesche eigennamen (Dev., 26 jan. 1852). N.Fr.V. 1853. (Ek apart forskynd). Ynaugurele rede M. de Vries yn Leien: De Nederlandsche taalkunde in haren aard en hare strekking. De his consule Neue Mittheilungen des Thür. Sachs. vereins. VI.1. 148. ‘We are informed that M. Thorpe is preparing for the press a new edition and translation of Beowulf, founded on a collation of the Cottonian M.S. much more than 20 years ago when it was in a less damaged condition than it is at present.' Athenæum. Sept. 1853.

18530000 Geb.van Hein Kofman (1853-1933), zoon van Cornelia Reuvens, dochter van Hendrik Reuvens, echtgenoot van Aafje over de Linden.

18530000 Volgens de heer Berk was het OLB reeds in 1853 in het bezit van Cornelis over de Linden.

 

18540000 Eelco Verwijs (24) verblijft nauwelijks meer te Leiden.

18540000 J.A. Alberdingk Thijm, ‘Geschiedbeoefening.’ In: De Gids. Jaargang 1854 (1854)

18540000 Joost Halbertsma, Leed in Wille fen E.H. in de Flotgaerzen fen J.H.H. Dimter 1854, gr. 12o.

18540000 Programma voor eene inteekening op een werk, getiteld: Die Nordfriesische Sprache nach der Moringer Mundart... von Bende Bendsen (Dev. 21 jan. 1854). Alg.K.L. 66 (1854) (Nieuwe Reeks, Eerste Jaargang), p. 34 (no. 5, 3-2-1854). (Ek yn L.C. 21-2-1854). De Y en de IJ. Alg.K.L. 66 (1854) (Nieuwe Reeks, Eerste Jaargang), p. 44 (no. 6, 10-2-1854). Leed in wille fen Eeltsje Halbertsma. In De Flotgærzen fen - . (Sate Westerein, 18 juny 1854). Dimter, 1854, XVI, 469, (1) pp. Lijst eener bijdrage van - voor Frieslands Kabinet van Oudheden. S.adr. (1854). Jeronimo de Vries Gzn., Catalogus van het zeer belangrijke en uitgebreide kabinet Grieksche, Romeinsche, etc. …alle welke zullen verkocht worden …(PB C 5251 en C 22099/4. J. Grimm, Vorrede yn: Deutsches Wörterbuch I. J.A. Alberdingk Thijm, Geschiedbeoefening. Overijsselsche Almanak over oudheid en letteren 1853. De Gids 1854 I: 369-410.

18541223 Gesprek van adelborst W.M. Visser met Cornelis over de Linden (zie brief d.d. 22 mei 1895).

1854-1857 Ontdekking van Zwitserse paalwoningen door dr. Keller.

 

1855/6 Ware en schijnbare enkelvouden (15 nov. 1854) N. Arch. 1855 - '56. Fragment van den Dietscen Catoen (24 juny 1855). N. Arch. 1855 - '56. Vroedkunde, vroedmeester, vroedvrouw. N.Arch. 1855 -' 56.

18550000 J.A. Alberdingk Thijm en Joost Hiddes Halbertsma, ‘Hindeloper vrouwenkleeding,door Dr J.H. Halbertsma.’ In: Dietsche Warande. Jaargang 1 (1855)

18550000 Taalkundige afleidingen. N.Fr.V. 1855, p. 118-121. Februarij, Sellemaand. N.Fr.V. 1855, p. 122-123. Over de Friesche eigennamen. N.Fr.V. 1855, p. 124-126. Het Kabinet van Friesche Oudheden te Leeuwarden (1 juny 1855). (Leeuwarden, 1855). Programma voor Frieslands kabinet van oudheden.  Hindelooper Vrouwenkleeding. De Dietsche Waranda 1855, p. 394-404. (Mei foarwurd fan Alb. Thijm, oernommen út: Lijst eener bijdrage voor Frieslands Kabinet van Oudheden te Leeuwarden). Boekentaal en volkstaal. De Huisvriend, gemengde lectuur voor burgers in stad en land, verz. door J.J.A. Goeverneur. Leiden, 1855. (RUG UB TB 5347). Forslaggen fon ‘th ‘Selscip foar frysce tael in scriftenkinnisse'. Liowerd 1855.

18550624 Brief van Eelco Verwijs (25) aan De Vries. Verwijs denkt op Germaanse Oudheidkunde te promoveren.

 

18560000 Cornelis over de Linden (45) geeft een boekje uit, getiteld: Een nieuwe vorm voor een zeeschip. Hij heeft bovendien scheepsmodellen gemaakt, die op tentoonstelling bekroond worden.

18560000 Cornelis over de Linden (45) nog geheel verdiept in de scheepsbouw. Opmerkelijk, want dat houdt in, dat hij het OLB, dat hij acht jaar eerder van zijn tante Aafje kreeg, heeft laten rusten en daarna nog eens tien jaar tot de dood van Ernest Stadermann in 1866. Vervolgens dringt hij bij Eelco Verwijs zeer aan op een vertaling. Kon hij pas na 19 jaar zijn nieuwsgierigheid niet langer bedwingen of heeft hij het boek pas in 1866 na de dood van Stadermann in handen gekregen ?

18560000 De Friesche eilanden Schiermonnikoog, Ameland en Terschelling. N.Fr.V. 1856. Bespreking van Nieuwe Friesche Volksalmanak 1854 (july 1855). De Gids 1856, I. Reis nei Ingelân Emeritaat en ôfskiedspreek (26 oktober Matth.7:24-27) S. Urban, German, Dutch and (Dr. Halbertsma's) Frisian Dictionaries. The gentleman's magazin and historical review 4, 1856. M. de Vries, Proeve van Middelnederlandsche taalzuivering. Voorbereidende opmerkingen voor de aanstaande uitgave van een Middelnederlandsch woordenboek. Haarlem 1856. (p. 3, 25, 26, 34, 35, 58, 68, 78-82, 98, 115, 118, 127, 141, 148, 161, 162, 166).

18560000 J.A. Alberdingk Thijm en Joost Hiddes Halbertsma, ‘Mengelingen.Berichten, wenken, vragen, briefwisseling: ernst en scherts.’ In: Dietsche Warande. Jaargang 2 (1856)

18560000 Jan Jacob de Gelder, Joost Hiddes Halbertsma en E.J. Potgieter, ‘Bibliographisch album.’ In: De Gids. Jaargang 1856 (1856)

18560000 Joost Halbertsma bemiddelt bij een sollicitatie van Eelco Verwijs (26) voor een post op het Gymnasium van Sneek bij Tjalling Halbertsma.

18560000 Joost Halbertsma met emeritaat.

18560000 Op aandringen van zijn vriend van der Kaay liet Haverschmidt een viertal in den Studentenalmanak van 1856 plaatsen. Hij schreef ze aan een gefingeerd dichter toe, dien hij Piet Paaltjens noemde en van wien hij ook een levensbeschrijving gaf. Deze naam was door iemand bedacht, dien hij met zijn vroolijke vrienden op een uitstapje naar Haarlem had ontmoet en die zich op Haverschmidt's vraag naar zijn naam zoo had genoemd.

18561125 Brief van Eelco Verwijs (26) aan De Vries.

 

18570000 Binnert Halbertsma, marine-officier, zoon van Joost Halbertsma keert na enige Indische jaren in Nederland terug.

18570000 Cornelis over de Linden (46) wordt bevorderd tot eerste meesterknecht bij de Marine in Den Helder.

18570000 Evangelii Matthæi caput primium in linguam Neo-Frisicam translatum. Londini, 1857. Evangelii Matthæi caput secundum in linguam Neo-Frisicam translatum. Londini, 1857. Geschilderde glazen te Oxford. Nav. 1857.. Nederlandsche spot- en scheldnamen. Nav. 1857. G.T.N. Suringar, Nederlandsche spot- en scheldnamen. Réaksjes op stik fan Halbertsma: Nav. 7 (1857), 171 en 295. Flater (út Spanje ôfkomstich). Nav. 1857. Guilletine. Nav. 1857. Hopteelt in Engeland. Nav. 1857. J.H. Behrns, Voorlezing over de grondslagen van de orthographie der Friesche taal. V.F. VIII, I, 1857:48-61.

18570000 Haverschmidt (22) teekende uitmuntend; eenige teekeningen zijn opgenomen in den Leidschen Studentenalmanak van 1857 en in het werk van Dyserinck.

18570415 Brief van Joost Halbertsma aan F. Madden.

1857-1859 Ook in den Almanak van 1857 en van 1859 verschenen eenige gedichten van Francois Haverschidt (22) onder ps. Piet Paaltjens.

1857-1860 Binnert Halbertsma wordt op de opleidingsbrik De Zeehond geplaatst.

 

18580000 Eelco Verwijs wordt benoemd tot lid van het Fries Genootschap.

18580000 Het Evangelie van Mattheus vertaald in het Land-Friesch. (Dev., 12 jan. 1858). Londen, 1858. Besprek yn Franeker Nieuws- en Advertentieblad 11 juli 1858. Aankondiging van het Evangelie van Mattheus in het Fries door J.H. Halbertsma. LC 16 april. Dr. J.H. Halbertsma vertaalt het Evangelie van Mattheus op verzoek van Louis Lucien van Bonaparte in het landfries. (Alg.K.L.:145, 225). De Friesche tesklaow. Tijdschr. v. Staathuishoudk. en Statistiek 1858. Eeltsje Halbertsma ferstoarn (22 maart). E. Halbertsma, De Jonkerboer. Leeuwarden 1858; 2de druk 1859. Dêryn stikken fan W. Eekhoff en T.G. van der Meulen. J.G. Ottema, oankundiging fan de Jonkerboer yn LC 17-12-1858. R. Posthumus, Fryske leedsanch op de dead fen Dr. E.H. Halbertsma. Dockum. Bij het overlijden van E.H. Halbertsma. (Alg.K.L.:105).

18580000 Joost Halbertsma, Het Evangelie van Mattheus vertaald in het Landfriesch. London 1858, kl. 4o. Dit is bewerkt op verzoek van Prins Louis Lucien Bonaparte, die 250 ex. op zijne kosten liet drukken en enkel als present-ex. deed uitreiken, waarvan de schrijver 50 tot zijn beschikking kreeg.

18580000 Voordracht van Eelco Verwijs voor het Fries Genootschap over het St. Nicolaasfeest, waaruit zijn bekende studie Sinterklaas is voortgekomen.

18580220 Dr. E. Verwijs te Deventer benoemd tot leraar in de levende talen, mathesis, geschiedenis en aardrijkskunde aan het gymnasium te Franeker.

18580322 Overlijden van Eeltsje Halbertsma (1797-1858) (61).

18580705 Francois Haverschmidt (23) vertrekt uit Leiden. De overgang van Leiden, waar hij het gezellige studentenleven in al zijn vroolijkheid meemaakte en trouwe vrienden vond (o.a. in van der Kaay, Henny, van Wessem, Verwijs, Hoek, Levyssohn Norman), naar het stille Foudgum viel hem zwaar.

18581007 Francois Haverschmidt (23) doet zijn proponent examen.

1858-1862 Eelco Verwijs (28) wordt leraar aan het gymnasium te Franeker.

1858-1868 Eelco Verwijs (28) brengt tien van zijn beste jaren in Friesland door.

 

18590000 Iets over de Friesche kerk te Rome. L.C. 22-7-1859 Under Berigten: Halbertsma oer fryske tsjerke yn Rome. (Birjochten út deiblêden). Alg.K.L. 71 (1859) (Nieuwe Reeks, zesde jaargang), p. 241 (no. 31, 30-7-1859). Reis nei Ingelân Wilhelm Grimm stjert.

18590703-1861 Francois Haverschmidt (24) wordt te Foudgum en Raard tot predikant beroepen.

18591110 De nutsafdeeling Franeker viert haar 50-jarig bestaan, sprekers zijn Dr. J. Banga, Mr. A. Telting, M. E. van Delden, Waling Dijkstra en Eelco Verwijs.

 

18600000 B. Bendsen, Die Nordfriesische Sprache.

18600000 Meester Sipkens heeft naar zijn verklaring het handschrift in 1860 gezien.

18600000 Programma voor eene intekening op een werk, getiteld: Die nordfriesische Sprache... (Dev. 21 jan. 1854). L.C. 14-2-1860 (?). E. en J.H., Halbertsma. De lappekorf van Gabe-snijër, enz. Schetsen en teekeningen van het Friesche volks- en dorpsleven. Uit het Friesch door J.J.A. Goeverneur (mei foarrede fan A. Winkler Prins). Deventer, 1860, 2 delen. G. Coljon, Bî th' forstearan fon Dr. Eeltje Halbertsma end Ds. Rinse Posthumus (Iduna 16:155-160). Opmerkingen over schrijfwijze van a, aa, ae. Yn: Handelingen van het zesde Nederlandsche Taal en letterkundig congres, gehouden te 's Hertogenbosch den 11, 12 en 13 Sept. 1860. 's-Hertogenbosch, 1860.

 

18610000 Bericht wegens Rinse Posthumus, in leven kerkleeraar bij de Hervormde gemeenten van Waaxens en Brantgum in Friesland. Yn: Handelingen der jaarlijksche algemeene vergadering van de Maatschappij der Ned. Letterkunde te Leiden, 1861. Bisprek fan: B. Bendsen. Die Nordfriesische Sprache... Leiden, 1860. (maart, 1861). De Gids 1861, I. Rüstung-Kammer te Dresden en Fresco in Dom te Munster (Dresden, 10 aug. 1861). L.C. 27-8-1861; ek yn: Alg. K.L. 73 (1861), p. 340-341 (no. 43, 26-10-1861). Wandschilderijen Dresden en Munster. L.C. 27-8-1861. J.G. de Hoop Scheffer, De Doopsgezinde broederschap in Nederland, voor vervloeijing en ondergang bewaard (Redevoering). Amsterdam 1861 (5, 51).

18610000 Eelco Verwijs (31) verloofd met Aemilia Wiskje Fontein uit Franeker.

18610000 Joost Hiddes Halbertsma, Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1861 (1861)

18610900 Aemilia Wiskje Fontein, verloofde van Eelco Verwijs (31), overlijdt.

 

18620000 [tijdschrift] Vaderlandsche Letteroefeningen, ‘De lappekorf van Gabe-Snijër, enz. Schetsen en teekeningen van het Friesche volks- en dorpsleven, door Dr. E. en J.H. Halbertsma. Uit het Friesch, door J.J.A. Goeverneur. Twee deelen. Deventer, bij J. de Lange, 1860.’ In: Vaderlandsche letteroefeningen. Jaargang 1862 (1862)

18620000 Eelco Verwijs (32) huisvriend van Joost Halbertsma (73).

18620000 Rinse Posthumus, in leven kerkleeraar onder de Hervormde gemeenten van Waaxens en Brantgum. Met aanhangsel: De plaatsnamen Ternaard, Ameland, Sneek en Waaxens. Vr.Fr. IX, 1862. Petrus Wierdsma, Petrus Brantsma en Eelke Meinderts. Vr.Fr. IX, 1862. De Friezen in Engeland onder de Romeinen. Vr.Fr. IX, 1862. Besprek fan J.J.A. Goeverneurs vertaling: De Lappekorf van Gabe Snijër, Deventer 1860 (V.L. 1862 III:460-466). J.J. Carlier, Le VIIe congrès de linguistique et de littérature flamande, tenu à Bruges les 8, 9 et 10 sept. 1862. (Bulletin du Comiyé flamand de France 1862:393-424). Tredde reis nei Dútslân ‘om de geesten op de plaats zelve te toetsen'

18620000 Van Vloten neemt enkele gedichten van Haverschmidt (27) op zijn Nederlandsch Dicht en Ondicht.

18620500 Eelco Verwijs (32) wordt archivaris-bibliothecaris van Friesland in Leeuwarden.

1862-1864 Francois Haverschmidt (27) wordt predikant in Den Helder. Toen hij pas eenige maanden in den Helder was, wilde hij in een aanval van zwaarmoedigheid zijn ontslag nemen, welk voornemen door tusschenkomst van goede vrienden verijdeld werd. Haverschmidt verklaart later in een brief aan L.F. over de Linden in die tijd geen kennis te hebben gehad van de familie Over de Linden en ook het handschrift niet te hebben gezien.

1862-1868 Eelco Verwijs archivaris-bibliothecaris van Friesland, tevens schoolopziener, in welke hoedanigheid hij contact heeft met schoolhoofd Jansen in Harlingen.

 

18630000 De vertaling des Euangeliums van Mattheüs in het Land-Friesch. Vr.Fr. X, 1863. De lexicografie van het Nederlandsch in de XVIde eeuw. Yn: Handelingen van het zevende Nederlandsche Taal- en Letterkundig Kongres gehouden te Brugge den 8, 9 en 10 Sept. 1862. Gent, 's-Gravenhage 1863.

18630000 Publicatie van de verhandeling Sinterklaas door Eelco Verwijs.

18630806 Francois Haverschmidt (28) trouwt met Jacoba Johanna Maria Osti (-1891). Het paar krijgt drie kinderen.

18630920 (20 sept.) dea fan Jacob Grimm G. Colmjon, Up it Kopstik fen J.H. Halbertsma (1859) (fers) (Iduna 2de rige, 1ste boek 1863:65-66). M. de Vries en E. Verwijs, Jacob van Maerlant's Spiegel Historiael … vanwege de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden uitgegeven door - -. Leiden 1863 I, II, XLVII. S. Hoekstra Bz., Beginselen en leer der oude Doopsgezinden, vergeleken met die van de overige Protestanten. Amsterdam 1863: 3, 118, 140, 309. C. Sepp, Levensberigt van Abraham de Vries (Handelingen der Jaarlijkse Algemeene Vergadering van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde.. Levensberigten 1863:159-209). J.W. Tydeman, Levensberigt van mr. Hendrik Willem Tydeman (Handelingen Levensberigten 1863: 403-450).

18631029 Het Friesch Genootschap houdt zijn 106e vergadering. Dr. E. Verwijs leest een brief voor van C. J. Johansen uit Schleswig aan dr. J. H. Halbertsma over diens vertaling in het Friesch van het Mattheusevangelie, benevens een brief van dr. Ruprecht te Göttingen aan denzelfde over Friesche eigennamen.

 

18640000 De Duitsche Democratie (PB 291 hs)

18640106 6 januari Bidstond te Rauwerd ten huize van M. Zwart door J. van Goor. Theol. Cand. Dr. Eelco Verwijs gehuwd met Lamberdina Henriette Telting.

18640121 Eelco Verwijs (34) treedt in het huwelijk met Jetje Telting, dochter van Mr. A. Telting te Franeker.

1864-1867 Overdracht van de bibliotheek van Joost Halbertsma aan de provincie Friesland.

1864-1894 Francois Haverschmidt (34) wordt predikant te Schiedam.

 

18650000 De Noord-Friesche sagen. (sept. 1864). N.Fr.V. 1865. Het Hexers-hol (Molkwerum). N.Fr.V. 1865. Koddige en Ernstige opschriften (Jer. Jeroense, 1684). N.Fr.V. 1865 Lijst der boeken aan de Provinciale Bibliotheek van Friesland geschonken door - in 1864. Leeuwarden, 1865, (2). Die Nord-Friesische Sprache nach der Moringer Mundart zur Vergleichung mit den verwandten Sprachen von Bende Bendsen, Leiden 1860. Vr.Fr.X, 1865.

18650000 Johan Winkler vestigt zich in Leeuwarden.

18650125 Brief van Eelco Verwijs (35) aan De Vries ‘Het is hier (Leeuwarden) maar doodsch en saai’.

 

1866/7 Briefwisseling van mr. W. Bilderdijk met de hoogleeraren en mrs. M. en H.W. Tydeman, gedurende de jaren 1807 tot 1831, uitgegeven door H.W.T. Tydeman (twee delen). Sneek 1866/7. II:257, 258-259, 275, 277, 297.

18660000 Lijst der boeken aan de Provinciale Bibliotheek van Friesland geschonken door - in 1865. Leeuwarden, 1866. De Friesche kerk te Rome. S.Michele in Borgo. Vr.Fr.XI, 1866. J.A. Boogaard, Levensbericht van Hidde Justusz Halbertsma, hoogleeraar te Leiden (Ned. Tijdschrift v. Geneesk. 1866, 1ste afd.:49-57).

18660101 Het tijdschrift Friso voor de Nederl. jeugd ziet het licht bij W. Dijkstra te Holwerd. Opstel in den Fr. Volksalm. Harlingen voor 60 jaren, door E. Verwijs.

 

 

18670000 [tijdschrift] Taalgids, De, De Taalgids. Jaargang 9 (1867)

18670000 ongedateerd Brief van Cornelis over de Linden (56) aan Eelco Verwijs . (37) Cornelis over de Linden wil het handschrift niet afstaan of verkopen.

18670000 Ontdekking van het OLB door de heeren Jansen te Harlingen en dr. E. Verwijs (37).

18670000 Over de uitspraak van het Landfriesch. (31 jan. 1867). De Taalgids IX, 1867. p. 3 grapke oer Grimm-Graff.

18670413 Opmerkelijk is, dat Cornelis over de Linden onmiddellijk na het overlijden van Ernest Staderman (13 april 1867) met het bezit van het Oera Linda Boek en de Worp van Thabor naar buiten is getreden. Naar eigen zeggen zou hij de boeken immers al 18 jaar in zijn bezit hebben gehad, gekregen als erf- en familiestuk van zijn tante Aafje. Cornelis over de Linden heeft plotseling veel haast. In eerste instantie bespreekt hij de zaak tijdens een bezoek aan Den Helder van het bevriende echtpaar de huis- en rijtuigenschilder Hermanus Siderius en zijn vrouw uit Harlingen. Siderius verwijst hem naar het Harlingse schoolhoofd en journalist Frederik J. Jansen. Deze neemt in juni 1867 contact op met Eelco Verwijs, die hij kent als onderwijsinspecteur. Hij stuurt hem een afschrift. Verwijs reageert niet, omdat hij vreest, dat Jansen een spelletje met hem speelt. Daarop schrijft Cornelis over de Linden Eelco Verwijs op 7 oktober 1867 zelf aan. Het duurt dan nog tot 21 november van dat jaar tot Verwijs Cornelis over de Linden in Den Helder bezoekt. Cornelis over de Linden geeft aan, dat hij het boek niet uit handen wil geven, omdat het een familie eigendom betreft. Echter, uit de correspondentie met J.G. Ottema blijkt, dat hij wel degelijk van plan was om het boek voor veel geld te verkopen.

18670413 Overlijden van Ernest Stadermann.

18670611 Brief van Hermanus (Harmanus) Siderius [huis- en rijtuigschilder te Harlingen, kunstschilder] aan Cornelis over de Linden d.d. dinsdag 11 juni 1867 (citaat ontleend aan de brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs d.d. maandag 7 oktober 1867). Ontbreekt. Juny 11. schrijft hij [Siderius] mij, hij zou met zijne vrouw over acht dagen over komen. [Hermanus Siderius, geb. 25 juni 1819 te Harlingen, overl. 22 juni 1892 te Arnhem. Schilder (verver) en fotograaf, was tot 1884 werkzaam in Harlingen, daarna in Arnhem.]

18670611 Brief van Hermanus (Harmanus) Siderius aan Cornelis over de Linden d.d. tussen 11 juni 1867 en 27 oktober 1867 (citaat ontleend aan de brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs d.d. maandag 7 oktober 1867).Ontbreekt. 'Van de oude friesche geschriften hoor ik weinig meer, als dat men zegt dat zij niet van die oude stempel zijn als het teekenschrift aanduidt want er komen uitdrukkingen in voor van jongere tijden enz. [...] schrijf mij bij gelegenheid eens of het oude op papier of perqament is geschreven, zoodra ik meer van de zaak weet zal ik zulks melden. Deze informatie moet Hermanus Siderius hebben gekregen van Frederik J. Jansen [schoolhoofd van Harlingen], die dit op zijn beurt weer ontnomen moet hebben aan onderstaande brief van Eelco Verwijs.

18670628  Siderius. H., - Ingezonden (met brieven van Eelco Verwijs d.d. 28 Juni 1867 en van C. Over de Linden d.d. 24 Juni 1873). - Friesche Crt. 1877, 19 Apr.

18670628 Brief van Eelco Verwijs (37) aan J.F.J Jansen naar aanleiding van toezending van facsimile’s van het OLB.

18670628 Brief van Eelco Verwijs aan Frederik J. [F.J.] Jansen d.d. 28 juni 1867.Afgedrukt in Friesche Crt. 1877, 19 Apr. en bij Boeles: De houding... 1931, pp.38-39. Dr. M. de Jong Hzn refereert aan deze brief: 'Dit blijkt overduidelijk uit Verwijs' brief aan J.F. Jansen van 28 juni 1867, waarin hij terstond na kennismaking met de eerste overtrekjes van het O.L.B. (!) precies weet te zeggen, dat het handschrift uit West-Friesland is.' Van deze brief wordt melding gemaakt door Gallee in de Gids van 1878, zij het dat Gallee meent, dat de brief aan Cornelis over de Linden was gericht. Dat is niet het geval. Het verzoek van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden om het handschrift te mogen kopieren dateert van 13 oktober 1867. Verwijs was door contact met het Harlinger schoolhoofd F. J. Jansen al wel in juni 1867 op de hoogte van het bestaan van het Oera Linda Boek en had daarvan enkele bladen onder ogen gekregen, maar hij kende de naam van de bezitter van het handschrift nog niet. Cornelis over de Linden zag, dat zijn contacten met Siderius en via deze met F.J. Jansen niet tot resultaat leidden en besloot in zijn ongeduld rechtstreeks contact op te nemen met Eelco Verwijs. Waarom Cornelis over de Linden na negentien jaar stilzwijgen plotseling zo veel haast had, is niet opgehelderd. Ik vermoed een relatie met de dood van Ernest Stadermann kort daarvoor 13 april 1867. De rol van Stadermann is nog niet opgehelderd.

18670628 Dr Eelco Verwijs aan J.F. Jansen brief van 1867, 28 Juni [afgedrukt in Friesche Crt. 1877, 19 Apr. en bij Boeles: De houding … 1931, pp. 38-39].

18670628 Dr Eelco Verwijs aan J.F. Jansen brief van 1867, 28 Juni [afgedrukt in Friesche Crt. 1877, 19 Apr. en bij Boeles: De houding … 1931, pp. 38-39].

18670901 bij uiterste wilsbeschikking van 1 Sept. 1867 legateerde Joost Halbertsma aan de Provinciale Bibliotheek van Friesland het overige gedeelte van zijn verzameling boeken en manuscripten, waaronder zijn schat van bouwstoffen voor het Friesch woordenboek, dat hij voor eigen rekening had laten drukken.

18670913 Dr Eelco Verwijs aan C. Over de Linden brieven (fotocopieën) van 1867, 13, 16, 19, 24, Oct. 36 [sic] Nov.; 1868, 12 Apr., 21 Nov.; 1869, 17 Mei, 11 Nov. 1870, 24 Apr., 28 Juni. [brief van 1877, 19 Apr. afgedrukt in Friesche Crt. 1877, 19 Apr.; de andere soms gedeeltelijk bij dr M. de Jong Hzn: Smaadschrift … 1929, pp. 53v. en bij mr P.C.J.A. Boeles: De houding … 1931]

18671007 Brief van Cornelis over de Linden (56) aan Eelco Verwijs (37) d.d. maandag 7 oktober 1867.Den H. Eelco Verwijs te Leeuwarden. Zeer geleerde Heer ! Wanneer ik in mijn kinderjaren eens voor plezier bij mijn grootouders te Enkhuizen was, en mijn grootvader (hij was timmermansbaas) mij onder vier oogen eens aanhaalde, dan plagt hij daarbij altoos te zeggen: 'je spreke nouw wel eel groot maar je motte altijd onthouden, dat wij van geen hollandsche maar van zuiver fries bloed binnen, as je wat ouwer binne zel ik je dat allemaal wel zegge, want je vader geeft nergens om.' De oude heer is gestorven zonder mij iets te kunnen zeggen. Een jaar of 18 geleden, mijne familie eens bezoekende, heeft mijne tante mij twee manuschripten (*) ter hand gesteld, die zij mij gedurende haar mans leven niet had mogen geven, ofschoon mijn grootvader het bevolen had. Vooral het kleinste had hij gezegd moest ik als een heiligdom bewaren, het grootste is dikker dan een Statenbijbel; het begin is latijn en het grootste gedeelte is oud Hollandsch. Het kleinste moet een of ander tongval van het oude friesch wezen en is geschreven met een soort letter die mijns inziens veel van groote romeinse letters hebben. Aan het groote heb ik iets, aan het kleinste niets. Toevallig met den Heer Hermanus (Harmanus)] Siderius, Huis- en Rijtuigschilder te Harlingen, op reis in kennis geraakt zijnde, is mijn grootvader zijn oud geschrift bij mij boven gekomen. Eens dat ik bij ZE. te logeeren was heb ik hem gevraagd of hij ook iemand onder zijne kennissen had die oud friesch zou kunne lezen, hij sprak mij van eenen mijnheer Janzen [= Frederik J. Jansen, schoolhoofd te Harlingen], redacteur of medewerker van een of ander friesch blad; ik zoude maar iets oversturen. Tehuis komende heb ik doorschijnend mailpapier genomen, heb dat op de bladen gelegd en de letters op die wijze overgeteekend. Later schreef hij mij dat den Heer Janzen het UEd. had laten zien en dat het oude Friesche wette waren. Juny 11. schrijft hij mij, hij zou met zijne vrouw over acht dagen over komen. Ik zou dan maken dat ik veel overgeteekend had.* Daarop afgaande heb ik en mijn schrijver al onze vrije tijd daaraan besteed. Siderius heeft het medegenomen, maar er bij gezegd, dat de heer Janzen liever het originele had. Daarop heb ik aan den Heer Siderius laten zien dat er hoegenaamd geen verschil in was, dat heeft Siderius beaamd, er bij zeggende, het oude ziet alleen een beetje geelder. Thans, nadat het drie maanden geleden is, schrijft mij den Heer Siderius bij gelegenheid van een brief die over andere zaken handelde 'Van de oude friesche geschriften hoor ik weinig meer, als dat men zegt dat zij niet van die oude stempel zijn als het teekenschrift aanduidt want er komen uitdrukkingen in voor van jongere tijden enz.' Ik kan daar natuurlijk niets op zeggen; maar wel dat het niet eens overbeleefd van den Heer Janzen zou geweest zijn wanneer hij mij, ware het slechts een blaadje, ervan in het Hollandsch had doen geworden. Op het einde van den brief schrijft Siderius: schrijf mij bij gelegenheid eens of het oude op papier of perqament is geschreven, zoodra ik meer van de zaak weet zal ik zulks melden. Naardien men mij van het vertaalde niets laat zien en nu naar de bekende weg vraagt, zoo geloof ik dat UEd. buiten spel is gelaten. Met alle eerbied neem ik daarom de vrijheid mij tot u te wenden en een paar blaadjes over te sturen, waarbij ik voor de aardigheid ook een paar blaadjes uit het dikke boek ter inzage heb gevoegd. Vermits men het al zoo grif kan lezen dat men daarbij de opmerking kan maken, dat er uitdrukkingen van latere tijd in voorkomen, zoo zal de vertaling ervan zeker niet ondoenlijk wezen, gelijk ik over eenige dagen nog van meening was. Ten zeerste zou UEd. mij dus verplichten wanneer U zoo goed wilde zijn bij een uwer leerlingen of een ander te willen informeeren hoeveel het per bladzijde wel zoude kosten om het voor mij in hollandsch over te zetten. En nu mijnheer, na u alvorens voor het lezen van deze tijdroovende brief excuus te hebben verzocht, noem ik mij met hoogachting. Uw Dw. Dienaar w.g. C. over de Linden. NB. Mij voor heden (?) niet persoonlijk aan u kunnende vertoonen neem ik de vrijheid mijn portret te zenden. (*) Opgemerkt zij, dat taal- en stijlfouten onveranderd zij gelaten. [* Bij een daarop volgend bezoek van Siderius aan Den Helder heeft C.L. hem verscheidene overtrekken van bladen uit het kleine handschrift voor onderzoek meegegeven. Siderius heeft hem bericht, dat er twijfel aan de echtheid gerezen is, omdat er uitdrukkingen van jongere tijden in voorkomen. Bron: M. de Jong Hzn.]. In English translation: Letter from Cornelius over de Linden to Eelco Verwijs dated Monday 7 October 1867. "The esteemed gentleman Eelco Verwijs, Leeuwarden. Dear Learned Sir, During my childhood, I used to visit my grandparents in Enkhuizen and my grandfather (he was foreman carpenter) would get me under four eyes and used to say: "You may well speak grand now but you must always remember that you are not from Hollandic (Dutch), but from pure Frisian blood. When you are older, I shall tell you all about it because your father does not care." The old man, however, died without telling me anything (more). Some 18 years ago when visiting my family, my aunt gave me two manuscripts which she dared not give me during her husband’s lifetime although my grandfather had instructed this. She told me that I should especially protect the smaller one like a treasure. The bigger one is thicker than a "Statenbijbel" (State Bible); the start is in Latin but the largest part is Old Dutch. The smaller must be some Old Frisian dialect and is written, in my opinion, in some type of Roman capitals. Of the bigger one I understand some but of the smaller, nothing. By chance whilst travelling, I met Mr. Hermanus Siderius, house and coach painter in Harlingen, when I remembered my grandfather’s old manuscript. After I told him about it, I asked him whether he knew of somebody who could read Old Frisian. He told me of a Mr. Janzen, editor or contributor of some Frisian publication; I should send something over. When I got home, I took some transparent paper which I overlaid on the pages and in this way traced the letters. Later he wrote to me that Mr. Janzen showed it to you ("Your Honour") and that it was some Old Frisian laws. On 11 June, he wrote that he and his wife would come over in eight days time. I should then ensure that I traced many more (pages). My scribe and I then spent all our free time doing this. Siderius took these but added that Mr. Jansen would have preferred the originals. I then showed Mr. Siderius that there was no difference and he agreed saying that the older was a little more yellow. Now, after 3 months, Mr. Siderius, in a letter about other matters, wrote: "Of the old Frisian Manuscripts I hear very little other than people saying that the manuscript is not as old as the script would suggest because of expressions therein being of a later date "(too modern). I cannot, of course, pass any comment thereon except to say that it would not have been over courteous of Mr. Jansen to let me have, if only one page, in Dutch. At the end of his letter, Siderius wrote: "Please write sometime whether the original is written on paper or parchment. As soon as I know more of the matter I will mention this." Considering that they do not show me anything of the translation and now ask about known facts, I believe that you ("Your Honour") have been left out of play. With all due respect, I therefore take the liberty to turn to you and to send over a few pages. Just for interest, I included a few pages of the thick book as well. The fact that they are able to read the script to the extend that they are able to say that there are expressions therein of a later date, shows that a translation thereof is not impossible as I have been of opinion until a few days ago. I would be greatly indebted to you ("Your Honour") if you could be so kind as to enquire from one of your students or someone else what it would cost per page to translate it into Dutch for me. And now, Sir, after having read this time consuming letter for which I apologise, I end with respect. Your faithful servant, (signed) C. over de Linden. PS. As you have not yet met me personally, I take the liberty to include my photograph".

18671007 Cornelis Over de Linden (56) richt zich tot Eelco Verwijs (37).

18671012 Brief van Eelco Verwijs (37) aan Cornelis over de Linden (56).

18671013 Brief van Eelco Verwijs (37) aan Cornelis over de Linden (56). Verwijs doet het voorstel om het OLB met vertaling te publiceren.

18671013 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. zondag 13 oktober 1867.[In het eerste gedeelte doet Verwijs zijnerzijds een verhaal van het voorspel, nl. dat zijn bevindingen aangaande de bovengenoemde overtrekken, die hem over Siderius en JHansen bereikt Haddeb. Bron: M. de Jong Hzn.] Aan den Heer C. over de Linden, Weledele Heer, Hoogst aangenaam was mij de ontvangst van Uwen brief, dien ik niet eerder heb kunnen beantwoorden wegens de verbazende drukte waarin ik juist zat. Als schoolopziener en lid der Commissie voor de examens had ik letterlijk geen uur ter mijner beschikking, en maak nu gebruik van het eerste vrije oogenblik, nu ik hier [d.i. te Dokkum] bij mijn familie wat tot rust kom. Toen ik [eerst] de gefacsimileerde bladen door toezending van den Heer Jansen (te Harlingen) ontving, was ik niet weinig verbaasd over eene zo belangrijke ontdekking. Ik zette mij dadelijk aan het werk om [ook met behulp van den sleutel, door den schrijver zelven gegeven], het gezondene te copieeren. Het schrift trof mij al dadelijk door het vreemde karakter, dat niet, zoo als gij vermoedt, op Romeinsch schrift gelijkt, maar veel meer den aard bezit van oud Runen schrift. Met het Handschrift voor mij zou ik het even snel kopieeren als gewoon schrift, en ik raad u dus aan, u den tijdroovenden arbeid te besparen het door behulp van mailpapier naauwkeurig weer te geven. Zoo als ik [U] zeide, was ik hoogelijk ingenomen met den vondst en deelde dien [aan] velen mijner vrienden mede. Een deel er van was zeer [ge]makkelijk verstaanbaar en, hoewel wat jonger kleur vertoonende, niet ongelijk aan de taal der oude Friesche Wetten uit de 13e en 14e eeuw. Doch er waren ook passages in, die ik niet verstond en nog niet versta en waarvoor nog al eenige naauwgezette studie zal noodig zijn, om ze te kunnen oplossen. De eerste 21 [20] bladen maakten mij niet veel wijzer over den inhoud. [Na de inleiding waarbij Hiddo oera linda (over de linde) te Leeuwarden verhaalt dat hij het oude struk, dat door een overstrooming nat geworden was, heeft overgeschreven in een vreemd (heidensch) karakter om het ontoegankelijk te maken voor de priester, die zoete woorden bederven, en die het enkel te doen is om kostelijke prebenden, volgt er een soort van kroniek, waarin verteld wordt wat op de wanden der burchten te Texla en Medemblik geschreven stond. Kortom een wonderlijk mengelmoes, waaraan ik nog geen mouwen kon vastnaaien.] Met verlangen zag ik naar eene verdere bezending uit, en had intusschen al eens bij den Heer Jansen zoeken te informeeren, hoe groot het geheel was, enz. Ik ontving eene tweede bezending en zette mij vol ijver weder aan het overschrijven. Bij het eerst toegezondene had het mij meermalen getroffen, dat onder de oude taalvormen zoo veel uitdrukkingen verscholen waren, die een veel jongeren oorsprong aanduidden, en dit trof mij nog meer bij het tweede gedeelte. Er waren er in, die ik onmogelijk voor oud meende te kunnen houden, en zoo rees bij mij het vermoeden op van een letterkundig bedrog, een namaaksel van lateren tijd, dat wel met zeer veel talent was vervaardigd, maar toch niet met genoegzaam talent, om niet hier en daar zijne valscheid te verraden. Ik dacht dat men (wie begreep ik niet) den toeleg had om er mij eens te doen inloopen, en na deze vermeende ontdekking van valscheid van het stuk schreef ik aan den Heer Jansen een brief, waarin ik hem die bedriegerij meldde. Doch telkens dacht ik toch, hoe gaarne wou ik dien knappen kerel eens zien, die met zoo veel talent zoo iets kon doen. Telkens nam ik het toegezondene weer ter hand; doch daar ik taal noch teeken van den Heer Jansen meer hoorde, dacht ik dat mijn vermoeden juist was geweest, en liet de zaak verder rusten. En daar ontvang ik uwe mij zoo hoogst welkome bezending (t.w. het eerste gedeelte van het origineele handschrift) waardoor mij de echtheid onwederleggelijk wordt [werd] bewezen, en waarvoor ik u hartelijk dank zeg. Doch nu begin ik veeleischend te worden, maar ben dat met het vertrouwen iets goeds te willen. [Gij zegt: 'Aan het grootste heb ik iets, aan het kleinste niets''. De wetenschap [daarentegen] kan aan het bekend worden van uw handschrift veel, zeer veel hebben. Het is zeker hoogst belangrijk voor de Friesche taal der middeleeuwen, waarvan geen enkel letterkundig produkt overig is dan alleen wetten. Doch nog belangrijker voor de letterkunde, die er een merkelijke [werkelijke] aanwinst door zoude krijgen. Al is de kunstwaarde niet groot, het is in alle gevalle[n] [zeer] curieus. Wegens de onvolledige kennis kan ik nog moei[e]lijk zeggen, wat het eigenlijk is, maar stel mij toch de zaak zo[o] voor. Een uwer voorouders uit de 13e eeuw heeft een oud-familie-heiligdom overgeschreven [om het voor de priesters te vrijwaren in een vreemd schrift] en laat dat als een kostbaar reliqui[e] aan zijn zoon na. Dat stuk bevat allerlei overleveringen van her en der bijeenvergaderd en daaronder velen van zeer ouden datum, van heidenschen oorsprong [karakter]. En nu kom ik op uwe vraag, hoeveel per bladzijde het wel zoude kosten om het voor u in het Hollandsch over te zetten; het antwoord is eenvoudig niets. Wanneer gij mij vergunt van het Handschrift kennis te nemen, ben ik volgaarne bereid het voor u van A-Z te vertalen. Doch ik wil iets anders. Is het niet van belang, dat zoodanig Handschrift wordt uitgegeven ? Ik geloof, [van] ja. Zoo gij dan zoo goed wilt zijn het mij toe te zenden, zal ik er kopie van maken en trachten het een en ander, dat nog duister voor mij is, op te lossen. Met eenige dagen zend ik u gaarne de vertaling van een paar bladen als proef. Kunt gij u met mijn denkbeeld vereenigen, en wilt gij uw Handschrift afstaan ter uitgave, dan zoude het misschien best zijn bij eene eventueele uitgave de Hollandsche vertaling naast den oorspronkelijken text [tekst] te doen drukken, ten einde het werk daardoor meer voor het algemeen toegankelijk te maken. Wilt gij het mij toezenden, dan zou ik het liefst met eenigen spoed hebben, daar er in het laatst van deze maand eene vergadering is van het Provinciaal Friesch Genootschap. Daar zoude ik gaarne van de voor Friesland zoo gewichtige ontdekking verslag willen geven [ en over den aard van het oude handschrift het een en ander wenschen te zeggen]. Liefst zoude ik beide stukken, ook den grooten folioband ontvangen. Misschien toch geeft het Latijn een en ander licht of uitsluitsel over het kleine. Teneinde U eenigen waarborg te geven dat oude handschriften veilig bij mij zijn, kan ik U mededeelen, dat ik bijna altijd zeer kostbare handschriften onder mij heb. Zoo berust thans bij mij een zeer mooi pergamenten handschrift van een oud/hollandschen roman± die Rose, dat eerstdaags het licht zal zien. Verder eenige portefeuilles met oude rekeningen der graven van Holland van 1400, mede op pergament, en waarvan een deel door mij wordt uitgegeven. Het eene handschrift is het eigendom der Koninklijke Academie van Wetenschappen te Amsterdam, het andere van het Rijks-Archief te ´s-Gravenhage.] Zijt gij nu niet tegen de uitgave, dan zal het wel het beste zijn van [aan] het Friesch Genootschap te verzoeken of dit zich wil belasten met die uitgave; want, ik ben er eenigermate mede bekend, een drukker wordt er niet altijd gevonden, die zich voor de uitgave van dergelijke werken laat vinden, die voor hem geene winstgevende zaak kunnen zijn. Zoodanige zaak moet door een Genootschap ondersteund worden om het licht te kunnen zien. Kan ik nu in de vergadering verslag over het Handschrift uitbrengen, dan zou ik aanstonds den voorslag willen doen, het op kosten van het Genootschap te doen drukken. Belast ik mij met de uitgave, dan ontvang ik voor mijne moeite een 20tal exemplaren, naar ik meen, waarvan ik u volgaarne een 10tal zou willen afstaan. Gij hebt dan meer dan een geschreven kopie en geheel kosteloos, terwijl gij u voor de wetenschap zeer verdienstelijk hebt gemaakt door het Handschrift ter uitgave af te staan. [En nu meen ik U medegedeeld te hebben, hoe het is gekomen dat Gij in der tijd er niet meer van hebt gehoord, dat ik U geen vertaald brokstuk heb toegezonden, dat ik nu met een paar dagen hoop te doen. Vindt mijn voorstel bijval bij U, mag ik van U het handschrift ontvangen, om er zoo spoedig mogelijk een kopie van tew maken, dan hoort Gij eerlang van mij. Ik zoude dan ook gaarne van de geheele historie der ontdekking binnen kort een klein verslag geven in den Nederlandschen Spectator. Wat de twee overige vellen betreft, het eene in het Latijn is een boek eener kroniek, die ik nog niet heb kunnen nagaan of ze reeds gedrukt is; het andere in het hollandsch een staatsstuk, en waarschijnlijk het geheel een verzameling van resolutien, enz. door een lid Uwer familie misschien verzameld, die lid der Staten was. Het geheel zou hier ook meer licht kunnen verspreiden. En nu, Weledele Heer, mag ik U ook wel verschooning vragen voor mijn langen brief, waarop ik gaarne binnen kort eenig antwoord zou erlangen. Uw dienstwillige dienaar, w.g. Eelco Verwijs. [In deze brief beroept Verwijs er zich ook nog op, dat de Koninklijke Academie van Wetenschappen hem kostbare handschriften van die Rose en het Rijks-Archief oude grafelijke rekeningen van Holland in bruikleen gegeven heeft. Hij wil ook een kort verslag van de ontdekking in de Nederlandsche Spectator geven. Het andere handschrift, waarvan het eerste, Latijnse gedeelte een brok van een kroniek is - Verwijs weet niet van welke - is in zijn geheel waarschijnlijk een verzameling van resolutien. Bron: M. de Jong Hzn.] Een uittreksel uit deze brief is opgenomen in J.G. Ottema, De Koninklijke Akademie en het Oera Linda Boek, Leeuwarden, H. Kuipers, 1874 en gedeeltelijk door L.F. over de Linden afgedrukt in de Spectator van 4 november 1871, no. 44. In de bovenstaande tekst zijn tussen [...] de ontbrekende tekstgedeelten aangevuld.

18671013 Dr Eelco Verwijs aan C. Over de Linden brieven (fotocopieën) van 1867, 13, 16, 19, 24, Oct. 26 Nov.;

18671013 Eelco Verwijs (37) konindigt klein verslag in den Nederlandschen Spectator aan. Vermeld in de brief aan Cornelis over de Linden (56) van die datum.

18671013 Eelco Verwijs heeft de volgende projecten onder zijn berusting: Zoo berust thans bij mij een zeer mooi pergamenten handschrift van een oud/hollandschen roman± die Rose, dat eerstdaags het licht zal zien. Verder eenige portefeuilles met oude rekeningen der graven van Holland van 1400, mede op pergament, en waarvan een deel door mij wordt uitgegeven. Het eene handschrift is het eigendom der Koninklijke Academie van Wetenschappen te Amsterdam, het andere van het Rijks-Archief te ´s-Gravenhage.] Vermeld in de brief aan Cornelis over de Linden (56) van die datum.

18671015 Brief van Cornelis over de Linden (56) aan Eelco Verwijs (37) .

18671015 Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs d.d. dinsdag 15 okober 1867. Aan den Heer Eelco Verwijs, In vreeze zijnde dat mijn brief en de oude bladen niet aan hunne bestemming gekomen waren deed het mij veel genoegen hedenmiddag bij mijne thuiskomst een brief van UEd. te vinden. Geen tijd verloren willende laten gaan zoo zend ik UEd. bij dezen van en met bladz. 47 tot en met bladz. 74. Hebt U dit katern vertalld, stuur het mij dan s.v.p. met een korte vertaling van den inhoud terug dan zal ik terstond weder een ander katern laten volgen. Geen tijd meer te verliezen hebbende voor den post zal ik later het genoegen hebben UED. meer te schrijven. Uw voorstel omtrent de uitgaaf neem ik echter aan. Met achting enz. w.g. C. Over de Linden.

18671015 C. Over de Linden aan dr Eelco Verwijs brieven van 1867, 15, 18, 21 Oct. ; ?, 7 en 18 Nov. afgedrukt, soms gedeeltelijk, bij dr M. de Jong Hzn. Smaadschrift … 1929, p. 53v. en mr P.C.J.A. Boeles; De houding … 1931, p. 39 v.]

18671016 Brief van Eelco Verwijs (37) aan Cornelis over de Linden (56).

18671016 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. woensdag 16 oktober 1867[Verwijs dankt voor de toezending van het eerste katerntje van het origineel. Hij wil echter het geheele handschrift hebben. Het is weer een zeer dringende brief. Als proef stuurt hij de vertalig van het eerstgezonden blaadje. Bron: M de Jong Hzn.]. Aan den Heer C. over de Linden. Weledele Heer. Hartelijk dank ik U voor de toezending van een ander katerntje, of liever van het eerste katerntje in origineel. Heden morgen zond ik U de vertaling van een paar bladzijden, in vliegende haast opgemaakt, en wil U gaarne zoo nu en dan proeven van activiteit leveren, door U telkens het een en ander toe te zenden. Maar wat zal ik nu, dat bid ik U, doen met bl. 47-74. Ik stel veel, zeer veel prijs op Uwe ontdekking, maar dan ook voeg ik er dit bij: Wanneer ik alleen ter wille van de wetenschap veel tijd en studie er aan ten kost wil geven, om het stuyk te ontcijferen, dan verzoek ik U ook zeer vriendelijk het mij in zijn geheel te zenden. Wat toch zal ik met een zoo geheel onsamenhangend brokstuk doen ? Hoe oordeelen over het geheel, wat het bevat, van welken aard het is ? Gij zegt mij genoegen te nemen in mijn voorstel over de uitgave, waarmee ik het oprecht gemeend heb; welnu ! Schenk mij dan ook verder Uw vertrouwen, zend mij het gansche handschrift over, en ik hoop er U eerlang meer over te kunnen mededeelen. Maar bij losse katerns naar den inhoud van het geheel te raden is mij onmogelijk. Zooals ik U reeds zeide, wilde ik gaarne op de aanstaande vergadering in het laatst dezer maand een verslag geven omtrent Uw handschrift. Doch wat nu aan te vangen met een enkel katerntje ? Ik ben misschien veeleischend, maar zoo Gij er belang in stelt, dat Uw handschrift worde uitgegeven, zoo Gij wilt dat het met wetenschappelijke nauwgezetheid worde gedaan, dat geen moeite noch arbeid worde gespaard enkel en alleen ter wille van Frieslands taal, dan meen ik ook iets te mogen vorderen. Zend mij Uw gansche Handschrift in eens: dan zal ik het geregeld kunnen lezen, geregeld afschrijven, geregeld vertalen'dan zal het mij mogelijk zijn eerst door een eenvoudige lectuur althans eenigermate den samenhang te kunnen vatten, later dat in vele opzichten nog eenigszins duistere begrip door lectuur weten te versterken, om eindelijk na geheele kennismaking te kunnen doordringen tot het verstaan van het geheel, ook daar waar moeilijke punten zijn. Ten einde U te overtuigen dat ik mij destijds met vlijt met Uw handschrift bezig heb gehouden, zend ik U hierbij het vroeger dadelijk bij de ontvangst door mij gecopieerde, of liever in tegenwoordige letters overgeschrevene. U nu de vertaling van een los op zich zelf staand katern binnen kort te beloven, dat kan ik waarlijk niet, daar er zich moeilijkheden in voordoen, die misschien weken studie vereischen. Wilt Gij evenwel kopie van Uw geheel Handschrift in tegenwoordig letterschrift, dat zal ik U wel kunnen verschaffen, zoo Gij er althans belang in stelt. Maar zoo Gij in eene uitgave bewilligt, dan is zooiets, dunkt mij onnoodig. De vellen, die ik U toezend, is na kennismaking met de karakters, zoo in 't wilde er neergeschreven, zoodat hier en daar nog wel een fout zal schuilen, zoodat ik ze niet voor getrouw zou willen verslijten. Doch Gij moet weten, hoe het er mee gaat, als men goed schrift onder de oogen krijgt, en het niet dadelijk kan ontcijferen, iets dat mij als Archivaris dagelijks voorkomt. Dan ga ik dadelijk aan 't kopieeren, en hoe meer men schrijft, hoe meer er duidelijk wordt. Zoo is deze kopie dan ook de eerste en eenige, die ik er van gemaakt heb. En nu, mijn Waarde Heer, nog een enkel woord. Wilt Gij dat ik mij de zaak met ernst aantrek, dat ik zoo spoedig mogelijk een goed begrip van het geheel krijge, zend mij dan het gansche handschrift. Ik beloof U er zoodra mogelijk uitsluitsel over te kunnen geven. Eerst wanneer ik van het geheel heb kennis genomen, zal ik U een eenigszins bevredigend verslag van den inhoud kunnen geven. En nu nog eene, misschien onbescheidene, vraag. Is het bewuste Handschrift een 'heiligdom' in uwe familie, zoo ja, vergun dan de openbaarmaking, zoo neen, mag ik dan in mijne kwaliteit als Archivaris er met den Commissaris des Konings en Gedeputeerden over spreken en hun een voorstel doen met u te onderhandelen over de overname ? Vergeef mij die vraag, maar ik meende ze te berde te mogen brengen, daar Gij zeidt aan dit handschrift 'niets te hebben'. In de hoop zeer spoedig wat van U te horen, Uw dw. Dr. w.g. Eelco Verwijs. (Bij eventuele toezending behoeft die van Uwen kant niet franco te geschieden.)

18671016 Dr Eelco Verwijs aan C. Over de Linden brieven (fotocopieën) van 1867, 13, 16, 19, 24, Oct. 26 Nov.;

18671017 Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs, ongedateerd, maar waarschijnlijk donderdag 17 oktober 1867.Den Heer Eelco Verwijs. Met blijdschap meende ik bij het openen uwer brief [d.d. 16 oktober 1867] van U een vertaling te vinden, dit was het niet maar het was toch iets en getuigde van ue ijver. Maar terzake: toen Siderius [huisschilder te Harlingen] mij zeide dat ik maar iets zou oversturen, zeide mij mijn goede genius dat ik dit slechts in kopie mogt doen, ik heb die inspraak gevolgd, en heb welgedaan, want ziet, U vertaalt mij de eerste bladzijde en daarin vind ik 'Okke mijn zoon enz. 2 Lieve erfgenamen om onze lieve voorouders wille enz. Wanneer U dus niet al te eenzijdig wilt redeneeren dan kunt UEd ligtelijk begrijpendat ik het nu volstrekt niet in zijn geheel uit mijne handen geven kan en dat ik al veel, zeer veel vertrouwen in u geheinhouding heb durven stellen, om bij al het gekopieerde nog 27 bladzijden van het oorspronkelijke over te zenden. UEd vraagt mij 'is het bewuste schrift een heiligdom in Uwe dfamilie, zoo ja vergun dan de openbaarmaking, zoo neen, mag ik dan enz. Waarde Heer, door uw vertaalde bladzijde wordt mij daarvooral aanstonds het antwoord in de mond gegeven. Het is niet alleen een heiligdom voor mij en mijne kinderen, neen het is een heiligdom in mijne groote familie de W.Z. [?] van het roemrijke volk dat zich Frieschen noemt. Mogelijk beduit het niets, maar alvorens ik daarvan de gansche inhoud ken, kan er van afstand ook geen sprake zijn, vertalen en openbaar maken, voor zooverre daar niets in voorkomt dat mijn familie zou kunnen compronitteeren daartoe geef ik u volkomen verlof. Present-exemplaren verlang ik daarvan niet eens te ontvangen, het postgeld wil ik wel betalen heen en weer, als ik na de uiutgavbe maar mag weten waar het te bekomen is. En nu waarde heer, zal ik op burgerlijke wijze mijn opinie zeggen. Een familiestuk dat zoo ter bewaring wordt aanbevolen mag men zijne kinderen niet ontvreemden, dus niet verkoopen. Ook mag men het niet uit zijn handen geven hoewel ik door nieuwsgierigheid gedrongen daarin al heb misdaan. Waarde heeft het zeker voor mij niets, maar ik wil het toch voor geen waarde ruilen. U schrijft mij dat u niet uit brokstukken kunt wijs worden, welnu stuur mij het katern en de andere blaadjes weder, dan zal ik ze allemaal met zorg voor u overhalen, zo mogelijk nog zorgvuldiger dan de eerste keer. Wilt UEd echter al het oorsprokelijk onder de oogen hebben wel nu, wees dan zo vriendelijk en laat katern voor katern door uw subalterne overdoen. Met achting enz. w.g. C. over de Linden.

18671018 Brief van Cornelis over de Linden (56) aan Eelco Verwijs(37) . Over de Linden over onbetrouwbare postbezorger.

18671018 Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs van vrijdag 18 oktober 1867[C.L. is aangenaam verrast door de 'kleine vertaling'. De aanbeveling van Hidde oera Linda aan Okke zijn zoon, doet hem thans begrijpen, waarom zijn grootvader het handschrift niet aan zijn vader, die geen waarde hechtte aan zulke dingen, heeft willen toevertrouwen. Bron: M. de Jong Hzn.] Aangenaam was ik daareven bij mijne thuiskomst verrast met een kleine vertaling van het begin der oude Friesche geschriften te vinden. De aanbeveling daarin voorkomende aan Okke, doet mij begrijpen waarom mijn grootvader ze niet aan mijn vader toebetrouwde omdat hij wel goed maar overigens niets dan een gevierde timmerman was, die zich verder met niets bemoeide. Den 15 [oktober 1867] dezer heb ik UEd van en met 47 tot en met blz. 74 van het handschrift toegezonden, UEd. zal mij dus ten goede houden wanneer ik U vriendelijk verzoek mij per omgaande te schrijven of u dit heeft ontvangen. Terecht of ten onregt, maar bij ons is een ambtenaar, die betigt wordt vreemde couranten en andere stukken eerst tot eigen gebruik te bezigen, om daarvan rapport uit te brengen aan ik weet niet wie noch waar*. Na groete heb ik de eer te zijn enz. w.g. C. over de Linden. *vermoedelijk was de postbeambte belast met briefcensuur.

18671019 Brief van Eelco Verwijs (37) aan Cornelis over de Linden (56). ’t Is zeker een meermalen overgeschreven handschrift van een Uwer voorvaderen.

18671019 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. zaterdag 19 oktober 1867.Den Heer Cornelis over de Linden. Weledele Heer, Uwen brief begrijp ik maar half. Als antwoord kan ik U geven, dat ik het mij toegezondene heb ontvangen, gelijk U uit den later ontvangen brief zal blijken. Het overige is mij wat duister. Wat toch de zinsnede betreft: Terecht of ten onregt, maar bij ons is een ambtenaar, die betigt wordt vreemde couranten en andere stukken eerst tot eigen gebruik te bezigen, om daarvan rapport uit te brengen aan ik weet niet wie noch waar [brief d.d. 18 oktober 1867]. Die zinsnede is mij geheel onverstaabaar, en misschien uit een andere corresopondentie van U met ik weet niet wien in den brief aan mij verdwaald. Met Uw stuk, blz. 47-74, ben ik druk bezig, en ik verlang steeds naar meer, vooral naar het origineel. Ik wou zo gaarne in het Friesch Genootschap er verslag van doen, als een hoogst merkwaardige ontdekking, en er gaarne het origineel bij overleggen. Niet dat ik meer de echtheid van het origineel betwist, dat zij verre; maar gaarne gaf ik toch een resume van het geheel, en de inhoud van de mij toegezonden bladen is inderdaad allercurieust. Een aangename afwisseling van oud-Germaansche en oud-Romeinsche goden heeft er in plaats, zooals ik ze nergens meer ontmoette. Maar daarom is mij Uw handschrift juist te meer waard. 't Is zeker een meermalen overgeschreven handschrift van een Uwer voorvaders - en dan i Uwe familie zeer oud -, dat alleszins verdiend gekend te worden. Uwe liefde voor de Friesche letterkunde, de gewichtige mededeeling ons door U gedaan, maakt mij er belust op, U op de aanstaande vergadering van het Friesch Genootschap als honorair lid voor te dragen. Ik stel er mij een genoegen van voor met zoodanige verrassende ontdekking voor het licht te komen, en U tevens als lid te doen aannemen. Maar zend mij daarom ook het overige. Bij eene voor Friesland zoo belangrijke ontdekking, begrijpt Gij licht, hoezeer het van belang is, dat bij openbarmaking alle licht schijne, en Uw handschrift niet alleen, maar ook Uw naam als een der oudste Friesche namen helder in het licht trede. Door de belangrijkheid van het handschrift zal ook de eeuwenoude naam der Oera Linda's een glans verkrijgen, dien de oudste adelijke geslachten missen. In de hoop spoedig meer van U te hooren, en vooral het volledig handschrift te mogen ontvangen, na groete Uw dw. Dr. w.g. Eelco Verwijs.

18671019 Dr Eelco Verwijs aan C. Over de Linden brieven (fotocopieën) van 1867, 13, 16, 19, 24, Oct. 26 Nov.;

18671021 Brief van Cornelis (56) over de Linden aan Eelco Verwijs (37) .

18671021 Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs d.d. maandag 21 oktober 1867.[C.L. verklaart niet verder te kunnen gaan dan hij beloofd heeft. Bron: M. de Jong Hzn.]. Aan den Heer E. Verwijs. Waarde zeer geleerde Heer ! Uwe misive dd. [zaterdag] 19 October is mij geworden; maar ik moet U bekennen, dat uwe vriendelijkheid mij verlegen maakt. Ik wil zoo gaarne believe, en toch hoe meer ik aan de eene zijde wordt overgehaald, zoo meer ik naar de andere kant wordt hgetrokken en in geluisterd - bewaar. Kortom ik schaam mij over mijne kinderachtige manie[r]; maar ik kan niet verder gaan dan ik beloofde. Wilt u zoo veel geduld niet oefenen in 's hemels naam, dan zal ik maar aannemen dat een hoogere macht hier werkzaam is, die zoodoenden de openbaarmaking belet. De zinsnede die UEd ietwat duister is, betreft u in de verste verte niet. Zij betreft iemand van hier, en die verdiend of niet verdiend, gevreesd wordt. Door die praatjes was ik bang dat hij de stukken die ik aan UEd zond eerst dan verzend als hij er mede gedaan heeft. Naar men zegt is die heer zeer knap in de oude talen en heeft hij te Hoorn alle oude stukken vlug verjongd. En nu waarde heer hoop ik dat UEd een weinig geduld met mijn gebrek moogt hebben en UEd tevreden stellen met hetgeen ik U zoo uit vrije beweging heb toegestaan. Na minzame groete noem ik mij met achting UEd. onderdanige dienaar w.g. C. over de Linden.

18671024 Brief van Eelco Verwijs (37) aan Cornelis over de Linden (56). Verwijs (37) stelt een persoonlijke kennismaking voor en wil dat combineren met een bezoek aan een kennis op het ramtorenschip Prins Hendrik.

18671024 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. donderdag 24 oktober 1867.[Hier ontbreekt waarschijnlijk de brief van Verwijs, waarop de volgende het antwoord is. Bron: M. de Jong Hzn.]

18671024 Dr Eelco Verwijs aan C. Over de Linden brieven (fotocopieën) van 1867, 13, 16, 19, 24, Oct. 26 Nov.;

18671024 Eelco Verwijs (37) kondigt zijn bezoek aan Cornelis over de Linden (56) aan.

18671025? Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs, ongedateerd.[C.L. kan het mscr. niet in zijn geheel uit handen geven. Hij heeft al veel vertrouwen betoond door, behalve de overtrekken, nog 27 blz. origineel te sturen. Als E. V. niet uit de brokken wijs kan worden, wil C.L. alles voor hem overhalen, of ook hem katern voor katern het oorspronkelijke sturen, dan kan E.V. ze stuksgewijs zelf laten overhalen. Bron: M. de Jong Hzn.]

18671027 Eelco Verwijs aan C. over de Linden d.d. 27 oktober 1867.Ik ben alleen Fries door mijne moeder, door mijn vader een Westfries (hij was van Hoorn en de naam Verwijs is U daar misschien niet onbekend) maar door geboorte ben ik Overijselaar. [Verwijs doet nu het voorstel, eens persoolijk aan Den Helder te komen. Bron: M. de Jong Hzn].

18671107 Brief van Cornelis over de Linden (56) aan Eelco Verwijs (37). Ramtorenschip Prins Hendrik vertrekt op 9 november a.s.

18671107 Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs d.d. donderdag 7 november 1867.[C.L. bericht E.V., dat het ramtorenschip Prins Hendrik Zaterdag. 9 Nov. zal vertrekken. Deze mededeling doet vermoeden, dat er nog meer brieven gewisseld zijn. Bron: M. de Jong Hzn.]. Den Heer Eelco Verwijs, Naar aanleiding van Uwe laatste missive [24 oktober 1867] dient deze U te informeeren het ramtorenschip Prins Hendrik Zaterdag den 9 dezer [november] van hier vertrekt. Met achting enz. w.g. C. over de Linden.

18671109 Voorgestelde ontmoeting op 9 november 1867.De voorgestelde ontmoeting is niet doorgegaan. Eelco Verwijs geeft daarvoor in de volgende brief zijn verklaring.

18671116 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. maandag 16 november* 1867.Aan den Heer Cornelis over de Linden. Weledele Heer, Verleden Vrijdag 's avonds thuis komende, vond ik Uw briefjen, waarin mij werd medegedeeld dat het ramtorenschip uit den Helder den 9den zou vertrekken. Al had ik nog zoo'n haast gemaakt, ik zou toch te laat gekomen zijn, en kon het bovendien toen juist niet met mijne werkzaamheden schikken. In de volgende week evenwel kan ik er wel voor eenige dagen uitbreken, en stel mij dan ook voor Dinsdag of Woensdag den 19 of 20 op reis te gaan, zoo ik namelijk de zekerheid heb U dan thuis te treffen, daar eene geheel vergeefsche reis mij minder aangenaam zou zijn. Ik zal dan het ramtorenschip niet kunnen zien; maar dat is ook eigenlijk het doel mijner reis niet, en hoezeer ik het gaarne zou gezien hebben, moet ik er dan maar zonder. Zoo Gij in de volgende week Woensdag of Donderdag thuis zijt, en Gij dan eenige oogenblikken voor mij kunt afzonderen, zoude ik gaarne met een enkel woord bericht van U ontvangen. In de hoop daarop met eenigen spoed gunstig antwoord te mogen ontvangen, en U weldra te zien, met achting Uw dienstw,. Dienaar w.g. Eelco Verwijs. *abusievelijk: december.

18671118 Brief van Cornelis over de Linden (56) aan Eelco Verwijs . (37) Doet een ander voorstel.

18671118 Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs d.d. maandag 18 november 1867.Den Heer Eelco Verwijs. Wel Edele Heer ! Hedenmiddag is mij uw missive d.d. 16 November [1867] geworden, eigenlijk begon ik te vrezen dat u ziek was, en had ik reeds een brief gereed om u te zenden, maar uw brief kwam nog net bij tijds. Van 16 tot heden zijn twee volle dagen en welligt drie verloopen. Ik raad UEd dus aan om eerst Woensdagmorgen [20 november 1867] op reis te gaan, dan kunt gij des avonds zes uur en 3 m. hier zijn of des avonds ten 11 uren en 10 m. Liever zou ik echter om u. en ook om mijne zaken willen dat u in Amsterdam bleef vernachten, dan ga ik donderdag van de werf om u van de spoor te halen. Wij gaan dan naar mijn huis koffy drinken en gezamenlijk de werf bezien enz. Des nachts logeren kan ik u om toevallige reden niet, maar dat zullen wij later zien. Den volgenden dag zal ik dan vrijaf hebben, wij kunnen dan de vuurtoren en cachematten bezigtigen et cetera. Dien dag zult u dan niet meer van mijne zijde wijken. Wilt u dus s.v.p. uw reis daar naar inrigten, dan zoudt u mij verplichten en ik zou op mijn post staan en u afhalen. Met achting enz. w.g. C. over de Linden.

18671121 Bezoek van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden te Den Helder op donderdag 21 november 1867.

18671121 Eelco Verwijs (37) bezoekt Cornelis over de Linden (56) in Den Helder op doorreis naar Leiden.

18671122-27 Overleg van Eelco Verwijs met Prof. de Vries en de heer te Winkel van het Woordenboek der Nederlanschen Taal (WNT) te Leiden d.d. in de week van 22-27 november 1867.In november van dat jaar reisde deze [Verwijs] naar Leiden voor overleg, waarbij hij de inmiddels befaamde omweg over Den Helder maakte om het handschrift van het Oera Linda Bok te bestuderen (De Jong 1927: 138, 378; Obbema 1993: 232). In december kon Verwijs in een brief aan De Vries over "de groote zaak" meedelen dat "het vrouwtje" inmiddels was overgehaald. In de archieven van het WNT ligt een concept-contract tussen de uitgevers van het WNT enerzijds en Verwijs anderzijds; het dateert van 15 december 1867 en had een looptijd van tien jaar. Per 1 mei 1868 zou Verwijs in Leiden gaan wonen en als redacteur gaan werken naast De Vries en Te Winkel tegen een salaris van 2500 gulden per jaar. Bron: Jan Noordegraaf, Vrije Universiteit, Amsterdam, Eelco Verwijs en zijn Middelnederlandsche Spraakkunst (1867), in: De archivaris en de grammatica, 2005.

18671126 Dr Eelco Verwijs aan C. Over de Linden brieven (fotocopieën) van 1867, 13, 16, 19, 24, Oct. 26 Nov.;

18671128 Vergadering van het Friesch Genootschap. Mondeling verslag van Eelco Verwijs . (37)

18671128 Verslag van Eeelco Verwijs aan het Fries Genootschap d.d. zaterdag 28 november 1867 (mondeling).

18671203 Brief van Eelco Verwijs (37) aan De Vries.

18671209 Dr. Eelco Verwijs zal eerlang Leeuwarden verlaten om te Leiden mede te werken aan het Nederl. Woordenboek.

18671216 Brief van Eelco Verwijs (37) aan Cornelis over de Linden (56). Redde het bezoek niet en stelt 19 of 20 december voor.

18671217 Dr Eelco Verwijs aan Ged. Staten van Friesland brief van 1867, 17 Dec. [afgedrukt bij J.T. Eekhof: Nog iets nieuws. … Ts. v. boek- en bibl. wezen 1908, en bij Boeles a.a.]

18671217 Verslag van Eelco Verwijs (37) aan Gedeputeerde Staten van Friesland. Cornelis over de Linden (56) wenst het handschrift van Worp niet af te staan, zolang het OLB niet geheel vertaald is.

18671217 Verslag van Eelco Verwijs aan Gedeputeerde Staten van Friesland d.d. dinsdag 17 december 1867. Ook als: Rapport door Dr. Verwijs uitgebracht aan het Provinciaal Bestuur betreffende het OLB d.d. 17 december 1867. Afgedrukt bij J.T. Eekhoff: Nog iets nieuws. ... Ts. v. boek- en bibl. wezen 1908, en bij Boeles a.a. Leeuwarden, 17 December, 1867. Hiernevens heb ik de eer U den uitslag van mijne reis naar Holland en de daarvan verkregene resultaten mede te deelen. De heer Over de Linden toonde zich aanstonds zeer bereid mij zijn ganschen rijkdom van oud-frieschen stukken te laten zien, welke bestond: 1) Uit het raadselachtige handschrift, dat ongeveer 200 bladzijden in 4 bevat, doch waarvan het laatste gedeelte kennelijk ontbreekt. Het bestaat uit een samenraapsel van verschillende geheel onzamenhangende episodes, overleveringen enz., waarvan het moeilijk zal zijnzich een goed denkbeeld te maken voor en aleer het geheel is afgeschreven. Voor dien tijd waag ik mij ook niet aan een bepaald oordeel over de echtheid. Te Leiden zijnde heb ik mij een ganschen morgen met Prof. de Vries met het Hs. beziggehouden, en ook later met den Heer te Winkel. Ontegenzeggelijk komen er een menigte zeer oude friesche woorden in voor, maar aan den anderen kant is de zegswijze zoo modern, mist zij zoo geheel en al de eigenaardige oude kleur, dat telkens weer twijfel oprijst. Een nauwkeurig chemisch onderzoek naar het papier, of het van katoen of linnen is, naar de gele kleur, of die er later is aangegeven enz., naar de inkt zal tevens moeten plaats grijpen, aleer men tot vaste conclusien zal kunnen komen. 2) Uit een folio vand van de dikte van een Statenbijbel, waarin een gedeelte in het Latijn, het begin eener kroniek is, en het eerste hoofdstuk over den naam Friezen en hunne vrijheden, over Karel de Groote enz. handelt. Verreweg het grootste deel is in het Nederlandsch en bevat het vervolg der kroniek tot ongeveer het midden der XVIe eeuw. Van een los blad, dat mij reeds vroeger werd toegezonden, is afschrift genomen en de inhoud mede door de Heeren Buma en Eekhoff onderzocht.Het behelst bijzonderheden uit het Saksische tijdperk, die bij geen andere Friesche geschiedschrijvers zijn opgenomen. Het schrift en papier zijn uit de XVIe eeuw, en aan onechtheid bij geen mogelijkheid te denken. De nadere kennis dezer tot nu toe, naar het schijnt, geheel onbekende kroniek, kan misschien zeer belangrijk zijn.* Ik trachtte beide Hss. in hun geheel van den eigenaar mede tekrijgen, doch daartoe liet hij zich niet vinden. Hij eiste bepaaldelijk dat het oude Hs. [Oera Linda Boek] eerst in zijn geheel voor hem vertaald. Was dit geschied, kende hij er den inhoud van, dan zoude hij er volstrekt niet tegen zijn dat het Hs. werd uitgegeven, mits het maar niets bevatte dat zijne familie kon compromitteeren ! Ik verzekerde hem tot nu toe niets van dien aard ontdekt te hebben, maar begreep dat ik met een onverzettelijk karakter te doen had, met een man, die niet zoude afwijken van het eens opgevatte voornemen. Ik beloofde hem dus het geheel voor hem te zullen veralen, iets dat wel eenigen tijd zal vorderen, maar anders niet vele bezwaren in heeft, te oordeelen althans naar hetgeen reeds doormij er van is gezien. Dan eerst zal hij ook het andere Hs. afstaan, dat door een ervaren kopiist met gemak kan worden afgeschreven. Het Friesch Genootschap zou zich daarmede zeker gaarne belasten. Mijn denkbeeld is nu mij vooreerst bezig te houden met het afschrijven en vertalen van het geheele oude handschrift, daar het mij eerst dan mogelijk zal zijn, een oordeel over de echtheid of onechtheid uit te spreken. Een chemische bewerking zal over dat punt wellicht meer licht verspreiden. Ook eene reproductie van een paar bladen door middel der photographie zal misschien hierover aanwijzingen geven. In alle gevalle. 't zij het Hs. echt of onecht is, de moeite eraan besteed zal in alle gevallen niet geheel te vergeefs zijn. Zoodanig onderzoek zal natuurlijk tijd en arbeid vordering, en de uitslag eerst later ter Uwer kennisse worden gebracht, daar ik mij voorstel in de werken van het Friesch Genootschap of op andere wijze er een breedvorming rapport over te geven, of het geheele Hs. met de vertaling uit te geven. Mijn toekomstig verblijf te Leiden, de hulp van de H.H. de Vries en te Winkel zal de zaak niet schaden, maar naar ik hoop, bevorderen en over de duistere punten meer licht verbreiden. Gaarne zal ik mij later, na mijn vertrek van hier, blijven belasten met den heer Over de Linden te correspondeeren, of persoonlijk met hem te onderhandelen, dat mij door de nabijheid van den Helder niet moeilijk zal zijn. Hiermede meen ik mij van de taak te hebben gekweten, daar ik vooralsnog niet bij machte ben U meer bijzonderheden mede te deelen. De Archivaris Bibliothecaris w.g. Eelco Verwijs. Aan Heeren Gedeputeerde Staten der Provincie Friesland. In: Mr. P.C.J.A. Boeles, De auteur van het Oera-Linda-Boek, Leeuwarden, N.V. Nooord-Nederlandsche Boekhandel, 1928. * R. Steensma, Het klooster Thabor bij Sneek en zijn nagelaten geschriften. Een inleiding en inventarisatie. Leeuwarden, De Tille, 1970 (Dissertatie) rangschikt het betreffende handschrift onder de 'verdwenen handschriften van de Kroniek van Worp van Thabor. Steensma schrijft hierover: ''51 Het handschrift van C. over den Linden, genoemd in 1867. In het 40ste en 49ste 'Verslkag van het Friesch Genootschap' (1867-'68, p. 168; 1876-'767, p. 40 wordt melding gemaakt van een handschrift van Worp V, dat in bezit was bij C. over de Linden (1811-'73) te Den Helder, de persoon bij wie het Oera Linda Boek werd gevonden. Het is uit de berichten niet duidelijk of dit handschrift boek V in zijn geheel bevatte, dan wel een deel ervan. We vinden het handschrift voor het laatst genoemd in de auktie katalogus van Over de Lindens bibliotheek (Den Helder, 7 sept., 1874; zie J. Beckering Vinckers: 'Wie heeft het Oera Linda Boek geschreven ?' Kampen 1877, p. 33, nr. 62). Sindsdien is het spoorloos.' Steensma verwijst naar: J. Beckering Vinckers, Boekverkooping in 't Centrum op maandagavond 7 september 1874. nr. 62: Worp van Thabor, Kronyk van Friesland (1 deel in handschrift). Overigens bevat de lijst onder nr. 59 ook een uitgave van Worp van Thabor, Kronijk van Friesland 2 dln.

 

1868 Joost Halbertsma (79), Rimen ind Teltsjes fen de Broarren Halbertsma. Dimter 1868, kl. fol.

18680000 Jacob van Lennep (1802-1868) overlijdt.

18680000 Voorgesteld bezoek van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs in Leiden (mogelijk nog in 1868)

18680107 Dr. Eelco Verwijs houdt te Leeuwarden een lezing over den Engelschen romanschrijver Thackeray.

18680406 Voordracht opgemaakt door Ged. Staten voor een bibliothekaris-archivaris in de a.s. vacature Eelco Verwijs.

18680412 Bezoek van Hermanus Siderius aan Eelco Verwijs d.d. 12 april 1868

18680412 Brief van Eelco Verwijs (38) aan Cornelis over de Linden (57).

18680412 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. 12 april 1868.Waarde Heer, Toen ik U in November l.l. verliet, had ik niet kunnen denken dat de volgende maanden mij zoveel beslommeringen zouden geven, en ik door een zeer onverwachte verandering in mijn leven, met mijn vertrek naar Leiden, niet gestand zou kunnen doen aan mijn belofte om U spoedig wat van mij te doen hooren. Telkens hoopte ik nog eens met Uw handschrift aan het werk te kunnen gaan, maar telkens bleef het er bij, en daardoor ook mijn sints lang voorgenomen schrijven aan U. Eindelijk werd ik hedenavond opgeschrikt door een beoek van den Heer Siderius, dien ik de beide quaterntjes van U ontvangen teruggaf, zonder er tot mijn spijt iets aan te hebben kunnen doen. Met een paar weken vertrek ik van hier naar Leiden, en hoop er met half Mei zoodanig gevestigd te zijn, dat ik ook wel eens weer aan iets anders zal kunnen denken. En dan hoop ik, zoo Gij na mijn stilzwijgen er nog genegen toe zijt Uw handschrift eens aan te pakken, en het ten einde te brengen. Ik zal dan maar beginnen U eerst eene vertaling te zenden van de eerste bladen, die ik van U in facsimile heb, en hoop dan verder voort te gaan. Gaarne zou ik dan wel het door mij reeds gekopieerde, doch onvertaalde, te Leiden eens terug hebben: dan hoef ik dat althans niet weer over te schrijven. Doch ik moet eerst bedaard en kalm in Leiden gevestigd zijn, en zou gaarne deze zomer in mijne vacantie de bewerking der geheele geschiedenis ten einde brengen. Als ik in Leiden ben, en de eerste drukte wat over is, hoort Gij wel eens nader van mij. Uw groote handschrift is zeer waarschijnlijk, naar de mij toegezonden bladen te oordelen, een kopi van de Friesche Kroniek van Worp van Thabor, waarvan een deel is uitgegeven, een ander deel nog niet. Na groete aan Uwe vrouw, en na voor mijne weinige activiteit in dezen verschooning te hebben gevraagd, maar in de hoop dat Gij in Holland meer van mij zult vernemen. Uw toegenegen w.g. Eelco Verwijs.

18680413 Brief van Hermanus (Harmanus) Siderius aan Cornelis over de Linden d.d 13 april 1868Tekst onbekend.

18680413 H. Siderius aan C. en fam. C. Over de Linden brieven van 1868, 13 Apr.; 1874, 24 Febr.

18680413 H. Siderius aan C. en fam. C. Over de Linden brieven van 1868, 13 Apr.; 1874, 24 Febr.

18680415 Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs (38). Ontbreekt.

18680415 Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs d.d. 15 april 1868.Ontbreekt. Inhoud niet bekend. Niet beantwoord.

18680904 Johan Winkler te Leeuwarden wordt door de Kiesvereeniging Nederland en Oranje gecandideerd voor den gemeenteraad, secretaris Kromsigt.

18681120 Brief van Cornelis over de Linden (57) aan Eelco Verwijs (38). Cornelis over de Linden doet het voorstel Eelco Verwijs (38) in Leiden te komen opzoeken.

18681120 Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs d.d. 20 november 1868.Ontbreekt. Cornelis over de Linden doet het voorstel om Eelco Verwijs in Leiden te bezoeken.

18681121 Brief van Eelco Verwijs (38) aan Cornelis over de Linden (57). Verwijs wil de draad weer oppakken, maar is daar niet aan toegekomen.

18681121 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. 21 november 1868.[Hieruit blijkt dat C.L. 15 April geschreven, maar geen antwoord ontvangen heeft. Dit is een antwoord op een tweede brief van C.L., die blijkbaar bericht heeft, te Leiden te zullen komen. Verwijs schrijft, dat hij bl. 1-21 van het handschrift in overtrek gehad heeft en bl. 46-62 van het oorspronkelijke. C.L. moet nu maar bl. 22-46 meebrengen. Het zal wel half Januari tot Februari 1869 worden, voor hij geregeld zal kunnen werken. Bron: M. de Jong Hzn.]. Waarde Heer, Uw brief deed mij dezen morgen genoegen, omdat ik nu eerlang er wat meer gat in zie eens aan Uw handschrift te denken. Ik heb indertijd aan den Heer Siderius volstrekt niet kwalijk genomen, dat hij mij de papieren heeft onthaald, daar ik toen door overkroppende drukte bepaald in de onmogelijkheid was er iets aan te doen. En met mijne verplaatsing naar Leiden kon ik er wel op rekenen, dat er ook het gehele jaar niet van zou komen. Wel wetende dat dit zoo was, kon ik het onmogelijk aan den Heer Siderius kwalijhk nemen, dat hij de papieren meenam. Van een brief van 15 April l.l. herinner ik mij niets; mogelijk dat ik toen een brief heb ontvangen, maar toen zat ik juist in de examencommissie, waardoor ik van den vroegen ochtend tot den laten avond bezet was, daartusschen kwam de drukte van verhuizen, van afscheid nemen, zoodat ik toen geen hoofd had om aan iets anders te denken, en doodmoe hier kwam. Heb ik toen een brief ontvangen, en niet ontvangen, 't was zeker niet wegens kwalijknemendheid, dat zoo niet in mijn aard ligt maar van te overspannen drukte. Nu ben ik met verscheiden dingen, waarmee ik bezig was, zoowat klaar of op weg om klaar te komen, en zal dan eens wat geregeld eenigen tijd voor Uw Hanschrift kunnen afzonderen. Doch dat zal wel niet veel voor half Januari of Februari zijn. En dan interesseert mij de zaak genoeg om ze eens goed aan te pakken. Om nu zooveel mogelijk geregeld te werk te gaan, wil ik liefst met A beginnen en met Z eindigen. Gij hebt nog als proeve het afschrift van de eerste bezending mij gezonden, neem die dan s.v.p. weer mee, dan zal ik ook van het begin af aan U eene geregelde vertaling geven. Ik heb nog van bl. 1-21 naar Uw overtreksel, en verder van bl. 46-62. Wilt Gij mij nu de kopie van mij tot bl. 21 weer meebrengen, en verder van Uw Hs. bl. 22-46. dan zult Gij mij hiermede groot plezier doen. Na groete Uw dw. Dr. w.g. Eelco Verwijs. Besluit van het Friesch Genootschap tot vervaardigen van een copie door F. Goslings (1847-1931) d.d. 4 februari 1869. Frans Goslings werd op 27 oktober 1847 te Harlingen geboren. Na het volgen van de Latijnse School te Harlingen ging hij in 1864 Klassieke Talen studeren aan de Universiteit van Leiden, Tijdens die studietijd maakte hij een afschrift van het Oera Linda Boek. Nog tijdens zijn studie in Leiden werd hij leraar aan het Gymasium in Zwolle. In 1871 behaalt hij het doctoraal exaen en in 1871 promoveert hij cum laude op het proefschrift Observationes ad Scholia Thucydidem, waarna hij conrector wordt in Zwolle. In 1877 wordt hij conrector in Arnhem en in 1879 rector in Arnhem. In de periode 1881-1904 is hij lid van de Commissie van Toezicht op het Lager Onderwijs vanaf 1881 bestuurslid en voorzitter van de Kweekschool voor Onderwijzeressen, van 1897-1913 tevens lid van de Commissie voor de Openbare Bibliotheek en van 1907-1913 lid van het Bestuur van het Nieuwe Weeshuis. Hij schreef o.a. over de geschiedenis van de Latijnse School in Arnhem. Frans Goslings overleed op 28 november 1931 te Oosterbeek. Bron: Goslings, Henk, Genealogie Goslings, 4e [uitgebr.] uitg, Familiestichting Goslings, Leeuwarden, 2006.

18681124 Fries Genootschap besluit op 24 november 1869 op voordracht van Eelco Verwijs deze kopie ter vertaling in handen te stellen van Johan Winkler.Cornelis over de Linden refereert aan dit besluit in zijn testament voor zijn kleinzoon Cornelis over de Linden III.

1868500 Eelco Verwijs (38) verhuist naar Leiden, waar hij mederedacteur van Matthijs de Vries wordt bij het Woordenboek der Nederlandse taal en aan het Middel-Nederlandse Woordenboek.

 

18690000 E. Verwijs, Nekrologie van Joost Hiddes Halbertsma, in Ned. Spect. 1869. 97; Huberts enz. (W. Eekhoff, J.H., Zijn leven en geschr., Leeuw. 1869; ook in de Vrije Fries opgenomen.)

18690000 Halbertsma ferstjert. Eelco Verwijs, Joost Hiddes Halbertsma (De Ned. Spectator 1869:97-102). Eelco Verwijs, Joost Hiddes Halbertsma (Deventer Courant 16 april 1869). Dr. J.H. Halbertsma en Bosworth (Nav 19, 1869:571). W. Eekhoff, Voorlezing over het leven van Dr. Justus Hiddes Halbertsma en zijne verdiensten omtrent de geschiedenis, taal- en letterkunde, vooral van Friesland. (Vr.Fr. XII, 1, 1869:1-80). B.W.A.E. baron Sloet tot Oldhuis, Herinneringen aan Dr. J.H. Halbertsma (Vr.Fr. XII, 1, 1869:39-49). B.W.A.E. baron Sloet tot Oldhuis, Uit mijn dichterlijk leven. (hierin:) Uitnodiging aan J. Hiddes Halbertsma (1837). Deventer 1869:87-90. W.B.J. van Eyk, Justus Hiddes Halbertsma (Deventer Cour. 5 maart 1869; Dagblad v. Zuid-Holland 7/8 maart 1869). Toneelnieuws (Met anecdote van J.H. Halbertsma) (Deventer Courant 16 april 1869).

18690204 Eelco Verwijs (39) stelt het Fries Genootschap voor om onder zijn toezicht een afschrift van het OLB te laten maken. Dat gebeurt door Frans Goslings.

18690227 Overlijden van Joost Hiddes Halbertsma (1789-1869) (80).

18690305 In praetsje oer Domeny Joast van J.B. Schepers in Deventer Courant 5 Maart 1869

18690500 Eerste deel van de kopie van het OLB door Frans Goslings (1847-1931) komt gereed.

18690500 Kopie van het Oera Linda Boek door F. Goslings voor de helft gereed (mei 1869).

18690517 Brief van Eelco Verwijs (39) aan Cornelis over de Linden (58).

18690517 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. 17 mei 1869.[E.V. zendt het ontvangen deel van het hscr. terug. Het is gecopieerd, maar hij heeft nog geen tijd gehad het te vertalen. Zal gaarne de rest ontvangen. Een jongmens [Dr. Frans Goslings (1847-1931), toendertijd 22 jaar] copieert het voor hem. Voor de grote vacantie zal het af zijn. Bron: M. de Jong Hzn.].Waarde Heer, Hiernevens zend ik U het van U ontvangene deel van Uw handschrift terug, dat gekopieerd is, maar waarvoor ik nog geen tijd heb kunnen vinden om aan de vertaling te denken. Ik ben er al eens mee begonnen, doch heb het werk om andere bezigheden telkens weer uit handen moeten leggen. Gaarne wil ik nu het overige hebben, daar een jongmensch [F. Goslings] hier het handschrift voor mij kopieert, die het overige nog wel voor de groote vacantie zal kunnen afmaken. Dan hoop ik het geheel in mijne vacantie dezen zomer mee te nemen en mij dan aan de vertaling te zetten. Daartoe heb ik ook eerst liefst het geheel afgeschreven, om althans eens eerst door een aandachtige lezing op de hoogte te komen van hetgeen er zoo ongeveer in staat. Het een heldert dan licht het andere op. In de hoop spoedig het overige van U te ontvangen, noem ik mij met achting Uw toegenegen Dienaar w.g. Eelco Verwijs.

18691100 (begin) Kopie van Frans Goslings (1847-1931) nu geheel gereed.

18691100 Kopie van het Oera Linda Boek door F. Goslings geheel gereed (november 1869).

18691111 Brief van Eelco Verwijs (39) aan Cornelis over de Linden (58).

18691111 Brief van Eelco Verwijs (39) aan Johan Winkler. Verzoek om de vertaling over te nemen.

18691111 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. 11 november 1869[E.V. zendt het handschrift terug, maar nog geen vertaling. Er staan rare dingen in volgens Verwijs. Bron: M. de Jong, Hzn.]. Waarde Heer, Eindelijk zend ik U het handschrift terug, waarbij Gij de vertaling evenwel nog met smart zult missen. Gij zult mij zeker al wel meer dan eens beschuldigd hebben over mijne traagheid, maar ik heb zoveel ander werk, dat ik er tot nog toe niet met kracht aan heb kunnen werken. Hier en daar is de vertaling zeer gemakkelijk en kan van 't blad geschieden; maar op andere plaatsen komen weer moeilijkheden voor, die nog al tijd en studie vereischen. 'k Hoop evenwel U nu eerlang te kunnen helpen. Er komen rare dingen in voor. B.v. Een vuile Fin wilde de Volksmoeder verkrachten. Zij had er geen lust aan, en daarop stoot hij haar het zwaard in den buik onder de uitdrukking: Wil je mij niet hebben, dan zul je mijn zwaard hebben. 'k Hoop dat Ge er eerlang in zijn geheel over zult kunnen oordeelen. Na groete met achting Uw dw. Dienaar w.g. Eelco Verwijs.

18691111 Brief van Eelco Verwijs aan het Fries Genootschap d.d. 11 november 1869.Ontbreekt. Eelco Verwijs stelt hetr bestuur van het Friesch Genootschap voor om het jongste bestuurslid Johan Winkler te belasten met de vertaling van het Oera Linda Boek.

18691111 Brief van Eelco Verwijs aan Johan Winkler d.d. 11 november 1869.Amice, Bij de toezending van het Friesche Hs. aan de Bestuurders van het Friesch Genootschap heb ik hun het voorstel gedaan, U te verzoeken de vertaling er van op U te nemen. Ik heb het zoo druk met allerlei werk, dat ik geen kans zie er vooreerst mij wat onafgebroken mee bezig te houden. Hier en daar kan men de vertaling zoo opschrijven, doch er schuilen ook nog al moeilijkheden en vreemde woorden in. Nu weet ik wel, zoo ik er eens mee begin, ik niet eerder rust voor ik die heb opgelost, en zoo zou ik er veel te veel tijd aan besteden. Voor U zal het allerwonderlijkste geschrift als Friesch dubbele aantrekkelijkheid hebben. Een recht idee over het ontstaan er van heb ik nog niet. De zaak interesseert mij nog al, en 't is mijn doel dan ook niet om er mijne handen geheel af te trekken. Doch, zooals gij weet, heeft hij (Cornelis over de Linden] mij een Hs. van Worp van Thabor beloofd, zoodra ik hem de vertaling heb geleverd. 't t Is nu van belang dat zoo spoedig mogelijk in handen te krijgen. Hebt Ge hier en daar zwarigheden, dan recommandeer ik mij zelf. Zoo'n etymologische kwestie valt nog al in mijn smaak, en dan is ook De Vries best te spreken. Teeken dan eenvoudig op de bladz. en 't woord. 't Is vreemd, dat er enkele zeer oude woorden in schuilen, dat ook de vormen op een vorig tijdperk der taal wijzen, terwijl andere uitdrukkingen zoo heel nieuw klinken. B.v. skolt bij naht [schout bij nacht], nul in 't cijfer enz. Doch zie en oordeel zelf. Na groete t.t. (w.g.) Eelco Verwijs.

18691111 Dr Eelco Verwijs aan Johan Winkler brieven van 1869, 11 Nov.; 13 Dec.; 1870, 24 en 28 Apr. [aanwezig bibl. Fr. Gen.; afgedrukt bij Boeles: De houding … pp. 47-50]

18691111 Eelco Verwijs (39) zendt de kopie van het OLB naar het Fries Genootschap.

18691111 Vijf brieven van Eelco Verwijs aan Joh. Winkler, gedateerd?, 1869, 11 Nov., 13 Dec.; 1870, 24 Apr. 28 Apr. (Gedeeltelijk afgedrukt in Vrije Fries XXV, pp. 50-53).

18691111 Vijf brieven van Eelco Verwijs aan Joh. Winkler, gedateerd?, 1869, 11 Nov., 13 Dec.; 1870, 24 Apr. 28 Apr. (Gedeeltelijk afgedrukt in Vrije Fries XXV, pp. 50-53).

18691113 Brief van Eelco Verwijs aan Johan Winkler d.d. 13 december 1869.Amice. [...] En nu over het Friesche Hs. Ook mij is dit tot dusverre nog een onoplosbaar raadsel. Telkens als ik het weer ter hand neem, word ik gezweept door een wind van meeningen. Er is veel in dat aan de echtheid bepaaldelijk doet twijfelen, en zoo het al oud is, dan is het toch zeker nooit zoo oud als de beide jaartallen [803 n.C. en 1256 n.C.] in het begin aanwijzen. Aan bedrog, aan eene mystificatie kan ik ook haast niet denken. De Heer Over de Linden is een ietwat ruw particulier, geplaatst aan de Rijkswerf te Helder. Hij [Cornelis over de Linden] heeft niets geen verstand van zijn beide Hss., het eerste de Worp van Thabor, een bepaald echt Hs. uit de XVde en XVIde eeuw. Hoe is dit bij hem verzeild ? Hij vertelde mij als jongen meermalen van zijn grootvader [Andries over de Linden] te hebben gehoord dat zij van Friesche afkomst waren, en dan liet de oude man zich enigszins geheimzinnig uit over papieren nog onder hem berustende. Ik heb geen reden om aan de geloofwaardigheid van dit verhaal te twijfelen, daar hij een ronde ruwe kerel is. Het aanwezig zijn van een Hs. van Worp maakt mij de zaak aannemelijker.Wat nu het Hs. in kwestie aangaat, omtrent het papier rees bij mij aanstonds twijfel. Het is formaat van Engelsch kwarto schrijfpapier, doch zeer geel geworden. Een watermerk heb ik nergens in gevonden dat mij een sleutel zou kunnen geven. 't Papier dient dus altijd nog eens onderzocht te worden. Ook het schrift is zeer ongewoon, en geheel afwijkend van alle middeleeuwsch schrift. De 20 eerste bladzijden heeft hij op vloeipapier doorgetrokken, en als proefje stuur ik er U een blad van. Op een der bladzijden is de sleutel van dat schrift, en dat komt mij ook verdacht voor. Verder zijn de cijfers boven de bladzijden arabische, en daardoor mij ook al verdacht. En dan de inhoud ! Die is zo dol, zoo onsamenhangend, dat ik daardoor ook telkens tot de gedachte kom: Zoo'n geschrift kan niet echt zijn. De taal is hier en daar oud; de vormen daar, maar dan komen er weer zulke moderne spreekwijzen in voor, dat het onmogelijk is dat die b.v. in de middeleeuwen zoo geschreven zijn. Doch ik durf er ook niet recht aan om het als een bedrog, als een knutselwerk van later tijd te beschouwen. 1. De aanwezigheid er bij van den codex van Worp; 2. Wie zou of in deze of in vorige eeuw in staat zijn geweest zoo'n literarisch bedrog te plegen ? De man zegt na den dood van een oom [= Hendrik Reuvers (1795-1845), eerste echtgenoot van Aafje over de Linden (1798-1849), uitdraagster] in 't bezit dezer reliquien gekomen te zijn, van wier bestaan hij niets wist. Zonder mij een bepaald oordeel aan te matigen, stel ik de vraag: kan ook onder de Westfriesche familie sedert langen tijd het een en ander berust hebben, dat een ouden oorsprong had ! Kan dit misschien ook telkens overgeschreven en weer overgeschreven zijn, en zoo allengs zijn oorspronkelijke zuiverheid verloren hebben. Doch dan itten we nog altijd met den dwazen inhoud, die bijna ontwijfelbaar aan een lapwerk van lateren tijd doet denken. Maar wanneer is het dan ontstaan ? Ik weet het niet. 'k Zal zien het nog eens door te lezen voor ik met Kerstmis in Friesland kom, en hoop er dan nog eens met U over te praten. En nu, Amice, na groete t.t. (w.g.) Eelco Verwijs.

18691114 De Leeuw. Courant bevat verscheidene brieven der Van Harens over den brand van het huis Lindenoord te Wolvega, bewoond door Jhr. Onno Zwier van Haren, vertaald uit het Fransch en overgenomen uit de kroniek van het Historisch Genootschap te Utrecht 1867.

18691124 Jaarvergadering van het Fries Genootschap. Op voorstel van Eelco Verwijs wordt de kopie van het handschrift ter vertaling in handen gesteld van Johan Winkler.

18691213 Brief van Eelco Verwijs aan Johan Winkler.

18691213 Dr Eelco Verwijs aan Johan Winkler brieven van 1869, 11 Nov.; 13 Dec.; 1870, 24 en 28 Apr. [aanwezig bibl. Fr. Gen.; afgedrukt bij Boeles: De houding … pp. 47-50]

18691213 Vijf brieven van Eelco Verwijs aan Joh. Winkler, gedateerd?, 1869, 11 Nov., 13 Dec.; 1870, 24 Apr. 28 Apr. (Gedeeltelijk afgedrukt in Vrije Fries XXV, pp. 50-53).

 

18700000 Eelco Verwijs draagt de vertaling van het OLB over aan Johan Winkler.

18700114 14-01-1870: NA 1.44 Westerstraat 60, Wijk: 3-18, Kadaster: 8276, Archief: 2004-08-09 (Edwin Lijnzaad) Gerardus Petrus Nijhoff verkoopt het huis aan Willem Over de Linden, drukker en boekverkoper. Onder de voorwaarden dat gedurende het leven van de vorige eigenaar er geen tabak of sigaren-affaire in mag worden uitgeoefend op een boete van 1500 gulden. Het huis wordt verkocht voor de prijs van ƒ 1.800,—. Willem Over de Lindens overgrootvader was in 1764 een zaak begonnen in de Nieuwe Westerstraat, welke door zijn zoons werd voortgezet op het Venedie en door Willem Over de Linden door koop van een huis naar de Oude Westerstraat werd overgebracht. Een van de werkzaamheden betrof het drukken van het 'Predikbeurtenbriefje'. J. Over de Linden kocht van Willem Palenstein Semeins het recht tot het drukken daarvan, waarvoor Semeins die toen 77 jaar oud was, zolang hij leefde, elke week een gulden zou ontvangen. Aangezien hij de leeftijd van 97 bereikte, werd daarvoor een belangrijk bedrag betaald. (Bron: Enkhuizer Wetenswaardigheden, E.C. de Vries en H.G. de Vries)

18700400 Brief van Cornelis over de Linden aan Eelco Verwijs d.d. .. april 1870.Ontbreekt. Aanmanend briefje.

18700424 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. Leiden 24 April 1870.[E.V. bericht, dat hij de copie in handen gesteld heeft van iemand, die veel aan het Fries doet [Johann Winkler]. Bron: M. de Jong Hzn.]. Waarde Heer, Daar ik zelf door zooveel andere werkzaamheden ben overladen,heb ik (de kopij van) Uw Hs.In handen gegeven van iemand te Leeuwarden, die veel aan ’t Friesch doet, en zeer veel vrijen tijd heeft (den Heer Johan Winkler).Dadelijk na het ontvangen van Uw brief heb ik hem geschreven met verzoek om inlichtingen hoe het met de zaak staat, en hem medegedeeld, dat Gij – en geen wonder ook – zeer verlangend waart er eens iets meer van te vernemen.Zoodra ik van hem bericht krijg, hoop ik nadere en naar ik hoop bevredigende inlichtingen te kunnen geven.Door hem het werk in handen te geven (op te dragen), meende ik U spoediger te kunnen helpen dan wanneer ik zelf er zoo eens te hooi en te gras een uurtje aan kon geven. Spoedig hoop ik nader. Na groete Uwe dw.Dr. W.g. Eelco Verwijs. (get. E.V.) *Delen van de brief zijn in iets andere bewoordingen maar met dezelfde strekking opgenomen in J.G. Ottema, De Koninklijke Akademie en het Oera Linda Boek, Leeuwarden, H. Kuipers, 1874.

18700424 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden. Verwijs schrijft hem, dat hij de vertaling aan ‘iemand’ anders heeft overgedragen.

18700424 Brief van Eelco Verwijs aan Johan Winkler d.d. 24 april 1870.Amice, Vanmorgen kreeg ik een briefje van den Heer Over de Linden uit den Helder, die wat ongeduldig begint te worden en zeer verlangt naar den inhoud van zijn Hs. Ik klop dus maar eens bij U aan om te vernemen, hoe het er mee is. Hebt ge b.v. een behoorlijk stuk ervan, laten we hem dan maar wat in den mod stoppen, dan zal hij voorlopig wel tevreden zijn. Kunt gij er wat voortgang mee maken, 't zal ook in het belang zijn van het Friesch Genootschap, daar dan de aan mij toegezegde Worp van Thabor ook gauwer in ons bezit komt.

18700424 Brief van Eelco Verwijs aan Johan Winkler. Dringt aan op spoed met de vertaling.

18700424 Dr Eelco Verwijs aan Johan Winkler brieven van 1869, 11 Nov.; 13 Dec.; 1870, 24 en 28 Apr. [aanwezig bibl. Fr. Gen.; afgedrukt bij Boeles: De houding … pp. 47-50]

18700428 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden d.d. 28 April 1870[E.V. bericht, dat verschillende omstandigheden gemaakt hebben, dat er niet veel van het werk gekomen is. Hij geeft nu het adres van degene, in wiens handen hij de copie gesteld heeft. Het is Johan Winkler te Leeuwarden. Bron: M. de Jong Hzn.]. Weledele Heer, Verschillende omstandigheden hebben gemaakt dat er nog niet veel van het werk is gekomen. Wanneer ik te Leeuwarden kom in de volgende maand, denk ik er ook eens over te spreken. Het adres dat Gij begeert is Johan Winkler, Arts te Leeuwarden. Na groet, in haast. Uwe dw. Dr. (w.g.) Eelco Verwijs. Over de Linden wendde zich nu rechtstreeks tot Winkler, doch ontving geen antwoord.

18700428 Brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden. Verwijs verwijst hem naar Johan Winkler.

18700428 Brief van Eelco Verwijs aan Johan Winkler d.d. Leiden, 28 april 1870Amice, Al ben ik hoe langer zoo meer tot de overtuiging gekomen en geheel en al van Uwe zienswijze dat het Friesche Hs. onecht is en een lapwerk van lateren tijd, stelde Uw brief mij toch eenigermate teleur, daar ik nu niet recht weet wat aan den Heer Over de Linden te schrijven. ’t Geheel is mij nog een raadsel, zulken onzin had men in de Middeleeuwen niet kunnen schrijven, zoo’n samenraapsel niet bij elkaar kunnen flanzen. Maar ’t is mij dan nog altijd een even groot raadsel, wie zoo iets of vroeger of in den tegenwoordigen tijd bij elkaar heeft kunnen krijgen, wie zulk een werk zou hebben willen ondernemen; want ik beloof U, alleen het schrijven heeft veel tijd gekost. En toch ’t schrift moet nieuw zijn blijkens de inkt, die ik tot mijn spijt niet chemisch heb laten onderzoeken, evenmin als het papier, dat mij evenzeer jong voorkomt en expresselijk geel gemaakt, of bruin, om het een antiek waas te geven. Reeds de vlakken, en de aard ervan, gaven mij vroeger vermoeden tegen de echtheid, daar ik zoodanige vlakken nooit in onze Hss. Heb gezien. Doch hoe het zij, de draden kan ik nog maar niet in handen krijgen en ik weet niet op hoedanige wijze de zaak te zullen ontraadselen. Is het een lapwerk van den tegenwoordigen tijd, dan vermoed ik dat het een kunststuk is van een of ander mijner vijanden, die mij er heeft willen laten inloopen. Maar dan moet dat al een bittere vijand zijn, die zulk een bloedig werk zich heeft willen getroosten enkel en alleen om mij er danig in te laten loopen en het zoete der wraak in al zijn volheid te genieten. Niet wetende wie dat zou kunnen zijn, toen ik voor een jaar of 4 het eerst ermee in kennis werd gesteld, dacht ik toen nog meer aan een werk uit de vorige eeuw, toen men ook wel een Klaas Kolijn* fabriceerde, al pleitte het papier er tegen, en het excuus daarmede in verband op de eerste bladzijde. Zooals ik u vroeger schreef, had ik geen vermoeden van kwade trouw op den Heer Over de Linden en het Hs. Van den Worp ook in zijn bezit gaf dan ook de zaak een meer eerlijk voorkomen. Want dat is zoo onvervalst als goud. Is het niets anders dan een samenzwering tegen mij persoonlijk, dan is zeker de zaak zeer mooi gesponnen, daar men mij dat Hs. Heeft beloofd na afloop der vertaling. Doch wat nu den eigenaar te schrijven ? Ik ben gaarne bereid het geheele ding nog eens aandachtig te lezen, en U dan mijne bevindingen mede te deelen. Wordt dan mijne opinie aangaande de onechtheid bevestigd, dan …ja, wat dan ? Het lokaas van dat Hs. Van den Worp, dat mij is toegezegd, dat ik weder aan het Friesch Genootschap heb beloofd, zoo het de onkosten van het kopieeren wilde bekostigen, maakt voor mij de zaak moeilijk. Hoewel… ‘k zal dan niet aarzelen te vertellen hoe de vork in de steel zit, en wat ik er van denk. En dan zal 't ook best zijn den eigenaar te zeggen, dat de vertaling ons den tijd er aan te besteden niet waard is, daar wij bepaaldelijk bedrog vermoeden. Wat dunkt U daarvan ? 'k zal nu maar eens aan het lezen gaan en deel U mijne bevindingen nogmaals nader mee. Adieu, na groete t.t. (w.g. Eelco Verwijs). NB. L.F. over de Linden schrijft in 1877: 'Uit geen enkelen brief van den Heer Verwijs is echter te lezen, dat zijne vroegere overtuiging omtrent de niet te wederleggen echtheid van het H.S. in eenig opzigt was verminderd'. Uit bovenstaande brief van 1870 blijkt het tegenovergestelde. *De Rijmkroniek van Klaas Kolyn blijkt geen 18de eeuwse mystificatie te zijn, maar een 17de eeuwse. Vastgesteld is, dat deze mystificatie geschreven is door de beroemde historicus en classicus Petrus Scriverius. Zie: www.klaaskolijnnet.nl als een poging om een nieuwe Rijmkroniek van Melis Stoke te imiteren, maar dan gebaseerd op eigen wetenschappelijk onderzoek van Scriverius.

18700428 Brief van Eelco Verwijs aan Johan Winkler. Noemt het OLB lapwerk van latere tijd.

18700428 Dr Eelco Verwijs aan Johan Winkler brieven van 1869, 11 Nov.; 13 Dec.; 1870, 24 en 28 Apr. [aanwezig bibl. Fr. Gen.; afgedrukt bij Boeles: De houding … pp. 47-50]

18700428 Vijf brieven van Eelco Verwijs aan Joh. Winkler, gedateerd?, 1869, 11 Nov., 13 Dec.; 1870, 24 Apr. 28 Apr. (Gedeeltelijk afgedrukt in Vrije Fries XXV, pp. 50-53).

18701124 Johan Winkler brengt verslag uit in de vergadering van het Fries Genootschap en spreekt zich uit over de onechtheid van het OLB. Hij verklaart een vertaling niet de moeite waard te vinden. J.G. Ottema vraagt echter het boek ter bestudering.

18701124 Verslag van Johan Winkler aan het Fries Genootschap d.d. 24 november 1870 De heer Winkler bracht in de vergadering van November (1870) verslag uit omtrent zijn onderzoek van het Oud-Friese handschrift van de heer C. over de Linden. Het kwam hem zeer verdacht voor, doch hij kon geen opheldering geven, wanneer, door wien en met welk doel het zou zijn vervaardigd. De inhoud is allervreemdst, deels mythologisch, deels historisch, de taal is ten deele Oud-Fries, maar er komen ook uitdrukkingen in voor, die van zeer jonge dagtekening schijnen te zijn; volgens zijn oordeel zoude eene vertaling de tijd en de moeite daaraan besteed, niet beloonen. Na dit ongunstige rapport heeft de heer Ottema het handschrift aan een nauwkeurig onderzoek onderworpen en is tot geheel andere resultaten gekomen. In de vergadering van Februarij [16 februari 1871] gaf hij daarvan een uitvoerig verslag en deelde tevens eenige gedeelten uit het H.S. mede; terwijl hij in de vergadering van Maart [23 maart 1871] nog nader op dit onderwerp terug kwam en eenige bezwaren tegen de echtheid trachtte te weerleggen. Volgens den heer Ottema bestaat er geen twijfel aan de echtheid en hij acht het een allerbelanhrijkst document voor de oude Friesche geschiedenis, waardoor geheel nieuwe en onbekende zaken aan het licht zijn geomen. Het rapport van den heer Ottema is gedrukt en verspreid, zoo dat het onnoodig is over den inhoud daarvan hier uit te wijden, te meer, daar het bij dit verslag zal gevoegd worden. Bijlage: Verslag omtrent een overoud handschrift bij het Friesch Genootschap, uitgebracht door Dr. J.G. Ottema. [Het handschrift was getiteld: thet bok there Adela folstar en was bedoeld om opgenomen te worden in de Vrije Fries].

18701222 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 22 december 1870

18701222 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 22 december 1870Wel Edel Geb. Heer ! Door Uwe welwillendheid is de Heer Verwijs in de gelegenheid gesteld een afschrift te laten maken van het Handschrift van Liko Oera Linda, ten behoeve van het Friesch Genootschap. Dit afschrift is bij het Bestuur ontvangen en thans in mijne handen gesteld om te onderzoeken, wat dat werk is. Voor mij heeft reeds een ander [Johan Winkler] zijne krachten daaraan zonder vrucht beproefd. En mij is door vergelijking met de daarbij gevoegde bladen facsimili, door U met zoveel zorg nagetrokken, gebleken, dat de afschrijver op vele plaatsen het Hs. niet goed heeft kunnen lezen, omdat hij weinig van de taal verstond. Voor alle dingen heb ik dus noodig het geheel te revideeren en moet daarom, misschien wel wat onbescheiden, tot U komen met een vriendelijk verzoek of UEd. zoo goed wil wezen het Handschrift zelf voor eenigen door UEd. te bepalen tijd aan het Bestuur van het Friesch Genootschap toe te vertrouwen ter nadere vergelijking. Kan UEd. dat toestaan, wees dan zoo goed het te zenden aan mijn adres. Uit hetgene ik erin gelezen heb is mij reeds gebleken, dat Liudwert*, waar die Liko en Hiddo oera Linda woonden, moet gelegen hebben aan de oostzijde van Wieringen tusschen Wieringen en het Kreilerwoud (thans nog de plaats Kreyl). Van daar moet dus Uwe familie afkomstig zijn, die ongetwijfeld afstamt van die oera Linda's. Daarom vermeen ik ook dat de taal waarin het geschreven is, de Friesche taal zijn moet, zoals die gesproken werd bewesten en zuiden van het Vlie en de Kinhem (bij Alkmaar). Van welk belang dus dit Handschrift overigens meer of minder in Historischen zin mag wezen, het heeft altoos een Taalkundig belang. In de hoop dat UEd. mag besluiten ons verzoek toe te staan, waardoor UED. het Friesch Genootschap grootelijks zal verplichten, heb ik de eer met hoogachting te zijn Uwe Dv. Dienaar (w.g.) Dr. J.G. Ottema. Medebestuurder.

18701222 Dr J.G. Ottema aan C. en L.F. Over de Linden brieven van 1870, 22 (met copie), 28 Dec.(met copie);1871, 28 jan. (met copie), 7 Febr. (met copie); 10 (met cop.), ? (met cop.) Maart; 9 (met cop.), ? (met cop.); 13 Apr. (met cop.); 6, 9, 15, 31 Mei; 6 Juni; 2, 8, 20, 25 Juli; 3, 25, 28 Aug.; 12, 17. 23 Sept.; 15, 21, 25, 28 Oct.; 2, 7, 13, 22 Nov.; 1872, 2,7, Jan., 21 Maart, 15 Apr. , 31 Mei; 3, 9, 12, 30 Juni; 15, 21, 27 Aug.; 4, 5, 10, 21, 25 Sept.; 9, 22, 30 Oct.; 30. Nov.; 1873, 2, 17, 29 Jan.; 10 Febr.; ? Apr.; 27 Aug.; 16 Sept.; 27, 29, 30 Oct.; 6, 15 Dec.; 1874, 3, 24, 31 Jan.; 24 Febr.; 21, 22, 25 Apr.; 3, 23 Mei, 9. Aug.; 1875, 4, 17 Maart; 3 Sept.; 3 Oct.; 1876, 7, 6, 20, 26 jan.; 7, 18, 23 Maart; 23, 24, 30 Mei; 13, 24, 26 Juni; 7, 13, 29 Juli; 8, 13 (met cop.) , 20 Aug.; 10, 15, 26 Sept.; 3, 18, 24 Oct.; 2, 20 Nov.; 7, 22 Dec.; 1877; 3, 13 Jan.; 6, 27 Febr.; 3, 12, 16, 23, 25, 31 Maart; 3, 5, 12, 22 (met cop.), 26 Apr.; 4, 5, 19 Mei; 10, 20 Juni; ? Aug.; 1878, 19 Jan.

18701222 Dr J.G. Ottema aan C. en L.F. Over de Linden brieven van 1870, 22 (met copie), 28 Dec.(met copie); 1871, 28 jan. (met copie), 7 Febr. (met copie); 10 (met cop.), ? (met cop.) Maart; 9 (met cop.), ? (met cop.); 13 Apr. (met cop.); 6, 9, 15, 31 Mei; 6 Juni; 2, 8, 20, 25 Juli; 3, 25, 28 Aug.; 12, 17.

18701225 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 25 december 1870

18701225 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 25 december 1870WelEdele zeer geleerde Heer ! Uw geeerd schrijven van 22 dezer [22 december 1870] is mij geworden en ik heb daaruit de wensch van het Friesch Genootschap verstaan. Tot mijn spijt moet ik U echter als eerlijk man al dadelijk bekennen, dat de Heer Verwijs mij belangeloozer heeft voorgesteld dan ik in waarheid ben. Ik heb hem het handschrift niet afgestaan om het voor het Friesche genootschap, maar voor mij te vertalen, en kon zelfs niet anders doen, aangezien ik toen niet eens wist dat er een Friesch genootschap bestond. Na de facsimile heb ik den Heer Verwijs twee losse blaadjes van het handschrift gezonden. Die blaadjes waarin de aanbeveling staat, 'dat de erfgenamen om onze lieve voorouders wille en om onze lieve vrijheid willr deze boeken voor de oogen der monniken verbergen oesten, en waarin Hidde aan zijn zoon Okke schrijft, dat hij dezelve met lijf en ziel bewaren moet' heeft ZEd. voor mij vertaald. Om als erfgenaam aan deze aanbeveling te voldoen, heb ik den Heer Verwijs het geheele handschrift geweigerd, en het ZEd. bij gedeelten toegezonden. Gedurende onze correspondentie heeft ZEd. mij allerhande voorslage gedaan, b.v. het voor mij ten behoeve van het provinciale Friesche archive aan den Commissaris des konings te verkoopen; mij lid van het Friesche Genootschap te makeb; mij gevraagd heeft of hij het in druk mogt geven, waarop ik geantwoord heb, dat als er niets instond hetwelk mijn familie compromitteeren konde, ik er hem dan de vrijheid toe gaf. Na al dat geschrijf en na dat er nu bijna drie en een half jaar verloopen zijn, ben [ik] nog even dom gelaten. Wanneer ik dus zoo welwillend wil zijn, om aan UEd.' verzoek te voldoen, zult gij ij na dit gelezen te hebben, wel niet ten kwade duiden als ik enige voorwaarden stel. 1. voor ieder gedeelte dat ik aangeteekend over den post toezend, verlang ik van UEd. terstond antwoord dat UEd. het van mij ontvangen hebt en zend mij het gebruikte benevens de vertaling op dezelfde wijs terug. 2. Mogt het genootschap het in den zin komen, het voor zijne leden te laten drukken, dan beding ik bij eene nader te bepalen overeenkomst eenige exemplaren voor mij. 3. ieder van 25 of 26 bladzijden moogt gij eene maand behouden. Kunt U er, door het in bezit zijn van het overschrift van den Heer Verwijs spoediger mee teregt, des te beter voor de zaak en, ook voor mij.  Neemt UEd daar genoegen mede, dan heb ik de eer met hoogachting te zijn UwEd. Dienstw. dienaar (w.g.) C. Over de Linden.

18701225 C. Over de Linden aan dr J.G. Ottema brieven van 1870, 25 Dec (met afschr.); 1871, l (met afschr.), 31 Jan.; 6 Febr., 8 en 13 Maart; 12 en 23 Aug.; 13, 15, (met min.),16 (2x), 23, 27 Sept.; 9, 13, 23, 26, 27, 30 Oct.; 5 (met min.), 8, 9, 16, 20 Nov.; 1872, 4 Jan.; 20 Maart, 2 en 13 (met min.) April; 12 Mei; 2, 6, 11 Juni; 8 Juli; 22 en 25 Aug.; 1, 6, 16, 23 (met min.), 28 Sept.; 2, 7, 17, 21, 27 Oct.; 28 Nov. (met min.);1873, 1 en 28 Jan.;? Febr.; l en 15 Sept.;26 Oct.; 8 Dec.; 1874, 1, 8, 27 en 30 Jan.

18701225 C. Over de Linden aan dr J.G. Ottema brieven van 1870, 25 Dec (met afschr.); 1871, l (met afschr.), 31 Jan.; 6 Febr., 8 en 13 Maart; 12 en 23 Aug.; 13, 15, (met min.),16 (2x), 23, 27 Sept.; 9, 13, 23, 26, 27, 30 Oct.; 5 (met min.), 8, 9, 16, 20 Nov.; 1872, 4 Jan.; 20 Maart, 2 en 13 (met min.) April; 12 Mei; 2, 6, 11 Juni; 8 Juli; 22 en 25 Aug.; 1, 6, 16, 23 (met min.), 28 Sept.; 2, 7, 17, 21, 27 Oct.; 28 Nov. (met min.);1873, 1 en 28 Jan.;? Febr.; l en 15 Sept.;26 Oct.; 8 Dec.; 1874, 1, 8, 27 en 30 Jan.

18701228 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 28 december 1870

18701228 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 28 december 1870WelEdele Heer ! Uit Uw antwoord bespeur ik, dat gij niet tevreden zijt over de handelwijs van den Heer Verwijs, die U na drie en een half jaar nog even wijs gelaten heeft als te voren. Ik verbeeld mij die zaak te kunnen ophelderen, door het vermoeden dat de Heer Verwijs ook even wijs gebleven is als te voren. Hij heeft op verre na niet alles kunnen verstaan, niet geweten wat er van te denken of te maken en is voor eene vertaling opgetornd (hij had dit wel mogen te kennen geven). Hij heeft het afschrift tot ons opgezonden, 't welk daarop in handen gesteld is van den Heer J. Winkler, doch deze heeft er ook geen mouwen aan weten te passen. Daarop heb ik het tot mij genomen, en ben er nu reeds geheel in thuis en met de vertaling begonnen. Daarom kan ik U ook reeds de verzekering geven dat er niets in staat, 't welk U of iemand anders zou kunnen compromitteeren. Liko oera Linda heeft het geschreven in 't jaar 303 [sic], hij zelf was nog geen Christen maar voorzag dat de stroom der Kristenkerk niet meer te keeren zou zijn, en dat de ondergang van de voorvaderlijke dienst van Frija nabij moest wezen. Uit gehechtheid aan het geloof zijner voorvaderen heeft hij getracht nog te behouden en voor de vergetelheid te bewaren wat hij van oude aanteekeningen kon machtig worden. Dat zijn deels wetten, deels geschiedkundige, vaak fabelachtige herinneringen uit den vroegsten tijd, opklimmende tot de twaalfde eeuw voor Christus. Het stuk is daarom merkwaardig wegens den ouderdom en de taal. In de door U voorgestelde punten neem ik gaarne genoegen: dat U namelijk mij het H.S. bij gedeelten toezendt, aangeteekend per post, dat is de veiligste weg. Langs denzelfden weg wil ik U telkens, met bijgevoegde vertaling terug zenden. Of ik dit echter juist binnen eene maand altijd zal kunnen doen, kan ik moeyelijk zeggen, omdat ik ieder gedeelte van de vertaling voor U moet laten kopieren. Komt het riesch Genootschap te eeniger tijd er toe het werk te laten drukken (tegenwoordig is er nog zoo veel werk onder handen, dat het niet dadelijk geschieden kan) dan zal het Genootschap gaarne zorgen dat een 25 tal exemplaren ter Uwer beschikking worden gesteld. Intussen zal mijnerzijds de meest mogelijke voortgang gemaakt worden. Het zal mij groot genoegen doen binnen korten tijd eene eerste bezending van UEd. te mogen tegemoet zien. Hebbe de eer met de meeste hooachting te zijn UEd. Dv. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema.

1870123 J.F. Berk aan idem brieven van 1876, 23 Jan., 4 Febr. en ?; 1877, 18 Apr. F. Bezemer aan idem brieven van 1910, 20 Juni en 19 Juli.

1870-1871 Jaarverslag van het Friesch Genootschap, 1870-71.

1870-1871 Jaarverslag van het Friesch Genootschap, 1870-71.

 

1871 Na den dood van Simon Gorter in 1871 werd Francois Haverschmidt het hoofdredacteurschap van het Nieuws van den Dag aangeboden, eenigen tijd later noodigde de hoofdredacteur van het Handelsblad hem uit voor de redactie van de letterkundige afdeeling van deze courant; beide aanbiedingen wees hij van de hand.

18710000 Colmjon, G. Over het boek van Adela. Repliek op de door den heer Dr. J.J. Ottema gemaakte aanmerkingen op mijn vorig opstel over dat boek, Leeuwarden 1871, 8 pag. Vgl. Oera Linda Boek.

18710000 De Nederlandsche Spectator, 1871, No. 40-45; 1877, No. 10-12.

18710000 G. Colmjon, Over het boek van Adela (Leeuw. 1871).

18710000 G. Colmjon, Over het boek van Adela (Leeuw. 1871);

18710000 Het uitvoerige verslag van dr J.G. Ottema (nr. *l) op pp. 223-242].

18710000 Joost Halbertsma, Rimen en teltsjes. Dimter [Deventer] : de Lange

18710000 Leendertsz Wz. P., - Een oude friesche Kronijk. - Navorscher 21, 1871, pp. 556-560. Flanor (= C. Vosmaer). - De uitgave van "Thet Oera Linda Bok" is aangekondigd. - De Ned. Spectator 1871, 16 Dec., p.349

18710000 Lezing van Dr. J.G. Ottema. Ottema verspreidt de tekst van het OLB.

18710000 Ottema. J.G., - Thet Oera Linda Bok naar een handschrift uit de dertiende eeuw Met vergunning van de eigenaar, den Heer C. Over de Linden aan den Helder, bewerkt, vertaald, en uitgegeven door - - Leeuwarden, H. Kuipers, 1872, xxx, 253 pp. 8° [Voorin het in Febr. 1871 gelezen verslag over het hs., (nr. 1)].

18710000 Ottema. J.G.,- Adela's boek. Brief aan mr L. Ph.C. van den Bergh. - De Ned. Spectator 1871, 14 Oct., pp. 322-323.

18710000 Over het Boek van Adela, door G. Colmjon. Leeuwarden, 1871.

18710000 Over het boek van Adela, repliek op de door den heer dr J.G. Ottema gemaakte aanmerkingen, (zie Leeuw. Cour. van 19 Sept. 1871) op mijn vorig opstel over dat boek, door G. Colmjon. Leeuwarden, 1871. (nr. *11).

18710000 Rimen ind teltsjes fen de Broárren Halbertsma. Deventer, 1871, XXVIII, 404 pp. (Mei foarberjocht fan W. en Tj.J. Halbertsma en "levensverhaal" fan W. Eekhoff). De bibliotheek van dr. J.H. Halbertsma (geschonken aan de Provincie Friesland) (LC 11 juni 1871).

18710101 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 1 januari 1871WelEdele zeer geleerde Heer ! Hiermede ontvangt UEd. twee en twintig bladzijden van mijn ouden handschrift. Dit komt zoo met de verdeeling uit. Weest zoo goed mij terstond te schrijven of Ued. het ontvangen hebt. De redene die UEd. ter verontschuldiging van den Heer Verwijs hebt aangevoerd bevredigen mij niet geheel, aangezien hij mij toch wel eenigermate, al was het dan ook gebrekkig, met den inhoud bekend had kunnen maken. Van UEd. verwacht ik zulk een behandeling niet, daarom noem ik mij, na minzame groete, met hoogachting UEd. Dv. Dienaar (w.g.) C. Over de Linden.

18710101 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 1 januari 1871

18710104 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 4 januari 1872. Tekst volgt.

18710112 Boekaankondiging: Thet Oera Linda Bok, Leeuw. 1872. - Leeuw. Crt. 1872, 12 Jan.

18710112 Plaat: 'Twee hersenschimmen' (in verband met het O.L.B., los). - De Ned. Spectator 1872, 12 Oct.

18710128 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 28 januari 1871

18710128 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 28 januari 1871WelEdele Heer ! Bij de terugzending van het eerste gedeelte van het H.S. voeg ik de vertaling, geschreven pagina voor pagina, opdat de vergelijking voor U gemakkelijker moge zijn. Eerst meende ik dat slechts de beide eerste briefschrijvers H. en L. oera Linda betrekking hadden op Uwe familie, bij nader onderzoek is mij gebleken, dat dit met zeer veele personen die in het boek voorkomen het geval is. In deeerste plaats: de schrijfster van het eerste boek is Adela de vrouw van Apol, Grevetman van de oera Lindaoorden (tusschen Texel en Wieringen). Het twede boek is meest geschreven door hare dochter Apollonia, en anderen van de familie. Die mijnheer Apol voerde den persoonlijken toenaam oera Linda. Zijn zoon heeft de onderscheiding verworven doen toenaam ook voor zijn afstammelingen te mogen aannemen. Door de combinatie van onderscheidene in het boek voorkomende tijdsbepalingen is mij gebleken, dat Adela dit boek geschreven heeftin het jaar 441 of 442 van onze jaartelling. Derhalve voert Uw familie haren geslachtsnaam nu reeds meer dan 1400 jaren., wellicht de oudste in Europa. Met verlangen zie ik het tweede gedeelte va het H.S. tegemoet. Want ik moet alles van voren af aan overschrijven wegens de onnauwkeurigheid van het door den Heer Verwijs bezorgde afschrift. Het H.S. zelf is wel degelijk uit denjare 1256, daar het vervaardigd is op een papiersoort die na den jare 1300 niet meer voorkomt. Voor mij liggen de facsimile's van bl. 1-21 en van bl. 46-62. Is er ook mogelijkheid en is het niet te veel verzocht, wanneer ik U verzoek ook de facsimile's van de overige gedeelten mij te bezorgen voor het Fries Genootschap, opdat het stuk zelve in duplo voorhanden te beter voor het vervolg bewaard blijve. Want het is zeer jammer dat er vroeger reeds gedeelten van verloren geraakt zijn, waaromtrent wel geene hoop bestaat, dat zij ooit weer te voorschijn komen. Met de meeste hoogachting en vriendschappelijke groete heb ik de eer te zijn. UEd. Dv. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema.

18710201 Voorwoord bij de uitgave van het vijfde boek van Worp van Thabor d.d. 1 februari 1871.Na een langen tijd de Kronijk van Worp van Thabor te hebben laten rusten, heeft het Friesch Genootschap de nodige middelen gevonden, om ook het vijfde boek dier kronijk uit te geven. De uitgave van dit vijfde boek is te belangrijker, omdat er wel van de drie eerste en ook van het vierde boek een vrij aanzienlijk getal afschriften bestaat, maar voor zooverre wij hebben kunnen gewaar worden, slechts twee exemplaren van het vijfde boek aanwezig zijn. Het oudste, dat bij de uitgave gevolgd wordt, komt voor in een H.S. op de Provinciale Bibliotheek, en aldaar bekend onder den naam van zijn vroegeren bezitter J. de Kempenaer. Naar het schrift en de band te oordeelen moet het afkomstig zijn uit het midden der zestiende eeuw. Een ander afschrift, in het bezit der familie van Beijma thoe Kingma, is van veel minder hoogen ouderdom, minder volledig en voor de uitgave van geringere waarde. Twee fragmenten, beide afbrekende midden in de procedure tegen Gerbrant Mockema en Jemma Heer Juwsma Ao. 1512, worden aangetroffen in een Handschrift bij de Stedelijke Bibliotheek van Amsterdam, en in een dergelijk bij het Provinciaal Archief van Friesland. Over deze vier kopien vindt men meer vermeld in een verslag voorkomende in de Vrije Fries, deel III, no.2, van het jaar 1843. Dit vijfde boek omvat de geschiedenis van slechts vijf en twintig jaren, 1499-1523, dat is de geschiedenis van Friesland onder de Heerschappij van de Saxische Hertogen en vervolgens gedurende den strijd tusschen den Hertog van Gelderland en Keizer Karel den vijfden, tot aan de geheele onderwerping van Friesland aan den laatste als Heer van de gezamentlijke Nederlanden. De uitvoerigheid van deze behandeling is dan ook de oorzaak, dat de inhoud van dit boek door de latere geschiedschrijvers op vewrre na niet uitgeput is. Schotanus b.v. haalt dit boek van Worp van Thabor meermalen aan, doch heeft betrekkelijk er slechts weinig uit kunnen overnemen. Dit deel is zeer rijk aan officiele stukken, waaronder veele, die niet in het Groot Placaat en Charterboek zijn opgenomen. Onder de stukken die wel in 't Charterboek voorkomen, zijn er twee van vrij grooten omvang, die ook bij Schotanus en Winsemius gelezen worden, en daardoor meer dan andere van algemeene bekendheid kunnen geacht worden te zijn. Om die reden heb ik gemeend ze bij dezen druk achterwege te kunnen laten, te meer dewijl de afschriften daarvan in dit Handschrift buitengewoon slordig en vol fouten, ja op veele plaatsen volkomen onverstaanbaar zijn. Ik heb mij dus vergenoegd met daarvoor naar de genoemde werken te verwijzen. Zie bladz. 61. In vergoeding daarvoor heb ik eenige van elders nog onbekende stukken als een aanhangsel bij dit deel gevoegd, welke belangrijke bijzonderheden behelzen, betreffende den overgang van Bolsward in September 1523, waarmede de onderwerping van Friesland aan Keizer Karel V voltooid is geweest. Die stukken zullen te meer de belangstelling wekken, omdat daaruit blijkt, welk aanzienlijk aandeel de vermaarde Mr. Bucho van Aytta gehad heeft in de onderhandeling over de erkenning van de Bourgondische Suprematie. Zij zijn afkomstig uit een Archief van Bucho van Aytta, voor het meerendeel betrekking hebbende op het Proces gevoerd tusschen Keizer Karel den vijfde en Karel Hertog van Gelder voor den Koning van Frankrijk als scheidsrechter. Die aanzienlijke verzameling van stukken bevindt zich in het Rijks-Archief, terwijl kopien daarvan genomen berusten bij het Friesch Genootschap. Leeuwarden, 1 Februari 1871. J.G. Ottema, Secretaris.

18710206 Briefkaart van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 6 februari 1871Tekst volgt

18710207 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 7 februari 1871

18710207 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 7 februari 1871WelEd. Heer ! Het spijt mij u eenige ongerustheid veroorzaakt te hebben door niet per ommegaande de ontvangst te accuseeren. Maar het bedoelde stuk is best overgekomen en ik ben reeds weer druk bezig met eene vertaling daarvan voor U gereed te maken. Van de bladen met eene vertaling daarvan voor U gereed te maken. Van de bladen met het letterschrift laat ik photographische copien vervaardigen, die ik U bij de terugzending hoop aan te bieden. Met vriendelijke groete, UEd. Dv. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema.

18710216 Vergadering van het Friesch Genootschap d.d. 16 februari 1871Zie hier voor de Nederlandse tekst en de Engelse vertaling. De Nederlandse tekst is dezelfde als voor het voorwoord van de uitgave van 1872.

18710300 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. .. maart 1871WelEd. Heer ! Hiernevens het tweede gedeelte van Uw Handschrift terug met de vertaling. Ik heb het lager gehouden dan ik zelf wenschte, want ik verlang zeer naar het vervolg, maar ik moest wachten tot ik zekerheid had, dat de photographie van de beide laatste bladzijden goed zouden uitvallen. Zoodra die geheel gereed zijn, hoop ik bij eene volgende bezending U er een exemplaar van toe te zenden. Met de volgende gedeelten zal ik spoediger gereed kunnen wezen, omdat ik die alleennodig heb om eene geheel nauwkeurige copie te maken. Doch daarom zal het mij aangenaam zijn, zoo het geschieden kan, wat grooter deel tegelijk te ontvangen, waardoor ik ook des te eerder 'n meer gecorrigeerde vertaling kan doen toekomen. Intusschen heb ik de eer te zijn met vriendelijke groete en hoogachting. UEd. Dv. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema

18710300.. Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. .. maart 1871

18710310 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 10 maart 1871

18710310 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 10 maart 1871 WelEd. Heer ! Met genoegen kan ik U melden dat het toegezonden H.S. weder in goede orde ontvangen is. Na vriendelijke groete, UEd. Dv. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema

18710313 Briefkaart van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 13 maart 1871Tekst volgt

18710323 Vergadering van het Friesch Genootschap d.d. 23 maart 1871Verslag van J.G. Ottema aan het Friesch Genootschap, gegeven d.d. 23 maart 1871 (gepubliceerd in: J.G. Ottema (ed.), Thet Oera Linda Bok. H. Kuipers, Leeuwarden 1872).

18710400 .. Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. .. april 1871

18710407 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 7 tot 13 april 1871WelEd. Heer ! In antwoord op Uw geeerd schrijven diene dat ik U gaarne opheldering van woorden wil geven. Wees zoo goed Uwe vragen op te geven en te schrijven op half plique, dan kan ik mijne antwoorden er nevens schrijven. Omtrent de Krekalanden zal U kunnen opmerken dat er onderscheid gemaakt wordt tusschen de heinde (nader bij zijnde) Krekalanden en verre (verder afwonende) Kr., de eerste zijn de bewoners van Italie, bij ouds groot Griekenland genoemd, de laatste die van eigenlijk Griekenland, waaronder ookAttica. Om voorts aan Uw verlangen te voldoen, zend ik U nu de vertaling van bl. 45 tot 92, die ik juist gereed heb. Dit stuk zal U zeer interesseeren, vooral bl. 87 en vlg. zullen U de familie Uwer stamouders leeren kennen. Later zult ge ontmoeten hunne achterkleinkinderen Frederik en Williow, hun zoon Koenraad, diens neef Beeden zoon van Hachgawa, den broeder van Koenraad. Die allen hebben successivelijk het boek vervolgd. De laatste kan zoo wat in het begin der 6e eeuw geleefd hebben. De drie godinnen die ge in 't begin ontmoet hebt Frya, Finda en Lyda zijn de stammoeders der Europeanen, Asiaten en Afrikanen (net als Japhet, Sem en Cham). Hare karakterschets past ook juist op die drie mensenrassen. Wees vriendelijk gegroet met hoogachting UEd. Dv. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema p.S. Om de photographien zal ik denken.

18710409 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 9 april 1871

18710409 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 9 april 1871De Heere C. over de Linden, Helder. WelEd. Heer ! Veel langer dan mij lief was, heb ik U op de terugzending van deze bladen moeten laten wachten, om dat mij kopyist door andere drukten belemmerd, mij te leur stelde. Dit kwam mij zeer ongelukkig voor den boeg, want daardoor werd ik zelf ook in mijn werk tegengehouden. De photographe stelt mij ook te leur, zoodat ik U de toegezegde photographien nog niet kan zenden. Intusschen moet ik U een opmerking mede deelen. In den brief van Hiddo oera Linda is genoemd een jaar 3449 - 1256 na Chr. In de verbeelding, dat dit eerste getal overdreven moest zijn, heb ik gemeend dat er 2449 zou moeten staan en heb later de jaartallen volgens dat cijfer overgebracht. Doch ik ben hoe langer hoe meer tot de overtuiging gekomen, dat die meening eene dwaling was. De laatste schrijver die in het boek voorkomt heet Beeden en was een tijdgenoot van den Frieschen Koning Askar, die weder een tijdgenoot was van Julius Caesar en Keizer Augustus. Alles is dus voor onze tijdrekening. Derhalve is 3449 min 1256 is 2193 voor Christus het jaar, waarin Atland verzonken is. Wees dus zoo goed in mijne vertaling alle jaartallen naar dit cijfer te veranderen, d.i. alles 1000 jaren terug te stellen. Het blijkt nu dat Adela het eerste boek geschreven heeft anno 558 voor Chr., dat is nu voor 2429 jaren ! Het schijnt ongelooflijk en moet toch zoo wezen, als alles sluiten zal. In afwachting van Uwe volgende bezending, ben ik met vriendelijke groete Ued. Dv. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema

18710413 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 13 april 1871

18710413 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 13 april 1871WelEdel Heer ! Met dankzegging bericht ik U de ontvangst van bl. 99-146. Het verheugt mij dat bl. 100-112 [moet zijn 122] niet ontbreken. Hoe die in het afschrift van E. V. ontbreken konden, ging mijn verstand te boven, juist omdat het 23 bl. waren en niet 24, gelijk het wezen zoude als een sektern verloren geraakt was. En juist deze bladzijden zijn weer hoogst kurieus. Ik moet ze nu na de overschrijving nog vertalen en de vertaling laten kopieren. Vriendelijke groete UEd. Dv. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema

18710506 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 6 mei 1871

18710506 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 6 mei 1871Ofschoon de vertaling van pag. 99-122 nog niet in kopie voor U gereed is, zend ik UEd. toch deze katerns pag. 99-146 met de vertaling pag. 140-163. Dit doe ik omdat ik er bij de U beloofde photographien kan voegen. Ze zijn wel niet volkomen naar mijn zin, wegens de ongelijke donkere grond. Doch ik vrees dat voor zulk werk nog een ander praeparaat noodig is, 't welk oude photografen hier niet hebben, omdat dergelijk werk in de gewone ateliers niet voorkomt. Het schrift is best gelukt en dat is het voornaamste. Wees nu zoo goed mij de volgende katerns alle drie te doen toekomen dan kan ik er in eens mede gereed komen. Met vriendelijke groeten heb ik de eer te zijn UEd. Dw. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema. Intusschen verzoek ik te overwegen, nu de inhoud U bekend is als van geen personeel belang, na de vertling voor U eene waarde moet hebben die het H.S, zeklf niet had, - of UEd, ook kan besluiten om het H.S. teggen een of anderen prijs aan het Friesch Genootschap af te staan opdat het in eene openlijke bibliotheek bewaard blijve, als eene antiquiteit a.b. J.G. O.

18710509 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 9 mei 1871

18710509 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 9 mei 1871WelEd. Heere. Het H.S. is bij mij in orde ontvangen. Wees vriendelijk gegroet UEd. Dv. D. (w.g.) J.G. Ottema

18710515 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 15 mei 1871

18710515 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 15 mei 1871WelEdel Heer ! In de gelegenheid U de vertaling van bl. 100-122 te zenden, meen ik U genoegen te doen, met dit terstond te doen. Dit gedeelte is weer zeer onderhoudend en belangrijk. De beschrijving van eene burgt is zoo uitvoerig dat Gij er eene platte grond teekening van kunt maken. Tevens gaan hierbij bl. 147-164 van het H.S. terug. Met vriendelike groete Leeuwarden, 15 Mei 1871. Ued. Dv. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema.

18710531 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 31mei 1871

18710531 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 31 mei 1871WelEd. Heer ! Hierbij ontvangt UEd. het laatste gedeelte van het H.S, met vriendelijke dankzegging terug. Daarbij zend ik UEd tevens het laatste gedeelte van de vertaling. Het H.S. heb ik nu bladzijde voor bladzijde gecopieerd; mocht het mij later blijken dat ik in mijn afschrift eenige fout gemaakt heb, dat bij de meeste nauwkeurigheid toch gebeuren kan, dan verzoek ik de vrijheid te mogen nemen, om nog die of die bladzijden afzonderlijk even terug te vragen ter nadere vergelijking. Omtrent de uitgave, namelijk de wijze waarop, is nog niets besloten. Ik tracht te verkrijgen, dat de Provincie die uitgave voor hare rekening neemt. Want over het algemeen zijn onze Boekverkoopers bang voor de uitgave van werken van wetenschappelijk belang. Er kan dus nog daarover wel eenige tijd verloopen. Ik hoop maar, dat Gij en ik het nog mogen beleven. Tot betere bewaring van het H.S. zoude ik U wel willen aanraden om het te laten inbinden. Intusschen dank ik U nog veele malen voor Uwe bereidvaardigheid en blijf met vriendelijke groete hoogachtend Ued. Dv. Dienaar (w.g.) J.G. Ottema

18710600  Ottema. J.G. - Der Friezen herkomst volgens het boek van Adela. Verslag omtrent een overoud handschrift bij het Friesch Genootschap, uitgebragt door -- Leeuwarden, Juni 1871, 20 pp. 8° [voorgelezen Febr. 1871. Opgenomen in Ottema's uitgave van Thet Oera Linda Bok. Ook in Vrije Fries XII, 1873, pp. 223-242 als deel van het 43ste verslag van het Friesch Genootschap 1870-'71].

18710600 Der Friezen herkomst volgens het boek van Adela. Verslag omtrent een oeroud handschrift bij het Friesch genootschap uitgebragt door dr J.G. Ottema. Leeuwarden, Juni 1871 (nr. 1).

18710600 Der Friezen herkomst volgens het boek van Adela. Verslag omtrent een oeroud handschrift bij het Friesch genootschap uitgebracht door dr. J.G. Ottema. Leeuwarden, juni 1871, nr. *1. [In het kistje van Johan Winkler].

18710600 Der Friezen herkomst volgens het boek van Adela. Verslag omtrent een oeroud handschrift bij het Friesch genootschap uitgebragt door dr J.G. Ottema. Leeuwarden, Juni 1871 (nr. *1).

18710600 Ottema. J.G. - Der Friezen herkomst volgens het boek van Adela. Verslag omtrent een overoud handschrift bij het Friesch Genootschap, uitgebragt door -- Leeuwarden, Juni 1871, 20 pp. 8° [voorgelezen Febr. 1871. Opgenomen in Ottema's uitgave van Thet Oera Linda Bok. Ook in Vrije Fries XII, 1873, pp. 223-242 als deel van het 43ste verslag van het Friesch Genootschap

18710606 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 6 juni 1871WelEd. Heer Met vriendelijke dankzegging kan ik u de ontvangst berichten van uw portret. Wat de uitgave betreft van het H.S. , die kan niet zoo spoedig geschieden als u en mij wel aangenaam zijn zoude. Maar saartoe zijnnog meer zaken vereischt als de goede wil van het Fr. Genootschap. 1e. Ik moet zelve daarvoor gereed zijn, en het betreft niet maar het drukken van de vertaling, dan was er weinig moeite, doch de vertaling mag niet gedrukt worden zonder den Frieschen text, want zonder dien kan het stuk niet beoordeeld worden. 2e. In onze ongeloovige eeuw willen veelen en de rechtheid en authenticitei betwijfelen, ja betwisten: het schijnt ongelooflijk dat een geschrift 200 eeuwen lang bewaard en in 't verborgen gebleven is; men meent dat het stuk in veel later tijd door dezen of genen verdicht kan zijn, om het publiek te mystificeren, enz. Al die mogelijke en onmogelijke betwijfelingen, bedenkingen en tegenwerpingen moet ik opzamelen en weerleggen. Daarvoor heb ik nog menigen kamp door te staan. 3e. Hetzij het Fr. Genootschap, hetzij de Prov. Staten kunnen besluiten tot toestemming van de kosten, altijd moet er een besluit van de vergadering en een post op de begroting verkregen worden. Dat alles moet ik met beleid zoeken te bewerken en geen tijd of geduld sparen om mijn doel te bereiken. Uwe vragen zie ik gaarne tegemoet, en wil trachten ze te beantwoorden. De tegenwoordige vraag omtrent de beteekenissen der eigennamen moet ik in zooverre toestemmend beantwoorden dat ik geloof dat al die namen beteekenissen hebben, maar niet geloof altijd de beteekenis met zekerheid te kunnen bepalen. In het boek zelf worden tusschen beiden namen verklaard van landen, steden en volken. Kadik, de bedijkte kade, Missellja, de slechte koop, Athene, de vrienden, enz. Van personen kan ik aannemen: Adela, de edele Minerva, mijne erven, Syrhed, sieraad, Rosmuda, Rosen-mond, Kalta, de snapster, Frana, de vrome, Trast, Troost, Geerte, de begeerde, Adelbrost, de edelhartige (naar hem heeten wellicht nog onze adelborsten), Frethorik, de vrede rijke, Wil'jow, wilt gij ? Konereed, Koen van raad, Beden de afgebedene, Storo, degroote, Sterik, de Sterke, Wodin, de woedende, Liudgert, bij de Lieden (het volk) begeerd. Apol, Apollonia, Teunis, Teuntje, Inka, Hachgana en andere durf ik nog niet beslissen. Deze komen mij zoo voor den geest. Ik moet ze nog eens opzettelijk verzamelen. Ontvang dezen in welstand met mijne hartelijke groete.

18710702 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. zondag 2 juli 1871WelEd. Heer Morgen namiddag te vijf uren ben ik voot u beschikbaar, en zal u dan zeer gaarne verwachten. Zoo gij Mevr. uwe echtgenoot en den Heer Siderius medebrengt, zal het mij aangenaam zijn. Met vriendelijke groete.

18710703 Bezoek van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. maandag 3 juli 1871.

18710708 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 8 juli 1871Tekst volgt.

18710714  Bericht uit het Nieuws van de Dag over het hs. van C. Over de Linden en de plannen van het Fries Genootschap. - Leeuw. Crt. 1871, 14 Juli.

18710714 14 juli De Leeuw. Courant maakt voor de eerste maal melding van het handschrift van het Oera Linda boek.

18710714 Bericht uit het Nieuws van de Dag over het hs. van C. Over de Linden en de plannen van het Fries Genootschap. - Leeuw. Crt. 1871, 14 Juli.

18710715 L.F. Over de Linden aan dr J.G. Ottema brieven van 1871, 15 Juli; 1873, 19 Dec.; 1874, 23 Febr.; 22 Apr. (met min.); 6, 21 (met min.) Mei; 7 Aug.(met min.); 1875, 14 (met min.) en 29 (met min.) Maart;9 Mei (met min.); 29 Aug. (met min.); 29 Sept. (met min.); 1876, 1 (met min.),7 (met min.), 18 (met min.) en 23 Jan.; 5 (met min.) en 10 (met min.) Maart; 3 (met min.) en 13 (met min) Mei; 11, 21 (met min.) en 24 Juni; 6 (met min.), 9 (met min.) en 26 Juli.

18710720 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 20 juli 1871Tekst volgt.

18710725 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 25 juli 1871Onder terugzending van de bladen uit W[orp] v[an] T[habor] kan ik U berichten dat uw Handschrift wel een afschrift is van de Kronijk van Worp van Thabor. Er zijn echter zoo veele afschriften van dt boek verspreid, bv. het Friesch Gen. heeft 4, de Prov Bibl. 5, De Gron. Akad. Bibl en Stads Bibl. 3 enz. dat het HS weinig waarde bezit. Skechts indien het vijfde Boek er geheel in voorkomt heeft het waarde voor eene Bibliotheek als de Amsterdamsche, waar men van dit vijfde Boek slechts een klein gedeelte bezit.

18710725 Brief van P. Brug aan Cornelis Over de Linden d.d. 25 juli 1871. Tekst niet beschikbaar.

18710725 P. Brug aan C. Over de Linden brief van 1871, 25 Juli.

18710725 P. Brug aan C. Over de Linden brief van 1871, 25 Juli.

18710803 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 3 augustus 1871Tekst volgt.

18710804 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 4 augustus 1871Tekst volgt

18710805 Nadat Jhr. M. de Haan Hettema drie gefotografeerde bladen van het Oera Lindaboekmanuscript ter inzage heeft gehad bij Mej. Matthijsen, dringt hij in een opstel in de Leeuw. Courant aan op uitgave van het handschrift.

18710806 Brief van Cornelis over de Linden aan dr. T.C. Winkler (min) van 6 augustus 1871.Tekst niet beschikbaar.

18710806 C. Over de Linden aan dr T.C. Winkler brief (min.) van 1871, 6 Aug.

18710806 C. Over de Linden aan dr T.C. Winkler brief (min.) van 1871, 6 Aug.

18710807 Brief van G. Colmjon vaan dr. G.J. Ottema d.d. 7 augustus 1871.Tekst niet beschikbaar.

18710807 G. Colmjon brief aan dr J.G. Ottema van 1871, 7 Aug.

18710807 G. Colmjon brief van 1871, 7 Aug.

18710810 Dr. J. G. Ottema deelt in de Leeuw. Courant een fragment mee uit het Oera Lindaboek.

18710811 Brief van dr. T.C. Winkler aan Corrnelis over de Linden d.d. 11 augustus 1871.Tekst niet beschiknbaar.

18710811 Dr T.C. Winkler aan C. Over de Linden brief van 1871, 11 Aug.

18710811 Dr T.C. Winkler aan C. Over de Linden brief van 1871, 11 Aug.

18710812 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 12 augustus 1871Tekst volgt

18710812 G. Colmjon verklaart in de Leeuw. Courant dat hij het boek van Adela (Oera Lindaboek) voor verdicht houdt.

18710817  Drie-en-veertigste verslag der Handelingen van het Friesch Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde over het jaar 1870 tot 1871, uitgebragt in de vergadering van 17 Aug. 1871. – z. adr. , 1871. [Over het door Joh. Winkler en dr J.G. Ottema ingestelde onderzoek naar het O.L.B. op pp. 202-203.

18710817 42e Verslag van het Friesch Genootschap d.d. 17 augustus 1871De heer J. Winkler bragt in de vergadering van November verslag uit omtrent zijn onderzoek van het Oud-friesche HS. van den heer Over de Linde. Het kwam hem zeer verdacht voor, doch hij kon geen opheldering geven, wanneer, door wien en met welk doel het zou zijn vervaardigd. De inhoud is allervreemdst, deels mythologisch, deels historisch , de taal is ten deele oud-friesch; maar er komen ook uitdrukkingen in voor, die van zeer jonge dagteekening schijnen te zijn; volgens zijn oordeel zoude eene vertaling den tijd en de moeite daaraan besteed niet beloonen. Na dit ongunstig rapport heeft de Heer Ottema het HS. aan een naauwkeurig onderzoek onderwerpen en is tot geheel andere resultaten gekomen. In de vergadering van Februari) gaf hij daarvan een uitvoerig verslag en deelde tevens eenige gedeelten uit het H.S. mede; terwijl hij in de vergadering van Maart nog nader op dit onderwerp terug kwam en eenige bezwaren tegen de echtheid trachtte te weerleggen. Volgens den heer Ottema bestaat er geen twijfel aan de echtheid en hij acht het een allerbelangrijkst document voor de oude Friesche geschiedenis, waardoor geheel nieuwe en onbekende zaken aan het licht zijn gekomen. Het rapport van den heer Ottema is gedrukt en verspreid , zoo dat het onnoodig is over den inhoud daarvan hier uit te wijden, te meer, daar het bij dit verslag zal gevoegd worden.

18710817 Drie-en-veertigste verslag der Handelingen van het Friesch Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde over het jaar 1870 tot 1871, uitgebragt in de vergadering van 17 Aug. 1871. – z. adr. , 1871. [Over het door Joh. Winkler en dr J.G. Ottema ingestelde onderzoek naar het O.L.B. op pp. 202-203. Het uitvoerige verslag van dr J.G. Ottema (nr. l) op pp. 223-242].

18710817 Johan Winkler noemt in een opstel van de Leeuw. Courant dat hij het Oera Lindaboek voor een beuzelachtig verdichtsel houdt.

18710817 Johan Winkler noemt in een opstel van de Leeuw. Courant dat hij het Oera Lindaboek voor een beuzelachtig verdichtsel houdt.

18710819 Dr. J. G. Ottema bestrijdt in een opstel van de Leeuw. Courant het gevoelen van G. Colmjon inzake het Oera Lindaboek.

18710823 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 23 augustus 1871Tekst volgt.

18710825 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 25 augustus 1871Tekst volgt.

18710826 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 26 augustus 1871Tekst volgt.

18710827 Brief van L.F. over de Linden aan zijn schoonzoons B. van Heusden en N. Bergman d.d. 27 augustus 1871.Tekst niet beschikbaar

18710827 C. Over de Linden aan B. van H (= Heusden) en N. B (= Bergman ), schoonzoons, brief van 1871, 27 Aug.

18710827 Idem aan B. van H (= Heusden) en N. B (= Bergman ), schoonzoons, brief van 1871, 27 Aug. 1871 Fred. Muller brief van 1871, 26 Sept.

18710829  Der Friezen herkomst volgens het boek van Adela. Leeuw. Crt. 1871, 29 Aug. [gedeelte uit nr. *l]

18710829 Der Friezen herkomst volgens het boek van Adela. Leeuw. Crt. 1871, 29 Aug. [gedeelte uit nr. l]

18710900  Ottema. J.G., - Eene reis langs den Rijn in de zesde eeuw voor Christus. - Leeuw. Crt. 1871, 10 Sept.

18710905 Hettema. M. de Haan, - Oud-Friesch handschrift, in bezit van den Heer C. Over de Linden te Helder. - Leeuw. Crt. 1871, 5 Sept.

18710905 Hettema. M. de Haan, - Oud-Friesch handschrift, in bezit van den Heer C. Over de Linden te Helder. - Leeuw. Crt. 1871, 5 Sept.

18710905 Mr. De Haan Hettema doet verslag in de Leeuwarder Courant.

18710908 Brief van C. over de Linden aan jhr mr M. de Haan Hettema (min) d.d. 8 september 1871. Tekst niet beschikbaar.

18710908 C. Over de Linden aan jhr mr M. de Haan Hettema brief (min.) van 1871, 8 Sept.

18710908 C. Over de Linden aan jhr mr M. de Haan Hettema brief (min.) van 1871, 8 Sept.

18710910 Leeuwarder Courant d.d. 10 september 1871 (J.G. Ottema)'Eene reis langs den Rijn in de zesde eeuw voor Christus.' [In het kistje van Johan Winkler] (Tekst wordt nog toegevoegd).

18710910 Ottema. J.G., - Eene reis langs den Rijn in de zesde eeuw voor Christus. - Leeuw. Crt. 1871, 10 Sept.

18710910 Overdruk: Eene reis langs den Rijn in de zesde eeuw voor Christus, door J.G. O (= Ottema). - Leeuw. Cour. 1871, 10 Sept. (nr. 6).

18710910 Overdruk: Eene reis langs den Rijn in de zesde eeuw voor Christus, door J.G. O (= Ottema). - Leeuw. Cour. 1871, 10 Sept. (nr. *6).

18710912 Art. van G. Colmjon: Nog iets over het Oud Friesch handschrift in bezit van den heer C. Over de Linden te Helder. - Leeuw. Cour. 1871, 12 Sept. (nr. 7).

18710912 Art. van G. Colmjon: Nog iets over het Oud Friesch handschrift in bezit van den heer C. Over de Linden te Helder. - Leeuw. Cour. 1871, 12 Sept. (nr. 7).

18710912 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 12 september 1871 Tekst volgt.

18710912 Colmjon. G., - Nog iets over het Oud Friesch handschrift, in bezit van den Heer C. Over de Linden te Helder. - Leeuw. Crt. 1871, 12 Sept.

18710912 Colmjon. G., - Nog iets over het Oud Friesch handschrift, in bezit van den Heer C. Over de Linden te Helder. - Leeuw. Crt. 1871, 12 Sept.

18710912 Nog iets over het Oud Friesch handschrift in bezit van den heer C. over de Linden te Helder, door G. Colmjon, in: Leeuw. Cour. d.d. 12 september 1871. [In kistje van Johan Winkler].Wordt toegevoegd.

18710913 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 13 september 1871. Tekst volgt.

18710915 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 15 september 1871. Tekst volgt.

18710916 Brief (min) van C. over de Linden aan de Redactie van Het Vaderland d.d. 16 september 1871. Tekst niet beschikbaar.

18710916 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 16 september 1871. Tekst volgt.

18710916 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 16 september 1871. Tekst volgt.

18710916 C. Over de Linden aan Redactie Het Vaderland brief (min.) van 1871, 16 Sept.

18710916 C. Over de Linden aan Redactie Het Vaderland brief (min.) van 1871, 16 Sept. Idem aan dr Eelco Verwijs brieven van 1867, 15, 18, 21 Oct. ; ?, 7 en 18 Nov. afgedrukt, soms gedeeltelijk, bij dr M. de Jong Hzn. Smaadschrift … 1929, p. 53v. en mr P.C.J.A. Boeles; De houding … 1931, p. 39 v.]

18710917  Winkler. Johan, - Over het oude friesche Handschrift. - Leeuw. Crt. 1871, 17 Sept.

18710917 Art. van Johan. Winkler: Over het oude friesche handschrift. - Leeuw.Cour. 1871, 17 Sept. (nr. 8).

18710917 Art. van Johan. Winkler: Over het oude friesche handschrift. - Leeuw.Cour. 1871, 17 Sept. (nr. 8).

18710917 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 17 september 1871. Tekst volgt.

18710917 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 17 september 1871 Tekst volgt.

18710917 Leeuwarder Courant d.d. 17 september 1871 (Johan Winkler) (reprint) [in kistje van JohanWinkler]Oud Fries handschrift in opspraak. Ten einde aan iedereen te doen zien hoe weinig zaken die in het handschrift verhaald worden, waar kunnen zijn, wil ik wijzen op twee zaken die beschreven staan in dat gedeelte van het handschrift, dat de heer Ottema heeft laten afdrukken in de Leeuwarder Courant van zondag 10 september jl. onder het opschrift: 'Eene reis langs den Rijn in de zesde eeuw voor Christus.' Daarin staat dat Apollonia (nog al een echte friesche naam !) Adela's dochter, die 'burchtfam' (eene soort van priesteres) was, met 'thre greva burchhera' en met 'thrja alda famna' met drie mannen dus en met drie vrouwen, en dat nog wel met drie oude vrijsters, van Friesland langs den Rijn tot in Zwitserland reisde. Zij gebruikte tot die reis, 'en fvl jer', een vol jaar tijds. Dit is zeker niet te lang, als men bedenkt dat er toen geene wegen waren, hoogstens slechts eenige voetpaden van de eene woning naar de andere, namelijk slechts daar, waar menschen woonden en zich vast neergezet hadden. Grootendeels was het land toen met groote, duistere bosschen bezet en met soms onbegaanbare moerassen vervuld. Daarenboven waren toen de oevers van den Rijn, even als nu nog, op vele plaatsen met bergen, met hooge, steile steenrotsen bezet, die steil uit het water oprezen en nog niet van kunstig in de helling uitgehouwen wegen, nog veel minder van tunnels voorzien. Hoe hebben Apollonia en hare reisgenooten dien tocht langs den Rijn dan gedaan ? In eenen wagen, te paard rijdende of loopende ? En dat in ongebaande, veelal ontoegankelijke wildernissen ! Maar misschien reisden ze te water in een boot of eenig ander vaartuig. Nu, zoo de Friezen, zes eeuwen voor Christus reeds vaartuigen hadden, die voor zulk eene reis geschikt waren, zoo konden ze deze vaartuigen toch niet anders voortbewegen dan door middel van roeien, trekken en met den stroom afdrijven, of op het allerbest, door zeilen. Maar ze reisden uit Friesland naar Zwitserland, dus tegen den stroom van den Rijn in. (...) Neemt men daarbij nog in acht dat Apollonia den geheelen Rijn langs reisde, en dat het gezelschap uit drie mannen slechts en vier vrouwen bestond; waaronder drie oude vrouwen waren, die zeker al weinig mans waren in 't roeien tegen stroom op den Rijn, dan kan men niet aannemen dat Apollonia deze wijze van reizen gebruikte, en zeilen ging nog veel minder. Hoe dikwijls zullen ze tegenwind, windstilte of storm hebben gehad ! (...) En blijft niet anders over dan te denken dat de drie mannen, die tot het reisgezelschap van Apollonia behoorden, beurt om beurt of allen te gelijk in de lijn liepen en het vaartuig tegen stroom in (alweer geen kleinigheid) voorttrokken. Maar bij de toenmalige gesteldheid van de Rijnoevers is ook dit onmogelijk. Buitendien waar leefden onze reizigers van ? Logementen noch herbergen, nog iets van dien aard vonden ze op hunnen weg. Of sleepten ze voor een vol jaar levensbehoeften mee ? Want aan te nemen dat de reizigers steeds teerden op de gastvrijheid van de menschen, die ze ontmoetten, is zeer gewaagd, al brengt men de groote gastvrijheid van die oude tijden er bij in aanmerking. (...) Bij de schaarschheid der bevolking in die dagen is dit niet te denken. Apollonia schijnt, volgens het verhaal van 't handschrift, bijzonder op de kleederdracht der vrouwen die ze op reis ontmoette, gelet te hebben en vooral hare aandacht op de oorijzers der vrouwen te hebben gevestigd. (...) Zoo zegt ze dat de bevolking aan de oevers van den Rijn, goud wonnen uit het Rijnwater, maar 'tha mangertna ne drogon ther nene goldne krona fon,' dat is: de meisjes droegen daar geen gouden kronen van. En later zegt Apollonia dat de meisjes te Alderga gouden kronen op het hoofd droegen, evenals te Stavoren: 'lik to Stavere weron tha mangertne mith golden kronum vppira holum sjarad'. Maar de oorijzers waren oorspronkelijk van ijzer gemaakt; de naam duidt het nog uit. (...) Erst later maakte men de oorijzers van zilver en nog later, bij de toenemende weelde, van goud en werd het fatsoen al breeder en breeder. Maar dat zes eeuwen voor Christus de vrouwen te Stavoren gouden hronen (oorijzers) op het hoofd droegen, dat is een leugen en de ongerijmdheid daarvan moet iedereen die nadenkt duidelijk in 't oog vallen. Ik zal van deze zaak niet meer zeggen, ofschoon het wel verleidelik is mijne lezers te laten lachen om de potsierlijke afleidingen van eigennamen van allerlei landen en plaatsen, uit de friesche taal, die in het handschrift veelvuldig voorkomen (...) dat de naam van het Himalajah-gebergte in Azie komt van himel, hemel en laya, leiden; van het eiland Creta in de Middellandsche Zee komt de naam van de wilde kreten hief toen de Friezen eeuwen voor onze tijdrekening hen eens bezochten. (...) Maar 't is waarlijk al mooi genoeg ! Johan Winkler (17-9).

18710917 Winkler. Johan, - Over het oude friesche Handschrift. - Leeuw. Crt. 1871, 17 Sept.

18710919 Ingezonden stuk van J.G. Ottema in de Leeuwarder Courant d.d. 19 september 1871 [in kistje van Johan Winkler] Over het boek van Adela, repliek op de door den heer dr. J.G. Ottema gemaakte aanmerkingen (zie Leeuw. Cour. van 17 september 1871) op mijn vorig opstel over dat boek, door G. Colmjon. Tekst niet beschikbaar. Omdat de discussie in de Leeuwarder Courant gesloten is, publiceert G. Colmjon zijn repliek in de brochure 'Over het Boek van Adela, Repliek op de door den Heer Dr. J.G. Ottema gemaakte aanmerkingen (zie Leeuwarder Courant van 19 september 1871) op mijn vorig opstel over dit boek, Leeuwarden, J.G. Wester, 1871 (voor rekening van den schrijver).

18710919 Ottema. J.G., Thet Bok thêra Adela folstar. - Leeuw. Crt. 1871, 19 Sept.

18710919 Ottema. J.G., Thet Bok thêra Adela folstar. - Leeuw. Crt. 1871, 19 Sept.

18710919 Over het boek van Adela, repliek op de door den heer dr J.G. Ottema gemaakte aanmerkingen, (zie Leeuw. Cour. van 19 Sept. 1871) op mijn vorig opstel over dat boek, door G. Colmjon. Leeuwarden, 1871. (nr. 11).

18710920  Een letterkundige snakerij. - Deventer Weekbl. 1871, 20 Sept.

18710920 Een letterkundige snakerij. - Deventer Weekbl. 1871, 20 Sept.

18710923 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 23 september 1871 Tekst volgt.

18710925 Colmjon. G., - Over het boek van Adela, repliek op de door den Heer dr J.G. Ottema gemaakte aanmerkingen (zie Leeuw. Crt. van 19 Sept. 1871) op mijn vorig opstel over dat boek, door -- . Voor rekening van de schrijver. - Leeuwarden, J.G. Wester, 1871, 8 pp. 8° [get. 25 Sept. 1871].

18710925 Colmjon. G., - Over het boek van Adela, repliek op de door den Heer dr J.G. Ottema gemaakte aanmerkingen (zie Leeuw. Crt. van 19 Sept. 1871) op mijn vorig opstel over dat boek, door -- . Voor rekening van de schrijver. - Leeuwarden, J.G. Wester, 1871, 8 pp. 8° [get. 25 Sept. 1871].

18710926 Brief van Fred. Muller aan dr. J.G. Ottema d.d. 26 september 1871 Tekst niet beschikbaar.

18710926 Fred. Muller aan dr J.G. Ottema brief van 1871, 26 Sept.

18710927  Ottema. J.G., - Friesch handschrift in het bezit van den Heer C. Over de Linden te Helder. Wederlegging der bedenkingen van de Heer G. Colmjon tegen de echtheid. - Heldersche Crt. 1871, 27 Sept.

18710927 Ottema. J.G., - Friesch handschrift in het bezit van den Heer C. Over de Linden te Helder. Wederlegging der bedenkingen van de Heer G. Colmjon tegen de echtheid. - Heldersche Crt. 1871, 27 Sept.

18710928 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 28 september 1871. Tekst volgt.

18710930 M. - Verwantschap [met de grapjes van de Almanak voor blijgeestigen, c. 1840]. - De Ned. Spectator 1871, 30 Sept., p. 307.

18710930 M. - Verwantschap [met de grapjes van de Almanak voor blijgeestigen, c. 1840]. - De Ned. Spectator 1871, 30 Sept., p. 307.

18711007  Brouwer. P.A.S. van Limburg, - Hèt handschrift. - De Ned. Spectator 1871, 7 Oct., pp. 311-313.

18711007 Bergh. L.Ph.C. van den, - Het onlangs ontdekte friesche handschrift. - De Ned. Spectator 1871, 7 Oct., p. 311.

18711007 Bergh. L.Ph.C. van den, - Het onlangs ontdekte friesche handschrift. - De Ned. Spectator 1871, 7 Oct., p. 311.

18711007 Brouwer. P.A.S. van Limburg, - Hèt handschrift. - De Ned. Spectator 1871, 7 Oct., pp. 311-313.

18711007 Eene bescheiden hypothese [Piet Paaltjens de auteur?]. - De Ned. Spectator 1871, 7 Oct., p. 315.

18711007 Eene bescheiden hypothese [Piet Paaltjens de auteur?]. - De Ned. Spectator 1871, 7 Oct., p. 315.

18711013 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 13 oktober 1871. Tekst volgt.

18711014 Ottema. J.G.,- Adela's boek. Brief aan mr L. Ph.C. van den Bergh. - De Ned. Spectator 1871, 14 Oct., pp. 322-323.

18711015 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 15 oktober 1871 Tekst volgt.

18711019 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 19 oktober 1871. Tekst volgt.

18711021 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 21 oktober 1871 Tekst volgt.

18711021 L. W. d., - Een verzoek om revisie. - De Ned. Spectator 1871, 21 Oct., pp. 330-331.

18711021 L. W. d., - Een verzoek om revisie. - De Ned. Spectator 1871, 21 Oct., pp. 330-331.

18711024 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 24 oktober 1871. Tekst volgt.

18711025 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 25 oktober 1871 Tekst volgt.

18711026 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 26 oktober 1871. Tekst volgt.

18711026 Linden. C. Over de, - Het Friesche handschrift. Aan de redactie van de Ned, Spectator (get. Helder, 26 Oct. 1871). - De Ned. Spectator 1871, 4 Nov., p. 343.

18711028  Vloten. J. van, - Waarde Heer Spectator! [o.a. over het onzinnige van een uitgave van het O.L.B. - handschrift]. - De Ned. Spectator 1871, 28 Oct., p. 335.

18711028 Brief van C. over de Linden aan zoons en dochters d.d. 28 oktober 1871 Een tweede brief is niet gedateerd. Tekst niet beschikbaar

18711028 C. Over de Linden aan zoons en dochters brief van 1871, 28 Oct. en 1 ongedateerd.

18711028 C. Over de Linden aan zoons en dochters brief van 1871, 28 Oct. en 1 ongedateerd.

18711028 Het allernieuwste handschrift. - De Ned. Spectator 1871, 28 Oct., p. 339.

18711028 Het allernieuwste handschrift. - De Ned. Spectator 1871, 28 Oct., p. 339.

18711028 Vloten. J. van, - Waarde Heer Spectator! [o.a. over het onzinnige van een uitgave van het O.L.B. - handschrift]. - De Ned. Spectator 1871, 28 Oct., p. 335.

18711030 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 30 oktober 1871. WelEd.Heer ! Ik heb het genoegen u te berichten, dat het toegezonde katern van het Handschrift heden middag in volkomen toestand door mij is ontvangen, en bedank u ten hoogste voor uwe welwillende bereidvaardigheid, waardoor ik mij eene krachtige ondersteuning verleend zie. Dit in haast: Later meer. Vriendelijk groetend en hoogachtend.

18711031 Brief van ds. A. Deenik aan G. Colmjon d.d. 31 oktober 1871. ... ik ben zeer benieuwd, wie deze aardigheid in de wereld geholpen heeft. Ik ken maar één man die ik er van zou kunnen verdenken en dat is dr. Verwijs. Vooral de fouten tegen 't Fries doen mij dat vermoeden. ~~ Maar wie kan die familie Over de Linden zijn, die haar naam voor deze aardigheid heeft willen lenen? Ik heb bij mijzelven gedacht, of mijn vriend Haverschmidt, die zeer intiem is met dr. Eelco (Verwijs), en die aan Den Helder gestaan heeft, misschien het zijne eraan gedaan zou kunnen hebben...

1871108 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 28 oktober 1871 Tekst volgt.

18711100 Prospectus van de eerste uitgave van "Thet Oera Linda bok". - [Leeuwarden, H. Kuipers], Nov. 1871, (4) pp. 8°.

18711100 Prospectus van de eerste uitgave van "Thet Oera Linda bok". - [Leeuwarden, H. Kuipers], Nov. 1871, (4) pp. 8°. Prospectus van de uitgave van 'Thet Oera Linda Bok' van Nov. 1871, met correcties van dr J.G. Ottema.

18711100 Prospectus van de uitgave van 'Thet Oera Linda Bok' d.d. november 1871, met correcties van dr. G.J. Ottema. Tekst niet beschikbaar.

18711100 Prospectus van de uitgave van 'Thet Oera Linda Bok' van Nov. 1871, met correcties van dr J.G. Ottema.

18711101 Brief van dr. C.P. Tiele aan dr. G.J. Ottema d.d. 1 november 1871. Tekst niet beschikbaar.

18711101 Dr C.P. Tiele aan dr J.G. Ottema brief van 1871, l Nov.

18711101 Dr C.P. Tiele brief van 1871, l Nov.

18711102 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 2 november 1871 Tekst volgt.

18711104 Linden. C. Over de, - Het Friesche handschrift. Aan de redactie van de Ned, Spectator (get. Helder, 26 Oct. 1871). - De Ned. Spectator 1871, 4 Nov., p. 343.

18711105 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 5 november 1871. Tekst volgt.

18711107 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 7 november 1871 Tekst volgt.

18711108  (Vloten. J. van,) - Het nieuwste nieuws omtrent het Friesche Handschrift [n.a.v. het bericht in de Spectator van 4 Nov. 187l]. - Deventer weekbl. 1871, 8 Nov. [volgens M. Mees-Verwey: De betekenis van Joh. van Vloten p. 344 was v. Vl. de schrijver].

18711108 (Vloten. J. van,) - Het nieuwste nieuws omtrent het Friesche Handschrift [n.a.v. het bericht in de Spectator van 4 Nov. 187l]. - Deventer weekbl. 1871, 8 Nov. [volgens M. Mees-Verwey: De betekenis van Joh. van Vloten p. 344 was v. Vl. de schrijver].

18711108 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 8 november 1871. Tekst volgt.

18711109 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 9 november 1871. Tekst volgt.

1871111 H. Kuipers aan C. en L.F. Over de Linden brieven van 1871, 11 Nov.; 1872, 18 Oct., ? Nov.; 1874, 25 Febr.; 1875, 6 Mei, 14 en 23 Juni, 29 Nov.; 1876, l Juni en 5 Oct.

18711111 H. Kuipers aan C. en L.F. Over de Linden brieven van 1871, 11 Nov.; 1872, 18 Oct., ? Nov.; 1874, 25 Febr.; 1875, 6 Mei, 14 en 23 Juni, 29 Nov.; 1876, l Juni en 5 Oct.

18711111 L. W. d., - Naschrift op mijn "Verzoek om revisie". De Ned. Spec tator 1871, 11 Nov., p. 353.

18711111L. W. d., - Naschrift op mijn "Verzoek om revisie". De Ned. Spec tator 1871, 11 Nov., p. 353.

18711113 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 13 november 1871 Tekst volgt.

18711116 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 16 november 1871. Tekst volgt.

18711120 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 20 november 1871. Tekst volgt.

18711121 Leendertsz Wz. P., - Een oude friesche Kronijk. - Navorscher 21, 1871, pp. 556-560.

18711122 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 22 november 1871 Tekst volgt.

18711206 F.N M. Eyck van Zuylichen aan dr J.G. Ottema brieven van 1871, 6 Dec. (met copie voor Leeuw. Crt.); 1872, 30 Oct.; 4 Nov.; 1873, 7 Aug.: 1875, 4 Febr.

18711216 Flanor (= C. Vosmaer). - De uitgave van "Thet Oera Linda Bok" is aangekondigd. - De Ned. Spectator 1871, 16 Dec., p.349

1871-1875 L.P. Over de Linden aan dr J.G. Ottema brieven van 1871, 15 Juli; 1873, 19 Dec.; 1874, 23 Febr.; 22 Apr. (met min.); 6, 21 (met min.) Mei; 7 Aug.(met min.); 1875, 14 (met min.) en 29 (met min.)

1871200 Navorscher, 1871, blz. 556 en 1875, December.

1872 -1873Bundel met verschillende aantt. van dr J.G. Ottema. Hierin o.m. het voorbericht voor de 2de druk van de O.L.B.uitgave in twee stadia, aantt. voor de 'Inleiding', een 'inhoud', een naamlijst, losse blaadjes met letterproeven uit het hs., mapje met 'The bok thêra Adela Folstar', 3 overdrukken uit L.C. van 18 Oct. 1872, afschrift van art. uit Allg. Zeitung van 19 Oct. 1873, opstel 'Voici notre histoire primitive', bladen met schrijfproeven, aant. omtrent de paginering van het hs. hs., een kaart van Geilkerck, aant. over de Sêphyr genoemd op p. 55 van het O.L.B. met 2 tekeningen, copie van een gedeelte uit boek, aant. voor het antwoord op het geschrift van J.F. Berk, vertaling van art., aant. over maandnamen, aantt. over de inhoud van het O.L.B. en art. over Theelrecht.

1872/4 Lexicon Frisicum A-Feer. Composuit -. Post auctoris mortem edidit et indices adiecit Tiallingius Halbertsma Justi filius. Deventer, 1872, XI, 1044 pp. (Ek útjefte 's-Gravenhage, 1874en 1876).

18720000 Arie de Jager, ‘Dr. J.H. Halbertsma en de Nederlandsche spelling.Door A. de Jager.’ In: De taal- en letterbode. Jaargang 3 (1872)

18720000 Bij Eelco Verwijs (42) openbaren zich de eerste verschijnselen van de kwaal, die de oorzaak wordt van zijn vroegtijdige dood, op 50j. leeftijd.

18720000 J. G. Ottema — Thet OeraLinda Bok. Leeuwarden, 1872. (2e druk 1876).

18720000 J.G. Ottema, Thet Oera Linda Bok, eerste uitgave. Dat het H.S. van 1256 bovendien geen origineel, maar eene kopie is, bewijzen zowel gedurige schrijffouten, als enkele ophelderingen van woorden, die in des afschrijvers tijd reeds verouderd en weinig meer bekend waren; enz.

18720000 Ottema. J.G., - Thet Oera Linda Bok naar een handschrift uit de dertiende eeuw Met vergunning van de eigenaar, den Heer C. Over de Linden aan den Helder, bewerkt, vertaald, en uitgegeven door - - Leeuwarden, H. Kuipers, 1872, xxx, 253 pp. 8° [Voorin het in Febr. 1871 gelezen verslag over het hs., (nr. *1)].

18720000 Plaat getiteld 'Twee hersenschimmen' in: Ned. Spect. 1872, nr. 41. Plaat niet beschikbaar.

18720000 Plaat getiteld 'Twee hersenschimmen'1 (uit: Ned. Spect. 1872, nr. 41).

18720000Plaat getiteld 'Twee hersenschimmen'1 (uit: Ned. Spect. 1872, nr. 41).

18720000 Thet Oera Linda Bok : naar een handschrift uit de dertiende eeuw : met vergunning van den eigenaar, den heer C. over de Linden aan den Helder, bewerkt, vertaald en uitgegeven door dr. J.G. Ottema. – Leeuwarden : Kuipers, 1872. – XXVI, 256 p. : ill. ; 24 cm.

18720101 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 1 januari 1872. Tekst volgt.

18720102 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 2 januari 1872 Tekst volgt.

18720107 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 7 januari 1872 Tekst volgt.

18720112 Bij genoegzame deelname zal het Oera Linda Boek vertaald en bewerkt worden door Dr. J. G. Ottema en het licht zien bij H. Kuipers, uitgever te Leeuwarden.

18720112 Boekaankondiging: Thet Oera Linda Bok, Leeuw. 1872. - Leeuw. Crt. 1872, 12 Jan.

18720320 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 20 maart 1872. Tekst volgt.

18720321 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 21 maart 1872 Tekst volgt.

18720402 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 2 april 1872. Tekst volgt.

18720413 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 13 april 1872. Tekst volgt.

18720415 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 15 april 1872 Tekst volgt.

18720512 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 12 mei 1872. Tekst volgt.

18720531 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 31 mei 1872 Tekst volgt.

18720602 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 2 juni 1872. Tekst volgt.

18720603 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 3 juni 1872 Tekst volgt.

18720606 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 6 juni 1872. Tekst volgt.

18720609 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 9 juni 1872 Tekst volgt.

18720611 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 11 juni 1872. Tekst volgt.

18720612 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 12 juni 1872 Tekst volgt.

18720630 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 30 juni 1872 Tekst volgt.

18720708 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 8 juli 1872. Tekst volgt.

18720821 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 21 augustus 1872 Tekst volgt.

18720822 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 22 augustus 1872. Tekst volgt.

18720825 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 25 augustus 1872. Tekst volgt.

18720827 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 27 augustus 1872 Tekst volgt.

18720901 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 1 september 1872. Tekst volgt.

18720904 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 4 september 1872 Tekst volgt.

18720905 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 5 september 1872 Tekst volgt.

18720906 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 6 september 1872. Tekst volgt.

18720910 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 10 september 1872 Tekst volgt.

18720916 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 16 september 1872. Tekst volgt.

18720921 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 21 september 1872 Tekst volgt.

18720923 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 23 september 1872. Tekst volgt.

18720925 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 25 september 1872 Tekst volgt.

18720928 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 28 september 1872. Tekst volgt.

18721000 Oktober 1872- voor 22 februari 1874 (overlijdensdatum van Cornelis over de Linden) Opstel van Cornelis over de Linden (Opdracht aan kleinzoon Cornelis III): De tekst werd gepubliceerd in J. Beckering Vinckers, Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven (Kampen 1877). Schrijffouten niet verbeterd. Opmerkelijk is, dat de naam van Ernest Stadermann hierin niet voorkomt. De tekst is hier geplaatst, omdat daarin met name de voorgeschiedenis wordt beschreven. ‘Aan mijn kleinzoon Cornelis en verdere nakomelingen. Alle menschen, die eenig belang in mijn handschrift stellen, vragen mij, hoe ik er aan gekomen ben. Zoo zult gij denkelijk later ook doen, maar daar het niet zeker is, dat ik dan nog leef, zoo wil ik dit hier nederschrijven. Inleiding. Mijn overgrootvader [Jan over de Linden] hadt twee zonen, waarvan mijn vader [Andries over de Linden] de oudste was. Hij werd dus bezitter van het handschrift. Mijn vader [Jan over de Linden II] vertrok naar Amsterdam, toen ik nog zeer jong was, maar zoodra mijne ouders het wagen durfde, mij alleen te laten gaan, ging ik jaarlijks naar mijne groot-ouders. Mijn vader had twee zusters: Antje en Aafje. Antje was gehuwd, en Aafje nog ongehuwd, en woonde bij hare ouders. Toen zij later ook huwde, bleef zij nog bij hare ouders, en ten laatste bleven hare ouders bij haar. In het jaar 1821 [1820] stierf mijne grootmoeder en als ik mij wel herinner, stierf mijn grootvader drie weken daarna. Hoe zij dit met mijn vader en hare zuster rooide, weet ik niet, maar mijn tante Afje bleef met haar man en hare kinderen in het huis van mijn grootvader. Toen mijne grootouders overleden waren, gevoelde ik geen roeping, om jaarlijks naar Enkhuizen te gaan. Ik bleef dus weg. In het jaar 1836 [1835] stierf mijn vader. Na diens dood kwam mijne moeder naar het Nieuwediep. Die plaats beviel haar echter niet, en zoo vertrok zij naar Enkhuizen. Zoodra mijne moeder te Enkhuizen woonde, bezocht ik haar, als de gelegenheid zich voordeed. Zoo bezocht ik har dan ook in het jaar 1848 en bragt mijne tante Aafje ook eenn bezoek. Haar man was gestorven en nu was zij met eene Koos Meijlhof gehuwd. Nadat ik een en ander met haar gesproken had, verzocht ik haar, of ik de tuin nog eens mogt zien, waarin ik mij als kind zoo vaak vermaakt had. Zij ging mij voor en de eerste boom, die mij in het oog viel, was een Sint-Laurens-boom, waaraan reeds enkele rijpe peren hingen. 'Sedert grootvaders dood,' zeide ik, 'heb ik geen van de vruchten geproefd, als u er dus niets op tegen heeft, wilde ik wel een paar van die schilderachtige peren voor mij plukken.' 'Dat mag je wel,' zeide zij. Toen ik ze geplukt had, zeide zij verder: 'je spreekt daar van Grootvader, maar ik heb nog wat voor je. Hendrik wilde niet hebben, dat ik het je gaf, maar Koops weet er niets van.' Daarop ging zij heen en haalde het handschrift. 'Dat is een familieboek,' zeide zij bij het overhandigen; 'de taal is Oudfriesch, en is al honderden jaren door de familie bewaard, daarom moet ik je op je gemoed drukken, dat je het in hooge waarde houdt.' 'Maar,' vroeg ik haar, alvorens haar te bedanken, 'waarom heeft Grootvader dat boek niet aan mijn vader gegeven.' 'De vraag,' zeide zij 'heb ik je grootbader ook gesteld, maar hij zeide 'Kees [Cornelis] moet het toch hebben, en als ik het terstond aan hem geef, dan kan Jan het niet weghelpen.' Ik had mij wel heel iets anders voorgesteld, maar ik stelde mij toch zoo blij aan, alsof ik een goud horlogie gekregen had. Zoodra ik in het Nieuwediep kwam, ging ik er in studeeren, maar het was even verstaanbaar voor mij, alsof het Chinees was. Onvoldaan lag ik het terzijde, maar kon toch niet nalaten, het nu en dan weder ter hand te nemen. Eindelijk ontcijferde ik de woorden Oera Linda, en over tha Linda*, hetgeen mij toeschenen inoniem [sic. synoniem] met Over de Linden te wezen. De bewering van mijne tante, dat het een familieboek was, leide dus geen tegenspraak. Geleerde vrienden, welke mij bij mijn verder onderzoek konden helpen, had ik niet, en om door middel van de pers iemand op te roepen, die het voor zekeren som zou willen vertalen, daartoe ontbrak mij geld. Zoodra ik de handen een weinig ruim had, ging ik naar den boekhandelaar Bkker en verzocht hem om eene oude Friesche Dictionaire. Hij verschafte mij een woordenboek op de gedichten van Gijsbert Japiks. Nu ging ik met drift aan den gang en bragt het zoover, dat ik de 'lape koer fen gabe schroer' [J.H. Halbertsma] vrij wel lezen kon, en daarmede was het uit. Iemand zeide mij, dat de letters die in mijn bek stond runnenschrift was; daarop zocht ik een boek over runnenschrift en en kreeg het boekje hetwelk tot titel voerde: Bimerkingen, om en steenoxe met runeinskrift til horende H.M. Kongen of Danmark [veilinglijst 65. Bemaerkningen om en steenoxe med Runeneinskrift = Bemaerkninger Om En Steenoxe Med Runeindskrift Tilhorende Hans Majestaet Kongen (1854) (Kessinger Publishing) – Trade paperback (2010) by Carl Christian Rafn]Ik werd er niet wijzer door. Een ander zeide mij: dat schrift is Phoenicisch. nu zoch ik Phoenicisch en schommelde een boekje op, hetwelk tot titel voerde: Palaographische studien [veilinglijst 61. Wilhelm Gesenius, Paläolographische Studien über phönizische und punische Schrift. (1835) enz. Ik moet bekennen, dat de een zoo wel als den ander in zooverre goed gezien hadden, dat de letters van mijn handschrift zowel op het runnen als op het Phoenischies schrift geleken, maar ik bleef er even dom door. Hoe ik handschrift vertaald kreeg. Als meesterknecht mogt ik alle jaren zes dagen op reis gaan. Van deze gunst gebruik makende, ging ik eens naar Amsterdam, waar ik mijn anker bij een neef en nicht van mijne eerste vrouw neerleide. Ik kon daar blijven eten, drinken, enz. maar niet slapen. Ik begaf mij derhalve naar een logement, schuins over de Heintjehoeksteeg [op de Wallen] maar ik had geen genoegen in zulk een handelwijs. De tweede morgen, toen ik mij in koffijkamer bevond, kwam daar een burgerheer en zijne vrouw (bij mij aan de tafel) zitten, die onder het ontbijten over hunne verdere reis naar Harlingen spraken. Toen ik van Harlingen hoorde, dacht ik, nu heb je, om zoo te zeggen, tot aan het andere eindje van de wereld geweest, en Friesland, vanwaar men zegt dat uw voorouders afstammen, heb je nooit gezien. 'Gaat uw naar Harlingen vroeg ik mijne tadelgenoten. 'Ja, kapitein,' - Dan ga ik mee.' Dat zal ons genoegen doen, dan hebben wij gezelschap aan elkaar. Wij gingen dus gezamenlijk op reis. Toen wij Harlingen naderde, vroeg de jufvrouw: 'Waar moet u eigenlijk heen ? 'Naar Harlingen,'' - 'Dat het u seit,' maar u zal toch wel weten, naar wie u toegaat,' - 'Neen, toen ik u zoo van Harlingen hoorde spreken, dacht ik, dan kon je best ereis met die menschen meegaan, dat is alles.' Wel, zei de man, 'dat vind ik verduveld aardig, als u dan niet weet, waar u heen selste, dan most maar met ons ! - 'Met alle pleizier, en zoo ging ik met mijn Heer en Mejuffrouw Siderius naar 'de Lanen'. Na de maaltijd ging mijnheer eens met mij rondloopen. Des avonds dronken wij een glaasje en zoo kwam het gesprek op mijn handschrift, dat ik niet lezen kon. 'Du most 't maar iens oversturen,' zei den heer Siderius. Wij hebben hier 'n onderwiezer, eenen mijnheer Jansen, die is zoo knap in dat olde fries, die zel et je wel gouw vertalen.' Zoodra ik weder aan den Helder was, kocht ik Mailpapier; dit lei ik bij wijze van kalkee-papier op mijn handschrift, en kalkeerde de letters. Zoodra ik een vel of 4 af had, zond ik die over. Eenigen tijd daarna schreef den Heer Siderius, dat zij in mijne kalkees een vondst van oude Friese wetten gedaan hadden, zooals zij in jaren niet hadden gedaan. Met kermis zou hij mij met zijne vrouw bezoeken, en dan moest ik maar maken, dat ik een heele bezending gereed had. Ik maakte een heel pak gereed, en toen hij bij [mij] was, liet ik hem tevens het handschrift zien. Nadat hij weder langen tijd in Friesland was, schreef ik hem hoe of het kwam, dat ik niets van het vertaalde te zien kreeg. Hij antwoorde dat zij nog altoos dachten, dat er hier te Helder zulk een knappen kerel was, welke een grap met hen wilde hebben; voorts vroeg hij, of het handschrift op papier of op parkament was. Daar hij het handschrift zelf gezien had, vond ik die vraag zoo gek, dat ik mij ging verbeelden, dat die Friezen een loopje met mij namen. Gedurende dat den heer Siderius bij mij gelogeerd had, had hij mij gezegd, dat de Heer Jansen, het niet kunnende vertalen, de hulp van den Heer Argivaris [sic] Eelco Verwijs had ingeroepen. Toen ik dus meende, dat Siderius mij een weinig bedotte, schreef ik aan den Heer Eelco Verwijs, hoe ik op aanraden van den Heer Siderius begonnen was, eenige kalkees van mijn handschrift door den Heer Jansen uit Harlingen te laten vertalen, doch daar ik niets van de vertaling te zien kreeg en ik tevens gehoord had, dat hij het zonder zijne hulp niet eens vertalen kon, ik de vrijheid nam, hem een los blaadje van mijn handschrift te zenden, waarbij ik hem verzocht, mij te willen schrijven, wat ik per blaadje zou moeten geven, wanneer Z.Ed. de vertaling op zich nam. Hij antwoorde, Dat hij door het vreemde der faxsimeles [sic, facsimilae] misleid, bang was geweest, dat er aan Den Helder iemand was, welke er hem wou laten inloopen, maar dat nu hij dit blaadje van het origineele had, hij niet meer aan de echtheid van het geheel twijfelde; dat hij voor het vertalen geen geld wilde hebben, als ik slechts toestond, dat hij den inhoud wereldkundig maakte, enz. Dit schreef Z.Ed. mij den 13 October 1867 [zie: brieven]. Ik heb dien brief bewaard, zooals ik alle andere heb gedaan, welke Hij mij later schreef. Uit deze brieven kunt gij lezen, hoe hij zijn best heeft gedaan, om het handschrift uit mijne handen te krijgen, enz. Het eerste blaadje; 'Okko, mijn zoon,' enz. zond hij mij benevens de vertaling terug, maar nu wilde hij het geheele handschrift hebben. Doch ik antwoorde hem, dat hij mij door het eerste blaadje geleerd had door hetzelve te vertalen, hoe ik het handschrift met lijf en ziel bewaren moest; zoodat ik het handschrift niet uit mijne handen gaf, zonder ongehoorzaam aan de uiterste wil mijner voorouders te worden. [Cornelis over de Linden refereert hieraan in zijn brief van 25 december 1870 aan G.J. Ottema].Na veel heen en weer schrijven kwam hij zelf. 'Was hij eenmaal in mijne tegenwoordigheid, ' zoo schreef hij, dan zou het wel beter gaan.' Het ging echter niet beter, en Eelco Verwijs ging boos heen. [donderdag 21 November 1867]. Hij nam het laatste katerntje van mijn handschrift mee, maar behalve, 'Okke mijn zoon,' had hij nog niets voor mij vertaald. Gedurende hij bij mij onder een glaasje zat, verzocht ik hem, mij iets uit het handschrift te vertalen. Hij sloeg ht boek open en verhaalde mij dat gedeelte, waar Ulijsses [Ulyses, Odysseus] bij de murchtmaagd Kalip vertoefde. Pag. 107. AT 1188. In het jaar 1005 nadat Atland gezonken is, is dit op de oosterwand van Frya's burcht geschreven. Nadat we in twaalf jaren tijd geen Krekalander te Almanaland (Ameland) gezien hadden, kwamen hier drie schepen zo sierlijk als we er geen hadden, en te voren nimmer hadden gezien. Op het grootste van deze was een koning van de Ionische eilanden; zijn naam was Ulysus (Odysseus) en de roep van zijn wijsheid groot. Aan deze koning was door een priesteres voorzegd dat hij koning zou worden over alle Krekalanden, zo hij raad wist om een lamp te krijgen, die opgestoken was aan de lamp te Texland. Om haar te vangen had hij veel schatten mee gebracht, bovenal vrouwensieraden, gelijk er in de wereld niet schoner gemaakt werden. ze waren afkomstig van Troje, een stad, die de Krekalanders hadden ingenomen. Al deze schatten bood hij de Moeder aan; maar de Moeder, wilde nergens van weten. Als hij tenslotte zag, dat ze niet te winnen was, ging hij naar Walhallagara. Daar was een burchtmaagd gezeten, wier naam was Kaat, maar [107] in de wandeling werd ze Kalip (Calypso) genoemd, [Etym.] omdat haar onderlip als een mastkorf vooruitstak. Bij deze heeft hij jaren vertoefd tot ergernis van allen die het wisten. Naar het zeggen van de maagden heeft hij van haar ten laatste een lamp gekregen; maar ze heeft hem niet gebaat, want toen hij in zee kwam, is zijn schip vergaan, en. hij naakt en bloot opgenomen door de andere schepen. [Citaat toegevoegd ] Toen hij een halve bladzijde gelezen had, sloeg hij het boek digt [dit is in tegenspraak met het latere advies van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden om de losse bladen te laten binden om er geen kwijt te raken. Bovendien is er sprake van een los blad (Okke mijn zoon) en een los katern aan het einde van het boek], zeggende 'zie je wel, Alle Oostersche en Westerse en Noordsche Goden en Godinnen worden hier door elkander gehaspeld; Het is 'n wonderlijk boek.' Uit was het. Zijn handelingen maakten op mij den indruk alsof hij mij onkundig van den inhoud wou laten en het zoodoende voor een appel en een ei uit mijne handen te krijgen. Mar dat was mis; daartoe stelde hij zich veel te graag aan. Te Leiden zocht ik hem nog eens op [Cornelis over de Linden deed het voostel om naar Leiden te komen in een brief van 20 november 1868 en opnieuw in een brief van 15 april 1869, maar kreeg geen antwoord] en vertelde hem, dat ik al mooi naar de zestig begon te lopen, en daar ik gelezen had dat er van de honderd slechts 8 menschen zijn welke die ouderdom bereiken, het nu toch wel tijd begon te worden, dat ik met de inhoud van mijn handschrift bekend raakte. [Cornelis over de Linden overleed op 22 februari 1874 op 63-jarige leeftijd]. 'Ja, zeide hij, 'als je een goede vertaling wilt hebben, dan moet je geduld hebben; ik heb geen tijd; daarom heb ik het in handen van een doctor Winkler te Leeuwarden gesteld [dit is in tegenspraak met de brief van Eelco Verwijs aan Cornelis over de Linden van 24 april 1870], en die heer heeft veel lust in het oude Friesch.'' [Een voorstel daartoe deed Verwijs op 11 november 1869 aan het Fries Genootschap en schrijft daarbij een brief aan Johan Winkler. Het Fries Genootschap gaat op 24 november 1869 met het voorstel akkoord. Verwijs schrijft op 13 december aan Johan Winkler]. Zoodra ik aan den Helder kwam, schreef ik aan Dr. Winkler, maar hij antwoorde mij niet [brief is niet bekend]. Daar ik dus niets meer van de zaak hoorde, begon ik er mij in te troosten en stelde mij voor, dat ik er nooit meer iets van hooren zou. Dit was echter zoo niet: den 24 December 1870 ontving ik des avonds een brief, waarvan het schrift mij onbekend was. Die brief was van ZEd. Dr. Ottema [geschreven op 22 december 1870]. Hij schreef mij, dat Eelco Verwijs, door mijne welwillendheid in staat was gesteld, aan het Friesche genootschap een vertaling van een overoud Friesch handschrift geschenke te geven. Dat bedoeld handschrift in zijne handen was gesteld, om te onderzoeken, wat het was; maar dat hij door de net uitgevoerde faxsimiles [sic, facsimilae] van mij had opgemerkt, dat den Heer E. Verwijs nog al vele fouten had gemaakt, weshalve hij mij beleefdelijk verzocht, het echte handschrift ook eens te mogen hebben. Ik antwoorde, dat ik zoo belangeloos niet was geweest om den Heer E. Verwijs een handschrift voor het Friesche genootschap te leenen; dat ik niets eens wist, dat er zulk een genoodschap bestond, maar: Dat ik het hem gegeven had om het voor mij te vertalen, Doch, daar het geval er nu eenmaal toelag, dat hij het nu ook bij katerntjes ter leen kon krijgen, onder voorwaarden, dat hij bij ieder katerntje, dat hij terugzond, de vertaling moest zenden. Die voorwaarden nam de Heer Ottema aan, en Hij heeft getrouw aan zijne belofte voldaan. Dien winter was mijn zoon Anton Jan [geb. 1843] te huis. Wanneer er nu eene vertaling kwam, dan kwam hij en mijn zoon Leendert [geb. 1837] met hunne vrouwen, om te hooren, wat Dr. Ottema ons te vertellen had. Dan was het een goedkoop familiefeest, en ik kon mij niet herinneren, ooit meer genoegen gehad te hebben. Daarbij kwam, dat den inhoud, vooral die der wetten, geheel naar mijn smaak was; al moest ik dan ook bekennen, dat zij in de tegenwoordige maatschappij niet meer zoo zouden worden kunnen toegepast. Toen ik de volgende zomer met mijne vouw naar Harlingen ging, strekte wij ons reisje tot Leeuwarden uit, omdat ik nieuwsgierig was den Heer Ottema eens te zien. Terwijl ik met hem in zijn tuin wandelde, vertelde zijn nicht aan mijne vrouw, dat Oom geheel voor het handschrift leefde, en wel zoo, dat toen het laatste katerntje de deur uitgegaan was, hij verbleekt was, en zei: 'Daar gaat het nu.' Bij die gelegenheid leerde hij mij ook de letters kennen, waardoor ik zoover gevorderd ben dat ik het handschrift eenigermate kan lezen. (!!!!) Toen ik weder te Harlingen was, ontving ik 25 boekjes van Hem. Zij behelsden het verslag, dat hij aan het Friesch Genootschap van zijne bevinding gaf. [Najaar 1871, de tekst is opgenomen als voorwoord bij de uitgave van 1872]. Zoodra dit verslag in de handen van de Hollandsche geleerden was, regene het, om zoo te zeggen, aanmerkingen. Die daarop neerkwamen, dat het geheele stuk verzonnen was, Door al die aanmerkingen begon ik zelf eenigermate te twijfelen; maar daar kwam den Heer Ottema uit den hoek en bewees hun door de reis van Apollonia en de paalwoningen, dat zij mis hadden. 'Ja,' zeiden de opposanten 'maar dan is het stuk na [18]50 geschreven.' Daar ik nu voor mij zelf wist, dat ik het sedert het jaar onzes Heeren 1848 in mijn bezit had, was ik ten minste overtuigd voor mij zelf dat het stuk echt moest wezen. Al die tegenstand werkte echter zooveel uit, dat het Friesch Genootschap geen gelden af wou staan om het werk te laten drukken. Maar den Heer Ottema toonde zich een Friesch van den ouden stempel, welke zich door geen tegenstand van zijn plan liet afbrengen. Hij zocht zelf een uitgever, en zoo kwam het dan zonder hulp van anderen in het licht. Toen het werk in den handel was (1872), deed den Heer van Limburg brouwer [Petrus Abraham Samuel Limburg Brouwer (1829-1873)] nog een kordate poging in den Spectator om het boek tot een nietswaardig vod te veroordeelen. [P.A.S. van Limburg Brouwer, - Eene teleurstelling [Bespreking van dr J.G. Ottema: Thet Oera Linda Bok, Leeuwarden 1872] - De Ned. Spectator 1872, 12 Oct., pp. 322- 323.] Vele geleerden van mijne kennissen vonden zijne beoordeeling mooi. Ik ben geen geleerde, maar op mij maakte het den indruk alsof ik een kwade jongen voor de deur hoorde schelden op den knecht, die hem gezweept has, omdat hij deurtje-schel [belletjetrek] had gespeeld. Hoewel ik mij toch moet verwonderen, waar of hij al de bombast van daan haalde, die er bij den eersten aanblik als goede rede uitzag. Dit maakte weer leven in de wereld. Op het stadhuis van Enkhuizen kreeg men 't verzoek uit den Haag om mijn geslachtregister op te sporen. Mijnheer Van Alphen, Inspecteur over het Stoomwezen vroeg mij op de werf, hoe ik aan het boek gekomen was. Een vertegenwoordiger van de provinciale Staten uit Frieschland verzocht mij om het stuk in de archieven van Friesland te mogen deponeren, met bewijs van eigendom, waarop ik of mijn nageslagt het altoos wederom kon krijgen, enz. Het boek is dus in de wereld.' [Op verzoek van L.F. over de Linden is het slot niet gepubliceerd]. *komt niet op deze wijze in het Oera Linda Boek voor !

18721002 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 2 oktober 1872. Tekst volgt.

18721004 Het Oera Linda Boek (uitgave J.G. Ottema) komt van de pers.

18721007 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 7 oktober 1872. Tekst volgt.

18721009 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 9 oktober 1872 Tekst volgt.

18721012 Brouwer, P.A.S. van Limburg, - Eene teleurstelling [Bespr. van dr J.G. Ottema: Thet Oera Linda Bok, Leeuw, 1872] - De Ned. Spectator 1872, 12 Oct., pp. 322- 323.

18721012 Brouwer, P.A.S. van Limburg, - Eene teleurstelling [Bespr. van dr J.G. Ottema: Thet Oera Linda Bok, Leeuw, 1872] - De Ned. Spectator 1872, 12 Oct., pp. 322- 323.

18721012 Plaat: 'Twee hersenschimmen' (in verband met het O.L.B., los). - De Ned. Spectator 1872, 12 Oct.

18721014 Jac. van Loon jr aan C. en L.F. Over de Linden brieven van 1872, 14 Oct. en 1877, 2 Apr.

18721014 Jac. van Loon jr aan C. en L.F. Over de Linden brieven van 1872, 14 Oct. en 1877, 2 Apr.

18721017 Brief van Cornelis over de Linden aan gedeputeerde Jac. van Loon d.d. 17 oktober 1872Samengevat door Mr. P.C.J.A. Boeles in de Auteur van het Oera-Linda-Boek (Leeuwarden, 1928):  C.L. wilde, blijkens zijn merkwaardigen brief van 17 October 1872, aan den gedeputeerde van Loon, zich de eer gunnen van een oeroud geslacht af te stammen. Dit was een der motieven voor het schrijven van het O.L.B. Hij is boos, dat men het O.L.B. niet voor oud wil houden en zegt spijtig: 'volgens mijn eenvoudige mening, willen de meesten het tot leugen maken, omdat zij liever de naam willen hebben, dat zij van Apen afstammen en hunne beschaving van roof- en moordzuchtige Grieken en Romeinen hebben verkregen, dan dat zij de Friezen de eer zouden gunnen beschaafd te zijn geweest, eer zij door die volken zijn overheerd geworden [...] Ook meen ik dat er zijn, die mij de eer niet gunnen, van zulk een oud geslacht af te stammen. Bron: Tijdschrift voor boek- en bibliotheekwezen, 1908, blz. 242. Idem in art. J.T. Eekhoff. Nog iets nieuws, Ts. v boek- en bibl. wezen 1908.

18721017 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 17 oktober 1872. Tekst volgt.

18721017 C Over de Linden aan Jac. v. Loon Jz. brief van 1872, 17 Oct. [in art. J.T. Eekhoff. Nog iets nieuws, Ts. v boek- en bibl. wezen 1908]

18721017 C Over de Linden aan Jac. v. Loon Jz. brief van 1872, 17 Oct. [in art. J.T. Eekhoff. Nog iets nieuws, Ts. v boek- en bibl. wezen 1908]

18721018 Brief van C. Brunn aan dr. J.G. Ottema d.d. 18 oktober 1872. Tekst niet beschikbaar.

18721018 C. Brunn brief van 1872 aan dr J.G. Ottema, 18 Oct.

18721018 C. Brunn brief van 1872, 18 Oct.

18721018 F. - Thet Oera Linda bok (Uittreksel uit een brief). - Leeuw. Crt. 1872, 18 Oct.

18721018 F. - Thet Oera Linda bok (Uittreksel uit een brief). - Leeuw. Crt. 1872, 18 Oct.

18721019 Zend Thet Oera Linda Bok naar Engeland! - De Ned. Spectator 1872, 19 Oct., p. 335.

18721019 Zend Thet Oera Linda Bok naar Engeland! - De Ned. Spectator 1872, 19 Oct., p. 335.

18721021 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 21 oktober 1872. Tekst volgt.

18721022 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 22 oktober 1872. Tekst volgt.

18721026 De kwestie van de echtheid van het O.L.B. zal binnenkort langs spiritistischen weg worden opgelost. - Uilenspiegel III, 1872, nr. 28, 26 Oct.

18721026 K (= Koolman). J. t (= ten ) D (= Doornkaat), - Fragment van een brief uit Norden d.d. 30 Oct. 1872. - Leeuw. Crt. 1872, 26 Nov.

18721027 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 27 oktober 1872. Tekst volgt.

18721027 Brief van J. de Wal aan dr. J.G. Ottema d.d. 27 oktober 1872. Tekst niet beschikbaar.

18721027 J. de. Wal aan dr J.G. Ottema brief van 1872, 27 Oct.

18721027 J. de. Wal brief van 1872, 27 Oct.

18721030 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 30 oktober 1872. Tekst volgt.

18721030 F.N M. Eyck van Zuylichen brieven van 1871, 6 Dec. (met copie voor Leeuw. Crt.); 1872, 30 Oct.; 4

18721116 Reeds verdronken, voor men nog water zag. - De Ned. Spectator 1872, 16 Nov., p. 367.

18721116 Reeds verdronken, voor men nog water zag. - De Ned. Spectator 1872, 16 Nov., p. 367.

18721121 Brief van J. ten Doornkaat Koolman aan dr. J.G. Ottema d.d. 21 november 1872. Tekst niet beschikbaar.

18721121 J. ten Doornkaat Koolman aan dr J.G. Ottema brief van 1872, 21 Nov.

18721121 J. ten Doornkaat Koolman brief van 1872, 21 Nov.

18721126 K (= Koolman). J. t (= ten ) D (= Doornkaat), - Fragment van een brief uit Norden d.d. 30 Oct. 1872. - Leeuw. Crt. 1872, 26 Nov.

18721126 Ten Doornkaat Koolman, schrijver van het Oostfriesch Woordenboek, betoogt in de Leeuw. Cour. de echtheid van het Oera Linda Boek.

18721128 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 28 november 1872. Tekst volgt.

18721128 Brief van Trip (Leer) aan dr. G.J. Ottema d.d. 28 november 1872. Tekst niet beschikbaar

18721128 Trip (Leer) aan dr J.G. Ottema brief van 1872, 28 Nov.

18721128 Trip (Leer) brief van 1872, 28 Nov.

18721130 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 30 november 1872. Tekst volgt.

 

1873 Ottema. J.G., - Geschiedkundige aanteekeningen en ophelderingen bij Thet Oera Linda Bok. Leeuwarden, H. Kuipers, 1873, (4), 39 pp. 8°.

18730000 J. ten Doornkaat Koolman, Open Brief aan den heer J.G. Ottema (Norden 1873).

18730000 J.G. Ottema, Geschiedkundige aanteekeningen en ophelderingen bij Thet Oera Linda Bok (Leeuw . 1873);

18730000 Koolman. J. ten Doornkaat - Open brief aan den Heer dr J.G. Ottema, den bewerker en vertaaler van het 'Oera Linda bok' te Leeuwarden. - (Norden, D. Soltau 1873), 14 pp. 8º (get. Norden, Jan. 1873). [in een der ex. uit de P.B. eigenhandige kanttekeningen van dr J.G. Ottema. Hierin 1° brief van A. Brons van 1873, 8 Nov. en 2° in het Duits gestelde eigenhandige aantt. van dr J.G. Ottema, 8 pp.]

18730000 Koolman. J. ten Doornkaat - Open brief aan den Heer dr J.G. Ottema, den bewerker en vertaaler van het 'Oera Linda bok' te Leeuwarden. - (Norden, D. Soltau 1873), 14 pp. 8º (get. Norden, Jan. 1873). [in een der ex. uit de P.B. eigenhandige kanttekeningen van dr J.G. Ottema. Hierin 1° brief van A. Brons van 1873, 8 Nov. en 2° in het Duits gestelde eigenhandige aantt. van dr J.G. Ottema, 8 pp.]

18730000 Open brief aan den heer dr J.G. Ottema, den bewerker en vertaaler van het 'Oera Linda bok' te Leeuwarden, door J. ten Doornkaat Koolman, Norden, 1873. (nr. 37).

18730000 Open brief aan den heer dr J.G. Ottema, den bewerker en vertaaler van het 'Oera Linda bok' te Leeuwarden, door J. ten Doornkaat Koolman, Norden, 1873. (nr. *37). [In kistje van Johan Winkler] Tekst niet beschikbaar.

18730000 Open brief aan den heer dr J.G. Ottema, den bewerker en vertaaler van het 'Oera Linda bok' te Leeuwarden, door J. ten Doornkaat Koolman, Norden, 1873. (nr. *37).

18730000 Ottema. J.G., - Geschiedkundige aanteekeningen en ophelderingen bij Thet Oera Linda Bok. Leeuwarden, H. Kuipers, 1873, (4), 39 pp. 8°.

18730000 Schriftliche Urkunden über die Pfahlbauten? - Archiv für Anthropologie VI, 1873, p. 319 [P.B. bezit afschrift van dit art. van ir J.B. Vries].

18730000 Schriftliche Urkunden über die Pfahlbauten? - Archiv für Anthropologie VI, 1873, p. 319 [P.B. bezit afschrift van dit art. van ir J.B. Vries].

18730000 Zeeburgh. J. Bolhuis van, - Kritiek der Friesche Geschiedschrijving. - 's Gravenhage, Mart. Nijhof, (Mei) 1873. [Op p. (4) over het O.L.B.]

18730101 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 1 januari 1873. Tekst volgt.

18730102 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 2 januari 1873. Tekst volgt.

18730109 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 9 januari 1873 WelEd. Heer ! Over den inhoud uwer letteren heb ik geraadpleegd met den Heer Eikhoff [sic], die als boekhandelaar en kunsthandelaar veel ervaring heeft. Zijn advies waarmede ik mij wel kan vereenigen is, dat het gedane bod zeer aannemelijk is. Hier te landen zouden wij niemand weten, die zulk een of hooger bod doen zoude. Wat waren [er] twee rijke Engelschendie tegen elkander opboden, ja dan zou het misschien hooger loopen. Doch dat geval bestaat nu niet en is niet met zekerheid te verwachten. Ik geef u echter den raad om den Heer Turk niet zoo dadelijk een toestemmend antwoord te gaan geven, maar aan hem te vragen, dat hij u dat aanbod schriftelijk ter hand stelde opdat gij het bedaard in overweging kunt nemen. Het komt mij voor dat de bedoelde persoon een Engelschman is, die het Handschrift bij u gezien heeft, en misschien wel dezelfde die een stuk u voor "" 100 wilde afhandig maken. Doch wie hij ook is, hij moet zich bij u bekendmaken, want wij moeten weten waar het stuk blijft, dit is voor de wetenschap van belang. Wat zeggen uwe kinderen ervan ? Gij hebt mij eens geschreven, dat iemand van uw familie een notaris had geraadpleegd over eventueele aanspraak op een gedeelte der waarde van dat stuk dat door den wil uws grootvaders uw eigendom was geworden. Wees op dit punt bedacht. Men moet u geene moeyelijkheden kunnen berokken[en], waardoor een gedeelte van het voordeel voor u verloren kan gaan. Intusschen is mijn gevoelen dat het zekere boven het onzekere is te verkiezen, nu dat zekere van dien aard is, dat het bij het klimmen uwer jaren niet onverschillig zal zijn. Neem dus de zaak goed in beraad. Hiermede ben ik na zeer vriendelijke groete ook aan uwe echtgenoot en kinderen. [P.S.] Het bij mij berustend gedeelte zal ik bij de eerste opvraag terugzenden.

18730125 A. Brons-Cremerten Doornkaat brief aan dr J.G. Ottema van 1873, 25 Jan.

18730125 A. Brons-Cremerten Doornkaat brief van 1873, 25 Jan.

18730125 Brief van A. Brons-Cremerten Doornkaat aan dr. J.G. Ottema d.d. 25 januari 1873. Tekst niet beschikbaar.

18730128 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 28 januari 1873. Tekst volgt.

18730129 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 29 januari 1873. WelEd. Heer ! De Heer t[en] D[oornkaat] K[oolman] is Mennist. Die oostfriesche Mennisten zijn in alle van Hollandsche afkomst en houden er nog steeds Hollandsch op na, omdat zij hun dominee's uitsluitend krijgen van de Amsterdamsche kweekschool. Door het Plat Duitsch evenwel, dat zij dagelijks preken, is hun Hollandsch vrij wat verpoept. Tekst volgt.

18730201 Brief van Edmond van Geetruyen aan C. Over de Linden d.d. 1 februari 1873. Tekst niet beschikbaar.

18730201 Edmond van Geetruyen aan C. Over de Linden brieven van 1873, 1 en 5 Febr., 20 Nov.

18730201 Edmond van Geetruyen aan C. Over de Linden brieven van 1873, 1 en 5 Febr., 20 Nov.

18730205 Brief van Edmond van Geetruyen aan C. Over de Linden d.d. 5 februari 1873. Tekst niet beschikbaar.

18730205 Edmond van Geetruyen aan C. Over de Linden brieven van 1873, 1 en 5 Febr., 20 Nov.

18730207 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 7 februari 1873 Tekst volgt.

18730208 Aankondiging van de 3de aflevering van 'Friesche Oudheden' waarin een afbeelding van het O.L.B. handschrift voorkomt. - De Ned. Spectator 1873, 8 Febr., p. 42.

18730208 Aankondiging van de 3de aflevering van 'Friesche Oudheden' waarin een afbeelding van het O.L.B. handschrift voorkomt. - De Ned. Spectator 1873, 8 Febr., p. 42.

18730210 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 10 februari 1873 WelEd. Heer ! Naar aanleiding van uwe brief van 7 dezer heb ik te Rotterdam informatie ingewonnen omtrent dien Heer E. van Geertruyen*. Deze renseignementen luiden niet gunstig. Hij is geweest oprichter en directeur van eene Commandite Kas, die falikant is uitgekomen, heet te zijn liberaal R. Cath, en wordt gehouden voor een letterkundig warhoofd. Dus is mijn raad voorzichtig te zijn en u niet verder met hem in te laten. Komthij u bezoeken, wees dan niet voorkomender als hoogst noodzakelijk is. Wat Texel betreft, het lijdt bij mij geen twijfel of het dorp de Burgt ligt op de plek van de voormalige Fryasburg, en speciaal de Kerk, omdat de eerste Christen kerken bij voorkeur en in den regel gesticht zijn op heilige of eerbiedwaardige plaatsen. Ligt die Kerk op eene hoogte of terp, dan zit daar onder die terp zeer waarschijnlijk het puin van de door brand verwoeste burgt. Het is wel de moeite waard om eens na te vragen of men daar ook weet dat in de nabijheid van de kerk bij het maken van diepe graven, putten of regenbakken oud puin is aangetroffen of oontdekt op een diepte van ongeveer 20 voet. Op die diepte komen uit onze terpen oude overblijfselen te voorschijn. Op bl. 200 heb ik het woord mere overgezet door ten anker komen, onlangs ontdekte ik dat het woord meeren nog in gebruik is (het Fransche amarrer). Nu vraag ik, wat is meeren in onderscheiding van ankeren, vertuijen enz. Een landrot mag zoo iets wel vragen, terwijl hij u en de uwen vriendelijk groet.

18730301  M.F.A.G. Campbell brief van 1873, 1 Maart.

18730301 Brief van M.F.A.G. Campbell brief van 1873, 1 Maart. aan dr. J.G. Ottema. Tekst niet beschikbaar.

18730301 M.F.A.G. Campbell brief aan dr J.G. Ottema van 1873, 1 Maart.

18730400 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. april 1873. WelEd. Heer ! Al is alles stil, er is toch wel werking. Ds. Reitsma te Groningen is bezig een stuk over het O.L.B. te schrijven. Hoe zeer hij er mee ingenomen is, moge blijken uit nevens gaande brief. Ik bezorg hem de nodige inlichtingen en terechtwijzingen, en lever ook andere bijdragen. Zoo zend ik hem heden het hierbij gevoegde opstel, dat ik u mededeel, omdat het u belang zal inboezemen, daar gij als alde Stjurar het begrijpen en waardeeren kunt. Tekst volgt.

18730415 Brief van Dr A.T. Reitsma (aan dr J.G. Ottema?) d.d. 15(?) april 1873. Tekst niet beschikbaar.

18730415 Dr A.T. Reitsma (aan dr J.G. Ottema?) brieven van 1873, 15 (?) Apr.; 1874, 21 Maart.

18730500 Zeeburgh. J. Bolhuis van, - Kritiek der Friesche Geschiedschrijving. - 's Gravenhage, Mart. Nijhof, (Mei) 1873. [Op p. (4) over het O.L.B.]

18730507 Het O.L.B. in 'Das Ausland' besproken. - Prov. Friesche Crt. 1873, 7 Mei.

18730507 Het O.L.B. in 'Das Ausland' besproken. - Prov. Friesche Crt. 1873, 7 Mei.

18730624  Siderius. H., - Ingezonden (met brieven van Eelco Verwijs d.d. 28 Juni 1867 en van C. Over de Linden d.d. 24 Juni 1873). - Friesche Crt. 1877, 19 Apr.

18730624 Brief van C. Over de Linden aan H. Siderius d.d. 24 juni 1873. [afgedrukt in Friesche Crt. 1877, 19 Apr.;Oostergo 1877, 2 Mei] Tekst niet beschikbaar.

18730624 C. Over de Linden aan H. Siderius brief van 1873, 24 Juni [afgedrukt in Friesche Crt. 1877, 19 Apr.;Oostergo 1877, 2 Mei]

18730827 Artikel van J.G. Ottema d.d. 27 augustus [1873] In de vergadering van het Friesch Genootschap voor Geschied-, Oudheid- en Taalkunde is door Dr. A.T. Reitsma , predikant te Groningen, voorgedragen een historisch kritisch onderzoek aangaande het Oera Linda Bok. Bij deze lezing bepaalde de Spreker zich tot het onderzoek naar de echtheid van dat boek, om bij een latere geleenheid te spreken over de historische waarde van dat document. Tekst volgt.

18730827 Dr. A. T. Reitsma bepleit op de 135e vergadering van het Friesch Genootschap de echtheid van het Oera Linda Boek.

18730827 Thet Oera Linda Bok. Verslag van de lezingen van dr. A.T. Reitsma op 27 Aug. en 16 Oct. 1873 [opgemaakt door mr J. Dirks]. - De Noordstar 1873, 9 Nov.

18730827 Verslag omtrent een voorlezing van Dr. A.T. Reitsma in het Fr. Genootschap (Leeuw. Courant, 27 Aug. 1873).

18730827 Verslag omtrent een voorlezing van Dr. A.T. Reitsma in het Fr. Genootschap (Leeuw. Courant, 27 Aug. 1873);

18730901 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 1 september 1873. Tekst volgt.

18730915 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 15 september 1873. Tekst volgt.

18730916 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 16 september 1873. WelEd. Heer ! Het doet mij van harte leed, dat de rheumetiek u nog maar niet verlaten wil, het gure herfstweder, dat ons zoo midden in den zomer overvallen is, doet daar veel kwaas aan, doch thuisblijven, u warm koesteren en de nodige dosis patientie onder toezicht van den Docter, maar vooral onder opzicht van uw vrouw, zullen u, hoop ik, spoedig weer kalfateren. Tekst volgt.

18730920 Flanor (= C. Vosmaer) - Kritiek op de voorlezing van dr A.T. Reitsma voor het Fries Genootschap. - De Ned. Spectator 1873, 20 Sept., p. 302.

18730920 Flanor (= C. Vosmaer) - Kritiek op de voorlezing van dr A.T. Reitsma voor het Fries Genootschap. - De Ned. Spectator 1873, 20 Sept., p. 302.

18730930 Brief van Mr I. Telting aan dr. J.G. Ottema d.d. 30 september 1873. (met aantt. van Ottema op apart vel). aan dr. J.G. Ottema. Tekst niet beschikbaar.

18730930 Mr I. Telting aan dr J.G. Ottema brief van 1873, 30 Sept. (met aantt. van Ottema op apart vel).

18730930 Mr I. Telting brief van 1873, 30 Sept. (met aantt. van Ottema op apart vel).

18731019 Das Friesische Adelabuch, Beilage zur Allgemeine Zeitung, 19 Oct. 1873.

18731019 H. F. v., - Das friesische Adela-Buch. - Beilage zur Allg. Zeitung 1873, 19 Oct.

18731019 H. F. v., - Das friesische Adela-Buch. - Beilage zur Allg. Zeitung 19 Oct. 1873

18731020 Verslag van de lezing van dr A.T. Reitsma voor het Fries Genootschap. - Prov. Friesche Crt. 1873, 20 Oct.

18731020 Verslag van de lezing van dr A.T. Reitsma voor het Fries Genootschap. - Prov. Friesche Crt. 1873, 20 Oct.

18731023 Dr. A. T. Reitsma uit Groningen houdt een tweede voorlezing in het Friesch Genootschap over het Oera Linda Boek, beschouwd in zijne historische waarde.

18731026 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 26 oktober 1873. Tekst volgt.

18731026 Verslag van de 2de lezing van dr. A.T. Reitsma voor het Fries Genootschap. – Leeuw. Crt. 1873, 26 Oct.

18731026 Verslag van de 2de lezing van dr. A.T. Reitsma voor het Fries Genootschap. – Leeuw. Crt. 1873, 26 Oct.

18731027 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 27 oktober 1873. WelEd. Heer ! De aanmerking van uw neef te E[nkhuizen]. is hoogst welkom. Zulke mededeelingen op lokale kennis gegrond zijn veel waard. Want mijne wetenschap is slechts kamerwijsheid. Ik nam Ouddorp voor Aldega, omdat op de kaart van Jansen - 1575 dit de eenige naam was die met dien ouden naam overeenkomst had. Evenwel ligt het naar mijn zin te dicht bij Alkmaar. Ik had liever zoo'n plaats bij Hoorn gevonden ten zuiden van Medemblik, want ik moest hebben eene vaart of kanaal van Aldegamude langs Forana [Vroonen] voorbij Alkmarum [Alkmaar] loopende met een enge mude (Egmond) in zee. In de rigting van Berkhout, Hensbroek en Vroonen. Maar bij Hoorn vond ik geen passenden naam. Het Oudergouw bij Enkhuizen (welke naam niet op die oude kaart staat) komt in zooverre niet ongelegen, omdat ik daarbij de zuidwal van het Enkhuizer zand als oever van het Flymeer kan behouden, doch dan ben ik zuidoost van Medeblik en niet zuid, en dan zie ik de vereischte gracht ook nog niet ... Bij de veele veranderingen die de grond van N. Holland door tallooze overstrooming[en] en stormvloeden ondergaan heeft, zal het altijd moeijelijk blijven dit punt geheel op te helderen. Op bl. 160 is thigraft...vrsondath and vrden. Bl. 152 loopt die graft alingen there burch Forana en op bl. 252 schijnt het alsof de gracht zelve Egmude heeft geheten, waarbij de Magyaren ene cherka bouwen op de plek waar de burch Forana gestaan had. Bestaat er bij de Marine of bij Waterstaat ook nog eene oudere kaart van N. Holland, als die van 1575 ? Tekst volgt. Gij zult mij grootelijks verplichten, als ik het laatste katern van het H.S. nnog voor 4 of 5 weeken hier mag hebben om het op de volgende vergadering in November te kunnen produceeren. Men vraagt er mij van alle kanten naar. Gij kunt verzekerd zijn dat het niet uit mijne handen komt, en dat ik het in December terugzend. Wees vriendelijk met hoogachting gegroet.

18731029 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 29 oktober 1873. Tekst volgt.

18731030 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 30 oktober 1873. Tekst volgt.

18731109  9 november Anne Tjitjes Reitsma schrijft in de Noordstar dat de taal van het OLB ouder en zuiverder is dan de oude Friese wetten.

18731109 A.T. Reitsma in De Noordstar, 9 Nov. 1873.

18731109 A.T. Reitsma in De Noordstar, 9 Nov. 1873;

18731109 Dr. Anne Tjitjes Reitsma zegt, dat het OLB in het meest zuivere Oudfries is geschreven, ouder en zuiverder dan die van de Oudfriese wetten..

18731109 Thet Oera Linda Bok. Verslag van de lezingen van dr. A.T. Reitsma op 27 Aug. en 16 Oct. 1873 [opgemaakt door mr J. Dirks]. - De Noordstar 1873, 9 Nov.

18731120 Brief van Edmond van Geetruyen aan C. Over de Linden d.d. 20 november 1873. Tekst niet beschikbaar.

18731120 Edmond van Geetruyen aan C. Over de Linden brieven van 1873, 1 en 5 Febr., 20 Nov.

18731206  6 december Verschenen bij Martinus Nijhoff te 's-Gravenhage: Nederduitsch en Friesch Dialection, door Johan Winkler te Haarlem.

18731206 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 6 december 1873. Tekst volgt.

18731207  7 december Verschenen bij H. Kuipers te Leeuwarden: Geschiedkundige aanteekeningen en ophelderingen bij het Oera Linda Boek, door dr. J. G, Ottema.

18731218 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 18 december 1873. WelEd. Heer ! Heden voor acht dagen hebben wij eene vergadering van het Friesch Genootschap gehouden, gewijd aan De bespreking van het O.L. Bok. Als woordvoerders van de bestrijding trasen op Mr. J. Telting en Mr. A. Bloembergen, terwijl de verdediging gevoerd werd door Ds. Reitsma en mij. Het talrijke publiek was verbaasd, dat de oppositie niets dan beuzelingen, vitterijen en drogredenen wist te berde te brengen. Alles advocaten-spitsvondigheden, die het geene moeite kostte om te wederleggen. Op een tal van aanmerkingen, tot wier beantwoording de tijd te kort schoot, krijgen de Heeren van mij schriftelijk bescheid. Ik ben zeer tevreden. Het H.S. is met veel belangstelling bezichtigd. Ik verzoek die bladen nog een poosje hier te mogen houden, omdat ik bezig ben den aard van het papier te bestudeeren en te onderzoeken op welke wijze dat vroeger gefabriceerd kan zijn. De gladde oppervlakte moet dunkt mij verkregen zijn door polijsten met een soort van gladsteen, welk voorwerp in de huishouding van onze grootmoeders nog gebruikt werd. Als ik daarmede gewoon oud hollandsch papier sterk wrijf, dan krijg ik ook die gladde, eenigzins spiegelende glans. Vertrouw mij daarom de bladen nog eenigen tijd toe, en wees gerust dat ik ze zoo dra mogelijk zal terug zenden.* Wees met de uwen ten vriendelijkste gegroet. * Ottema geeft geen reden voor deze behandeling van het papier. De glans is m.i. veroorzaakt door het verblijf van het papier in een palingrokerij.

18731224 Verklaring van de hand van dr J.G. Ottema over de papiersoort van het hs., door A.P.H. Kuipers d.d. 24 december 1873. Tekst niet beschikbaar.

18731224 Verklaring van de hand van dr J.G. Ottema over de papiersoort van het hs., getekend 24 Dec. 1873 door A.P.H. Kuipers.

18731224 Verklaring van de hand van dr J.G. Ottema over de papiersoort van het hs., getekend 24 Dec. 1873 door A.P.H. Kuipers.

1873-1874 Dr A.T. Reitsma (aan dr J.G. Ottema?) brieven van 1873, 15 (?) Apr.; 1874, 21 Maart.

 

18740613 Verslag der vergadering van het Selskip for Fryske Tael- en Skriftekennisse op 13 Juni 1874 [Leeuw. Cour. 19 Juni 1874).

18740000 A.J. Vitringa, Naar aanleiding van Thet Oera Linda Bok, Historische schetsen, met eenige in- en uitvallen. Deventer, J. de Lange, 1874. Herdrukt in 1973 door Uitg. Minerva.

18740000 A.J. Vitringa, Naar aanleiding van Thet Oera Linda Bok. Historische schetsen met enige in- en uitvallen. Deventer, J. de Lange 1874. Minerva uitgave. A.J. Vitringa publiceerde in de Deventer Courant onder het pseudoniem Jan Holland.

18740000 H. Kern, Besprek fan J.H. Halbertsma, Lexicon Frisicum (De Taal- en LetterbodeV, 1874:82-84).

18740000 J.G. Ottema, De Koninklijke Akademie en het Oera Linda Boek (Leeuw. 1874).

18740000 J.G. Ottema, De Koninklijke Akademie en het Oera Linda Bok.

18740000 Naar aanleiding van Thet Oera Linda Bok. Historische schetsen met eenige in- en uitvallen. - Deventer, J. de Lange, Oct. 1874, (8) 152 pp. (8°). [Overdruk van nr. 58]

18740000 P.J. Cosijn en H. Kern, ‘Boekaankondiging.’ In: De taal- en letterbode. Jaargang 5 (1874)

18740000 Verklaring van Prof. Vitringa in de Deventer Courant , dat wanneer het boek geen verdichting is, elke bladzijde hooger waarde heeft dan de geheele Ilias.

18740000 Vitringa, A.J. - Naar aanleiding van Thet Oera Linda Bok. Historische schetsen en enige in- en  uitvallen. [Facs. herdruk Amsterdam 1973 van uitg. 1874].

18740000 Vitringa, A.J. - Naar aanleiding van Thet Oera Linda Bok. Historische schetsen en enige in- en uitvallen. [Facs. herdruk Amsterdam 1973 van uitg. 1874].

18740000 Vitringa, A.J. Naar aanleiding van Thet Oera Linda Bok : historische schetsen met eenige in- en uitvallen Oorspr. uitg. anoniem verschenen als feuilleton in Deventer Courant Facs. herdr. van de uitg.: Deventer, 1874 (1973)

18740000 Vitringa, Naar aanleiding van Thet Oera Linda Boek, Hist.-Schetsen met eenige in- en uitvallen (Deventer 1874).

18740000 Vitringa, Naar aanleiding van Thet Oera Linda Boek, Hist.-Schetsen met eenige in- en uitvallen (Deventer 1874)

18740101 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 1 januari 1874. Tekst volgt.

18740103 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 3 januari 1874. Tekst volgt.

18740108 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 8 januari 1874. Tekst volgt.

18740124 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 24 januari 1874. WelEd. Heer ! Sedert ik voor 14 dagen op uwen brief antwoordde, heb ik van u geen nder schrijven ontvangen betreffende de aanhangige zaak. En toch ben ik nieuwsgierig te vernemen, welke loop die onderhandeling neemt. Hoe gunstiger ze voor u uitloopt, des te aangenamer zal het mij zijn. Later is mij voor den geest gekomen, dat iemand, die ongevraagd en vrijwillig zulk een bod doet, ook wel meer geven kan en wil. Iemand toch die biedt, waar geen vraag gesteld is, begint gewoonlijk niet met zijn ultimatum. Als dat gedane bod ernst is, zei mij een koopman, dan zoude ik het dubbele vragen, en dan met looven en bieden het verschil deelen. Ik kan mij voorstellen dat die zaak u in eene spanning houdt en hoop maar, dat zij u niet teveel zorgen baart. Moge slechts niet eene ongesteldheid de reden zijn, dat gij mij in de laatste week niet geschreven hebt... Kan het zijn, laat mij dan spoedig iets vernemen, want gij kunt denken, dat ik er groot belang in stel. Ontvang dezen in welstand en wees zeer vriendelijk en hartelijk gegroet.

18740127 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 27 januari 1874. Tekst volgt.

18740128 Bespr. van dr J.G. Ottema: Thet Oera Linda Bok, Leeuw. 1872. - Göttingische gelehrte Anzeigen 1874, Stück 4, 28 Jan.

18740128 Bespr. van dr J.G. Ottema: Thet Oera Linda Bok, Leeuw. 1872. - Göttingische gelehrte Anzeigen 1874, Stück 4, 28 Jan.

18740128 Göttingsche gelehrte Anzeigen (28 Jan. 1874)

18740128 Göttingsche gelehrte Anzeigen (28 Jan. 1874).

18740130 Brief van Cornelis over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 30 januari 1874. Tekst volgt. (P.S.) Met dezen beken ik niets meer van het Handschrift te vorderen te hebben.

18740131 Brief van J.G. Ottema aan Cornelis over de Linden d.d. 31 januari 1874. WelEd. Heer ! Het verheugt mij dat het H.S. goed is overgekomen. Toen ik uw vorigen brief kreeg, heb ik onmiddellijk ingepakt en verzonden, zonder tijd te hebben er een brief bij te doen. Bij mij waren nog altijd berustende de kopien, die gijzelf indetijd hadt doortrokken en ik van Verwijs had opgevraagd; die heb ik er nu bijgedaan. Saarvan zijn twee blaadjes op karton geplakt, waarnaar de eerste photographien genomen zijn. Het doet mij grootelijks leed, dat gij zoo lijdende zijt. Daarom zal ik maar niet meer schrijven, ten einde u niet te veel te vermoeien.

18740222 1874 (22 februari) Cornelis over de Linden overlijdt.

18740222 Cornelis over de Linden (64) (1811-1874) overlijdt. Overlijdensdatum ook 22 februari 1873.

18740222 Overlijden van Cornelis over de Linden op 22 februari 1874. Portret van Cornelis over de Linden met passer d.d. 22 februari 1874.

18740224 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 24 februari 1874 WelEd. Heer ! Met groote deelneming en leedwezen lees ik uwen brief meldende het overlijden van uwen waardigen vader. Tekst volgt.

1874024 Brief van Hermanus (Harmanus) Siderius aan L.F. [?] over de Linden d.d. 24 februari 1874 Tekst onbekend, vermoedelijk betreft het een condoleancebrief.

18740311 A. Brons aan dr J.G. Ottema brieven van 1874, 11 Maart en 14 Sept.

18740311 A. Brons brieven van 1874, 11 Maart en 14 Sept.

18740314 A. Brons aan dr J.G. Ottema brieven van 1874, 11 Maart en 14 Sept.

18740321 Brief van Dr A.T. Reitsma (aan dr J.G. Ottema?) d.d. 21 maart 1874. Tekst niet beschikbaar.

18740321 Dr A.T. Reitsma (aan dr J.G. Ottema?) brieven van 1873, 15 (?) Apr.; 1874, 21 Maart.

18740400 Thet Oera Linda Bok, edited by dr J.G. Ottema en Geschiedk. aanteekeningen en ophelderingen van dezelfde in boekcatalogus, met toelichting. - A catalogue of choice, rare and curious books … selected from the stock of Trübner & Co., London, Apr. 1874, p. 60.

18740400 Thet Oera Linda Bok, edited by dr J.G. Ottema en Geschiedk. aanteekeningen en ophelderingen van dezelfde in boekcatalogus, met toelichting. - A catalogue of choice, rare and curious books … selected from the stock of Trübner & Co., London, Apr. 1874, p. 60.

18740417 Over het voorstel van dr C. Leemans bij de afd. Letterkunde van de Kon. Akademie van Wetenschappen betreffende een onderzoek naar het O.L.B. - Nw. Rott. Crt. 1874, 17 Apr. ; De Ned. Spect. 1874, 18 Apr.; Prov. Friesche Crt. 1874, 18 Apr.

18740417 Over het voorstel van dr C. Leemans bij de afd. Letterkunde van de Kon. Akademie van Wetenschappen betreffende een onderzoek naar het O.L.B. - Nw. Rott. Crt. 1874, 17 Apr. ; De Ned. Spect. 1874, 18 Apr.; Prov. Friesche Crt. 1874, 18 Apr.

18740420 L.F. Over de Linden aan Kon. Akademie van Wetenschappen brief (min.) van 1874, 20 Apr.

18740420 L.F. Over de Linden aan Kon. Akademie van Wetenschappen brief (min.) van 1874, 20 Apr.

18740420 L.F. Over de Linden, Open Brief aan de Kon. Academie van Wetenschappen, 20 April 1874.

18740420 Linden. L. F. Over de. - Open brief aan de Koninklijke Academie van Wetenschappen (afd. Letterkunde) naar aanleiding van het voorstel van den heer Leemans omtrent het O.L.B. - Leeuwarden, H. Kuipers, 1874, (4) pp. 8° (Get. 20 Apr. 1874) [Deze brief ook afgedrukt op pp. 23-26 van de brochure van dr J.G. Ottema: De Kon. Akademie en het O.L.B. Leeuw. 1874, nr. 5l]

18740420 Linden. L. F. Over de. - Open brief aan de Koninklijke Academie van Wetenschappen (afd. Letterkunde) naar aanleiding van het voorstel van den heer Leemans omtrent het O.L.B. - Leeuwarden, H. Kuipers, 1874, (4) pp. 8° (Get. 20 Apr. 1874) [Deze brief ook afgedrukt op pp. 23-26 van de brochure van dr J.G. Ottema: De Kon. Akademie en het O.L.B. Leeuw. 1874, nr. 5l]

18740421 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 21 april 1874 WelEd. Heer ! Ik was juist voornemens u te schrijven, toen ik uwen brief ontving. Tekst volgt.

18740421 Prof. dr J.C.G. Boot (secr. Kon. Akademie) aan idem brieven van 1874, 21 Apr. (met afschrift) en 20 Mei (met extract notulen).

18740421 Prof. dr J.C.G. Boot (secr. Kon. Akademie) aan L.F. Over de Linden brieven van 1874, 21 Apr. (met afschrift) en 20 Mei (met extract notulen).

18740422 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 22 april 1874 De heer Kuipers is zeer ingenomen met uwen brief aan de Akademie en laat u voorstellen om dien te laten drukken en gratis verkrijgbaar te stellen onder dezen titel. Tekst volgt.

18740425 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 25 april 1874 Ons idee omtrent het drukken van uwen brief hebt gij niet goed begrepen. Tekst volgt.

18740427 George Verenet (Neuveville-Bern) aan dr J.G. Ottema brieven van 1874, 27 Apr.; 14 Mei; 18 Juli.

18740500 Geschreven verhandeling van Hugo Suringar over het papier van het O.L.B. (Mei 1874).

18740500 Geschreven verhandeling van Hugo Suringar over het papier van het O.L.B. (Mei 1874).

18740500 Geschreven voordracht van Hugo Suringar van Mei 1874, voorgelezen op een der Winteravondvergaderingen v.h. friesch genootschap, 1874/5. (18 pp. 8°)

18740501 Ottema. J.G. - De Koninklijke Akademie en het O.L.B. - Leeuwarden, H. Kuipers, 1874, 26 pp. 8°. (get. 1 Mei 1874)

18740501 Ottema. J.G. - De Koninklijke Akademie en het Oera Linda Boek - Leeuwarden, H. Kuipers, 1874, 26 pp. 8°. (get. 1 Mei 1874)

18740502 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 2 mei 1874 WelEd. Heer, Uw brief aan Prof. Boot waarvan gij mij kopie zendt, had gij gerust achterwege kunnen houden Tekst volgt.

18740506 L.F. Over de Linden  aan prof.dr J.C.G. Boot brief (afschrift en min.) van 1874, 6 Mei.

18740506 L.F. Over de Linden aan prof.dr J.C.G. Boot brief (afschrift en min.) van 1874, 6 Mei.

18740509 Er zou in Den Helder een nog ouder hs. zijn gevonden. - Uilenspiegel V, 1874, 9 Mei, p. 48.

18740509 Er zou in Den Helder een nog ouder hs. zijn gevonden. - Uilenspiegel V, 1874, 9 Mei, p. 48.

18740511 Brief van J.G. Ottema aan Joh. Winkler, gedateerd 1874, 11 Mei.

18740511 Brief van J.G. Ottema aan Joh. Winkler, gedateerd 1874, 11 Mei.

18740514 George Verenet (Neuveville-Bern) brieven van 1874, 27 Apr.; 14 Mei; 18 Juli.

18740520 Prof. dr J.C.G. Boot (secr. Kon. Akademie) aan L.F. Over de Linden brieven van 1874, 21 Apr. (met afschrift) en 20 Mei (met extract notulen).

18740521 L.F. Over de Linden aan Redactie Nieuwe Rotterdammer Courant brief (afschr.) van 1874, 21 Mei.

18740521 L.F. Over de Linden aan Redactie Nieuwe Rotterdammer Courant brief (afschr.) van 1874, 21 Mei.

18740523 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 23 mei 1874 WelEd. Heer ! De Akademie kruipt in de schulp en wil zich thans verschuilen achter de Notulen, alsof hetgeen de secretaris is goedgevonden heeft niet in de notulen te schrijven, daarom ook niet in de vergadering gebeurd en gezegd is.Tekst volgt.

18740523 Enige satyrische opmerkingen aan de leden der Kon. Akademie van Wetenschappen, afd. Letterkunde, - Uilenspiegel V, 1874, 23 Mei, p. 55.

18740523 Enige satyrische opmerkingen aan de leden der Kon. Akademie van Wetenschappen, afd. Letterkunde, - Uilenspiegel V, 1874, 23 Mei, p. 55.

18740526 Het antwoord van de Kon. Akademie, afd. Letterkunde aan L.F. Over de Linden. - Leeuw. Crt. 1874, 26 Mei.

18740526 Het antwoord van de Kon. Akademie, afd. Letterkunde aan L.F. Over de Linden. - Leeuw. Crt. 1874, 26 Mei.

18740530 Verslag der vergadering van de Kon. Akademie, afd. Letterkunde op 18 Mei 1874, waarin o.a. de open brief van L.F. Over de Linden werd behandeld. - De Ned. Spectator 1874, 30 Mei.

18740530 Verslag der vergadering van de Kon. Akademie, afd. Letterkunde op 18 Mei 1874, waarin o.a. de open brief van L.F. Over de Linden werd behandeld. - De Ned. Spectator 1874, 30 Mei.

18740613 13 juni Op de algemeene vergadering van het Frysk Selskip spreekt G. Colmjon over het Oera Linda Boek en toont aan, dat de schrijver onkunde verraadt met het oud-friesch en de door hem gemaakte fouten de onechtheid van het boek bewijzen.

18740613 S. - Thet Oera Linda Bok [dr J. Bolhuis van Zeeburgh zal er over schrijven]. - De Ned. Spectator 1874, 13 Juni, p. 199.

18740613 S. - Thet Oera Linda Bok [dr J. Bolhuis van Zeeburgh zal er over schrijven]. - De Ned. Spectator 1874, 13 Juni, p. 199.

18740619 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740619 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740619 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740619 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740619 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740619 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740619 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740619 Verslag der vergadering van het Selskip for Fryske Tael- en Skriftekennisse op 13 Juni 1874 [Leeuw. Cour. 19 Juni 1874);

18740619 Verslag van de lezing van G. Colmjon voor het Frysk Selskip 1844. - Leeuw. Crt. 1874, 19 Juni.

18740619 Verslag van de lezing van G. Colmjon voor het Frysk Selskip 1844. - Leeuw. Crt. 1874, 19 Juni.

18740626 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740703 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740717 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740724 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

18740809 Bericht van het bezoek der Duitse prinsen Ernst en Frits Van Saksen - Meiningen met hun begeleiders aan de heer C. Over de Linden. - Heldersche en Nieuwdieper Crt. 1874, 9 Aug.

18740809 Bericht van het bezoek der Duitse prinsen Ernst en Frits Van Saksen - Meiningen met hun begeleiders aan de heer C. Over de Linden. - Heldersche en Nieuwdieper Crt. 1874, 9 Aug.

18740911 Holland. Jan, (= prof. dr A.J. Vitringa)- Thet Oera Linda bok. - Deventer Crt. 1874, 19, 26 Juni, 3, 17, 24, 31 Juli, 7, 14, 21, 28 Aug. , 4 en 11 Sept.

1874097 Boekverkoping van de collectie van Cornelis over de Linden in 't Centrum. Zie hier.

18741000 Naar aanleiding van Thet Oera Linda Bok. Historische schetsen met eenige in- en uitvallen. - Deventer, J. de Lange, Oct. 1874, (8) 152 pp. (8°). [Overdruk van nr. 58]

18741005 Redactie Deventer Courant aan idem brief van 1874, 5 Oct.

18741005 Redactie Deventer Courant aan L.F. Over de Linden brief van 1874, 5 Oct.

1874-1875 Geschreven voordracht van Hugo Suringar van Mei 1874, voorgelezen op een der Winteravondvergaderingen v.h. friesch genootschap, 1874/5. (18 pp. 8°)

 

18750000  Leendertsz Wz. P., - Oera Linda Bok. - Navorscher 25, 1875, p. 108.

18750000 Churl. John, - Oera Linda Bok (get. 31 Julij 1875). - Navorscher 25, 1875, pp. 392-393.

18750000 Churl. John, - Oera Linda Bok (get. 31 Julij 1875). - Navorscher 25, 1875, pp. 392-393.

18750000 H. Otto, Historische Skizzen auf Grundlage von Thet Oera Linda Boek (Norden 1875).

18750000 K (= Kuipers). H., - Oera Linda Bok. Den heer redacteur van den Navorscher. - Navorscher 25, 1875, p.p. 284-285.

18750000 K (= Kuipers). H., - Oera Linda Bok. Den heer redacteur van den Navorscher. - Navorscher 25, 1875, p.p. 284-285.

18750000 Leendertsz Wz. P., - Het Oera Linda Bok. - Navorscher 25, 1875, pp. 585-610.

18750000 Leendertsz Wz. P., - Het Oera Linda Bok. - Navorscher 25, 1875, pp. 585-610.

18750000 Otto. Hermann, - Historische Skizzen auf Grundlage von Thet Oera Linda Bok; mit etlichen Ein- und Ausfällen. Aus dem Holländischen von -- autorisierte und vom Verfasser revidierte Ausgabe. - Norden, Herm. Braams, 1875, VIII, 154, (2) pp. 8°. [vertaling van nr. 60]

18750000 Otto. Hermann, - Historische Skizzen auf Grundlage von Thet Oera Linda Bok; mit etlichen Ein- und Ausfällen. Aus dem Holländischen von -- autorisierte und vom Verfasser revidierte Ausgabe. - Norden, Herm. Braams, 1875, VIII, 154, (2) pp. 8°. [vertaling van nr. 60]

18750000 P. Leendertz Wz, Het Oera Linda Bok in De Navorscher (1875), bl. 585;

18750000 P. Leendertz, Het Oera Linda Bok in De Navorscher (1875), bl. 585.

18750304 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 4 maart 1875 WelEd. Heer ! In langen tijd heb ik geene bijzondere aanleiding gehad om aan u te schrijven, doch nu biedt zich die aan en maak ik er gebruik van. Hiernevens zend ik u een ruw geteekend schetsje (ik kan het niet beter), waarin gij dadelijk de sijfers in het Juul zult herkennen, alleen daarin verschillende, dat de hoekige vormen wat zijn afgerond. Waar komen die weg ? vraagt ge. Uit Spanje en wel uit de beroemde Alhambra; onder het lof en krulwerk waarmede dat prachtstuk van Moorsche B ouwkunst versierd is, komen als architectonische ornamenten ook de nevengaande figuren voor. Tekst volgt.

18750312 Jhr. H. Hora Siccama aan L.F. Over de Linden brieven van 1875, 7 en 10 Juni; 1876, 12 Maart.

18750317 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 17 maart 1875 WelEd. Heer ! Gaarne wil ik kortelijk uwe beide vragen beantwoorden. 1e vanwaar het verhaal (of de beweering) dat wij (de Westersche volken) onze cijfers van de Arabieren zouden ontleend hebben ? Het is geen verhaal, en steunt op geen geschiedkundig bericht hoegenaamd, maar een uit de lucht gegrepen gissing, die het lichtgelovig publiek sedert drie eeuwen nagepraat heeft. Veel is daarover geschreven. Toen de Geleerden op de vraag kwamen vanwaar onze sijfers ontstaan waren, gingen zij uit van de stilzwijgende onderstelling , dat zij uit den vreemde komen moeesten; want dat de volken van midden en west Europa ooit zelve iets zouden hebben uitgevonden, kon in geen geleerde hersenen destijds opkomen. Darom giste de een dat de Hebreen, de ander dat de Pheniciers; een derde dat de Egyptenaren de uitvinders van onze sijfers zouden zijn. Elk voerde evenvel geleerdheid aan voor zijne meening. Het meeste ingang vonden de voorstanders van de Arabieren omdat men van dezen wist, dat zij getalmerken gebruikten van een tientallig stelsel. Men vergat daarbij echter, dat als wij de sijfers van de Arabieren hadden leeren kennen en gebruiken, wij ook noodzakelijk de vorm van die Arabische sijfers hadden moeten overnemen. En zoo is die gissing als gangbare waarheid aangenomen. Tekst volgt.

18750500 H. Kuipers aan Red. De Navorscher afschriftbrief van 1875, Mei (met min )

18750500H. Kuipers aan Red. De Navorscher afschriftbrief van 1875, Mei (met min )

18750509 Brief van L.F. over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 9 mei 1875 Zie brief d.d. 17 mei 1875.

18750516 Sloet tot Oldhuis. B.W.A.E., - I. Losse gedachten over het Oera Linda boek, II De verwoede monnikken en de Academie van Wetenschappen. - Leeuw. Crt. 1875, 16 mei. [Onder het art. staat: wordt vervolgd, maar volgens een hs. aant. van mr J. Dirks is dit vervolg niet verschenen. Hij noemt ook de naam van de schrijver].

18750516 Sloet tot Oldhuis. B.W.A.E., - I. Losse gedachten over het Oera Linda boek, II De verwoede monnikken en de Academie van Wetenschappen. - Leeuw. Crt. 1875, 16 mei. [Onder het art. staat: wordt vervolgd, maar volgens een hs. aant. van mr J. Dirks is dit vervolg niet verschenen. Hij noemt ook de naam van de schrijver].

18750517 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 17 mei 1875 WelEd. Heer, In dank zend ik u den brief van den Heer W.M. terug, dien gij mij den 9 dezer ter lezing hebt toegezonden. Ik heb dien met genoegen en belangstelling gelezen en den vrienden laten lezen. Dat de correspondent van het Handelsblad niets van zich laat hooren, schrijf ik daaraan toe, dat hij over dat punt niet schrijven kan zonder afbeeldingen erbij te voegen en om die afteeeningen in de courant te laten afdrukken. daar zit de grote zwarigheid. Ds. Groftendiek studeert lang op zijn onderwerp. Dat zij zoo. Ik vrees dat de tekst hem te slim is. Intusschen zend ik u een L(leeuwarder) krant, waarin gij het begin vindt van een reeks van beschouwingen, die later in een bundel vereenigd zullen uitgegeven worden. De schrijver wil onbekend blijven. Hij is een oud Akademie-vriend van mij, eenigszins zonderling van karakter. Vandaar zijn eenigszins vreemde schrijfwijze, die bij de eerste lezing stroef en duister schijnt, maar bij herhaalde lezing duidelijk en klaar wordt. Het vervolg zal met ongelijke tusschenpoosen verschijnen. Verwacht dat dus niet geregeld wekelijks. [Zie Kalma 64] Ik zal het u telkens sturen. Dit is nog maar de inleiding om met de Akademie afrekening te houden. Gaarne zal ik uw portret voor mijn verzameling ontvangen. Wees hartelijk gegroet, in welstand, Den Heer L.F. over de Linden. Vrage: is die F ook 'Frethorik' ? (Neen: Floris).

18750528 Herm. Braams aan H. Kuipers brief van 1875, 28 Mei.

18750528 Herm. Braams aan H. Kuipers brief van 1875, 28 Mei.

18750607 Jhr. H. Hora Siccama aan idem brieven van 1875, 7 en 10 Juni; 1876, 12 Maart.

18750607 Jhr. H. Hora Siccama aan L.F. Over de Linden brieven van 1875, 7 en 10 Juni; 1876, 12 Maart.

18750610 Jhr. H. Hora Siccama aan L.F. Over de Linden brieven van 1875, 7 en 10 Juni; 1876, 12 Maart.

18750610 Verschenen bij J. de Lange te Deventer: Naar aanleiding van Thet Oera Linda Boek. Historische schetsen met eenige in- en uitvallen. Deze schetsen waren eerst als feuilleton geplaatst in de Deventer courant.

18750619 Zeeburgh. J. Bolhuis van, - Geschiedbronnen van Nederland I en II. - De Ned. Spectator 1875, 19 Juni en17 Juli, pp. 193-194, 226-228. [Over het O.L.B. op p. 227].

18750619 Zeeburgh. J. Bolhuis van, - Geschiedbronnen van Nederland I en II. - De Ned. Spectator 1875, 19 Juni en17 Juli, pp. 193-194, 226-228. [Over het O.L.B. op p. 227].

18750700 (Eekhoff W.), - Friesche oudheden. Afbeeldingen van merkwaardige voorwerpen van wetenschap en kunst, gevonden in de archieven, kerken kasteelen, terpen enz. van Friesland. - Leeuwarden H. Kuipers, (Juli) 1875. [Plaat 23 geeft een bladzijde uit het O.L.B. De pp. 48-50 geven toelichting]

18750700 (Eekhoff W.), - Friesche oudheden. Afbeeldingen van merkwaardige voorwerpen van wetenschap en kunst, gevonden in de archieven, kerken kasteelen, terpen enz. van Friesland. - Leeuwarden H. Kuipers, (Juli) 1875. [Plaat 23 geeft een bladzijde uit het O.L.B. De pp. 48-50 geven toelichting]

18750714 D. Dykhoff aan dr J.G. Ottema brieven van 1875. 14 en 20 Juli.

18750714 Dykhoff brieven van 1875. 14 en 20 Juli.

18750717 Harco Hora Siccama aan dr J.G. Ottema brief van 1875, 17 Juli.

18750717 Harco Hora Siccama brief van 1875, 17 Juli.

18750717 Zeeburgh. J. Bolhuis van, - Geschiedbronnen van Nederland I en II. - De Ned. Spectator 1875, 19 Juni en17 Juli, pp. 193-194, 226-228. [Over het O.L.B. op p. 227].

18750720 D. Dykhoff aan dr J.G. Ottema brieven van 1875. 14 en 20 Juli.

18750731  Meededeling, dat in de 4de of slotafdeling van 'Friesche Oudheden' [nr. 65] reproducties enz. van het O.L.B. staan. - De Ned. Spectator 1875, 31 Juli, p. 241.

18750731 Meededeling, dat in de 4de of slotafdeling van 'Friesche Oudheden' [nr. 65] reproducties enz. van het O.L.B. staan. - De Ned. Spectator 1875, 31 Juli, p. 241.

18750815 Van den oorsprong der Friezen en hunne verhuizing naar Noord-Europa, Sylter sage. - Leeuw. Crt. 1875, 15 Aug.

18750815 Van den oorsprong der Friezen en hunne verhuizing naar Noord-Europa, Sylter sage. - Leeuw. Crt. 1875, 15 Aug.

18750816 J. Verschuur aan H. Kuipers brieven van 1875, 16 en 20 Aug.

18750816 J. Verschuur aan H. Kuipers brieven van 1875, 16 en 20 Aug.

18750816 P. Leendertsz aan H. Kuipers brief van 1875, 16 Aug. (met minute-antwoord)

18750816 P. Leendertsz aan H. Kuipers brief van 1875, 16 Aug. (met minute-antwoord)

18750820 J. Verschuur aan H. Kuipers brieven van 1875, 16 en 20 Aug.

18750821 Dr A.J. Vitringa aan dr J.G. Ottema brieven van 1875, 21 en 29 Aug.; 1876, 16 Dec.

18750821 Dr A.J. Vitringa brieven van 1875, 21 en 29 Aug.; 1876, 16 Dec.

18750824  Op het XlVde Nederl. Taal- en Letterkundig Congres te Maastricht leverden dr J. Beckering Vinckers en mr J. Nanninga Uitterdijk resp. op taal- en geschiedkundige gronden bewijzen voor de onechtheid van het O.L.B. - Congresblad, Maastricht, 1875, 24 Aug.

18750824 Op het XlVde Nederl. Taal- en Letterkundig Congres te Maastricht leverden dr J. Beckering Vinckers en mr J. Nanninga Uitterdijk resp. op taal- en geschiedkundige gronden bewijzen voor de onechtheid van het O.L.B. - Congresblad, Maastricht, 1875, 24 Aug.

18750825  Vloten. J. van, - Verslag 14de Ned. Taal- en Letterk. congres te Maastricht. - Nederl. Kunstbode 1875. 25 Aug., p. 127.

18750825 Vloten. J. van, - Verslag 14de Ned. Taal- en Letterk. congres te Maastricht. - Nederl. Kunstbode 1875. 25 Aug., p. 127.

18750827 Multatuli aan Dr. P.A. Tiele. Een ding is zeker: Ik ken niemand, die een litterarischen vorm aan ‘t (Oera Linda) boek geven kon. ’t Is opmerkelijk, dat hierop door de aanvallers der echtheid zoo weinig gelet wordt.

18750829 Brief van J. Bolhuis van Zeeburch aan W. Eekhoff d.d. 29 augustus 1875 Tekst niet beschikbaar.

18750829 Dr A.J. Vitringa aan dr J.G. Ottema brieven van 1875, 21 en 29 Aug.; 1876, 16 Dec.

18750829 Dr J. Bolhuis van Zeeburgh aan W. Eekhof afschrift-brief van 1875, 29 Aug.

18750829 Dr J. Bolhuis van Zeeburgh aan W. Eekhof afschrift-brief van 1875, 29 Aug.

18750902 47ste Verslag van het Friesch Genootschap d.d. 2 september 1875 p. 263. De heer R.W.H. Suringar deelde eenige opmerkingen mede over het papier, waarop het HS van het Oera-Linda-bok is geschreven, welke in handen van den heer Dr. J.G. Ottema werden gesteld.p. 264-265. Dezelfde spreker Dr. G.J. Ottema) gaf vervolgens nog een bijdrage over het ontstaan van het cijferschrift van het Oera-Linda-bok uit het Joel. Het is opmerkelijk, dat nagenoeg de zelfde type voorkomt op het Alhambra, blijkens een plaatwerk, hetwelk zich op de Koninklijke Bibliotheek te 's Gravenhage bevindt. De heer Bibliothekaris, Dr. Campbell, had eene afteekening daarvan aan den heer Ottema verstrekt, welke door dezen met eene afteekening der cijfers uit het Oera-Linda-bok en van de Arabische vijferteekens ter bezigtiging werd gegeven. De heer Dirks merkte naar aanleiding dezer mededeeling op, dat eene der bedenkingen, welke hij heeft tegen den inhoud van dit geschrift, is opgelost. Die bedenking bestond hierin, dat in het Oera-Linda-bok wordt gesproken over ijzeren wapens en gereedschappen hier te lande in gebruik, een paar eeuwen voor onze jaartelling, terwijl de oudheidkundigen algemeen van gevoelen zijn, dat het gebruik van het ijzer in het noorden tot eene latere periode behoort dan dat van het brons en niet vroeger dan in de derde eeuw n. Chr. kan worden gesteld. (1) Onlangs zijn evenwel op Bornholm ijzeren wapens enz. voor den dag gekomen, die blijkbaar tot een veel vroeger tijdperk behooren (2) (1) In het Museum te Kopenhagen is de indeeling van den ouderen ijzeren tijd van de derde tot de vijfde na Chr. (2) Zie E. Vedel, Recherches sur les restes du premier age de fer dans l'ile de Bornholm. Memoires des Antquaires du Nord, 1872, p. 39.

18750902 Zeven- en veertigste verslag der handelingen van het Friesch Genootschap over het jaar 1874- '75. Uitgebracht 1875, 2 Sept. - z. adr. 1875. [op pp. 263-265 meedelingen van R.W.H. Suringar, dr J.G. Ottema en mr J. Dirks].

18750902 Zeven- en veertigste verslag der handelingen van het Friesch Genootschap over het jaar 1874- '75. Uitgebracht 1875, 2 Sept. - z. adr. 1875. [op pp. 263-265 meedelingen van R.W.H. Suringar, dr J.G. Ottema en mr J. Dirks].

18750903 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 3 september 1875 WelEd. Heer, Ik dank u vriendelijk voor de toegezonden portretten van u en uwen broeder, en veroorloof mij de vraag, welke betrekking die broeder bekleedt. Gij hebt, meen ik, ook nog twee broeders in Amsterdam, die mij ook nog onbekend zijn; wees zoo goed mij eens de namen van uwe geheele familie op te geven. Hoe gaat het uwe moeder, waar is zij tans ? Die conditie bij den Heer Toens alhier schijnt zij niet te hebben gekregen. ik heb er altans niet meer van vernomen. Het leek mij ook voor haar niet aannemelijk toe, als N. Hollandsche in een Friesche stad, waar zij geheel zonder betrekkingen zich al te vreemd zoude vinden. Hoe gaat het met de weezen van uwen in de Oost overleden broeder ? Het verslag in de N. Rott. Courant houd ik voor eene persiflage van de beide Kamper sprekers, die de Vergadering afschuwelijk verveeld hebben, omdat onder de Hoorders niemand was die het O.L.B. kende of van hunne redeneeringen iets begreep. De Heer B. Vinkers is leeraar voor het Engelsch aan de H.B. School, overigens mij onbekend. De Heer Uitterdijk is Archivaris der Stad Kampen. Deze heeft eens eene Vergadering van het Friesch Genootschap bijgewoond, waar ik het latste kahier van uw H.S. heb geproduceerd, daartoe expres door uw Vader overgezonden. Hij heeft dus zelf een gedeelte van het Handschrift gezien, en maakte er deze aanmerking op, dat als het H.S. in de 13e Eeuw vervaardigd was en gekopieerd naar een ouder H.S. de afschrijver wel niet de moeite genomen zoude hebben zulke vreemde karakters na te teekenen, maar zich bediend hebben van het destijds gebruikelijke Latijnsche monnikenschrift !!! N.B., alsof niet in de Middeleeuwen de Grieksche, Arabische, Syrische, Hebreeuwsche enz. handschriiften in hun eigen letterschrift gekopieerd werden en alsof het voor een vervalscher gemakkelijker ware een letterschrift(en wel een zoo volkomen) uit te vinden, dan voor een afschrijver om een voor hem liggend schrift na te maken. De vergadering liep toen ten einde, zoo dat hij geene gelegenheid had om zijne wijsheid nader te ontwikkelen. Dat is Kamper kritiek en wel van een Archivaris ! Ik hoop dat de beide Heeren hunne stukken in druk uitgeven. Et pur se muove schrijft gij. Zoo is het. Het O.L>B. is in de wereld, en geen mensch krijgt het er weer uit ! Dr. A. Vitringa, Rector te Deventer (vroeger te Enkhuizen), schrijver van de Hist. Schetsen, schreef mij onlangs 'het naif geestige O.L.B. is eene oase in de woestijn onzer tegenwoordige nationale Literatuur. Dit is zeker, dat nu het Buitenland zich met de zaak gaat bemoeijen, de Kon. Akademie zich verregaand gecompromitteerd heeft - Neem mijn geschrijf als van iemand die zich verfrischt en opgewekt voelt door de lectuur van ''t O.L.B. en die U recht dankbaar is, dat gij hem dit geestesgenot verschaft hebt.' Gij vraagt of ik eens aan den Helder kom; ach, dat is te ver voor een oud man van 71 jaren. Wees vriendelijk gegroet met uwe familie.P.S. uw vader wist mij van zijn voorouders geen vroeger bericht te geven dan van zijn Grootvader Andries. Zoude er op de Gemeente of Kerkregisters te Enkhuizen ook nog iets te vinden zijn, dat leiden kan tot vroegere genealogische naspooringen. Ik meen dat een Neef van u aan de secretarie te Enkhuizen werkzaam is, wellicht is die in de gelegenheid daaromtrent navorschingen te doen. Denk daar eens over na. Ik heb altijd nog een hlauw vermoeden, dat het dorp waarvan Frethorik (zie bl. 196) en Konered (zie bl. 194) al huizen in reien staan, en waar een haven wordt aangelegd, het eerste begin geweest is van de plaats die later als stad Enkhuizen genoemd is. Doch de oude kroniek van Enkhuizen geeft mij dienaangaande geen licht.

18750925 L.F. Over de Linden aan dr J. Beckering Vinckers brief (minute) van 1875, 25 Sept.

18750925 L.F. Over de Linden aan dr J. Beckering Vinckers brief (minute) van 1875, 25 Sept.

18750927 Brief van Dr. J. Beckering Vinckers aan L.F. over de Linden d.d. 27 september 1875 Tekst niet beschikbaar

18750927 Dr J. Beckering Vinckers aan L.F. Over de Linden brief van 1875, 27 Sept.

18750927 Dr J. Beckering Vinckers aan L.F. Over de Linden brief van 1875, 27 Sept.

18751003 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 3 oktober 1875 WelEd. Heer, Heb dank voor uwe mededeelingen aangaande uwe familie, en vooral voor de lektuur van den brief van B[eckering] V[inckers], dien ik ook aan den Heer Kuipers heb laten lezen. Wij hebben er hartelijk om gelachen. Gij hebt volkomen gelijk dat een man die op grond van de spraakregelen der vergelijkende taalphilosophie der Indogermaanse talen uit het Sanskrit de Engelsche taalgeleerden verwijt binnen 't halfuur op diezelfde gronden de kwestie omtrent de echtheid van het OLB voor goed uitmaakt. Maar als de Englsche taalgeleerden en schrijvers hunne taal niet kennen, dan is het natuurlijk dat de schrijvers van het OLB . die geene taalgeleerden waren, en zelfs op school geene grammatika geleerd hadden, hun Friesch niet volgens de spraakphilosophie van B.V. konden schrijven. Ja, als zij dat hadden kunnen doen, zou dit het grootste bewijs voor de onechtheid dier geschriften zijn., dewijl zij dan leerlingen van de Kamper HB School geweest waren.... Verzoek den Heer B.V., dat hij eene bladzijde uit het O.L.B. overbrenge in den vorm dien het Friesch b.v. in de 3e Eeuw v.C. moet gehad hebben. Heb tevens de goedheid Z.E. te herinneren, dat de kwestie in de eerste plaats zuiver materieel is; namelijk dat het pak, oud beschreven papier (onafhankelijk van taal en inhoud) zoo als het daar ligt een Handschrift is uit de 13e Eeuw en aan alle eigenschappen van handschriften op papier uit dien tijd beantwoordt. Vergel. mijne inleiding bl. XXIV en XXX. Hiernevens zend ik u de kopie van een stuk uit een brief van Dr. Bolhuis van Zeeburg aan den heer W. Eekhoff. Welk een onzin. Is aan den Helder de Navorscher voor u toegankelijk zie dan daarvan de laatste Nos. in en pas op de volgende want binnenkort zult gij daar in een stuk vinden van Ds Leenderts te Medemblik a la B.V. die zal de vraag ook in een amering [=oogwenk d.w.z. korter dan een Weesgegroetje d.i. Ave Maria] uitmaken. Hebt gij uwe boeken van Ds. Grottendiek al terug ? De Nederlandsche taalgeleerden, die het nooit eens geweest zijn en het nooit eens zullen worden, hebben ook geen verstand van hunne hollandsche taal. Dat is dunkt mij nogal troostelijk in het onderhavige geval, want geen boek is dan ooit in goed hollandsch geschreven. Ontvang mijne vriendelijke groete. Vaarwel !

18751004 Dr H.R. Snyder aan dr J.G. Ottema brieven van 1875, 4 Oct.; 1876, 24 Jan.

18751005 Brief van Dr. J. Nanninga Uitterdijk aan L.F. over de Linden d.d. 5 oktober 1875. Brief niet beschikbaar.

18751005 Dr J. Nanninga Uitterdijk aan idem brief van 1875, 5 Oct.

18751005 Dr J. Nanninga Uitterdijk aan L.F. Over de Linden brief van 1875, 5 Oct.

18751023 Admiraal. Aart, - Ons veertiende congres V. - De Ned. Spectator 1875, 23 Oct. [Over de lezingen van Beckering Vinckers en Nanninga Uitterdijk].

18751023 Admiraal. Aart, - Ons veertiende congres V. - De Ned. Spectator 1875, 23 Oct. [Over de lezingen van Beckering Vinckers en Nanninga Uitterdijk].

18751118 A. H. v. Heusden aan idem brief van 1875, 18 Nov.

18751118 A. H. v. Heusden aan L.F. Over de Linden brief van 1875, 18 Nov.

18751127 Linde. A. van der, - Dronkenlogica. - De Ned, Spectator 27 Nov., p. 383.

187512 begin L.F. Over de Linden aan Fr. Haverschmidt brief (min.) van 1875, begin Dec.

18751200 Concept - weerlegging van L.F. Over de Linden van de mening dat Piet Paaltjens achter het hs. zit (Dec. 1875).

18751200 Concept - weerlegging van L.F. Over de Linden van de mening dat Piet Paaltjens achter het hs. zit (Dec. 1875).

18751200 L.F. Over de Linden  aan Fr. Haverschidt brief (min.) van 1875, begin Dec.

18751201 Brief van Leendert Over de Linden aan Francois Haverschmidt, 1 december 1875

18751205 Brief van Fr. Haverschmidt aan Leendert over de Linden dat hij niet de schrijver van het OLB is geweest.

18751205 Den Haag, LM : H 00368 B 1 Titel: Brief van François Haverschmidt (1835-1894) aan L.F. over de Linden Afzender: François Haverschmidt (1835-1894) Ontvanger: L.F. over de Linden Jaar: 1875 Herkomst: Aanw. nr.: 171a Aantal: 1 br ned lett museum den haag Signatuur: H 00368 B 1 br ned lett museum den haag Signatuur: H 00368 B 1 Translation: Schiedam, 5 December 1875
Dear Sir, I regret that the humorous incrimination of my person (or rather that of my vanished friend Piet Paaltjens) in the matter of the Oera Linda Book, caused you sorrow.
I cannot for this reason, however, consider publishing an open statement in the popular press. The only thing I can and would like to do, is to place a written statement in your hands:  1. That, to my knowledge, Piet Paaltjens has never been to den Helder,  2. That I have never had the pleasure, in whatever way, of making my acquaintance with your  steemed family or any of her writings,  3. That neither Piet nor I have ever seen or read the Oera Linda Book (I can vouch for Piet because I know he would have informed me otherwise), and  4. That Mr. Bolhuis of Zeeburch with his ingenious composition, (in your quoted letter to the gentleman Eekhoff dated 29 Aug. 75) is presumed to be the victim of an onion (?), which can be read in the Ned. Spectator when the Oera Linda Book first appeared.  You may freely make use of this, my honest statement, as you deem fit.  It is respectfully my honour, Esteemed Sir, Your faithful servant, Fr. Haverschmidt

18751205 Den Haag, LM : H 00368 B 2 Titel: Brief van L.F. over de Linden aan François Haverschmidt (1835-1894) Afzender: L.F. over de Linden Ontvanger: François Haverschmidt (1835-1894) Jaar: 1875 Herkomst: Aanw. nr.: 171a Aantal: 1 br ned lett museum den haag Signatuur: H 00368 B 2 Brief van F. Haverschmidt aan Leendert Over de Linden, 5 december 1875

18751205 Fr. Haverschmidt aan L.F. Over de Linden brief van 1875, 5 Dec. (met copie).

18751205 Fr. Haverschmidt aanL.F. over de Linden brief van 1875, 5 Dec. (met copie).

18751215 In de Navorscher komt een opstel voor over het Oera Linda Boek, waarin de schrijver P. Leenders Wz. uit Medemblik taal en inhoud van het handschrift nagaat. Hij komt tot de conclusie dat het Oera Linda Bok eeuwenoud is of het is niet ouder dan 1853. De bewaarder van het origineel heeft een verklaring van gezaghebbende menschen, dat zij tusschen 1848—53 het manuscript hebben gezien bij de familie Over de Linden.

18751215 In de Navorscher komt een opstel voor over het Oera Linda Boek, waarin de schrijver P. Leendertsz Wz. uit Medemblik taal en inhoud van het handschrift nagaat. Hij komt tot de conclusie dat het Oera Linda Bok eeuwenoud is of het is niet ouder dan 1853. De bewaarder van het origineel heeft een verklaring van gezaghebbende menschen, dat zij tusschen 1848—53 het manuscript hebben gezien bij de familie Over de Linden. De heer Leendertsz versterkt met zijn uitspraken in de Navorscher het geloof in de echtheid van het OLB.

 

18760000  Vinckers, J. Beckering: De onechtheid van het Oera Linda- Bôk, aangetoond uit de wartaal waarin het is geschreven. Haarlem 1876.

18760000 Antje over de Linden, tante van Cornelis over de Linden, nog in leven, wist niet van het bestaan van het OLB.

18760000 Beets. Nic. - Verscheidenheden meest op letterkundig gebied. 2e goedkope druk. Twee delen. - Haarlem, erven F. Bohn, 1876. [In het 2de deel van dit in Oct. 1876 verschenen werk op pp. 251 -286 een opstel van 1872: Ossian of Macpherson?]

18760000 C. Sepp, Levensschets van dr. Samuel Muller. (Levensberichten der afgestorvene medeleden van de Mij. Der Ned. Letteren, Leiden 1876: 35-91, spec. p. 80).

18760000 De onechtheid van het Oera Linda-bôk, aangetoond uit de wartaal waarin het is geschreven door J. Beckering Vinckers. Haarlem, 1876 (nr. 84).

18760000 De onechtheid van het Oera Linda-bôk, aangetoond uit de wartaal waarin het is geschreven door J. Beckering Vinckers. Haarlem, 1876 (nr. *84).

18760000 Een tweede werk van Haverschmidt (41): Familie en Kennissen (Schiedam 1876), bevat een aantal losse schetsen, die hij op verschillende plaatsen had voorgedragen. De meeste daarvan waren reeds vroeger in De liefde sticht en in andere tijdschriften verschenen. In latere drukken werden deze schetsen met enkele nieuwe vermeerderd, sommige daarvan waren vroeger in Goeverneur's Oude Huisvriend geplaatst. Niet opgenomen werd Louw de Lieger (1882). Acht van deze novellen zijn in het Zweedsch vertaald, Mijn broertje buitendien in het Fransch (1886) en in het Duitsch (1891). Een mooie karakteristiek, waarin ook de nadruk gelegd wordt op de verwantschap van Snikken en Grimlachjes met Familie en Kennissen geeft van Hamel in Los en vast, 1876. Ofschoon deze schetsen vooral op de voordracht berekend zijn, geven zij ook bij het lezen groot genot.

18760000 Gedichten van Haverschmidt onder den titel Snikken en Grimlachjes te Schiedam uitgegeven, in 1908 verscheen de 9de druk.

18760000 Het Oera Linda Bôk. - Navorscher 26, 1876, p. 185.

18760000 Het Oera Linda Bôk. - Navorscher 26, 1876, p. 185.

18760000 J. Beckering Vinckers — De onechtheid van het Oera Linda-Bók aangetoond uit de wartaal waarin het geschreven is. Haarlem, 1876.

18760000 J. Beckering Vinckers ontvangt een brief van zijn oud-leerling J.F. Berk te Den Helder, waarin hij schrijft, dat hij inlichtingen kan verschaffen over het OLB en de familie Over de Linden.

18760000 J. Beckering Vinckers, De onechtheid van het O.L.B. aangetoond uit de wartaal, waarin het is geschreven (Haarlem 1876);

18760000 J. Beckering Vinckers, De onechtheid van het Oera Linda-Bok, aangetoond uit de wartaal waarin het is geschreven, Haarlem, Erven F. Bohn, 1876 [sic]. Bevat:

18760000 J.F. Jansen, De litteraire kwestie van den dag (Friesche Courant, 15 Juni 1876).

18760000 J.G. Ottema, De Deventer Courant en het Oera Linda Boek (Leeuw. 1876).

18760000 J.G. Ottema, Leeuwarden, de Middelzee en het Oera Linda Boek (Leeuwarden 1876).

18760000 Mythologische aantt. bij het O.L.B., 40 pp. fol. van de hand van J.F. Berk (1876).

18760000 Mythologische aantt. bij het O.L.B., 40 pp. fol. van de hand van J.F. Berk (1876).

18760000 Onderzoek door de heer Knuivers te Enkhuizen. Tante Antje over de Linden (80) had niet van het OLB vernomen. Keetje Kofmans, dochter van Hendrik Reuvers en tante Aafje over de Linden had wel geweten van het handschrift.

18760000 Ottema. J.G., - Thet Oera Linda Bok naar een handschrift uit de dertiende eeuw. Eigendom der familie Over de Linden aan Den Helder, bewerkt, vertaald en uitgegeven door --. Tweede uitgave. Leeuwarden, H. Kuipers, (Oct.) 1876, XXXVIII, 253 pp. 8°.

18760000 Ottema. J.G., - Thet Oera Linda Bok naar een handschrift uit de dertiende eeuw. Eigendom der familie Over de Linden aan Den Helder, bewerkt, vertaald en uitgegeven door --. Tweede uitgave. Leeuwarden, H. Kuipers, (Oct.) 1876, XXXVIII, 253 pp. 8°.

18760000 Sandbach. William R., - The Oera Linda Book from a manuscriptof the thirteenth century. With the permission of the proprietor C. Over de Linden, of the Helder. The original Frision text as verified by dr J.O. (!) Ottema accompanied by an english version of dr Ottema‘s dutch translation. - London, Trübner & Co, 1876, VII, XXV, (2), 253 pp. 8°.

18760000 Sandbach. William R., - The Oera Linda Book from a manuscript of the thirteenth century. With the permission of the proprietor C. Over de Linden, of the Helder. The original Frision text as verified by dr J.O. (!) Ottema accompanied by an english version of dr Ottema's dutch translation. - London, Trübner & Co, 1876, VII, XXV, (2), 253 pp. 8°. Dit boek van Sandbach is het meest invloedrijke boek over het Oera Linda Boek voor de Engels sprekende wereld geworden. Aankondiging: The manuscript, from which the Linda Bok is now first printed, is stated to have been in the possession of the Friesic family of Over de Linden since time immemorial. It professes to be a chronicle of the Friesic race in general, and of the Over de Lindes in particular. The first half is said to have been written by Adela, an ancestress of the Over de Lindes, and by her children, Adelbrost and Apollonia, about five centuries and a half B.C.: and the second half by the descendants of Adela, about 200 years B.C. According to a family tradition, the MS. had always to descend as a heirloom from father to son or grandson, with the injunction of its being copied from time to time in order to guard against its loss. The codex which now exists professes to have been copied by Hiddo oera Linda in the year of our Lord 1256. Dr. Ottema has edited the book as scrupulously as scholars edit the works of the ancient classics, and has prefixed to it a very learned introduction in the Dutch language. The original Friesic text is carefully printed, with a Dutch translation on the oppsite page. This publication has created considerable excitement in the Dutch learned world, the Friesians upholding most resolutely the genuineness of the manuscript, and the Dutch deriding all notion of its authenticity. However that may be, the Dutch scholars themselves admit whilst declaring the document a forgery, that it is a forgery at least several hundred years old, and here is the rub: if forgery at all, how is it that the MS. reports a visit to the piledwellers in Switzerland about five centuries B.C., when, since Herodotus's account of the pile-dwellings of the Paeonians, nothing more has been heard of pile-dwellers until 1853, when Dr. Keller first made known his discovery of the remains of such dwellings in the Lake of Zurich !!! Bron: Catalogue of Choice Rare and Curious Books, selected from the Stock of Trueber & Co., London, no. 4, April 1874.

18760000 Thet Oera Linda Bok, Naar een handschrift uit de dertiende eeuw. Bewerkt, vertaald en uitgeg. door J.G. Ottema [herdruk Amsterdam 1971. XL, 253 pp. 21 cm. [Facs. herdruk van de tweede uitgave van 1876, 500 ex.].

18760000 Thet Oera Linda Bok, Naar een handschrift uit de dertiende eeuw. Bewerkt, vertaald en uitgeg. door J.G. Ottema [herdruk Amsterdam 1971. XL, 253 pp. 21 cm. [Facs. herdruk van de tweede uitgave van 1876, 500 ex.].

18760000 Verklaring van Cornelis Sipkens, schoolhoofd te Den Helder: In 1860 heb ik 't stuk gezien. C.L. vertoonde het mij en vroeg, of ik het lezen kon. Hij vertelde er bij, dat het over zijne voorouders handelde, die de streken in bezit hadden gehad in de buurt van de Linde in Frieslans. Hij las eenige woorden, enkele zinnen. Hij verstond mijn Friesch tamelijk goed. Cornelis Sipkens‏‎, Geb. ‎± 1832 te Leeuwarden‎. Beroep(en): hoofdonderwijzer. Zoon van Jacob Jans Sipkens en Tetje Cornelis de Vries‏ , Gehuwd ‎07 nov 1862 te Den Helder met: Antje de Wijn‏‎, Geb. ‎± 1836 te Texel‎. Dochter van Abraham de Wijn en Antje Hoogschagen‏ . Kinderen: 1) ‎ Anna Catharina Sipkens‏‎, Geb. ‎± 1868 te Den Helder‎ 2) ‎ Cornelia Sipkens‏‎, Geb. ‎± 1873 te Den Helder‎

18760000 Vinckers. J. Beckering, - De onechtheid van het Oera Linda-Bôk, aangetoond uit de wartaal, waarin het is geschreven. - Haarlem, erven F. Bohn, (Mei) 1876, 63, (1) pp. 8°.

18760000 Voorbericht van J.G. Ottema bij de uitgave van 1876 d.d. september 1876.De eerste druk van het Oera Linda Boek is uitverkocht, en daardoor de gelegenheid ontstaan, om eene tweede uitgave ter perse te leggen. Voor mij is dit eene gewenschte zaak, omdat ik nu in staat gesteld ben hier en daar eene ingeslopen fout te herstellen of eene minder juiste vertaling te verbeteren. Van zijne eerste verschijning af, ja zelfs reeds voor dat het gedrukt was, heeft het boek eene groote tegenspraak en veroordeeling ondervonden. Vele pennen zijn daarover in beweging gebracht, eerst om de uitgave te beletten en vervolgens om de verspreiding tegen te gaan. Niet alleen binnen 's lands, maar ook daar buiten is men tegen dat boek te velde getrokken, als of van de echtheid of onechtheid daarvan het welzijn van land en volk afhing. Wat heeft toch dat onschuldige boek gedaan, om zoo veel haat en verbittering op te wekken? Is het zoo'n bespottelijk prulschrift, zulk eene domme wartaal, niet waardig om gelezen te worden; wel nu men leze het niet. Maar als men het dan toch leest, dan leze men ook wat ik er bij en over geschreven heb in de Inleiding, de Geschiedkundige Aanteekeningen, de Koninklijke Akademie en het Oera Linda Boek, en de Deventer Courant en het Oera Linda Boek. Doch dat is juist wat men niet doet. Men wil niet ingelicht wezen over den aard, de strekking en de wetenschappelijke waarde van het boek. Het is veel gemakkelijker en pleizieriger in den blinde te schermen en in het wilde te schreeuwen, dan zich te zetten tot een ernstig onderzoek. Ieder, die maar even het boek oppervlakkig heeft ingezien, of er wat over heeft hooren praten, waant zich gerechtigd om er een afkeurend oordeel over uit te spreken. Dat oordeel maakt een triumftocht door alle nieuwsbladen, wordt door het van de zaak onkundig publiek toegejuicht, en het land is gered. Nu hebben de Heeren F. Muller en P. Smidt van Gelder, te Amsterdam, het papier van het Handschrift zoo het heet onderzocht, en beweren in de Nederlandsche Spectator no. 32 van den 5 Augustus 1876, dat het papier in deze eeuw is vervaardigd en wel in de laatste 25 jaren, dat het machinaal papier vergé is en afkomstig uit de fabriek van de Heeren Tielens en Schrammen te Maastricht. De Heer Muller schrijft, dit gevoelen steunt op de navolgende gronden: 1. Het papier was in de 13e eeuw geheel van katoen, dik, ongelijk, wollig, met zeer ongelijke onduidelijke waterlijnen,—dit papier is dun, gelijk, hard, hier en daar doorschijnend, met geregelde duidelijke waterlijnen. Antw. Het katoenpapier uit de 13e en vroegere eeuwen moest, eer men er op kon schrijven, daarvoor opzettelijk geprepareerd worden door polijsten. De Arabieren en Gothen hebben dit gedaan op dezelfde wijze als de Egyptenaren hun papier en de Romeinen de fijnere perkamentsoorten glansden, namelijk door sterke wrijving met de slagtand van een wildzwijn, apri dente levigatur (Plinius). Tot een gelijk doel bedienen de boekbinders zich van een agaat. Door de sterke wrijving werden de papiervezelen dichter ineen geperst en daardoor het papier glad en effen en iets dunner als het was. Doch daarom kan men het papier van het H. S. niet dun noemen. Het H. S. bestaat uit 96 bladen, die tusschen eene pers gezet eene gezamenlijke dikte hebben van ruim 12 m.M., waartegen de dikte van 2 boek best hollandsch schrijfpapier 12½ m.M. bedraagt, zoodat de dikte van die beide papiersoorten gelijk staat. En best hollandsch schrijfpapier behoort toch niet onder de dunne papiersoorten. Ik moet het er voor houden, dat de monsters papier, welke de Heer Muller vroeger gezien heeft, nog ongeprepareerd en ongepolijst geweest zijn, en dat hierdoor het verschil verklaard moet worden, 't welk hij bij deze vergelijking heeft opgemerkt. 2. Het papier is van oudsher tot ongeveer 1800 in het midden tusschen de waterlijnen dunner dan ter weerszijde dicht bij de waterlijnen,—dit papier is bij de waterlijnen egaal, gelijk alleen het papier van deze eeuw is. Antw. Ik merk hierbij op, dat die uitdrukking van oudsher niet verder gaat dan tot het midden der 14e eeuw, toen het linnenpapier in de plaats van het katoenpapier is getreden en de papier-fabrikatie zich al meer en meer over Europa heeft uitgebreid. Die vergelijking heeft dus geene betrekking op het katoenpapier van de 13e eeuw, en leidt tot geene gevolgtrekking tegen het papier van het Handschrift, namelijk dat dit van de tegenwoordige zijn zoude. Het onderscheidt zich juist van het tegenwoordig papier in vier hier zeer belangrijke punten. a. De breedte der horizontale waterlijnen. Want in een afstand van 33 millimeters telt men daarbij 16 horizontale waterlijnen, zoodat de breedte van elke lijn voluit 2 m.M. bedraagt. Het machinaal papier wijst in dien afstand 17 tot 18 zulke lijnen aan, of voor elke lijn eene breedte van niet meer dan 1.85 m.M. Zwaar Engelsch postpapier heeft op dien afstand 20 lijnen, elk ter breedte van 1.65 m.M. b. De afwezigheid van chloor. Eene proef, genomen in mijne tegenwoordigheid door wijlen den heer A. P. H. Kuipers, heeft aangetoond dat het papier in het minst niet reageert op zilver en dus volstrekt geen chloor bevat. Terwijl in deze eeuw geen papier vervaardigd wordt of het is met chloor behandeld en laat bij dezelfde proef op zilver een witten aanslag achter. c. De afwezigheid van stijfsel, amylum. De proef met eene oplossing van iodium, die op machinaal papier eene zuivere en heldere violette kleur te voorschijn brengt, heeft op dit papier geene uitwerking en laat de bruine kleur van het iodium onveranderd, althans niet meer dan bij elke uit zuivere planten vezelen vervaardigde stof wordt waargenomen, omdat in alle planten vezelstof als natuurlijk bestanddeel eenig amylum aanwezig is. Dit papier is derhalve vervaardigd zonder toevoeging van stijfsel en dus niet in de tegenwoordige eeuw. d. Ten aanzien van die waterlijnen is er nog een groot verschil tusschen machinaal papier en dat van het Handschrift. Bij het eerste zijn de lijnen van de vergeering uitwendig zichtbaar en vallen terstond in het oog. Bij het laatste zijn de waterlijnen van buiten bijna onzichtbaar, zoo zelfs, dat Dr. E. Verwijs in een brief, d.d. Leiden 1 Dec. 1870, (d.i. nadat het Handschrift gedurende drie jaren in zijne handen geweest was,) aan mij gericht, schreef: Verder het papier, dat èn om den vorm èn om de stof mij verdacht voorkomt. Oogenschijnlijk is het velijnpapier, dat in den rook heeft gehangen.—Scheurt men de bladen in, dan vertoont het zich op de scheur veel witter. Een watermerk is nergens te vinden, en ik heb nooit middeleeuwsch papier gezien zonder watermerk en kan mij het zelfs niet denken.” Dr. Verwijs heeft dus in al dien tijd de waterlijnen niet gezien, zelfs niet toen hij naar een watermerk zocht. Dit was niet mogelijk, wanneer hij gevergeerd machinaal papier voor zich had gehad. 3. Dit papier is geel gekleurd en niet van nature geel, gelijk veele plaatsen bewijzen. Antw. Als het papier gekleurd, d. i. geverfd was, dan moest de kleurstof in het papier zijn ingedrongen, doch dit is niet het geval. Op de breuk ziet men duidelijk dat van binnen de vezel wit is. De vuile geelachtig zwarte kleur van het papier is alleen het gevolg van den tijd, en de uitwerking van den ouderdom in een verloop van meer dan zes eeuwen. Dat overigens het papier nog zoo goed geconserveerd is en vooral door vocht of mot niet geleden heeft, is een bewijs voor de zorgvuldige bewaring van het H. S. als een om het zoo te noemen familie-heiligdom. 4. Dit papier is afgesneden, gelijk duidelijk zichtbaar is; het papier der 13e eeuw laat zich niet afsnijden noch afknippen zonder vezels achter te laten. Antw. Dit laatste mag in zeker opzicht waar zijn bij ongepolijst papier, maar bewijst niets ten opzichte van gepolijst en daardoor dichter zamengeperst papier, en hangt in allen gevalle af van de meerdere of mindere scherpte van mes of schaar. 5. Het afsnijden doet mij denken aan machinaal papier, waarin wel de perpendiculaire waterlijnen (pontuseaux) kunnen gebracht worden, doch het is mij onbekend of daarin de horizontale lijnen van papierramen kunnen zijn; indien ja, dan houd ik dit voor goed machinaal papier, wat daarom niet ouder dan 25 of 30 jaar kan zijn, vroeger kon men in machinaal papier die lijnen niet maken. Antw. Ik heb voor mij liggen eene authentieke verklaring van de Heeren E. van Berk, P. Uurbanus, A. J. Leijer en T. Mooy aan den Helder woonachtig, waarin zij verzekeren, dat bij hen bepaaldelijk tusschen de jaren 1848 en 50 bekend is geweest het bestaan van het handschrift, toebehoorende aan de familie over de Linden, dat later is uitgegeven onder den titel van Thet Oera Linda Bok. Deze verklaring is in zijn geheel opgenomen in de Heldersche Courant van den 12 Maart 1876. Daarmede vervalt de geheele redeneering van den Heer Muller omtrent het machinaal papier, dat volgens zijne verklaring voor 25 of 30 jaar, d. i. vóór het jaar 1848, nog niet met horizontale waterlijnen gemaakt kon worden. Het papier van het H. S. is dus niet in deze 19e eeuw gemaakt. Van de 14e tot de 18e eeuw is geen papier bekend of het is voorzien van een fabriekmerk (watermerk); maar in het papier van het H. S. is nergens een spoor van fabriekmerk aanwezig. Het is dus ook niet vervaardigd in de 14e of latere eeuwen. Zoodat er geen ander besluit overblijft, dan dat het papier uit de 13e eeuw afkomstig moet zijn. 6. Dit papier is tot boek ingenaaid geweest, blijkens de gaatjes; het is veel te hard rondom die gaatjes om oud te zijn; ook is de wijze van innaaijen geheel modern en geheel anders als bij oude handschriften; daarbij gebruikte men minder gaten en dikker touw of perkament, dan hiervoor kan bezigd zijn. Antw. Indien de Heer Muller het geheele H. S. gezien had, dan zoude hij hebben opgemerkt, dat de rugzijde der katerns (of liever sexterns) nergens eene spoor van lijm of ander plaksel vertoont. Dit bewijst, dat het niet ingenaaid is geweest op eenige moderne manier, noch op touwtjes, noch op reepjes perkament, noch op strookjes, maar daarentegen op eene zeer eenvoudige en primitieve manier, door onmiddellijke vasthechting met naald en draad in een perkamenten omslag, gelijk men in den handel nog wel aantreft bij kleine boekjes, zoogenaamd los ineengehangen goedje, als almanakken en dergelijke. Dit kan iedereen doen, en dit zal Hiddo oera Linda ook wel eigenhandig gedaan hebben, en wel reeds daarom, omdat hij zijn Handschrift niet kon toevertrouwen aan een boekbinder, dewijl die kunst in de kloosters werd uitgeoefend, en zijn voorzaat Liko dringend gewaarschuwd had voor de monniken, papekappa, wier oogen vooral niet mochten gaan over deze schriften. 7. Het schrift is veel te nieuw voor een hoogen ouderdom; de inkt ligt op het papier; heeft het papier niet aangetast, wat bij hoogen ouderdom van den inkt noodzakelijk moet gebeuren. De inkt is veel te zwart voor hoogen ouderdom, die was oudtijds lichter en werd na langen tijd geheel bruin. Antw. Hiertegenover stel ik de woorden van Wattenbach, das Schriftwesen im Mittelalter (Leipzig 1871) S. 137: »In alten Handschriften ist die Dinte schwarz oder bräunlich, immer von ausgezeichnet guter Beschaffenheit. Nachdem aber von 13 Jahrhundert an immer massenhafter geschrieben wird, erscheint die Dinte häufig grau oder gelblich, und ist zuweilen ganz verblasst.” »Als Bestandtheile des atramentum librarium giebt Plinius Russ (lampenroet) und Gummi an. Marcianus Capella erwähnt zuerst die Galläpfel: gallarum gummeosque commixtio.” »Eine Mischung von Kupfervitriol und Galläpfeln soll am häufigsten sein.” Uit welke bestanddeelen nu de inkt, waarmede het H. S. geschreven is, kan bereid zijn, is mij onbekend; doch ik hecht aan de getuigenis van Wattenbach voor de goede hoedanigheid der inkt tot in de 13e eeuw, als bewijs voor de herkomst van het H. S. uit de 13e eeuw. Om deze redenen kan ik mij niet vereenigen met of berusten in het oordeel van de Heeren Muller en Van Gelder, welk oordeel bovendien niet geheel vrij is van eenzijdigheid. Zij hebben zich hoofdzakelijk de vraag gesteld: komt het papier van het H. S. in meerdere of mindere mate overeen met eene papiersoort van den tegenwoordigen tijd, papier vergé. Dit is echter de tweede helft der kwestie. De eerste en voornaamste helft is: in hoeverre komt het Handschrift overeen met andere Manuscripten op papier die ouder zijn dan van het jaar 1300. In betrekking hiertoe heb ik hier nog eene opmerking bij te voegen. Het Handschrift is gelinieerd geweest, waarschijnlijk met lood, doch de hooge ouderdom heeft die lijnen doen verbleeken en bijna uitgewischt, zoozeer dat ik in den eersten tijd ze wel vermoedde, maar niet onderscheiden kon, voordat Jhr. Hooft van Iddekinge er mij opmerkzaam op maakte. Zoodra deze een deel van het Handschrift onder oogen kreeg, zeide hij: dat is gelinieerd geweest, en dáár kan men de sporen er van zien.” En toen ik zoo die sporen eens had leeren zien, viel het mij gemakkelijk ze overal op elke bladzijde te onderkennen. Daarom heb ik ook op het facsimilé van bl. 45 de linieering hersteld, teneinde te doen blijken hoe nauwkeurig en zorgvuldig die lijnen getrokken, en de letters daartusschen geschreven waren, en tevens om te doen beseffen, hoeveel tijd en vlijt er aan dat H. S., waarvan slechts een paar honderd bladzijden zijn overgebleven, besteed is. Daarvan heb ik de proef genomen door op gewoon gelinieerd papier pagina voor pagina het H. S. in zijn eigen schrift te copieeren, en aan dat werk 300 uren moeten besteden. Dat is nog maar alleen overschrijven, en dan zoude een verdichter nog eerst het geheele boek moeten zamengesteld hebben, in eene taal, die van de bekende dialekten van het Oud-friesch even onderscheiden is, als deze alle onderling verschillen; want die oude Friesche wetten d. i. het wester Lauwers, het Hunsingoër, het Fivelgoër, het Oldampster, het Emsingoër, het Brokmer, het Rustringer recht, zijn in even zooveele verschillende dialecten geschreven en wijken in spelling en woordvormen van elkander af. Tegenover die alle zoude hij een afzonderlijk dialect moeten uitvinden, dat gesproken is tusschen het Flie en de Schelde. En ten slotte had hij nog een letterschrift moeten bedenken, dat meer en beter dan eenig ander voor de Friesche taal geschikt is. Ten aanzien van dat letterschrift moet ik eindelijk nog wijzen op eene zeer kenmerkende bijzonderheid: Het alfabet heeft nog geen q en z. De verbindingen qu, sc, sch en de c aan het begin van een woord zijn nog niet bekend, ten bewijze, dat deze geschriften zijn uit den vóór Romeinschen tijd. De c wordt niet anders gebruikt dan in de verbinding ch, als geadspireerde of verscherpte g b.v. burch m.v. burga. In de Friesche Rechtboeken daarentegen heeft de taal die schrijfwijze uit het Latijn aangenomen, en afzonderlijke teekens voor verlengde vocalen verloren, gelijk mede die voor gs, ng en th. Die invloed van het Latijn heeft vooral sedert Karel den Groote het alfabet door vermindering van het getal der letters vereenvoudigd, maar daardoor ook bedorven en minder geschikt gemaakt voor de aanduiding van aan de Friesche taal eigendommelijke klanken. In dit opzicht heeft de Friesche schrijfwijze of spelling een verbastering ondergaan, waarvan de gevolgen bij de tegenwoordige schrijvers diep gevoeld worden. Een verdichter zoude zich wel gewacht hebben aan de spelling en het alfabet van de oud-Friesche wetten iets te veranderen, en wel gezorgd hebben door eenige verandering geen wantrouwen te wekken. Zie dat is niet een werkje, dat een of andere guit voor de grap uitvoert, alleen om iemand te foppen. Dit te veronderstellen is immers eene ongerijmdheid. Doch dat is niets. De negative kritiek der moderne wetenschap staat voor geene ongerijmdheden. Als zij zich eenmaal in het hoofd gezet heeft niet te willen dulden dat het Oera Linda Boek echt is, dan moet het onecht wezen, het koste wat het wil. Nu loopt zij overal rond om den bedrieger te zoeken; er is zelfs sprake van geld bijeen te brengen om een prijs op zijn hoofd te stellen en den aanbrenger te beloonen. Doch alles even vruchteloos, om de eenvoudige en natuurlijke reden, dat die man niet bestaat en nooit bestaan heeft. Intusschen meent zij overal het publiek af te schrikken en richt tot iedereen de inquisitoriale vraag: geloof jij nog aan het Oera Linda Boek? Mijn antwoord is: ja Mijne Heeren. Ik heb nu bijna zes jaren lang dat boek door en door als 't ware van binnen en van buiten bestudeerd, in verband met de geheele oude Grieksche en Latijnsche literatuur, maar nergens heb ik iets kunnen vinden, wat mij eenigen grond tot twijfel aanbood. Daarom geloof ik nog aan de echtheid van thet Oera Linda Bok, [1] en om deze reden heb ik de eer u eene tweede uitgave daarvan aan te bieden. Leeuwarden, Sept. 1876. Dr. J. G. Ottema. Translation: Foreword to the second edition of the Oera Linda Book. By Dr. J.G. Ottema September 1876. The first edition of the Oera Linda Book has been sold out and as a result, the opportunity has arisen to publish a second edition. I welcome this opportunity because it allows me to correct some mistakes that crept in previously or to improve on a less accurate translation. Since its first appearance, (and) even before it was printed, the book has been criticised and rejected. Many tried to prevent it from being published or distributed.
Not only within, but also ouside the country people rallied against the book as though the well-being of the country and people depended on its authenticity. What did the poor book do to deserve such hatred and bitterness? Is the text and language such gibberish and nonsense that it does not deserve to be read; well, people do not read it. If they do read it, they will also read what I wrote in the Introduction, the Historical Notes, the Royal Academy and the Oera Linda Book, and De Deventer Newspaper and the Oera Linda Book. Yet, this is exactly what they don’t do. People do not want to be informed about the nature, the scope or the scientific value of the book. It is much easier and enjoyable to blindly reject and shout the book down than doing a serious examination thereof. Everyone, whether they only saw the book superficiously or heard about it, consider themselves qualified to express a derogatory opinion about it. Their verdict is triumphantly published in all newspapers, cheered on by the ignorant public and the country has been saved. Now Messrs F. Muller and P. Smidt of Gelder, Amsterdam examined the paper of the manuscript and alleged in the Nederlandsch Spectator no. 32 of 5th August 1876 that the paper was manufactured during this century and more specifically within the last 25 years in the factory (paper mill) of Messrs Tielens and Schrammen in Maastricht. Mr Muller based his views on the following grounds: 1. Paper of the 13th century was entirely made of cotton, thick, uneven, woolly (and) with uneven and unclear lines. This paper is thin, even, hard, here and there transparent with regular clear waterlines. Answer:
Cotton Paper from the 13th century had to be specifically prepared by “polishing” before one could write thereon. The Arabians and Goths (?) did this in the same way as the Egyptians did with their paper and the Romans glossed their finer parchment by rubbing it with the tusks of wild pigs, apri dente levigatur (Plinius). To get an even surface they would burnish the paper with agate. By rubbing the paper the fibres became denser, smoother and thinner than it was. Even so, one cannot call the paper of the Manuscript thin. The Manuscript consists of 96 pages of a thickness comparable to the best Dutch paper types which does not belong to the thinner varieties.
I must point out that the samples of paper that Mr Muller saw earlier were unprepared and unpolished and therefore we must disagree. 2. Paper from earlier times until about 1800 was thinner in the middle than outside the waterlines. This paper (the Manuscript) is even, which shows that it is from this century.  Answer:  I note that the reference to earlier times does not go back further than the 14th century when linen paper instead of cotton paper was increasingly used as paper manufacturing spread throughout Europe. This observation, therefore, does not apply to cotton paper from the 13th century and cannot be used as an argument that the manuscript dates from the present. The distinction with present paper is evident in the following four important points: The width of the horizontal waterlines. Over a distance of 33 millimetres one gets 16 horizontal lines so that the width of each line is 2 mm. Machine paper shows in this distance 17 to 18 such lines with a width of not more than 1.85mm. Heavy English mail paper has 20 such lines, each with a width of 1.65mm The absence of chlorine. An experiment done in my presence by the late Mr. A.P.H. Kuipers showed that the paper did not react in the slightest with silver and therefore clearly did not contain any chlorine. All paper manufactured during this century have been treated with chlorine which in the same experiment with silver leaves a white residue.The absence of starch, amylum. The experiment with an iodine solution produces a pure and brilliant violet colour on machine paper but on the manuscript it had no effect and left the brown colour of the iodine unchanged, at least not more than with any other natural plant manufactured fibres because there is no amylum present in plant material. The (Manuscript’s) paper, therefore, was manufactured without the addition of starch and thus not in the present century.In examining the waterlines there is another big difference between machine produced paper and the Manuscript. In the first case the lines are very clear but in the latter they are almost invisible to such an extent that Dr E. Verwijs in a letter d.d. Leiden 1 Dec 1870 (i.e. after having had the manuscript in his hands for 3 years) wrote to me: “Further, the paper appears very suspicious. It appears that the paper was hung in smoke. If one tears the paper it appears whiter at the tear. There is no watermark to be found and I have never seen paper from the Middle Ages without a watermark and I cannot even imagine that.” Dr Verwijs therefore has not seen a watermark in all this time even when he was looking for it. It was not possible when he had machine produced paper (to compare with) 3. The paper is coloured yellow but not naturally so. Answer: If the paper was (artificially) coloured, i.e. painted, the colouring would have penetrated the paper, but this is not the case. At the tear one can clearly see that the paper is white on the inside. The dirty yellowish black colour of the paper is solely the result of time and aging over more than six centuries.The fact that the paper was so well preserved over this time and not damaged by damp or mildew is prove of the meticulous care taken to protect this precious family heirloom. 4. The paper was cut off very smoothly and evenly; Paper from the 13th century cannot be cut without ravelling. Answer: This may be the case with unpolished paper but proves nothing with polished and therefore denser paper and in any event it depends on the sharpness of the knife or scissors used. 5. The paper cuts makes me think of machine produced paper, where the perpendicular waterlines (pontuseaux) could be produced but I am not aware whether the horizontal lines of paper frames could be present; if so, then I regard it as proper machine produced paper not older than 25 to 30 years. Earlier than this one could not make lines on machine produced paper. Answer: I have in front of me an authentic statement of Messrs E. van Berk, P. Uurbanus, A.J. Leijer and T. Mooy resident in Den Helder wherein they give the assurance that between 1848 and 1850 the existence of the manuscript later published under the title of Thet Oera Linda Bok was already known. This statement was published in its entirety in the Heldesche newspaper of 12 March 1876. With this Mr. Muller’s argument collapses about machine produced paper which, according to his claim of 25 or 30 years, i.e. before 1848, paper could not have been made with horizontal waterlines. The paper of the manuscript therefore was not made in the 19th century. From the 14th to the 18th century no paper was made without a watermark but in the manuscript there is no trace of a watermark. It was thus also not manufacture in the 14th or later centuries. The only conclusion therefore is that the paper came from the 13th century. 6. The paper was bound into a book by means of holes. It is too hard around the holes to be old; also the method of binding is too modern and totally different from other old books; in addition less holes and thicker strands of parchment were used than is evident here. Answer:  If Mr. Muller saw the complete manuscript he would have noticed that the spine nowhere shows any traces of glue. That proves that it was not bound by any modern methods, nor by string, parchment or strips but rather by a very simple and primitive method of securing with needle and thread in a cover of parchment which one still find in the trade such as with calendars and so forth. This anyone can do and this is what Hiddo Oera Linda also did because he could not entrust the Manuscript to any (professional) book binders who (by and large) performed their work in monasteries. He warned his son about monks and that they must never see the Manuscript.7. The writing is too new for an old document. The ink lies on the paper and has not affected the paper in any way which should have happened with an old document. The ink is too black. In olden times the ink was lighter and with time it turned brown.Answer: In response to this I present the views of Wattenbach, in “Schriffcwesen im Mittelalter” (Middle Ages):“In old manuscripts, the ink is black or brownish, always of a good to excellent quality. After 1300 AD, however, the ink often appears grey or yellowish and is sometimes quite faded.” (The rest of the quote appears to explain the ingredients of the ink in German which I could not decipher) What the ingredients of the ink was with which the Manuscript was written, I do not know; but I accept the statement of Wattenbach as to the good quality of the ink until the 13th century as proof of the Manuscript’s origin in the 13th century.For these reasons I cannot associate myself or accept the opinions of Messrs Muller and Van Gelder whose opinions in any event are not without prejudice. They essentially asked the question whether the Manuscript’s paper in any way conforms to paper from the present time. This is however the second part of the issue. The first and more important part is how the writing compares to other manuscripts older than the 13th century.In connection with this, I have one more remark to add. The writing was lined, possibly with lead but the age of the document caused the lines to fade and almost to disappear so much so that I could at first only suspect that the pages were ruled until Jhr(?) Hooft van Iddekinge pointed it out to me. When he first saw the manuscript he said that the paper was ruled and showed me the traces. Once I knew what to look for I could see the lines on every page. For this reason I redrew the lines on the facsimile of page 45 to show how meticulous the lines were drawn and the letters written between them. In fact it made me realise how much time and effort were spent on the Manuscript. From this I copied the script page for page onto normal ruled paper which would have taken some 300 hours. That would only be the copying. In addition, a fraudster would have had to compile the book, in a unique language which had to be different from known Frisian dialects which all differ in spelling, syntax, etc. Against this one would have had to invent a dialect that would have been spoken between the Flie and the Schelde. Lastly one would have had to invent letters and an alphabet that would be more suitable to the Frisian language than anything known.In connection with the letters I must point out a very distinctive feature:The alphabet had no q and s. The prefixes qu, se, sch and de c at the beginning of words were still unknown which prove that this document dated from before Roman times. The c is not use any different than ch.In the Frisian Legal Books (Friesche Rechtboeken), the language adopted the Latin style of writing.and independent signs before vowals were lost together with the prefixes gs, ng, and th. The influence of Latin, especially since Charlemagne, simplified the alphabet by reducing the number of letters but it also made the alphabet less suitable to the unique sounds in the Frisian language. In this regard the Frisian style and spelling were corrupted to an extend that is still felt by present day authors.A fraudster would have had to consider the spelling and the alphabet of the Old Frisian Laws without creating suspicion. This (the Manuscript) is not some trivial task that some joker carried out just to fool somebody. To accept this is quite irregular. That however is nothing.
The negative criticism of modern science does not accept any irregularities. If they have decided that the Oera Linda book is not authentic then it must be false, whatever it takes. Now they search everywhere to find the culprit; there is even talk of a price on the head of the offender and a reward for anyone who turns him in. Yet, all this is in vain for the simple reason that such a person does not exist and never has.In the meantime the public is frightened by the question: “Do you still believe in the Oera Linda Book?” My answer is: “Yes, Gentlemen”.I have now spent almost six years in studying the book over and over from inside and outside, in the context of the old Greek and Latin literature but nowhere could I find any grounds for doubt. That is why I still believe that the Oera Linda Book is authentic and that is why I present the second edition.Leeuwarden, Sept. 1876.Dr. J.G. Ottema

18760100 1876 (januari) Brief van J.F. Berk aan J. Beckering Vinckers: Weergave ontleend aan J. Beckering Vinckers, Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven (Kampen 1877): 'Ik ontvang namelijk in Januarij 1876 een brief van mijn oud-leerling, den Heer J.F. Berk te Den Helder, waatin deze zich aanbood mij, zoo noodig aangaande het O.L.B., dat hij door zijn bekendheid met de familie Over de Linden dagelijks kon te zien krijgen, inlichting te verstrekken. In dezen eersten brief zegt de Heer B. dat hij het handschrift meer dan eens had gezien; dat hij alle stukken, die voor en tegen de echtheid waren geschreven, had gelezen, en dat deze vegeleken met het schrijven van Dr. Ottema,, hem 't geloof aan de echtheid nog niet geheel hadden ontnomen; dat hij van de gronden waarop Mr. Nanninga en ik, in onze bijdragen te Maastricht, het O.L.B. voor onecht hadden verklaard, nog geen kennis had kunnen nemen. Het betoog waardoor de Heer Leendertz de onechtheid van het O.L.B. in den Navorscher had bewezen, hield hij voor niet afdoende. Noemt hij het ook al niet met Dr. Ottema dom en verwaand gezeur en daarbij hoogst beledigend !!! met het dilemma, 'of 't O.L.B. is eeuwen oud of het is niet ouder dan 1853', kan hij zich ook niet verenigen, omdat zer geloofwaardige mannen stellig kunnen verklaren dat dit H.S. reeds voor 1853 in 't bezit van de Heer C.o.d.L. was. [...] Over wijlen den Heer C. over de Linden, den man die in de Inleiding van Dr. Ottema's uitgave wordt genoemd als de persoon aan wien het H.S. door zijn tante, Mej. Aafje Meijlhoff, op last van grootvader Andries o.d. Linden, in 1848 heet ter hand gesteld te zijn; den man die de wereld het eerst met dit merkwaardig pronkstuk van Friesche oudheid heeft bekend gemaakt, over dezen heet het: 'Hij moet een vreemd man geweest zijn. Wel ontwikkeld, doch zonder kennis van eenige taal, zelfs van 't Friesch; hij ging met niemand om, was stug en in de hoogste mate achterhoudend, vooral met betrekking tot het H.S. De reden was, dat hij in de bladen van dat boek de aanwijzing van een schat vermoedde. Dit heeft hij gezegd, toen hij telkens de vertalingen ontving van Dr. Ottema, waarmee zijn geld-illusie langzamerhand in rook verdween. Bij de komst van zoodanige vertaling werd de geheele familie bijeen geroepen om ze te hooren voorlezen. De oude Heer C. o.d. Linden had reeds Friesche woordenboeken gekocht om 't H.S. zelf te ontcijferen, (zijn tante had hem gezegd, dat het Friesch was), doch hij had het nooit verder kunnen brengen dan tot het vermoeden dat zij (de Over de Lindens) van een oud geslacht waren. Dit vermoeden had hij reeds voor 1853 te kennen gegeven aan zijn zoons, die dit navertelden. Een dier zoons toch (onlangs in Indie gestorven) [Cornelis over de Linden II (1833-1868). Hij was in 1848 meegegaan met Cornelis over de Linden naar tante Aafje], een broer dus van de tegenwoordige bezitters van het O.L.B. [Leendert over de Linden], leerde tot onderwijzer en was van 1848 tot 1852 kweekeling aan de school, aan wier hoofd thans de Heer Berk is geplaatst. Tegelijk met hem waren daar twee andere personen, de een als kwekeling, de ander als hulponderwijzer werkzaam. Tevens was daar een kwekeling die niets meer of minder dan een Duitsche Baron, en niet weinig trotsch op zijn adel was. Als deze soms op zijn adeldom begon te snoeven, dan werd hem door den jongen [Cornelis] Over de Linden [II] telkens toegevoegd: 'Wat praat jij van je moffenadel; wij zijn veel ouder adel dan jij, en dat van Frieschen. Vader zegt het, en die weet het uit een boek met zulke gekke letters, die we niet eens kunnen lezen; Vader maar een woord of wat.'' Op grond hiervan besluit de heer Berk in dezen brief dat het O.L.B. van voor 1853 is. Voorts meldt hij dat geen van de oude bekenden der familie O. d. L., noch deze zelve, aan de echtheid twijfelt; en dat de bezitters van 't O.L.B. er geen moeite of kosten voor over hadden, om, volgens mijn, in mijn antwoord aan den Heer L.F. o.d.L. gedaan verzoek, hun geslachtslijst te Enkhuizen te laten nazien. Tenslotte wijst mijn ijverige correspondent op tal van punten, waarin het O.L.B. met de Oud-Noordsche mythologie overeen komt.'

18760100 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. januari 1876. WelEd. Heer ! Uit uwen brief van 1 Jan. bleek mij niet dat gij exemplaren hadt ontvangen van de Tweede en ermeerderde uitgave mijner Aanteekeningen enz. , ofschoon die reeds voor Kersttijd bij u hadden kunnen wezen. Daarop heeft de Heer Kuipers u nog eenige exemplaren per post toegezonden, die gij naar ik vertrouw nu wel zult gekregen hebben. Ik had het er zo op aangelegddat zij in het licht verschenen tegelijk met het stuk van Gallee in de Gids [zie augustus 1877] , opdat het publiek zou kunnen zien, dat ik nog altijd werkzaam ben en mij door al dat tegengeschrijf niet laat van der wijs brengen of bang maken. Dat ellendige prul van Gallee is geen antwoord waard; het is niets dan napraterij van B.V. [Beckering Vinckers]. Er staat niet eens een enkeld [ook in OLB enkeld i.p.v. enkel] eigen denkbeeld in. Daardoor had ik ook met de tweede uitgave mijner Aanteekeningen hier niet op behoeven te wachten. Intusschen beginnen door de ongerijmde wauwelarij van Gallee bij het publiek toch de oogen open te gaan. Bij het lezen van de lijst van de brochures, die Gallee daar bespreekt, vraagt men; waarom maakt hij volstrekt geene melding van Ottema's geschriften ?? Waarom ignoreert hij die ? En waarom doen ze dat allen ? Dat is geen eerlijke kritiek, maar lage polemiek. Ik antwoord daarop dat geen van die schreeuwers het OLB zelf gelezen heeft. Dat heb ik verleden zomer den Heer Hartoch Heys van Souterveen in zijn gezicht gezegd. Die pretendeerde ook het boek gelezen te hebben, maar ik antwoordde, dat hebt gij niet kunnen doen, gij hebt slechts vluchtig en oppervlakkig mijne vertaling gelezen., doch om over een boek te oordeelen, moet men het in originali bestudeeren, en gij verstaat geen Friesch, veel minder oud-Friesch, en hebt evnmin het handschrift gezien. Dat moest hij erkennen. Wees vriendelijk gegroet. Hartelijken dank voor uwe nieuwjaarswenschen. Geniet ook met uw gezin veel zegen en voorspoed.

18760101 Nieuwjaarswens van L.F. over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 1 januari 1876Tekst onbekend.

18760106 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 6 januari 1876 WelEd. Heer, Ten hoogsten dank ik u voor uw vriendelijke begroeting bij den aanvang van het jaar. Moge het ook u en uwe familie in alle opzichten wel gaan in gezondheid en voorspoed, dat is mijn hartelijke wensch. Heb dank voor de medegedeelde brieven van N[anninga], U[iterdijk] en F[rancois] H[averschmidt] . Ze gaan hiernevens terug. Van de laatste heb ik afschrift genomen om daarvan later gebruik te maken, naar gelang van omstandigheden. Het zoude ontijdig zijn, daar aan nu publiciteit te geven, dewijl hij uitgelokt is ten gevolge van een particilier schrijven van Bolhuis van Zeeburch aan Eekhoff. Zoodra BvZ het tweede gedeelte uitgeeft van zijne kritiek der Friesche geschiedschrijvers, waarin hij gedreigd heeft het O.L.B. a faire te zullen nemen, dan kunnen wij met de verklaring van P[iet] P[aaltjens] voor den dag komen. Tekst volgt.

18760112 N.M. Bergman aan idem brieven van 1876, 12 Jan. en 28 Juni; 1877, 24 Febr., 13 Maart, 23 en 29 Apr.

18760112 N.M. Bergman aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 12 Jan. en 28 Juni; 1877, 24 Febr., 13 Maart, 23 en 29 Apr.

18760118 L.F. Over de Linden aan jhr H. Hora Siccama brieven (min.) van 1876, 18 Jan. en 10 Maart.

18760118 L.F. Over de Linden aan jhr H. Hora Siccama brieven (min.) van 1876, 18 Jan. en 10 Maart. 1876 Maart;9 Mei (met min.); 29 Aug. (met min.); 29 Sept. (met min.); 1876, 1 (met min.),7 (met min.), 18 (met min.) en 23 Jan.; 5 (met min.) en 10 (met min.) Maart; 3 (met min.) en 13 (met min) Mei; 11, 21 (met min.) en 24 Juni; 6 (met min.), 9 (met min.) en 26 Juli.

18760120 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 20 januari 1876 WelEd. Heer, Ik haast mij u de ontvangst te berichten van het zorgvuldig ingepakt portret van uwen vader. Het is fraai uitgevoerd. Dit had ik nog niet, wel een ander in zittende houding aan eene tafel met passer in de hand. Vor dit geschenk bedank ik u ten hoogste. Gisteren ontving ik van den Heer ... Siccama te 's Hage een exp. van de Engelsche vertaling van het O.L.B. door den Hr W.R. Sandbach,  Tekst volgt.

18760123 J.F. Berk aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 23 Jan., 4 Febr. en ?; 1877, 18 Apr.

18760124 Dr H.R. Snyder aan dr J.G. Ottema brieven van 1875, 4 Oct.; 1876, 24 Jan.

18760124 Dr H.R. Snyder brieven van 1875, 4 Oct.; 1876, 24 Jan.

18760130 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 30 januari 1876 Tekst volgt.

18760130 Dr. J. G. Ottema te Leeuwarden levert in de vergadering van het Friesch Genootschap de bewijzen, dat Piet Paaltjes niet de schrijver is van het Oera Linda Bok, en dat het handschrift reeds in 1845—50 is gezien.

18760204 1876 (4 februari)Brief van J.F. Berk aan J. Beckering Vinckers: Weergave ontleend aan J. Beckering Vinckers, Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven (Kampen 1877): 'In zijn antword van den 4en Febr. verhaalt hij mij dat de Heeren o.d. L. van hun familie met betrekking tot het O.L.B. niets meer weten dan doot Dr. Ottema in zijn inleiding voor dat boek was medegedeeld; dat ook Dr. O. reeds getracht had meer te weten te komen, maar dat het hem niet gelukt was. [...] In dienzelfden yweeden brief uit de Heer B. het vermoeden dat het H.S., zoo het onecht was, zou geschreven zijn tusschen 1813 en 1820, en grondt zijn vermoeden op de overeenkomst tusschen zekere versierselen in den Alhambra met de cijfers van 't O.L.B. Dr. Ottema zag in deze overeenkomst het meest sterke bewijs voor de echtheid. Volgens hem (Dr. O.) konden de Arabieren deze versierelen niet wel anders dan uit Frua's juulschrift hebben gehaald. Daar die versierselen, zover de Heer B. wist, eerst voorkomen in het werk van James Cavannah Murphy: The Arabian Anriquities of Spain, dat in 1813 is uitgekomen, en Grootvader Andries over de Linden, volgens Dr. Ottema, in 1820 gestorven, even voor zijn dood het H.S. ter bewaring gaf aan Mejuf. Meylhoff had overgedragen, moesten de versierselen uit Murphy's werk in 't O.L.B. zijn gebracht; waaruit natuurlijk zou volgen, dat het tusschen 1813 en 1820 moest ontstaan zijn. Verder vragt de Heer Berk of die grootvader Andries zelf de schrijver kan geweest zijn ? Tot nu toe, besluit mijn corresp., weet de familie niet, wie en wat hij geweest is. '

18760204 Brief van J.F. Berk aan J. Beckering Vinckers

18760204 J.F. Berk aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 23 Jan., 4 Febr. en ?; 1877, 18 Apr.

18760216 Er verschijnt een Engelsche vertaling van het Oera Linda Bok door William R. Sandbach bij Trübner en Co. te Londen.

18760301 1876 (1 maart)Brief van J.F. Berk aan J. Beckering Vinckers: Weergave ontleend aan J. Beckering Vinckers, Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven (Kampen 1877): In een schrijven van den eersten Maart verneem ik 1e dat de naam van den vroeger vermelden Duitschen Baron-kweekeling von Eichstorf of Eichstorff was; 2e dat de Heer Andries o.d. L. bij zijn leven scheepstimmermansbaas was, een burgerlijk bestaan had en te Enkhuizen woonde, alwaar hem de stadswerken waren toevertrouwd. In den tijd der onlusten (ca. 1800) verloor hij 't stadswrk en ook vele klanten door zijne staatskundige gevoelens; hij was namelijk prinsgezind. 3e. De zoon van Andries, dus de vader van Corn. I, Jan o.d. L. was scheepstimmerman, doch zoo onnadenkend en zoo onverschillig dat hij voorzeker aan 't H.S. zijn pijp zou hebben opgestoken. Daarom is 't nooit in zijn bezit gekomen, en is het door Andries O. d.L. voor zijn kleinzoon bestemd. 4e Deze Jan, de vader van C. I, was gehuwd met Antje Goedmaat, een zeer rechtzinnige vrouw, die op 85 a 86jarigen leeftijd, bespeurende dat de secte waartoe zij behoorde niet fijn genoeg was, nog tot een die een graad fijner was, overging. Haar zoon Corn. o.d. L., werd toen hij nog thuis was, gedwongen alle kerktijden waaartenemen en trouw in den bijbel te lezen. Vandaar zijn afkeer van kerk en geestelijkheid, van welken godsdienst dan ook. 5e Cornelis II was in 1848 met zijn vader naar Enkhuizen geweest om 't H.D. te halen, hij was de eenige, die dat bij 't leven van C.I. had gezien. Na den dood des vaders eischte de tegenwoordige bewaarder het H.S. op van zijn stiefmoeder [C.I. was omstreeks 1833 of 1834 gehuwd met Trijntje Johanna Visser, Wed. van May (een Schot), hij hertrouwde in 1863 met Geertruida van der Burg.), die beweerde dat het voor de kinderen van C II, den oudsten zoon, bestemd was, doch daar dit niet testamentair bleek, heeft de Heer L.F. het in zijn bezit gekregen.'

18760301 Brief van Berk aan J. Beckering Vinckers.

18760301 Verklaring van 1 maart 1876 (van L.F. over de Linden) De ondergeteekenden verklaren bij deze dat bij hen, bepaaldelijk tusschen 1848 en 1850, bekend is geweest het bestaan van het handschrift, behoorende aan de familie Over de Linden alhier, later door den Heer Dr. J.G. Ottema vertaald en uitgegeven onder den titel van Thet Oera Linda Bok. Helder, 1 Maart 1876. - L. van Berk, opzigter bij de magazijnen aan 's Rijks Werf te Willemsoord; - B. Uurbanus, Hoofdonderwijzer, gemeenteschool No. 6; - F. Mooy, Hoofdonderwijzer aan een gesub. Bijz. school. Aantekening: Dat Cornelis over de Linden in de jaren 1848-1850 in het bezit was van het handschrift van het Oera Linda Boek blijkt op 1 maart 1876 uit een gezegelde, door de Burgemeester van Den Helder gelegaliseerde verklaring, die werd ondertekend door: L. van Berk, opzichter bij de magazijnen van ’s Rijks werf te Willemsoord B. Uurbanus, hoofdonderwijzer gemeenteschool No. 6 A.J. Leger, onderwijzer in de wis- en zeevaartkunde F. Mooy, hoofdonderwijzer aan de gesubsidieerde Bijzondere school. Een zelfde verklaring is gegeven aan L.F. over de Linden, zoon van Cornelis over de Linden. Daarin ontbreekt de naam van A.J. Leger. In het voorwoord van de uitgave van het Oera Linda Boek van 1876 verwijst Dr. J.G. Ottema naar deze verklaring:Ik heb voor mij liggen eene authentieke verklaring van de Heeren E. van Berk, P. Uurbanus, A. J. Leijer en T. Mooy aan den Helder woonachtig, waarin zij verzekeren, dat bij hen bepaaldelijk tusschen de jaren 1848 en 50 bekend is geweest het bestaan van het handschrift, toebehoorende aan de familie over de Linden, dat later is uitgegeven onder den titel van Thet Oera Linda Bok. Deze verklaring is in zijn geheel opgenomen in de Heldersche Courant van den 12 Maart 1876. Opgemerkt zij, dat de voorletters van de personen verschillen: E. van Berk in plaats van L. van Berk, P. Uurbanus in plaats van B. Uurbanus, T. Mooy in plaats van F. Mooy en dat de achternam van A.J. Leger hierin A.J. Leijer is.Geverifieerd: P. Uurbanus. Zijn naam wordt vermeld in de Lijst der Pensioenen, Bijlage A van de Staatsbegroting 1897: P.Uurbanus, 65 jaar, hoofd te den Helder 1.800,00.L. van Berk. Zijn naam wordt genoemd in Het Nieuws van den Dag, no. 2859 van donderdag 26 juni 1879 in verband met toekenning van pensioen. Omschrijving: L. van Berk, gewezen opzichter der magazijnen bij de directie der Marine te Willemsoord. T. Mooy. Zijn naam komt voor als schenker van een geldelijke bijdrage voor de weduwen en wezen van omgekomen redders bij de scheepsramp van het Deense stoomschip Nord Lyset, in Het Nieuws van den Dag no. 2398 van maandag 24 december 1877 onder de titel Offers van een edele daad. Hij wordt omschreven als hoofdonderwijzer. Onder de gulle schenkers wordt ook L.F. (Leendert) over de Linden, zoon van Cornelis over de Linden genoemd, omschreven als Commies bij de Marine (8084). A.J. Leijer. Als schrijver van boeken over algebra en wiskunde wordt zijn naam bij herhaling vermeld, o.a. in Vaderlandsche letteroefeningen 1870, 1871, De Gids, jaargang 34, Uitgeverij Europese Bibliotheek, 1873, Nieuwe Amsterdamsche Courant - Algemeen Handelsblad 1861, 4 juli, enz. In het Jaarboek 1880 van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen wordt een ekening vermeld van A.J. Leijer en P. Uurbanus (hiervoor genoemd) voor de vervaardiging van nautische tabellen. Hij wordt ook vermeld in Den Helder in oude Ansichten: '132. In het Ankerpark is de Helderse Hogere Zeevaartschool gevestigd. Het eerste tehuis van de school was een zolderruim te van de vroegere industrieschool. Het was een particuliere instelling, waar sedert een aantal jaren, maar voornamelijk na zijn ontslag als hulponderwijzer in 1856, de heer Adriaan Johannes Leyer getracht heeft te voorzien in de behoefte aan zeevaartkundig onderwijs. De gerneentelijke subsidie bedroeg het eerste jaar honderd vijftig gulden, terwijl het schoolgeld vier gulden per maand bedroeg. Op 10 oktober 1873 deed de heer Leyer, die leraar was in de wis- en zeevaartkunde, een verzoek om een grotere subsidie. Deze kwam af in 1892. Directeur werd de heer S. Visser, leraar aardrijkskunde werd W. Bakker, leraar praktische vakken F. Dekker en leraar in talen A. van Dissel. Op 11 september 1930 werd een nieuwe school geopend.'

18760301 Verzegelde verklaring, dat het OLB in 1848-1850 bekend was in Den Helder. Getekend door L. van Berk, B. Uurbanus, A.J. Leger en F. Mooy.

18760307 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 7 maart 1876 Tekst volgt.

18760310 L.F. Over de Linden aan jhr H. Hora Siccama brieven (min.) van 1876, 18 Jan. en 10 Maart.

18760310 Linden. L. F. Over de, - Ingezonden met de verklaring van 10 Maart 1876 [nr. 78], waaruit zou blijken, dat het O.L.B. reeds tussen 1848 en '50 is gezien. Met naschrift redactie. - Nieuwsbl. v. Friesl. 1912, 13 Juli.

18760311 L.F. Over de Linden aan Red. Het Leeskabinet brief (min. en afschr.) van 1876, 11 Maart.

18760311 L.F. Over de Linden aan Red. Het Leeskabinet brief (min. en afschr.) van 1876, 11 Maart.

18760318 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 18 maart 1876 Tekst volgt.

18760318 Over de ouderdom van het O.L.B. (Verklaring, dat het hs reeds tussen 1848-1850 bekend was). - Heldersche en Nieuwedieper Crt. 1876, 21 Mrt., 12 Maart; Prov. Friesche Crt. 1876, 18 Maart; Leeuw. Crt. 1876, 21 Mrt.

18760319 D.F. v. Heyst, red. Het Leeskabinet, aan L.F. Over de Linden  brief van 1876, 19 Maart (met aant. van L.F. Over de Linden).

18760319 Ottema. J.G., bewijst, dat Piet Paaltjens niet de schrijver is van het O.L.B. en dat het hs. reeds tussen 1848 en ‘50 gezien is (Vergadering Fries Genootschap). - Leeuw. Crt. 1876, 19 Maart.

18760319 Ottema. J.G., bewijst, dat Piet Paaltjens niet de schrijver is van het O.L.B. en dat het hs. reeds tussen 1848 en [18]50 gezien is (Vergadering Fries Genootschap). - Leeuw. Crt. 1876, 19 Maart.

18760321 Over de ouderdom van het O.L.B. (Verklaring, dat het hs reeds tussen 1848-1850 bekend was). - Heldersche en Nieuwedieper Crt. 1876, 21 Mrt., 12 Maart; Prov. Friesche Crt. 1876, 18 Maart; Leeuw. Crt. 1876, 21 Mrt.

18760321 Over de ouderdom van het O.L.B. (Verklaring, dat het hs reeds tussen 1848-1850 bekend was). - Heldersche en Nieuwedieper Crt. 1876, 21 Mrt., 12 Maart; Prov. Friesche Crt. 1876, 18 Maart; Leeuw. Crt. 1876, 21 Mrt.

18760321 Over de ouderdom van het O.L.B. (Verklaring, dat het hs reeds tussen 1848-1850 bekend was). - Heldersche en Nieuwedieper Crt. 1876, 21 Mrt., 12 Maart; Prov. Friesche Crt. 1876, 18 Maart; Leeuw. Crt. 1876, 21 Mrt.

18760323 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 23 maart 1876 Tekst volgt.

18760324 Brief van Berk aan J. Beckering Vinckers met afschrift van een opstel voor Cornelis over de Linden III, machinistleerling te Hellevoetsluis

18760330 J. Beckering Vickers ontmaskert het OLB als vals in ‘De onechtheid van het Oera Linda-Bok.

18760331 Twee brieven van J. Beckering Vinckers aan Johan Winkler, gedateerd 1876, 20 Dec. en 1877, 31 Maart.

18760404 Beoordeling van W.R. Sandbachs engelse uitgave van het O.L.B. in Pall-Mall-Gazette van 4 Apr. 1876. - De Ned. Spectator 1876, 22 Apr., p. 129.

18760416 Het schaakspel in het Friesch (met opmerkingen over het O.L.B.). - Leeuw. Crt. 1876, 16 April.

18760416 Het schaakspel in het Friesch (met opmerkingen over het O.L.B.). - Leeuw. Crt. 1876, 16 April. Beoordeling van W.R. Sandbachs engelse uitgave van het O.L.B. in Pall-Mall-Gazette van 4 Apr. 1876. - De Ned. Spectator 1876, 22 Apr., p. 129.

18760425 Thijm. J.A. Alberdingk, - Sivaartsburg herrezen [Met opmerking over O.L.B.]. – Ned. Kunstbode 1876, 25 Apr., p. 57.

18760425Thijm. J.A. Alberdingk, - Sivaartsburg herrezen [Met opmerking over O.L.B.]. – Ned. Kunstbode 1876, 25 Apr., p. 57.

18760426 Dr J. Beckering Vinckers aan J.P. Berk afschriften van brieven van 1876, 26 en 29 April.

 18760426 Dr J. Beckering Vinckers aan J.P. Berk afschriften van brieven van 1876, 26 en 29 April.

18760429 Dr J. Beckering Vinckers aan J.P. Berk afschriften van brieven van 1876, 26 en 29 April.

18760429 The Oera Linda Book. - The Academy 1876, 29 Apr., pp. 405-406.

18760429 The Oera Linda Book. - The Academy 1876, 29 Apr., pp. 405-406.

18760500 Publicatie van J. Beckering Vinckers, De onechtheid van het Oera-Linda-boek aangetoond uit de wartaal waarin het is geschreven, Kampen 1876.

18760500 Vinckers. J. Beckering, - De onechtheid van het Oera Linda-Bôk, aangetoond uit de wartaal, waarin het is geschreven. - Haarlem, erven F. Bohn, (Mei) 1876, 63, (1) pp. 8°.

18760501 Advertentie van L.F. Over de Linden aan het adres van Alberdingk Thijm. - Nieuws van de Dag 1876, 1 Mei.

18760501 Advertentie van L.F. Over de Linden aan het adres van Alberdingk Thijm. - Nieuws van de Dag 1876, 1 Mei.

18760503 Brief van L.F. over de Linden aan J.G. Ottema d.d. 3 mei 1876 Tekst niet beschikbaar

18760504 Brief van Taco H. de Beer aan L.F. over de Linden d.d. 4 mei 1876. Tekst niet beschikbaar

18760504 Taco H. de Beer aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 4 en 15 Mei, 1877, 14 Maart.

18760505 L.F. Over de Linden  aan T.H. de Beer brieven (min.) van 1876, 5 en 17 Mei.

18760505 L.F. Over de Linden aan T.H. de Beer brieven (min.) van 1876, 5 en 17 Mei.

18760509 L.F. Over de Linden aan H. Kuipers brieven van 1875, 9 Mei (met min.); 1876, 29 Mei en 1 Juni.

18760513 Concept-brochure: Iets omtrent het oordeel van den heer J. Beckering Vinckers door L.F. Over de Linden (13 Mei 1876).

18760513 Concept-brochure: Iets omtrent het oordeel van den heer J. Beckering Vinckers door L.F. Over de Linden (13 Mei 1876).

18760515 Brief van Taco H. de Beer aan L.F. over de Linden d.d. 15 mei 1876. Tekst niet beschikbaar

18760515 Taco H. de Beer aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 4 en 15 Mei, 1877, 14 Maart.

18760515 Verschenen bij F. Bohn te Haarlem: De onechtheid van het Oera Linda Bok aangetoond uit de wartaal, waarin het is geschreven, door J. Beckering Vinckers.

18760517 .F. Over de Linden  aan T.H. de Beer brieven (min.) van 1876, 5 en 17 Mei.

18760520 Het Oera Linda Bok [over de advertentie (nr. 85)]. - Euphonia I, 1876, 20 Mei, p. 5.

18760520 Het Oera Linda Bok [over de advertentie (nr. 85)]. - Euphonia I, 1876, 20 Mei, p. 5.

18760523 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 23 mei 1876 Tekst volgt.

18760524 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 24 mei 1876 (vervolg) Ik wil mijn brief van gisteren vervolgen. Doch vooraf moet ik berichten, dat ik hedenmorgen ontvangen heb het werk van Werner met begeleidende brief van Heer Berk en het 5e blad zijner aanteekeningen, waarvoor ik ZEd en U hartelijken dank zeg. Ik zal die aantt. nu eens bedaard nagaan. Nu reeds vind ik ze hoogst belangrijk, maar ik acht het gevaarlijk of ontijdig er nu reeds mede voor den dag te komen. Tekst volgt.

18760527 Beer. T. H. de, - Een nieuwe Macpherson. - Euphonia I, 1876, 27 Mei, pp. 2-3.

18760527 Beer. T. H. de, - Een nieuwe Macpherson. - Euphonia I, 1876, 27 Mei, pp. 2-3.

18760527 Linden. L.F. Over de, - Aan de Redactie van het weekblad 'Euphonia' [get. Helder, 21 Mei. 1876]. - Euphonia I, 1876, 27 Mei, p. 5.

18760527 Linden. L.F. Over de, - Aan de Redactie van het weekblad 'Euphonia' [get. Helder, 21 Mei. 1876]. - Euphonia I, 1876, 27 Mei, p. 5.

18760527 T.H. de Boer, Een nieuwe Macpherson in Euphonia, 27 Mei 1876.

18760529 L.F. Over de Linden aan H. Kuipers brieven van 1875, 9 Mei (met min.); 1876, 29 Mei en 1 Juni.

18760529 L.F. Over de Linden aan H. Kuipers brieven van 1875, 9 Mei (met min.); 1876, 29 Mei en 1 Juni.

18760530 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 30 mei 1876 Tekst volgt.

18760600 Ottema. J.G., - De Deventer Courant en Het Oera Linda Boek, - Leeuwarden, H. Kuipers, (Juni), 1876, 31 pp. 8°. [Voorgedragen in de vergadering van het Fries Genootschap 16 Maart 1876. Verschenen in Juni 1876]

18760600 Ottema. J.G., - De Deventer Courant en Het Oera Linda Boek, - Leeuwarden, H. Kuipers, (Juni), 1876, 31 pp. 8°. [Voorgedragen in de vergadering van het Fries Genootschap 16 Maart 1876. Verschenen in Juni 1876]

18760601 Jules Andrieu, The Origin of The Oera Linda Book in The Academy, 1 Juni 1876.

18760603 Berk. J.F., - Aan de Redactie van 'Euphonia'. Brief aan T.H. de Beer [get. Helder, 28 Mei 1876]. - Euphoma I, 1876, 3 Juni, p. 6.

18760603 Berk. J.F., - Aan de Redactie van 'Euphonia'. Brief aan T.H. de Beer [get. Helder, 28 Mei 1876]. - Euphoma I, 1876, 3 Juni, p. 6.

18760603 Dekker. D., - Wat ik van de man weet, die het 'Oera Linda Bok' uit het stof te voorschijn bracht [get. Helder, Mei 1876]. - Euphonia I, 1876, 3 Juni, pp. 2-3.

18760603 Dekker. D., - Wat ik van de man weet, die het 'Oera Linda Bok' uit het stof te voorschijn bracht [get. Helder, Mei 1876]. - Euphonia I, 1876, 3 Juni, pp. 2-3.

18760603 Linden. L.F. Over de, - Aan de Redactie van het weekblad 'Euphonia' [get. Helder, 28 Mei 1876] Euphonia I, 1876, 3 Juni, p. 6.

18760603 Linden. L.F. Over de, - Aan de Redactie van het weekblad 'Euphonia' [get. Helder, 28 Mei 1876] Euphonia I, 1876, 3 Juni, p. 6.

18760604 Berk. J.F. - Aan de Redactie van 'Euphonia' [get. Helder, 4 Juni 1876]. - Euphonia I, 1876, 10 Juni, p. 6.

18760606 Aankondiging van J. Beckering Vinckers: De onechtheid van het O.L.B. … [nr.84]. - Alg. Handelsblad 1876, 6 Juni.

18760606 Aankondiging van J. Beckering Vinckers: De onechtheid van het O.L.B. … [nr.84]. - Alg. Handelsblad 1876, 6 Juni.

18760608 Frisius. - Bespr. van J. Beckering Vinckers: De onechtheid van het O.L.B. … [nr. 84]. - Friesche Crt. 1876, 8 Juni.

18760608 Frisius. - Bespr. van J. Beckering Vinckers: De onechtheid van het O.L.B. … [nr. 84]. - Friesche Crt. 1876, 8 Juni.

18760608 Wat de letters 'Oera Linda Bok' eigenlijk betekenen. - Alg. Handelsbl. 1876, 8 Juni.

18760608 Wat de letters 'Oera Linda Bok' eigenlijk betekenen. - Alg. Handelsbl. 1876, 8 Juni.

18760610 Beer. T.H de, - Aan de Redactie van 'Euphonia' en de HH. Berk en Over de Linden. - Euphonia I, 1876, 10 Juni, p. 6.

18760610 Beer. T.H de, - Aan de Redactie van 'Euphonia' en de HH. Berk en Over de Linden. - Euphonia I, 1876, 10 Juni, p. 6.

18760610 Berk. J.F. - Aan de Redactie van 'Euphonia' [get. Helder, 4 Juni 1876]. - Euphonia I, 1876, 10 Juni, p. 6.

18760612 De 'Midd. Ct.' noemt dr C.M. Kan als mogelijke vervaardiger van het O.L.B. Betekenis van de letters 'Oera Linda Bok'. - Friesche Crt. 1876, 12 Juni.

18760612 De 'Midd. Ct.' noemt dr C.M. Kan als mogelijke vervaardiger van het O.L.B. Betekenis van de letters 'Oera Linda Bok'. - Friesche Crt. 1876, 12 Juni.

18760613 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 13 juni 1876 Tekst volgt.

18760614 Haverschmidt. Fr. (Piet Paaltjens) wordt ook verdacht van de samenstelling van het O.L.B. (Bericht uit de Arnh. Crt.). - Prov. Friesche Crt. 1876, 14 Juni.

18760614 Haverschmidt. Fr. (Piet Paaltjens) wordt ook verdacht van de samenstelling van het O.L.B. (Bericht uit de Arnh. Crt.). - Prov. Friesche Crt. 1876, 14 Juni.

18760615 Jansen. J.F., - De litteraire kwestie van de dag [get. Harlingen 12 Juni, 1876]. - Friesche Crt. 1876, 15 Juni.

18760615 Jansen. J.F., - De litteraire kwestie van de dag [get. Harlingen 12 Juni, 1876]. - Friesche Crt. 1876, 15 Juni.

18760617 Andrieu. Jules, - The origin of the 'Oera Linda book’. - The Academy 1876, 17 Juni, pp. 586-587.

18760617 Andrieu. Jules, - The origin of the 'Oera Linda book’. - The Academy 1876,17 Juni, pp. 586-587.

18760617 Het bericht in de 'Arnh. Crt.’ over Haverschmidt als samensteller van het O.L.B. kan niet juist zijn. - Oostergo 1876, 17 Juni.

18760617 Het bericht in de 'Arnh. Crt.’ over Haverschmidt als samensteller van het O.L.B. kan niet juist zijn. - Oostergo 1876, 17 Juni.

18760617 Jules Andrieu in: The Academy, beschouwt het OLB niet als bedrog, maar als een middel om op bedekte wijze denkbeelden aan de man te brengen.

18760620 Afschrift van de correspondentie tusschen de H.T.H. de Beer te Goes en L.F. Over de Linden te Helder. - Euphonia I, 1876, 20 Juni, pp. 5-6.

18760620 Afschrift van de correspondentie tusschen de H.T.H. de Beer te Goes en L.F. Over de Linden te Helder. - Euphonia I, 1876, 20 Juni, pp. 5-6.

18760621 Bericht van Fr. Haverschidt in de Zutph. Crt., dat hij de samensteller van het O.L.B. niet is. - Prov. Friesche Crt. 1876, 21 Juni.

18760621 Bericht van Fr. Haverschidt in de Zutphense Courant., dat hij de samensteller van het OERA LINDA BOEK niet is. - Prov. Friesche Crt. 1876, 21 Juni.

18760622  De K (a) Kolijnsche kroniek (uit Arnh. Crt.). - Alg. Handelsbl. 1876, 22 Juni.

18760622 Beer. T.H. de, - Ingezonden stuk over het artikel van Jules Andrieu in The Academy [nr. 103]. - Het Vaderland 1876, 22 Juni.

18760622 Beer. T.H. de, - Ingezonden stuk over het artikel van Jules Andrieu in The Academy [nr. 103]. - Het Vaderland 1876, 22 Juni.

18760622 De K (a) Kolijnsche kroniek (uit Arnh. Crt.). - Alg. Handelsbl. 1876, 22 Juni.

18760623 G. van der Burg wed C. Over de Linden aan L. F. Over de Linden brief van 1876, 23 Juni.

18760623 G. van der Burg wed C. Over de Linden aan L. F. Over de Linden brief van 1876, 23 Juni.

18760624 Beer. T.H. de, - Een brief van Jules Andrieux (!) over het Oera Linda bôk [nr. 103]. - Euphonia I, 1876, 24 Juni, p. 6.

18760624 Beer. T.H. de, - Een brief van Jules Andrieux (!) over het Oera Linda bôk [nr. 103]. - Euphonia I, 1876, 24 Juni, p. 6.

18760624 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 24 juni 1876 Tekst volgt.

18760624 L.F. Over de Linden aan Berg (N.M. Bergman?) brieven (min.) van 1876, 24 Juni en 1877, ?

18760624 L.F. Over de Linden aan Berg (N.M. Bergman?) brieven (min.) van 1876, 24 Juni en 1877, ?

18760625 Aan J. Beckering Vinckers. - Fr. Volksbl. 1876, 25 Juni.

18760625 Aan J. Beckering Vinckers. - Fr. Volksbl. 1876, 25 Juni.

18760626 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 26 juni 1876 Tekst volgt.

18760627 Alexander Joh Ellis in The Academy reageert op Jules Andrieu.

18760628 N.M. Bergman aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 12 Jan. en 28 Juni; 1877, 24 Febr., 13 Maart, 23 en 29 Apr.

18760630 Bespr. van dr J.G. Ottema: De Deventer Courant en het O.L.B. Leeuw. 1876, [nr. 89]. - Deventer Crt. 1876, 30 Juni.

18760630 Bespr. van dr J.G. Ottema: De Deventer Courant en het O.L.B. Leeuw. 1876, [nr. *89]. - Deventer Crt. 1876, 30 Juni.

18760701 Ottema. J.G., bewijst opnieuw de echtheid van het hs. - Nieuws- en Advertentiebl. v. Tietjerksteradeel 1876, 1 Juli.

18760701 Ottema. J.G., bewijst opnieuw de echtheid van het hs. - Nieuws- en Advertentiebl. v. Tietjerksteradeel 1876, 1 Juli.

18760702 Brief van Fred Muller aan L.F. over de Linden d.d. 2 juli 1876. Verzocht zijnde over de meerdere of mindere oudheid van het Handschrift van het Oera Linda boek mijn gevoelen te doen kennen, aarzel ik niet op grond van het eene mij vertoonde blad uit dat Handschrift mijne meening uit te spreken: dat het papier en schrift van het Handschrift niet ouder dan 1800 kunnen zijn en beide waarschijnlijk niet ouder zijn dan 25 jaar. Dit gevoelen steunt op de navolgende gronden. Het papier was in de 13e eeuw geheel van katoen, dik, ongelijk, wollig, met zéer ongelijke, onduidelijke waterlijnen, - dit papier is dun, gelijk, hard, hier en daar doorschijnend, met geregelde, duidelijke waterlijnen; het papier is van oudsher, tot ongeveer 1800, in het midden tusschen de waterlijnen, dunner dan ter weerszijde, digt bij de waterlijnen; - dit papier is bij de waterlijnen egaal, gelijk alleen het papier van deze eeuw is; dit papier is geel gekleurd en niet van nature geel, gelijk vele plaatsen bewijzen; dit papier is afgesneden, gelijk duidelijk zigtbaar is; het papier der 13e eeuw laat zich niet afsnijden noch afknippen, zonder vezels na te laten. Het afsnijden doet mij denken aan machinaal papier waarin wel de perpendiculaire waterlijnen (pontuseaux) kunnen gebragt worden, doch het is mij onbekend of daarin de horizontale lijnen van papierramen kunnen zijn; indien ja, dan houd ik dit voor goed machinaal papier, wat daarom niet ouder dan 25 à 30 jaar kan zijn; vroeger kon men in machinaal papier die lijnen niet maken; dit papier is tot boek ingenaaid geweest, blijkens de gaatjes; het is veel te hard rondom die gaatjes om oud te zijn; ook is de wijze van innaaien geheel modern en geheel anders als bij oude handschriften; daarbij gebruikte men minder gaten en dikker touw of perkament, dan hiervoor kan gebezigd zijn; Het schrift is veel te nieuw voor een hoogen ouderdom; de inkt ligt op het papier; heeft het papier niet aangetast; wat bij hoogen ouderdom van den inkt noodzakelijk moet gebeuren; het doorschijnende is niet het gevolg daarvan dat de inkt er is ingetrokken, maar alleen dat het papier daar dun is. De inkt is veel te zwart voor hoogen ouderdom; die was oudtijds lichter, en werd na langen tijd geheel bruin. Eene inzage van het geheele Handschrift zou mij waarschijnlijk wat den aard en de kleur van papier, wijze van innaaijen, kracht van inkt betreft, nog meerdere bewijzen voor mijne meening aan de hand geven. Amsterdam, 2 Julij 1876. FREDERIK MULLER. Uit: De Nederlandsche Spectator, d.d. 5 augustus 1876, p. 254-255. Ook in: Friesch Volksblad, d.d. 13 augustus 1876. Bibliografie-Kalma (1956), nr. 122.

18760703 Fred. Muller aan N.M. Bergman brief van 1876, 3 Juli.

18760704 Brief van Fred. Muller aan L.F. over de Linden d.d. 4 juli 1876 (met copie).Niet beschikbaar.

18760704 Fred. Muller aan idem brief van 1876, 4 Juli (met copie).

18760704 Fred. Muller aan idem brief van 1876, 4 Juli (met copie).

18760705 Brief van P. Smidt van Gelder aan L.F. over de Linden d.d. 5 juli 1876Den Heere L.F. OVER DE LINDEN, te Helder. Amsterdam, 5 Juli 1876. Mijn Heer! Ingevolge uw verzoek heb ik de eer u als mijne bepaalde overtuiging mede te deelen, dat het papier van het Oera Linda boek niet is papier van hoogen ouderdom. Ik herken daarin duidelijk: gevergeerd machinaal papier omstreeks 30 jaren oud en zou meenen dat het afkomstig was van de fabriek der heeren Tielens en Schrammen te Maastricht. De lijnen van de vergeere komen daarmee overeen, terwijl de gladde effen oppervlakte nimmer door mij in papier van ouden datum is opgemerkt. Een scheikundig onderzoek zal doen blijken dat het papier sporen van amylum (stijfsel) bevat, iets wat niet anders dan in machinaal papier voorkomt. Verder zal naar mijne meening bij verbranding blijken dat er zich sporen van mineralien in bevinden en het aschgehalte daardoor grooter zal zijn dan van gewoon katoen of linnen papier. Hoogachtend enz. P. SMIDT VAN GELDER. P.S. Later vernam ik dat de heer van Gelder aan een zijner meesterknechts verzocht had op te schrijven uit welke fabriek het papier van het Oera Linda boek was; de uitkomst bewees onmiddellijk dat beiden denzelfden naam hadden opgeschreven. De heer van Gelder schreef mij nog dat zijns inziens een scheikundig onderzoek de gegrondheid zijner meening onweersprekelijk zou aantoonen en de heer Over de Linden die proef aan den Helder zou laten nemen. F.M. (Fred. Muller) Uit: De Nederlandsche Spectator, d.d. 5 augustus 1876, p. 254-255.
Ook in: Friesch Volksblad, d.d. 13 augustus 1876. Bibliografie-Kalma (1956), nr. 122.

18760705 P. Smidt van Gelder aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 5 Juli en 31 Oct.

18760705 P. Smidt van Gelder aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 5 Juli en 31 Oct.

18760706 Het Oera Linda Bôk en het Friesche Volksblad. - Friesche Crt. 1876, 6 Juli.

18760706 Het Oera Linda Bôk en het Friesche Volksblad. - Friesche Crt. 1876, 6 Juli.

18760707 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 7 juli 1876Tekst volgt.

18760713 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 13 juli 1876 Tekst volgt.

18760715  Moltzer. H.E., - Iets voortreffelijks (over: J. Beckering Vinckers: De onechtheid van het O.L.B.) [nr. 84] - Euphonia I, 1876, 15 Juli, p. 2.

18760715 Moltzer. H.E., - Iets voortreffelijks (over: J. Beckering Vinckers: De onechtheid van het O.L.B.) [nr. *84] - Euphonia I, 1876, 15 Juli, p. 2.

18760723 De 'Friesche Courant' en het O.L.B. - Fr. Volksblad 1876, 23 Juli.

18760723 De 'Friesche Courant' en het O.L.B. - Fr. Volksblad 1876, 23 Juli.

18760724 Brief van Fred. Muller aan het Friesch Genootschap d.d. 24 juli 1876Voor ruim drie weken ontving ik van den heer N.W. Bergman te Amsterdam (lid der familie over de Linden aan den Helder, de bezitster van het bekende Oera Lindaboek) het verzoek mijn oordeel te willen zeggen over den ouderdom van het vel papier uit het handschrift van het Oera Linda boek, wat hij mij ter bezigtiging aanbood. Gaarne voldeed ik aan dit verzoek, want alleen door de bezigtiging van het handschrift, was een juist oordeel op te maken over de oudheid van een geschrift dat de een beweerde van de 13e, een ander van de 19e eeuw te zijn; door de bezigtiging alleen kon aan alle beweringen en magtspreuken, geuit zonder het stuk te zien, een einde gemaakt, en eene herhaling voorkomen worden van het voorval met zeker voorgewend oud opschrift op zekeren nieuwen steen. Nadat ik het papier eenige oogenblikken van alle zijden goed bekeken, en mijn oordeel bepaald, doch niet medegedeeld had, verzocht ik dat de eigenaars van het handschrift dezelfde vraag wilden doen aan den heer P. Smidt van Gelder, chef der beroemde papierfabrieken te Wormerveer en Apeldoorn, opdat dan door de overeenstemming van onze meeningen (waaraan ik niet twijfelde) onafhankelijk van elkaar gevormd, de waarheid mogt blijken. Het verzoek is gedaan en de uitkomst heeft aan het doel beantwoord. Op verschillende wegen zijn wij beiden, de heer van Gelder en ik, tot hetzelfde besluit gekomen, en hebben wij, ieder voor zich in de navolgende brieven [hier voorafgaand] aan de familie Over de Linden onze meening kenbaar gemaakt. De openbaarmaking van de uitkomsten van ons onderzoek had ik mij voorbehouden en heeft bij de familie Over de Linden geen verzet geleden, zij is alleen door eenige toevallige omstandigheden tot nu vertraagd. Amsterdam, 24 Julij. FRED. MULLER Uit: De Nederlandsche Spectator, d.d. 5 augustus 1876, p. 254-255. Ook in: Friesch Volksblad, d.d. 13 augustus 1876. Bibliografie-Kalma (1956), nr. 122.

18760726 'Oostergo' deelt mee, dat de auteur van het hs. spoedig ontdekt zal worden. Het zou C. Over de Linden zijn. - Prov. Friesche Crt. 1876, 26 Juli.

18760726 'Oostergo' deelt mee, dat de auteur van het hs. spoedig ontdekt zal worden. Het zou C. Over de Linden zijn. - Prov. Friesche Crt. 1876, 26 Juli.

18760729 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 29 juli 1876.Tekst volgt.

18760800 The Oera Linda Book. - The Cornhill Magazine 1876, Aug., pp. 181-192.

18760800 The Oera Linda Book. - The Cornhill Magazine 1876, Aug., pp. 181-192.

18760803  Jack. - Zes dagen te Nieuwediep V en VI Feuilleton. - Het Vaderland 1876, 3 en 7 Aug.

18760803 Jack. - Zes dagen te Nieuwediep V en VI Feuilleton. - Het Vaderland 1876, 3 en 7 Aug.

18760805 De Nederlandsche Spectator, d.d. 5 augustus 1876, p. 254-255. Ook in: Friesch Volksblad, d.d. 13 augustus 1876. Bibliografie-Kalma (1956), nr. 122. Voor ruim drie weken ontving ik van den heer N.W. Bergman te Amsterdam (lid der familie over de Linden aan den Helder, de bezitster van het bekende Oera Lindaboek) het verzoek mijn oordeel te willen zeggen over den ouderdom van het vel papier uit het handschrift van het Oera Linda boek, wat hij mij ter bezigtiging aanbood. Gaarne voldeed ik aan dit verzoek, want alleen door de bezigtiging van het handschrift, was een juist oordeel op te maken over de oudheid van een geschrift dat de een beweerde van de 13e, een ander van de 19e eeuw te zijn; door de bezigtiging alleen kon aan alle beweringen en magtspreuken, geuit zonder het stuk te zien, een einde gemaakt, en eene herhaling voorkomen worden van het voorval met zeker voorgewend oud opschrift op zekeren nieuwen steen. Nadat ik het papier eenige oogenblikken van alle zijden goed bekeken, en mijn oordeel bepaald, doch niet medegedeeld had, verzocht ik dat de eigenaars van het handschrift dezelfde vraag wilden doen aan den heer P. Smidt van Gelder, chef der beroemde papierfabrieken te Wormerveer en Apeldoorn, opdat dan door de overeenstemming van onze meeningen (waaraan ik niet twijfelde) onafhankelijk van elkaar gevormd, de waarheid mogt blijken. Het verzoek is gedaan en de uitkomst heeft aan het doel beantwoord. Op verschillende wegen zijn wij beiden, de heer van Gelder en ik, tot hetzelfde besluit gekomen, en hebben wij, ieder voor zich in de navolgende brieven aan de familie Over de Linden onze meening kenbaar gemaakt. De openbaarmaking van de uitkomsten van ons onderzoek had ik mij voorbehouden en heeft bij de familie Over de Linden geen verzet geleden, zij is alleen door eenige toevallige omstandigheden tot nu vertraagd. Amsterdam, 24 Julij [1876]. FRED. MULLER

18760805 Muller. Frederik, - Oudheid van papier en schrift van het O.L.B. [met toevoeging van P. Smidt van Gelder]. - De Ned. Spectator 1876, 5 Aug., pp. 254-255.

18760805 Muller. Frederik, - Oudheid van papier en schrift van het O.L.B. [met toevoeging van P. Smidt van Gelder]. - De Ned. Spectator 1876, 5 Aug., pp. 254-255.

18760807  Jack. - Zes dagen te Nieuwediep V en VI Feuilleton. - Het Vaderland 1876, 3 en 7 Aug.

18760807 D.A. Hoogbruijn aan L.F. Over de Linden  brief van 1876, 7 Aug.

18760807 Jack, Zes dagen te Nieuwediep in Het Vaderland, 7 Aug. 1876;

18760808  De quaestie van het veelbesproken O.L.B. - Het Nieuws van de Dag 1876, 8 Aug.

18760808 Bespr. van het art in 'The Cornhill Magazine [nr. 115], overgenomen uit de Zwolsche Crt. - Alg. Handelsbl. 1876, 8 Aug.

18760808 Bespr. van het art in 'The Cornhill Magazine [nr. 115], overgenomen uit de Zwolsche Crt. - Alg. Handelsbl. 1876, 8 Aug.

18760808 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 8 augustus 1876.Tekst volgt.

18760808 De quaestie van het veelbesproken O.L.B. - Het Nieuws van de Dag 1876, 8 Aug.

18760808 Leeuwarder Courant d.d. 8 augustus 1876 (ouderdom van het papier).Is het Oera Linda Bok van de 13e of de 19e eeuw ? De Ned. Spectator deelt dienaangaande mede. De heer Fred. Muller te Amsterdam, die een blad van het handschrift als oudheidkundige onderzocht, en de heer P. Smidt van Gelder, de chef der beroemde papierfabrieken te Wormerveer en Apeldoorn, die het papier op zich zelf aan een naauwkeurig onderzoek onderwierp, komen beiden, terwijl zij onbekend waren met elkanders nasporingen, tot dezelfde conclusie: dat het papier en het handschrift niet ouder dan 1800 kunnen, en waarschijnlijk zelfs niet ouder dan 25 jaren zullen zijn. Het papier is vermoedelijk uit de fabriek van de heeren Tielens en Schrammen te Maastricht, zegt de heer van Gelder, en, daarnaar gevraagd, gaf een zijner meesterknechts, onwetend van het doel, dezelfde firma op als de waarschijnlijke papierleveranciers. Thans wordt nog een scheikundig onderzoek ingesteld. Opm. Na enkele jaren actief te zijn geweest in de Onderste Molen in Mechelen, besloot de firma ‘Tielens en Schrammen’ in 1840 een nieuwe papierfabriek te stichten in het gehucht Weert nabij Meerssen. De papierfabriek werd in de nacht van 16 op 17 december 1864 door een brand in de voorraad lompen geheel in de as gelegd.

18760809 Adviezen is eene duistere zaak. - Enkhuizer Crt. 1876, 9 Aug.

18760809 Adviezen is eene duistere zaak. - Enkhuizer Crt. 1876, 9 Aug.

18760810 Het vaststellen van de geringe ouderdom van het O.L.B. is niet het enig belangrijke. Wie is de auteur? - Friesche Crt. 1876, 10 Aug.

18760810 Het vaststellen van de geringe ouderdom van het O.L.B. is niet het enig belangrijke. Wie is de auteur? - Friesche Crt. 1876, 10 Aug.

18760813  Oudheid van papier en schrift van het O.L B. [art. van Fr. Muller en P. Smidt van Gelder in de Ned. Spectator]. - Fr. Volksblad 1876, 13 Aug.

18760813 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 13 augustus 1876 Tekst volgt.

18760813 Oudheid van papier en schrift van het O.L B. [art. van Fr. Muller en P. Smidt van Gelder in de Ned. Spectator]. - Fr. Volksblad 1876, 13 Aug.

18760814  Over de artikelen in 'The Cornhill Magazine' [nr. 115] en 'The Academy' [nr. 103] (overgenomen uit Zwolsche Crt.) - Arnhemsche Crt. 1876, 14 Aug.

18760814 Over de artikelen in 'The Cornhill Magazine' [nr. 115] en 'The Academy' [nr. 103] (overgenomen uit Zwolsche Crt.) - Arnhemsche Crt. 1876, 14 Aug.

18760819 Des Ehsten Volkes letzter Abgott [Tönnis, Tönni, Antonius] . - Magazin für die Literatur des Auslandes 1876. 19 Aug.

18760819 Des Ehsten Volkes letzter Abgott [Tönnis, Tönni, Antonius] . - Magazin für die Literatur des Auslandes 1876. 19 Aug.

18760900 J.G. Ottema tweede uitgave

18760907 Dr Eelco Verwijs aan Redactie Groninger Courant brief van 1876, 7 Sept.

18760907 In de Gron. Crt. van 7 Sept. 1876 ontkent dr E. Verwijs, dat hij de schrijver van het O.L.B. is. - Friesche Crt. 1876, 7 Sept.

18760907 In de Gron. Crt. van 7 Sept. 1876 ontkent dr E. Verwijs, dat hij de schrijver van het O.L.B. is. - Friesche Crt. 1876, 7 Sept.

18760907Eelco Verwijs ontkent in de Groninger Courant van 7 september 1876 dat hij de schrijver is geweest van het Oera Linda Boek.

18760908 L.F. Over de Linden  aan Redactie Groninger Courant brief (afschrift) van 1876, 8 Sept.

18760908 L.F. Over de Linden aan Redactie Groninger Courant brief (afschrift) van 1876, 8 Sept.

18760910 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 10 september 1876 Tekst volgt.

18760910 Eelco Verwijs ontkent dat hij de schrijver is geweest van het Oera Linda Boek. Hij doet dat in de Groninger Courant van 7 september 1876 . Het bericht wordt overgenomen door de Leeuwarder Courant van 10 september 1876.

18760910 Leeuwarder Courant d.d. 10 september 1876 (reprint) Oera-Linda-bedrog. Uit de Leeuwarder Courant van zondag 10 september 1876. Leeuwarden, 9 september. Omtrent het Oera-Linda-Bok deelt dr. Eelco Verwijs in de Gr[oninger] C[ouran]t mede, dat hij niet de schrijver daarvan is, tot welke verklaring hij in genoemd blad door v. W. B. was gesommeerd, maar dat eerlang de schrijver wel bekend zou worden. Op het diner der maatschappij van letterkunde toch had een tafelgenoot, inwoner van Den Helder, hem en anderen verzekerd, dat de schuldige aan het letterkundig bedrog ontdekt was en binnenkort de geheele geschiedenis aan het licht zou komen.

18760914 Bewijs dat dr E. Verwijs het O.L.B. oorspronkelijk voor echt hield [uit Gron. Crt. van 13 Sept. 1876]. - Friesche Crt. 1876, 14 Sept.

18760914 Bewijs dat dr E. Verwijs het O.L.B. oorspronkelijk voor echt hield [uit Gron. Crt. van 13 Sept. 1876]. - Friesche Crt. 1876, 14 Sept.

18760915 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 15 september 1876 Tekst volgt.

18760920 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 20 september 1876 WelEd Heer ! Vriendelijken dank voor de facsimile's van de paginatuur. Ik wil u dadelijk mededeelen, wat ik er uit geleerd heb, en dat is nogal belangrijk. 1ede sijfers behooren in den tijd van omstreeks 1600. Vroeger waren sommige sijfers nog meer hoekig 2 3 8. Met den overgang van de 16e tot de 17e Eeuw zijn die ronder 2 3 8. In het laatst van de 16e Eeuw b.v. de 1e druk der Kronyk van Andreas Cornelius 1593 vindt men ook nog de schrijfwijze b.v. anno 700 ende 36. Ik geloof dus den tijd vrij zeker te kunnen bepalen. 2e het sijfer van de laatste bladzijde 200 aend 10 (en niet, zooals men verwachten zoude 200-10) leert mij dat op het tijdstip van de pagineering dit de laatst aanwezige bladzijde was en hier de pagineering eindigde. 3e Hieruit volgt, dat toen het laatste gedeelte van het H.S reeds was verloren geraakt. 4e en dat het dus toen al een geruimen tijd was geleden sedert het H.S. door het slijten en breken der draden uit den omslag was gevallen en in losse katerns en bladen daarheen lag. 5e Van die katerns waren de zeven eerste (tot p. 168) nog gaaf, en geheel, maar van het achtste en negende de ruggen al doorgesleten, ten gevolge waarvan de los liggende bladen al spoedig gedeeltelijkverloren zijn geraakt, zoodat van het achtste katern de twee laatste bladen p. 189-192 toevallig bewaard zijn gebleven, en van het negende alleen de acht middelste bladen, p. 195-210. 6eDe pagineering kan dus niet van Hiddo's hand zijn.* Hij pagineerde nog niet, gelijk ook alle Handschriften van dien ouden tijd zonder paginatuur waren. Als men een H.S. liet binden, dan werden de afzonderlijkke katerns ten behoeve van den binder voorzien van een volgmerk, bij voorbeeld de letters van het alfabet, zooals dat ook nog in de allereerste drukwerken uit het laatst van de 15e eeuw geschiedde, b.v. Het Friesch Landrecht, Anjamer [?]* druk 1460. Daartoe dient thans de signatuur der drukvellen. 7e Zulk een volgmerk ontbreekt aan de katerns van het H.S. en dit bewijst, dat zij niet bestemd waren om door een binder ingenaaid te worden. Hiddo heeft ze eigenhandig ingenaaid, en wist zelf wel hoe de katerns op elkander moesten volgen, daartoe had hij geen letters of ander merkteeken nodig. Gij hebt misschien al een dozijn afdrukken van het Voorbericht ontvangen, en gezien dat ik er nog een Noot aan het adres van B[eckering] V[inckers] heb bijgevoegd. Met zeer vriendelijke groete. *Aangezien de cijfers van de paginering met dezelfde hand geschreven zijn als de cijfers in de tekst, kan dus ook de tekst niet van Hidde's hand zijn. *Anjum

18761000 Beets. Nic. - Verscheidenheden meest op letterkundig gebied. 2e goedkope druk. Twee delen. - Haarlem, erven F. Bohn, 1876. [In het 2de deel van dit in Oct. 1876 verschenen werk op pp. 251 -286 een opstel van 1872: Ossian of Macpherson?]

18761000 Ottema. J.G. - Leeuwarden, de Middelzee en het Oera Linda Boek. z. adr. 7 pp. 8º. [get. Oct. 1876]

18761000 Ottema. J.G. - Leeuwarden, de Middelzee en het Oera Linda Boek. z. adr. 7 pp. 8º. [get. Oct. 1876]

18761003 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 3 oktober 1876 Tekst volgt.

18761005 Aankondiging van de 2e druk van Ottemas uitgave van het O.L B. waarin hij o.a. de papierdeskundigen bestrijdt. - Friesche Crt. 1876, 5 Oct.

18761005 Aankondiging van de 2e druk van Ottemas uitgave van het O.L B. waarin hij o.a. de papierdeskundigen bestrijdt. - Friesche Crt. 1876, 5 Oct.

18761005 Ottema. J.G., - Het handschrift van Thet Oera Linda Bok heeft al langen tijd vóór het jaar 1600 bestaan. - Friesche Crt. 1876, 5 Oct.

18761005 Ottema. J.G., - Het handschrift van Thet Oera Linda Bok heeft al langen tijd vóór het jaar 1600 bestaan. - Friesche Crt. 1876, 5 Oct.

18761018 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 18 oktober 1876 Tekst volgt.

18761021 Aankondiging van de 2de druk van dr J.G Ottema: Thet Oera Linda Bok… - Oostergo 1876, 21 Oct.

18761021 Aankondiging van de 2de druk van dr J.G Ottema: Thet Oera Linda Bok… - Oostergo 1876, 21 Oct.

18761027  'n Mislukte Lezing over het O.L.B. in Den Haag. - Het Nieuws van de Dag 1876, 27 Oct.

18761027 'n Mislukte Lezing over het O.L.B. in Den Haag. - Het Nieuws van de Dag 1876, 27 Oct.

18761031 P. Smidt van Gelder aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 5 Juli en 31 Oct.

18761102 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 2 november 1876: Tekst volgt.

18761120 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 20 november 1876: Tekst volgt.

18761207 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 7 december 1876: Tekst volgt.

18761216 Dr A.J. Vitringa aan dr J.G. Ottema brieven van 1875, 21 en 29 Aug.; 1876, 16 Dec.

18761220 Twee brieven van J. Beckering Vinckers aan Johan Winkler, gedateerd 1876, 20 Dec. en 1877, 31 Maart.

18761222 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 22 december 1876: Tekst volgt.

1876-1877 Beckering Vinckers, J. Waarheid en leugen over het Oera Linda Boek : herdruk van vier belangrijke brochures uit 1876 en 1877 : De onechtheid van het Oera Linda-Bôk : aangetoond uit de wartaal waarin het is geschreven / door J. Beckering Vinckers. Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven? / door J. Beckering Vinckers. De schrijver van Thet Oera-Linda Bôk is niet Cornelis over de Linden / door Gerrit Jansen. Beweerd maar niet bewezen : bestrijding van de argumenten voorkomende in de brochure van den Heer J. Beckering Vinckers over het Oera Linda Boek / door L.F. over de Linden door J. Beckering Vinckers, Gerrit Jansen, L.F. over de Linden. – reprogr. herdr. – Amsterdam : Minerva, 1876, 1877, 1877, 1877. – 63, 80, 36, 48 p. ; 23 cm.

1876-1877 Waarheid en leugen over het Oera Linda Boek : Herdruk van vier belangrijke brochures uit 1876 en 1877 J. Beckering Vinckers. De onechtheid van het Oera Linda-Bôk, aangetoond uit de wartaal waarin het is geschreven. Haarlem: Bohn, 1876. 64 p. J. Beckering Vinckers. Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven? Kampen: Van Hulst, 1877. 80 p. Gerrit Jansen. De schrijver van Thet Oera-Linda Bôk is niet Cornelis over de Linden. Nieuwediep: Berkhout, 1877. 36 p. L.F. over de Linden. Beweerd maar niet bewezen; bestrijding van de argumenten voorkomende in de brochure van den Heer J. Beckering Vinckers over het Oera Linda Boek. Leeuwarden: Kuipers, 1877. 48 p. ([1973])

1876-18770329 Verwijs. E. vertelt in de Ned Spectator over zijn verhouding tot het O.L.B [nr. 149]. - Onze Tolk. Letterk. Weekbl. VIII, 1876/7, 29 Mrt.

 

18770000 Berk, J.F. De Pandschâb-kolonie van het Oera Linda-Bôk door J.F. Berk. – Zwolle : Dröse, 1877. – 76 p. ; 24 cm.

18770000 Berk. J.F., - De Pandschab-kolonie van het Oera Linda bôk, door -- (get. Den Helder, 1 Juli 1877). - Zwolle, H.C. Dröse, (Juli) 1877, 76 pp. 80.

18770000 Beweerd maar niet bewezen. Bestrijding van de argumenten voorkomende in de brochure van den heer J. Beckering Vinckers, over het Oera Linda Boek. door L.F. Over de Linden, Leeuwarden, H. Kuipers, 1877. (nr. 177).

18770000 Beweerd maar niet bewezen. Bestrijding van de argumenten voorkomende in de brochure van den heer J. Beckering Vinckers, over het Oera Linda Boek. door L.F. Over de Linden, Leeuwarden, H. Kuipers, 1877. (nr. *177).

18770000 Beweerd, maar niet bewezen, door L.F. Over de Linden. Leeuwarden, H. Kuipers, 1877.

18770000 De Pandschâb-Kolonie van het Oera Linda-Bôk, door J.F. Berk. Zwolle, H.C. Dröse, 1877.

18770000 De Schrijver van Het Oera Linda-Bôk is niet C. Over de Linden, door G. Jansen. 1877 Nieuwe-diep, Berkhout en Co., 1877.

18770000 De schrijver van Thet Oera Linda Bôk is niet Cornelis Over de Linden. Door Gerrit Jansen Nieuwediep 1877 (nr. *166).

18770000 De schrijver van Thet Oera Linda Bôk is niet Cornelis Over de Linden. Door Gerrit Jansen Nieuwediep 1877 (nr. 166).

18770000 Forestier. Pauwels, - Meêdeeling. - Dietsche Warande, nw. reeks II, (April) 1877, no. 1, pp. 114-116.

18770000 Gerrit Jansen, De schrijver van het Oera Linda Bok is niet Cornelis over de Linden (Nieuwediep 1877).

18770000 Gerrit Jansen, De Schrijver van Thet Oera-Linda Bok is niet Cornelis over de Linden, Nieuwediep, Berkhout & Co., 1877

18770000 J. Beckering Vinckers, Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven ?Kampen, Laurens van Hulst, 1877.

18770000 Johan Winkler vestigt zich in Haarlem.

18770000 Johan Winkler, Een voorlooper van 't O.L.B. in De Navorscher 1877.

18770000 L. F. Over de Linden — Bestrijding van de argumenten voorkomende in de brochure van den Heer J. Beckering Vinckers over Het Oera Linda Boek, Leeuwarden, 1877.

18770000 L.F. over de Linden, Beweerd maar niet bewezen. Bestrijding van de argumenten voorkomende in de brochure van den Heer J. Beckering Vinckers over het Oera Linda Boek, Leeuwarden, H. Kuipers, 1877.

18770000 L.F. over de Linden, Beweerd, maar niet bewezen (Leeuwarden, 1877). Aaavulling in 1912.

18770000 Leendertsz Wz.P., - Het Oera Linda boek. - Navorscher 27, 1877, pp. 17-18.

18770000 Leendertsz Wz.P., - Het Oera Linda boek. - Navorscher 27, 1877, pp. 17-18.

18770000 Plaat getiteld 'Bericht uit het rijk der doden' (uit: Ned. Spect. 1877, nr. 13).

18770000 Plaat getiteld 'Bericht uit het rijk der doden' (uit: Ned. Spect. 1877, nr. 13).

18770000 Van dr J. Beckering Vinckers aan Gerrit Jansen brief van 1877, 5 Apr [afgedrukt bij Gerrit Jansen: De schrijver … 1877, p. 35]

18770000 Vl (= Vloten) (J.) v (= van) - Bespr. van de eerste uitgave van dr J.G. Ottema: Thet Oera Linda bok, Leeuw. 1872. - Hist. Zeitschrift von Sybel, N.F. II Bd., 1. Heft, 1877, pp. 137-138.

18770000 Vl (= Vloten) (J.) v (= van) - Bespr. van de eerste uitgave van dr J.G. Ottema: Thet Oera Linda bok, Leeuw. 1872. - Hist. Zeitschrift von Sybel, N.F. II Bd., 1. Heft, 1877, pp. 137-138.

18770000 Wie heeft het Oera Linda-Boek geschreven? door J. Beckering Vinckers. Kampen, Laurens van Hulst, 1877.

18770000 Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven? door J Beckering Vinkers. Kampen, 1877 (nr. 143).

18770000 Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven? door J Beckering Vinkers. Kampen, 1877 (nr. *143).

18770000 Winkler, Johan: Wer hat das Oera-Linda-Buch geschrieben? Ostfriesisches Monatsblatt für provinzielle Interessen 5, 1877, 260-6

18770000 Winkler. Johan, - Het Oera Linda boek. - Navorscher 27, 1877, pp. 17.

18770000 Winkler. Johan, - Het Oera Linda boek. - Navorscher 27, 1877, pp. 17.

18770000 Winkler. Johan, - 'N voorloper van 't Oera Linda boek (Ch. de Grave: République des Champs Elysées ou monde ancien, Gent 1806). - Navorscher 27, 1877, pp. 115 en 116.

18770000 Winkler. Johan, - 'N voorloper van 't Oera Linda boek (Ch. de Grave: République des Champs Elysées ou monde ancien, Gent 1806). - Navorscher 27, 1877, pp. 115 en 116.

18770113 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 13 januari 1877: Tekst volgt.

18770118 49ste Verslag der Handelingen van het Friesch genootschap, enz. over het jaar 1876-1877 d.d. 26 september 1877 p. 40 In de laatste [derde] bijeenkomst [d.d. 18 januari 1877] deelde de Heer Dr. J.G. Ottema eenige opmerkingen mede over het Oera Linda Bok, naar aanleiding van enkele bemerkingen in den Spectator geplaatst. De Heer Mr. J. Dirks vindt daarin aanleiding in herinnering te brengen, dat bij denzelfden man, bij wien het Oera Linda Boek is gevonden, mede aanwezig was een onbekend afschrift van het vijfde boek van den kroniek van Worp van Thabor, een afschrift waarvan de echtheid zelfs nimmer is betwijfeld. Hij meent dat bij den strijd over de echtheid van het Oera Linda Bok aan dit feit te weinig gewicht wordt gehecht.

18770206 E. Leyh (Baltimore) aan H. Kuipers brief van 1877, 6 Febr.

18770206 E. Leyh (Baltimore) aan H. Kuipers brief van 1877, 6 Febr.

18770224 N.M. Bergman aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 12 Jan. en 28 Juni; 1877, 24 Febr., 13 Maart, 23 en 29 Apr.

18770225 Ingezonden stuk in gebroken Hollands uit Leipzig over het O.L.B. (get. 22 Febr. 1877). - Deventer Crt. 1877, 2 Maart.

18770227 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 27 februari 1877: Tekst volgt.

18770227 Schouten. G., - De schrijver van het O.L.B. (= C. over de Linden) (uit: Prov. Overijss. en Zwolsche Crt. 27 Febr. 1877). - De Ned. Spectator 1877, 10 Maart, p. 76.

18770227 Schouten. G., - Ingezonden, met aanwijzing van C. Over de Linden als vervaardiger van het O.L.B. - Prov. Overijss. en Zwolsche Crt. 1877, 27 Febr.

18770227 Schouten. G., - Ingezonden, met aanwijzing van C. Over de Linden als vervaardiger van het O.L.B. - Prov. Overijss. en Zwolsche Crt. 1877, 27 Febr.

18770228 Schouten. G., wijst C. Over de Linden als dader aan. - Utrechtsch Prov. en Stedel. Dagbl. 1877, 28 Febr.

18770228 Schouten. G., wijst C. Over de Linden als dader aan. - Utrechtsch Prov. en Stedel. Dagbl. 1877, 28 Febr.

18770300 J (= Jansen) Gerrit, - Opmerkingen naar aanleiding van een artikel, voorkomende in 't N. v.d. Dag van 14 dezer, betreffende 't Oera Linda Bôk' (get. Nieuwediep, Maart '77). - 't Vliegend blaadje. Kleine Crt. voor Den Helder, Nieuwediep en omstreken 1877, 16 Maart.

18770301 Het ingezonden stuk van dr G. Schouten in de Zwolsche Crt. met enig commentaar der redactie. - Amsterdamsche Crt. 1877, 1 Maart Av.

18770301 Het ingezonden stuk van dr G. Schouten in de Zwolsche Crt. met enig commentaar der redactie. - Amsterdamsche Crt. 1877, 1 Maart Av.

18770302 Ingezonden stuk in gebroken Hollands uit Leipzig over het O.L.B. (get. 22 Febr. 1877). - Deventer Crt. 1877, 2 Maart.

18770302 Ingezonden stuk in gebroken Hollands uit Leipzig over het O.L.B. (get. 22 Febr. 1877). - Deventer Crt. 1877, 2 Maart.

18770302 Overgenomen bericht uit Arnh. Crt.: De aanwijzing van C. Over de Linden als auteur bevredigt niet. - Alg. Handelsbl. 1877, 2 Maart.

18770302 Overgenomen bericht uit Arnh. Crt.: De aanwijzing van C. Over de Linden als auteur bevredigt niet. - Alg. Handelsbl. 1877, 2 Maart.

18770303 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 3 maart 1877: Tekst volgt.

18770307 R. Kingma aan dr J.G. Ottema brieven van 1876,7 Jan.; 1877, 7 Maart.

18770307 R. Kingma brieven van 1876,7 Jan.; 1877, 7 Maart.

18770308 Bespr. van de brochure van J. Beckering Vinckers: Wie heeft het O.L.B. geschreven. Kampen, 1877 [nr. 143]. - Friesche Crt. 1877, 8 Maart.

18770308 Bespr. van de brochure van J. Beckering Vinckers: Wie heeft het O.L.B. geschreven. Kampen, 1877 [nr. *143]. - Friesche Crt. 1877, 8 Maart.

18770308 J. Beckering Vickers ontmaskert het OLB als vals in ‘Wie heeft het OLB geschreven ? (Kampen 1877) J. Beckering Vinckers verdenkt Cornelis over de Linden.

18770308 Vinckers. J. Beckering, - Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven? - Kampen, Laurens van Hulst, 1877, 80 pp. 8° [get. Kampen, 8 Maart 1877]

18770308 Vinckers. J. Beckering, - Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven? - Kampen, Laurens van Hulst, 1877, 80 pp. 8° [get. Kampen, 8 Maart 1877]

18770310 De schrijver van het O.L.B. - De Ned. Spectator 1877, 10 Maart, pp. 76-77.

18770310 De schrijver van het O.L.B. - De Ned. Spectator 1877, 10 Maart, pp. 76-77.

18770310 Schouten. G., - De schrijver van het O.L.B. (= C. over de Linden) (uit: Prov. Overijss. en Zwolsche Crt. 27 Febr. 1877). - De Ned. Spectator 1877, 10 Maart, p. 76.

18770312 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 12 maart 1877: Tekst volgt.

18770313 N.M. Bergman aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 12 Jan. en 28 Juni; 1877, 24 Febr., 13 Maart, 23 en 29 Apr.

18770314 Brief van Taco H. de Beer aan L.F. over de Linden d.d. 14 maart 1877.: Tekst niet beschikbaar

18770314 De curieuze geschiedenis van het O.L.B. nadert haar einde [C. Over de Linden als schrijver genoemd] - Het Nieuws van den Dag 1877, 14 Maart.

18770314 De curieuze geschiedenis van het O.L.B. nadert haar einde [C. Over de Linden als schrijver genoemd] - Het Nieuws van den Dag 1877, 14 Maart.

18770314 Taco H. de Beer aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 4 en 15 Mei, 1877, 14 Maart.

18770315 V. Sterk aan idem brief van 1877, 15 Maart.

18770315 V. Sterk aan L.F. Over de Linden brief van 1877, 15 Maart.

18770316 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 16 maart 1877: Tekst volgt.

18770316 J (= Jansen) Gerrit, - Opmerkingen naar aanleiding van een artikel, voorkomende in 't N. v.d. Dag van 14 dezer, betreffende 't Oera Linda Bôk' (get. Nieuwediep, Maart '77). - 't Vliegend blaadje. Kleine Crt. voor Den Helder, Nieuwediep en omstreken 1877, 16 Maart.

18770316 J (= Jansen) Gerrit, - Opmerkingen naar aanleiding van een artikel, voorkomende in 't N. v.d. Dag van 14 dezer, betreffende 't Oera Linda Bôk' (get. Nieuwediep, Maart '77). - 't Vliegend blaadje. Kleine Crt. voor Den Helder, Nieuwediep en omstreken 1877, 16 Maart.

18770317 Spot met de O.L.B.-kwestie. - Uilenspiegel VIII, 1877, 17 Maart.

18770317 Spot met de O.L.B.-kwestie. - Uilenspiegel VIII, 1877, 17 Maart.

18770317 Verwijs. Eelco, - Nog het O.L.B. - De Ned. Spectator 1877, 17 Maart, pp. 86-87. [overgenomen in Alg. Handelsbl. 1877, 20 Maart; Bijv. Prov. Friesche Crt. 1877, 21 Maart]

18770319 Linden, L.F. Over der, - Aan de Redactie der Nieuwe Rotterd. Crt. (get. 19 Maart). - Nw. Rotterd. Crt. 1877, 21 Maart.

18770320 J (= Jansen). Gerrit) - Het Oera Linda Bôk (Waarom bewijst men niet dat C. Over de Linden het gedaan heeft?) - Alg. Handelsblad 1877, 20 Maart. [Overgenomen in Prov. Friesche Crt. 1877, 21 Maart.]

18770320 Verwijs. Eelco, - Nog het O.L.B. - De Ned. Spectator 1877, 17 Maart, pp. 86-87. [overgenomen in Alg. Handelsbl. 1877, 20 Maart; Bijv. Prov. Friesche Crt. 1877, 21 Maart]

18770321  J (= Jansen). Gerrit) - Het Oera Linda Bôk (Waarom bewijst men niet dat C. Over de Linden het gedaan heeft?) - Alg. Handelsblad 1877, 20 Maart. [Overgenomen in Prov. Friesche Crt. 1877, 21 Maart.]

18770321  Linden, L.P. Over der [L.F. over de Linden] , - Aan de Redactie der Nieuwe Rotterd. Crt. (get. 19 Maart). - Nw. Rotterd. Crt. 1877, 21 Maart.

18770321 De familie Over de Linden schijnt uit aartsgrappenmakers te bestaan. - Utrechtsch Prov. en Stedel. Dagbl. 1877, 21 Maart.

18770321 De familie Over de Linden schijnt uit aartsgrappenmakers te bestaan. - Utrechtsch Prov. en Stedel. Dagbl. 1877, 21 Maart.

18770321 Verwijs. Eelco, - Nog het O.L.B. - De Ned. Spectator 1877, 17 Maart, pp. 86-87. [overgenomen in Alg. Handelsbl. 1877, 20 Maart; Bijv. Prov. Friesche Crt. 1877, 21 Maart]

18770321 Verwijs. Eelco, - Nog het O.L.B. - De Ned. Spectator 1877, 17 Maart, pp. 86-87. [overgenomen in Alg. Handelsbl. 1877, 20 Maart; Bijv. Prov. Friesche Crt. 1877, 21 Maart]

18770321 Wie heeft het O.L.B. geschreven? (Uittreksel uit de brochure van J. Beckering Vinckers). - Nw. Rotterd. Crt. 1877, 21 Maart.

18770321 Wie heeft het O.L.B. geschreven? (Uittreksel uit de brochure van J. Beckering Vinckers). - Nw. Rotterd. Crt. 1877, 21 Maart.

18770323 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 23 maart 1877: Tekst volgt.

18770323 Het Oera - Linda - Bok (De kwestie is door J. Beckering Vinckers opgelost). - Nieuwsbl. voor den Boekh. 1877, nr. 24, 23 Maart, pp. 137-138.

18770323 Het Oera - Linda - Bok (De kwestie is door J. Beckering Vinckers opgelost). - Nieuwsbl. voor den Boekh. 1877, nr. 24, 23 Maart, pp. 137-138.

18770323 Linden. L.F. Over de, - Aan de Redactie van de Heldersche en Nieuwedieper Courant (get. 23 Maart 1877). - Heldersche en Nieuwedieper Crt. 1877, 28 Maart.

18770323 Linden. L.F. Over de, - Aan de Redactie van de Heldersche en Nieuwedieper Courant (get. 23 Maart 1877). - Heldersche en Nieuwedieper Crt. 1877, 28 Maart.

18770323 Verschenen bij Laurens van Hulst te Kampen een studie over het Oera Lindaboek door J. Beckering Vinckers, leeraar aan de burgeravondschool aldaar.

18770324 Amerikanische Archäologie (ook over het O.L.B.). - Sonntags-Beilage des Deutschen Correspondenten 1877, 24 Maart.

18770324 Amerikanische Archäologie (ook over het O.L.B.). - Sonntags-Beilage des Deutschen Correspondenten 1877, 24 Maart.

18770324 Gelder. P Smidt van. - Het Oera - Linda – Boek. Aan de Redactie. - De Ned. Spectator 1877, 24 Maart, pp. 90-91.

18770324 Gelder. P Smidt van. - Het Oera - Linda – Boek. Aan de Redactie. - De Ned. Spectator 1877, 24 Maart, pp. 90-91.

18770324 Over de houding van C. Over de Linden (n.a.v. de brochure van J. Beckering Vinckers). - Nieuws v.d. Dag 1877, 24 Maart.

18770324 Over de houding van C. Over de Linden (n.a.v. de brochure van J. Beckering Vinckers). - Nieuws v.d. Dag 1877, 24 Maart.

18770325 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 25 maart 1877: Tekst volgt.

18770325 Ph. von Roesgen von Floss aan L.F. Over de Linden brief van 26 Maart 1877.

18770325 R. Kingma aan idem brief van 1877, 25 Maart.

18770325 R. Kingma aan L.F. Over de Linden brief van 1877, 25 Maart.

18770326 Brief van Ph. von Roesgen von Floss aan L.F. over de Linden d.d. 26 maart 1877: Brief niet beschikbaar

18770326 Ph. von Roesgen von Floss aan L.F. Over de Linden brief van 26 Maart 1877.

18770327 L.F. Over de Linden aan Ph. von Roesgen von Ploss brief (min.) van 1877, 27 Maart.

18770327 L.F. Over de Linden aan Ph. von Roesgen von Ploss brief (min.) van 1877, 27 Maart.

18770328 Linden, L.F. Over de, zal tegen Beckering Vinckers schrijven. - Utrechtsch Prov. en Stedel. Dagbl. 1877, 28 Maart.

18770328 Linden, L.F. Over de, zal tegen Beckering Vinckers schrijven. - Utrechtsch Prov. en Stedel. Dagbl. 1877, 28 Maart.

18770329 Verwijs. E. vertelt in de Ned Spectator over zijn verhouding tot het O.L.B [nr. 149]. - Onze Tolk. Letterk. Weekbl. VIII, 1876/7, 29 Mrt.

18770330 Vitringa. A.J. - Bespr. van J. Beckering Vinckers; Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr. 143] Deventer Crt. 1877, 30 Mrt. [Overgenomen in Leeuw. Crt. 1877, 8 Apr]

18770330 Vitringa. A.J. - Bespr. van J. Beckering Vinckers; Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr. *143] Deventer Crt. 1877, 30 Mrt. [Overgenomen in Leeuw. Crt. 1877, 8 Apr]

18770331 Het Oera Linda Bôk. - De Nieuwe Tijd (Lemmer) 1877, 31 Maart.

18770331 Het Oera Linda Bôk. - De Nieuwe Tijd (Lemmer) 1877, 31 Maart.

18770331 Twee brieven van J. Beckering Vinckers aan Johan Winkler, gedateerd 1876, 20 Dec. en 1877, 31 Maart.

187704 Jansen. Gerrit, - De schrijver van Thet Oera - Linda - Bôk is niet Cornelis Over de Linden. Door -- corrector van C. O.'s nagelaten geschriften [get. Nieuwediep, April, 1877]. - Nieuwediep, Berkhout & Co., (April) 1877, 36 pp. 8°.

18770400  Barnes. William, - The Oera Linda Book. - Macmillan's Magazine 1877, April, pp. 461-466.

18770400 Barnes. William, - The Oera Linda Book. - Macmillan's Magazine 1877, April, pp. 461-466.

18770400 Forestier. Pauwels, - Meêdeeling. - Dietsche Warande, nw. reeks II, (April) 1877, no. 1, pp. 114-116.

18770400 Gerrit Jansen (Nieuwendiep), corrector van Cornelis over de Lindens nagelaten geschriften: De schrijver van Thet Oera-Linda Bok is niet Cornelis over de Linden.

18770400 Jansen. Gerrit, - De schrijver van Thet Oera - Linda - Bôk is niet Cornelis Over de Linden. Door -- corrector van C. O.'s nagelaten geschriften [get. Nieuwediep, April, 1877]. - Nieuwediep, Berkhout & Co., (April) 1877, 36 pp. 8°.

18770402 Brief van Jac. van Loon jr aan L.F. over de Linden d.d. 2 april 1877.: Brief niet beschikbaar.

18770402 Jac. van Loon jr aan C. en L.F. Over de Linden brieven van 1872, 14 Oct. en 1877, 2 Apr.

18770403 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 3 april 1877: Tekst volgt.

18770403 G. van der Burg wed. C. Over de Linden aan R.M. Bergman brief van 1877, 3 Apr.

18770403 G. van der Burg wed. C. Over de Linden aan R.M. Bergman brief van 1877, 3 Apr.

18770403 L.F. Over de Linden aan Jac. v. Loon Jz. brief (min.) van 1877, 3 Apr.

18770403 Twee brieven van L.F. Over de Linden aan Johan Winkler, gedateerd 1877, 3 en 10 Apr. Hieraan zijn toegevoegd:

18770403 Twee brieven van L.F. Over de Linden aan Johan Winkler, gedateerd 1877, 3 en 10 Apr.

18770403 Twee brieven van L.F. Over de Linden aan Johan Winkler, gedateerd 1877, 3 en 10 Apr.

18770405 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 5 april 1877: Tekst volgt.

18770405 J. Beckering Vinckers belooft Gerrit Jansen een gespreksverslag te sturen.

18770405 Vosmaer. C [ps. Flanor] ., - Een genie maar een 'rare' (Uitvoerige bespreking van J. Beckering Vinckers: Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr-143]). - Het Vaderland 1877, 5 en 11 Apr. [Overgenomen in Leeuw. Crt. 1877, 29 April en 6 Mei]

18770405 Vosmaer. C., - Een genie maar een 'rare' (Uitvoerige bespreking van J. Beckering Vinckers: Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr-*143]). - Het Vaderland 1877, 5 en 11 Apr. [Overgenomen in Leeuw. Crt. 1877, 29 April en 6 Mei]

18770405Van dr J. Beckering Vinckers aan Gerrit Jansen brief van 1877, 5 Apr [afgedrukt bij Gerrit Jansen: De schrijver … 1877, p. 35]

18770407 Art. van Johan Winkler: 'n Bijdrage tot d'oudste geschiedenis van 't Oera-Linda-Boek. - De Nederl. Spectator 1877, 7 April (nr. 170).

18770407 Art. van Johan Winkler: 'n Bijdrage tot d'oudste geschiedenis van 't Oera-Linda-Boek. - De Nederl. Spectator 1877, 7 April (nr. 170).

18770407 Bespr. van J. Beckering Vinckers: Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr. 143]. - De Nieuwe Tijd (Lemmer), 1877, 7 April.

18770407 Bespr. van J. Beckering Vinckers: Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr. *143]. - De Nieuwe Tijd (Lemmer), 1877, 7 April.

18770407 Winkler. Johan, - 'n Bijdrage tot d'oudste geschiedenis van 't Oera-Linda-Boek. - De Ned. Spectator 1877, 7 Apr., pp. 108-119.

18770407 Winkler. Johan, - 'n Bijdrage tot d'oudste geschiedenis van 't Oera-Linda-Boek. - De Ned. Spectator 1877, 7 Apr., pp. 108-119.

18770408 Vitringa. A.J. - Bespr. van J. Beckering Vinckers; Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr. 143] Deventer Crt. 1877, 30 Mrt. [Overgenomen in Leeuw. Crt. 1877, 8 Apr]

18770410 In een artikel in de Zwolsche Courant schrijft G. Schouten, dat Cornelis over de Linden, meesterknecht bij 's Rijks marinewerf aan den Helder de schrijver zou zijn van het Oera Linda Boek. Deze informatie wordt gegeven in het Nieuws- , Handels- en Advertentieblad De Locomotief (1877, jaargang 26, no. 88) van dinsdag 10 april 1877.

18770410 Joh. Winkler aan idem brief van 1877, 10 Apr.

18770410 Joh. Winkler aan L.F. Over de Linden brief van 1877, 10 Apr.

18770411 Art. van mr C. Vosmaer: Een genie, maar een 'rare' (slot). - Het Vaderland 1877, 11 Apr (nr. 168).

18770411 Art. van mr C. Vosmaer: Een genie, maar een 'rare' (slot). - Het Vaderland 1877, 11 Apr (nr. 168).

18770411 Vosmaer. C [ps. Flanor]., - Een genie maar een 'rare' (Uitvoerige bespreking van J. Beckering Vinckers: Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr-143]). - Het Vaderland 1877, 5 en 11 Apr. [Overgenomen in Leeuw. Crt. 1877, 29 April en 6 Mei]

18770412 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 12 april 1877: Tekst volgt.

18770418 J.F. Berk aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 23 Jan., 4 Febr. en ?; 1877, 18 Apr.

18770419  Siderius. H., - Ingezonden (met brieven van Eelco Verwijs d.d. 28 Juni 1867 en van C. Over de Linden d.d. 24 Juni 1873). - Friesche Crt. 1877, 19 Apr.

18770419 Siderius. H., - Ingezonden (met brieven van Eelco Verwijs d.d. 28 Juni 1867 en van C. Over de Linden d.d. 24 Juni 1873). - Friesche Crt. 1877, 19 Apr.

18770419 Vermelding van het ingezonden stuk van H. Siderius te Harlingen in de Friesche Crt. van 19 Apr. 1877. - Fr. Volksbl. 1877, 22 Apr.

18770421 Art. van D. Dekker over de brochure van dr J. Beckering Vinckers: Wie heeft het Oera Linda boek geschreven? - Euphonia 1877, 21 Apr. (nr. 172).

18770421 Art. van D. Dekker over de brochure van dr J. Beckering Vinckers: Wie heeft het Oera Linda boek geschreven? - Euphonia 1877, 21 Apr. (nr. 172).

18770421 Dekker. D. , - Over J. Beckering Vinckers: Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr. 143]. - Euphonia II, 1877, 21 Apr., pp. 1-3.

18770422 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 22 april 1877: Tekst volgt.

18770422 L.F. Over de Linden aan H. Siderius brief (min.) van 1877, 22 Apr.

18770422 Vermelding van het ingezonden stuk van H. Siderius te Harlingen in de Friesche Crt. van 19 Apr. 1877. - Fr. Volksbl. 1877, 22 Apr.

18770423 N.M. Bergman aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 12 Jan. en 28 Juni; 1877, 24 Febr., 13 Maart, 23 en 29 Apr.

18770424 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 24 april 1877: Tekst volgt.

18770427 Nog iets over de schrijver van het O.L.B. (Brief van H. Siderius in de Friesche Crt.; dr. L.A. Buma als schrijver aangewezen). - Deventer Crt. 1877, 27 Apr.

18770428 Ottema. J.G. - Wie heeft het Oera Linda Boek geschreven? (Het is niet C. Over de Linden). - Friesche Crt. 1877, 29 Maart. [Overgenomen in Oostergo 1877, 28 Apr.]

18770429 De Leeuw. Courant neemt een opstel over van C. Vosmaer, getiteld: Onthullingen over 't Oera Linda Boek, uit Het Vaderland.

18770429 N.M. Bergman aan L.F. Over de Linden brieven van 1876, 12 Jan. en 28 Juni; 1877, 24 Febr., 13 Maart, 23 en 29 Apr.

18770429 Vosmaer. C. [ps. Flanor] , - Een genie maar een 'rare' (Uitvoerige bespreking van J. Beckering Vinckers: Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr-143]). - Het Vaderland 1877, 5 en 11 Apr. [Overgenomen in Leeuw. Crt. 1877, 29 April en 6 Mei]

18770430 Buma. L.A., verdacht van de - samenstelling van het O.L.B. - Friesche Crt. 1877, 30 Apr.

18770430 Jong. M.K. de, - De familie Over de Linden had ongeveer 40 jaar geleden reeds oude hss. in bezit. Door - - te Kooten. - Friesche Crt. 1877, 30 Apr.

18770500 L.F. over de Linden, Beweerd maar niet bewezen, Leeuwarden, H. Kuipers, 1877. Hij beweert, dat zijn vader Cornelis over de Linden van 1848 tot 1867 op eigen kracht bezig is geweest om het OLB te vertalen.

18770500 Linden. L.F. Over de, - Beweerd maar niet bewezen. Bestrijding van de argumenten voorkomende in de brochure van den Heer J. Beckering Vinckers over het Oera Linda Boek. (get. Helder, Mei 1877). - Leeuw. H. Kuipers, (Mei) 1877, 48 pp. 8°.

18770500 Linden. L.F. Over de, - Beweerd maar niet bewezen. Bestrijding van de argumenten voorkomende in de brochure van den Heer J. Beckering Vinckers over het Oera Linda Boek. (get. Helder, Mei 1877). - Leeuwarden, H. Kuipers, (Mei) 1877, 48 pp. 8° en aanvulling van de Brochure 'Beweerd, maar niet bewezen' (C. de Boer Jr., Helder, 1912)

18770502 Aankondiging van de brochure van Gerrit Jansen [nr. *166] - Heldersche Crt., 1877, 2 Mei.

18770502 C. Over de Linden aan H. Siderius brief van 1873, 24 Juni [afgedrukt in Friesche Crt. 1877, 19 Apr.;Oostergo 1877, 2 Mei]

18770502 Nog eens het Oera Linda Boek (Over het art. van H. Siderius [nr. 171]). - Oostergo 1877, 2 Mei.

18770504 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 4 mei 1877: Tekst volgt.

18770504 Taco H. de Beer aan idem brieven van 1876, 4 en 15 Mei, 1877, 14 Maart.

18770505 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 5 mei 1877: Tekst volgt.

18770505 Buma. L.A. te Makkum verdacht van het samenstellen van het O.L.B. Met enig commentaar der redactie. - Friesche Crt. 1877, 5 Mei.

18770505 Onechtheid (kritiek op het schrijven van Gerrit Jansen [nr. 116]. – De Ned. Spectator 1877, 5 Mei, p. 143.

18770506 Vosmaer. C [ps. C. Vosmaer]., - Een genie maar een 'rare' (Uitvoerige bespreking van J. Beckering Vinckers: Wie heeft het O.L.B. geschreven? [nr-143]). - Het Vaderland 1877, 5 en 11 Apr. [Overgenomen in Leeuw. Crt. 1877, 29 April en 6 Mei]

18770531 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 31 mei 1877: Tekst volgt.

18770600 Art. van Johan Winkler, Wer hat das Oera-Linda Buch geschrieben? - Ostfriesisch Monatsblatt Juni 1877 (nr. 182).

18770600 Winkler, Johan, - Wer hat das Oera-Linda-Buch geschrieben? - Ostfriesisches Monatsblatt für provinzielle Interessen v, 1877, Juni, pp. 260-266.

18770610 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 10 juni 1877: Tekst volgt.

18770620 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 20 juni 1877: Tekst volgt.

18770710 L.F. Over de Linden aan Jac. v. Loon Jz. brief (min.) van 1877, 3 Apr. Idem aan S.J. Meyer brief (min.) van 1917, 10 Juli.

18770800 Artikel van H.A. Gallee d.d. augustus 1877 (gepubliceerd in de Gids, 1878): [p. 1] Bijna elke eeuw kan op den een of anderen letterkundigen grappenmaker wijzen, die, hetzij uit winstbejag of louter voor eigen genoegen, hetzij om zijne medemenschen of meer bepaald om eenige zijner bekenden er in te laten loopen, eigen werk voor dat van anderen wil uitventen, zijn fabricaat wil doen doorgaan voor werk van eeuwen vroeger. Om van vroegeren niet te spreken noem ik hier in de eerste plaats Annius, den Dominicaan van Viterbo, die in de 15e eeuw werken uitgaf op de namen van Archilochus, Fabius Pictor e.a., welke een oogenblik voor echt gehouden werden; vervolgens den bekenden George Psalmanazar, die omstreeks 1700 zijne Formosaansche geschriften overal ingang wilde doen vinden, terwijl hij, om zijne Formosaansche afkomst te bewijzen, de taal door hem zelven uitgevonden sprak en zijn schrift van links naar rechts schreef. Toch gelukte het hem niet geheel; de waarheid, dat hij Franschman was, benevens zijn eigen naam kwamen spoedig na zijn dood in 1763 aan het licht. In het laatst dier eeuw had de verdichting van den Klaas Kolijn plaats; het bleek dat deze uit de Rijmkronijk van Melis Stoke verhaspeld en opgesteld was door Reinier de Graaf, om Alkemade beet te nemen. p. 2] Weinig tijds later in den aanvang dezer eeuw werd door Oreilly en Drummond het vonnis gewezen in zake Ossian, en de gedichten van Ossian, door Macpherson in het licht gegeven, werden als onecht gebrandmerkt; uit den inhoud was gebleken dat de maker niet volkomen op de hoogte was van den toestand, waarin de bewoners en de landen zich bevonden, die hij beschreef, terwijl in het Gaelisch, dat hij in de 3e uitgave er bijgevoegd had, voor de kenners genoegzame bewijzen te vinden waren voor 's schrijvers onvolledige kennis van de oude taal. Het bedrog kwam aan het licht, juist door het smeden van nieuwe bewijzen om de ontdekking van het vorige bedrog te voorkomen. Dit laatste bracht ook den grooten vervaardiger van autographen, Vrain Lucas, ten val, die eenige jaren geleden te Parijs een lid der Academie, Chasles, er in liet loopen. Hij bracht er steeds meer te voorschijn en deze vruchtbaarheid wekte argwaan en leidde tot de ontdekking. Nooit is deze uitgebleven; altijd waren er ongeloovigen, die of kortweg hun ongeloof te kennen gaven en met het bedrog niet te doen wilden hebben, of met taai geduld niet rustten voordat zij de wereld van het bedrog hadden overtuigd en de waarheid in een helder licht geplaatst. En de redenen, die zij hadden om dergelijke verdichtsels der menschheid op te dringen als schrifturen uit den ouden tijd? Wagenaar vat ze in zijn bespreking van den Klaas Kolijn aldus samen: ‘Misschien konzucht naar de eer van voor een bezitter van oude en raare schriften gehouden te worden; of begeerte naar het voordeel, dat men zich belooft uit het venten van zijn eigen verdigtzels voor egte stukken, menschen van geen regt eerlijke beginsels, somstijds beweegen om valsche schriften voor den dag te brengen. Wenschelijk is 't, dat zij 't, in deez' verlichte eeuw, nooit wederom met zulk een uitslag, doen mogen, als zij 't naar alle waarschijnlijkheid met de Rijmchronyke van den zoogenaamden Klaas Kolijn gedaan hebben.’ In 1775 werden deze woorden van Wagenaar in de werken der Maatschappij van Letterkunde te Leiden gedrukt en honderd jaren later staan wij weder voor een dergelijk feit. Wat is er thans geschied? In 1867 kreeg Dr. E. Verwijs, toenmaals Archivaris van Friesland, bericht van een oud-Friesch handschrift, dat zich ten [p. 3] huize van Cornelis Over de Linden aan den Helder bevond. Na een vluchtig kijkje van dit stuk bij deze familie genomen te hebben, en na de facsimile van eenige bladen van den eigenaar te hebben ontvangen, meende hij op het spoor te zijn geraakt van een oud-Friesch dichtwerk dat voor de wetenschap van zoo groot belang was, dat hij in een brief van 28 Juni '67 den eigenaar verzocht het HS. aan hem ter copieering af te staan. Dit geschiedde door den heer F. Goslings, lit. cand., voor rekening van het Friesche genootschap. Langzamerhand begon Verwijs en tegelijk met hem eenige leden van het Friesch genootschap, w.o. Johan Winkler en G. Colmjon, twijfel te koesteren omtrent de echtheid. Dr. Colmjon sprak zijn oordeel openlijk uit in de Leeuwarder Courant van 12 Sept. 1871, en toen Dr. Ottema het hierop in die van 19 Sept. wederom verdedigde, gaf hij eene brochure uit Over het boek van Adela, waarin hij de onechtheid aantoonde uit het gebruik van vreemde woorden als: falikant, sella, in den zin van koopen, linnen, Ameri, enz. Dr. Verwijs onttrok zich geheel aan de zaak en liet de uitgave van het HS. over aan Dr. Ottema, die, zooals hij zelf meedeelt in de voorrede (1e druk), door Verwijs eenigszins beangstigd was omtrent de echtheid, doch die, toen hij het HS. onder de oogen kreeg, allen twijfel liet varen, en met eene toewijding, eene betere zaak waardig, er al zijn tijd en bijna zijn leven aan opofferde, om het HS. uit te geven en tegen de aanvallen der ongeloovigen te beschermen. In 1872 verscheen, niettegenstaande de aanvallen, die het reeds voor de uitgave, o.a. in den Spectator van Van den Bergh en v. Limburg Brouwer, en in den Navorscher van 1871 van Leendertz te verduren had, de eerste druk van Thet Oera Linda-bok, naar een handschrift uit de 13e eeuw, bewerkt, vertaald en uitgegeven door Dr. J.G. Ottema, te Leeuwarden, bij H. Kuipers. Een korte blik op den inhoud, die niet zoo algemeen bekend is als de kwestie, wie het geschreven heeft, zal misschien niet ondienstig zijn. De letters waarin het geschreven is, zijn op zeer curieuse wijze vervaardigd. De schrijver heeft een cirkel genomen en hierin getrokken drie middellijnen, die elkander onder hoeken van 60o snijden. Door nu eens den straal en een stuk van den boog, of dan weder de middellijn en een of meer der bogen met een straal te nemen, heeft hij letters gevormd, die veel met onze letters overeenkomen, doch op het eerste gezicht vreemd schijnen. Zelf noemt [p. 4] hij ze de teekens van het jol of wiel. Het boek bestaat uit zes deelen, door verschillende personen geschreven tusschen 530 en 11 v. J.C.; het vangt aan met eene aanspraak van Hiddo Oera Linda aan zijn zoon Okko, die hun hierin mededeelt dat hij deze bladen gered heeft uit den grooten vloed, doch ze overgeschreven heeft, daar ze nat waren geworden; ieder die ze erft, moet ze overschrijven. Hij dagteekent Leeuwarden, naar der Christenen rekening 1256, of 3449 jaar nadat Atland gezonken is. Hierop volgt een aanspraak aan zijne erfgenamen en eene waarschuwing tegen de monniken van de hand van Liko Ovira Linda geschreven in 803 ook te Leeuwarden. Met het boek van Adela vangt het eigenlijke werk aan. Adela, de vrouw van den grevetman Apol, verhaalt haar optreden in de volksvergadering omstreeks 559 v. J.C. Men wil haar opdragen volksmoeder te worden, doch zij begeert Apol tot man en raadt Teuntia, de maagd van de burcht Medeablik, te kiezen; Friesland moet echter waken, dat het niet verbastere. De krijgsgevangenen moeten gedood, er moeten geene onvrije en vreemde lieden in de staten worden toegelaten, want zoo waren de landen over de Wezer door de Magy met zijne Finnen en Magyaren buit gemaakt. Deze had van zijne lieden laten gevangen nemen en hen opgedragen de zonen en dochteren der Friezen te verbasteren. En gij, die nu de Oostelijke Staten weer tot hunnen plicht wilt brengen, wat wilt gij doen? ‘Denk eens, als daar eene hevige longziekte woedde onder het vee zoudt gij uw gezonde vee onder hun ziek vee voeren? Immers neen. Wie zou dan zoo onvoorzichtig wezen om zijne kinderen te wagen onder een volk, dat geheel en al verdorven is. Men moet Fryas kinderen de groote daden onzer voorouders leeren, hun voor oogen houden hoe groot hun land is in vergelijking met andere landen.’ Adela's raad is opgevolgd, zoo besluit zij haar verhaal. Zij geeft hierop een overzicht van de eerste geschiedenis van Friesland, en zooals in alle andere volkstradities is ook hier de overlevering van Adela dat een godheid het verhaal gedicteerd heeft: Frya dicteerde aan Festa, de eerste burchtmaagd van Medeablik, de vroegste geschiedenis harer kinderen. Wralda, die alleen goed en eeuwig is, maakte den aanvang; aldus kwam de tijd, de tijd wrocht alle dingen, en ook de aarde; de aarde baarde alle gras, kruiden en boomen al het liefelijk gedierte en al het booze gedierte. Na het twaalfde [p. 5] Jolfeest bracht zij voort drie maagden: Lyda, uit gloeiende stof, Finda, uit heete stof, en Frya uit warme stof, en elk van deze baarde twaalf zonen en twaalf dochteren; daarvan zijn alle menschen gekomen. Hierop volgen de wetten en rechten der volksmoeder, der koningen en van alle Friezen. Ook uit de wetten van Minno, een ouden zeekoning (sêkêning!), een ziener en wijsgeer, die aan de Kretensen wetten gegeven heeft, zijn stukken overgenomen: nuttige zaken uit de nagelaten schriften van Minno. Een hoofdstuk uit deze schriften van Minno is van groot belang voor de mythologen. Hieruit blijkt toch dat de Kretensers de godin, die de bewoners van Attica Athene noemden, kenden onder den naam van Minerva, welke wederom niemand anders was dan de uit Zeeland verdwenen Nehallennia. Op blz. 49 kan men lezen ‘dat, toen Nyhalennia, die van haar eigen naam Min-erva heette, goed gezeten was en de Krekalanders (Kretensers) haar evenzeer liefhadden als haar eigen volk, eenige vorsten en priesters tot haren burcht kwamen en vroegen waar hare erven gelegen waren. Hellenia (verkorting van Nyhallennia, d.i. nieuwen helder) antwoordde: “mina erva drêg ik om in mina bosm”, 'tgene ik geërfd heb, is liefde tot vrijheid, rechtvaardigheid en vrijheid’. Eene verklaring van den uil, van den hond en van de eieren, die zij bij zich heeft, blijft zij ook niet schuldig (z. blz. 88), en op de vraag, wat de oorzaak van het kwaad is, antwoordt zij: alle kwaad komt van u, priesters, en van de domheid der menschen, die zich laten vangen. Eerst werden de priesters kwaad en gingen zij haar belasteren, doch toen zij zagen dat dit niet opging onder het volk, gingen zij rond en verspreidden tot aan de Alpen dat het den oppersten God behaagd had zijne dochter Min-erva, bijgenaamd Nyhallenia, van over de zee te zenden, om de menschen rijk en gelukkig te maken. Toen stelden zij haar beeld op de altaren en maakten zich meester van Frya's wetten en instellingen. ‘Zij stelden ook priesteressen onder hunne hoede, schijnbaar om over het heilige licht van Festa, de oudste eeremoeder, te waken; doch in plaats van deze wijs te maken om later ze onder het volk te zenden en de jeugd te onderwijzen, maakten zij ze dom en duister, en lieten zij ze nimmer uitgaan.’ Toen Nyhallenia dood was, wilden zij niet gedoogen dat er eene andere volksmoeder gekozen werd. Na nog eenige wetten en instellingen opgeteekend te hebben, [p. 6] verhaalt de schrijver, hoe in den zomer, toen de zon achter de wolken had gescholen, de lucht droef en dof stond en er in de harten der menschen blijdschap noch vreugde was; hoe de aarde toen begon te beven, alsof zij ging sterven; hoe de bergen vaneen spleten en vuur en vlammen spuwden, en hoe er bergen in zee verzonken, en waar eerst velden waren thans bergen zich verhieven. Toen zonk Atland neder en brandden de wonden van Twiskland weg. Toen kwamen benden van Finda's volk de landen bezetten en begonnen de slaven op het kleed van Frya te stappen. Toen kwamen de Finnen, die zich zelf Magyaren noemen, naar hun opperste Magy, die hoofdpriester en koning meteen is. Zij zijn slaven van hunne priesters, maar nog veel meer van hunne meeningen; zij meenen, dat alles vol is van booze geesten, maar van Wralda's geest weten zij niets. Zij vielen omstreeks het Jolfeest over het land. In den strijd, die nu volgde, speelden de neven van den ouden zeekoning Sterik eene groote rol. Wodin, de oudste der broeders, trok aan het hoofd van het leger tegen den Magy op, hij versloeg hem en boog zich voor dezelfde beelden als de Magy; toen verdween hij van de aarde, een zoon nalatende, wiens moeder de dochter van den Magy was. Vele lieden gingen toen met Teunis en Inka, de beide andere neven van Sterik, scheep, en verlieten het land, doch zij konden op Denemarken en Flyland niet landen. Langs de kust voorvarend kwamen zij te Kadix; hier scheidde zich Inka van Teunis en voer de groote zee in; nooit heeft men van hem iets gehoord. Teunis, die zoo bemind was bij zijn volk, dat zij hem met den naam van Neef Teunis bestempelden, voer oostwaarts en stichtte aan de kust van ‘Phoenisus’ eene stad, die men naar Thyr, den afgod der Magyaren, Thyrhisburcht heette. Vandaar dreven zij handel met Flyland, Brittania en Missellja. Na nog weder in het breede de geschiedenis van Minerva te hebben verhaald, vervolgt hij met de geschiedenis der Geertmannen, d.i. der Friezen, die via Tyrus naar Indië verhuisden. Na den dood van Minerva waren de priesters vertoornd, omdat de anderen hunne godenbeelden niet wilden erkennen en Geert Pyres dochter tot moeder hadden gekozen. Een hevige strijd volgde en Geert met hare mannen moest wijken. Zij voeren met behulp der Tyriers door de roode zee naar Pangab, ‘dat is in onze spraak vijf wateren’. Ook van de aankomst van Ulysses heeft de Friesche schrijfster bericht gekregen. Met schepen zoo sierlijk als zij te voren [p. 7] nooit gezien had, was hij te Walhallagara geland en had zich daar tot ergernis van allen jaren lang opgehouden bij de burchtmaagd Kalip (Ka met de lange lip). Van haar vertrekkende kreeg hij eene heilige lamp mede, doch hij heeft haar niet mede kunnen nemen, want toen hij in zee kwam is zijn schip vergaan en is hij naakt en bloot door de andere schepen opgenomen. Het boek eindigt met een verhaal van een strooptocht der Magyaren naar Medeablik, waar zij aan de moeder de lamp wilden ontrooven. Zij roofden alles en voerden de moeder zwaar gewond mede. Toen de Magy haar dwong hem zijn lot te voorspellen, boodschapte zij hem dat hij zeven etmalen later op den bodem der zee zou liggen. In woede ontstoken liet hij haar overboord werpen. De profetie echter werd vervuld, de Magy vond zijn dood op den bodem der zee, daar een der Friezen hem in den strijd overboord wierp. Een der zeelieden zeide toen Medea mei lakkja, Medea mag lachen, en hiernaar heeft die plek den naam van Medemblik gehouden. Zie hier den inhoud van het boek van Adela. De volgende boeken verhalen Adela's lot en de twisten der Friezen na de keuze van Teuntje, de zeden en gewoonten der bewoners van Alkmarum en Stavoren en de instellingen der burchtmaagden. In de geschriften van Frêthorik en Wiljow, die omstreeks 300 v. J.C. heeten geschreven te zijn, komt het eerst de naam Oera Linda voor als bijnaam van Frêthorik. Hij is Asga(!) te Ljudwardia geworden, een nieuw dorp binna thene ringdik van de burcht Ljudgaarda. Twist en tweedracht heerschten alom onder het volk. In zijn tijd kwam er een Geertman uit het verre Oosten met eene boot het Flymeer binnen en door zijn dagboek is Frêthorik in staat den krijg van Alexander den Groote mede te deelen en den strijd, die na zijn dood door de Dadochen gevoerd werd. Ook Jezus kende hij, door de priesters Fo, dat is valsch genoemd, door het volk Krishna, dat is herder, bijgenaamd, terwijl de Geertman hem Buddha, d.i. buidel, noemde, omdat hij in zijn hoofd een schat van wijsheid had. Aan zijne leer en leven wijdt hij eenige bladzijden; in hetgeen hij daar mededeelt is zoovee wat met moderne ideeën overeenkomt en in de schildering is te veel eigenaardigs om haar niet even uit te schrijven. ‘Zestienhonderd jaar geleden is Atland gezonken, en te dier tijde gebeurde er iets, waar niemand op gerekend had. In het hart van Findasland, op het gebergte ligt eene [p. 8] vlakte, die geheeten is Kasymir, dat is zeldzaam. Aldaar werd een kind geboren, zijne moeder was de dochter eens konings en zijn vader was een opperpriester. Om de schaamte te ontkomen moesten zij hun eigen bloed verzaken. Daarom werd het buiten de stad gebracht bij arme menschen. Intusschen was den knaap, toen hij grooter werd, niets verholen; daarom deed hij alles om wijsheid te verzamelen en te vergaderen. Zijn verstand was zoo groot, dat hij alles begreep, wat hij zag en hoorde. Het volk beschouwde hem met eerbied, en de priesters werden beangst voor zijne vragen. Toen hij meerderjarig werd, ging hij naar zijn ouders. Zij moesten harde dingen hooren; om hem kwijt te worden, gaven zij hem een overvloed van edelgesteenten; maar zij durfden hem niet openlijk erkennen als hun eigen bloed. Met droefenis overstelpt over de valsche schaamte zijner ouders ging hij omdwalen. Al voort reizende ontmoette hij een Fryaszeevaarder, die als slaaf diende; van dezen leerde hij onze zeden en gewoonten. Hij kocht hem vrij en tot den dood toe zijn zij vrienden gebleven. Alom, waar hij voorts henen trok, leerde hij aan de menschen, dat zij noch rijken noch priesters moesten toelaten; dat zij zich moesten hoeden tegen valsche schaamte, die allerwegen kwaad doet aan de liefde. De aarde, zeide hij, schenkt hare gaven naarmate men hare huid klauwt; daarin behoort men te delven, te ploegen en te zaaien, zoo men daarvan maaien wil. Doch, zeide hij, niemand behoeft iets te doen voor een ander, zoo het niet met gemeenen wil of uit liefde geschiedt.... Geene wetenschap, zeide hij, mag men minachten, doch rechtvaardigheid is de grootste wetenschap, die de tijd ons leeren mag: daarom dat zij ergernis van de aarde weert en de liefde voedt. Ten laatste moest hij vluchten om de wraak der priesteren, maar overal, waar hij kwam, was zijn leer hem vooruitgegaan, en overal, waar hij ging, volgden hem zijne vijanden als zijne schaduw. Toen Jessos zoo twaalf jaren rondgereisd had, stierf hij, maar zijn vrienden bewaarden zijne leer en verkondigden die, waar zij ooren vond.’ Vervolgens schetst hij hoe de valsche priesters, zijne vijanden, groote droefheid veinsden, hunne kleederen scheurden en hunne hoofden schoren; hoe zij beelden van Jessos maakten en die door het volk als godheid lieten vereeren; hoe zij predikten dat men armoede moest lijden en hun het geld geven, hoe zij onthouding van zinnelijke lusten geboden en geene [p. 9] vrouwen namen, maar het volk bedrogen en het dom en ellendig hielden’. Doch eenmaal zal Wralda's geest alom en allerwege worden aangeroepen, daar zullen geene andere wetten wezen, geene andere meesters, noch vorsten, noch bazen, dan die bij algemeenen wil gekozen zijn; dan zal Frya juichen, en de Irtha zal hare gaven alleen schenken aan den werkenden mensch. Konerêd's geschrift schildert den vooruitgang van het land: de wakkere bewoners van Liudwerds omstreken hebben het land, dat poel en moeras was, droog gelegd en de plaats zelve neemt in huizental toe. Friso, een machtig grevetman in het zuiden, sticht Staveren en heerscht hier veertig jaar. Van alle ‘graven’ was niemand zoo beroemd als hij. In het verhaal van zijn zoon Adel, hoe hij door Twiskland reisde, is een hiaat. De heer Ottema schrijft dit toe aan Hiddo Oera Linda, die bij vergissing een blad te veel zou omgeslagen hebben. In dit geval heeft deze het HS. ook niet kunnen lezen; anders zou hem terstond de weinige samenhang tusschen dit en het volgende zijn opgevallen. Omtrent de Hindu's geeft hij nog eenige berichten. Hun naam hebben zij te danken aan hun vrees voor hunne vorsten, hierom zijn zij hinden genoemd; zij gelooven dat zij onverbasterde kinderen van Finda zijn, die weder uit het Himmalaiagebergte geboren is. (Men zou verwachten Himâlaya, daar de schrijver put uit den brief van Luidgert den Geertman, die uit die streken gekomen was, en niet dat de verbasterde Westersche uitspraak van het woord was weergegeven.) Hij weet verder van alles te vertellen, van het land en van de vruchten, die er groeien, van de dieren, die er huizen in de stroomen en in de wouden, en van de zon, die er schijnt. In het geschrift van Beeden, Konerêds neef, is weder een groot hiaat. Dat hoort zoo in een oud handschrift. Een kort stuk, getiteld: Een Brief van Rike, bevat eene berisping van de wijven, die zich vrouwen laten noemen, een titel, die alleen aan de wijven van koningen past, en van de dochters, die zich maagden laten noemen, terwijl de titel van maagd alleen aan de burchtmaagden toekomt. (Rika dacht er juist zoo over als Justus van Effen, toen hij knorde, dat alles juffrouw wilde heeten, en als een 19e eeuwsche zedengisper, die bromt dat de juffrouwen de wereld uitgaan en plaats maken voor mevrouwen.) Wederom een hiaat. Daarna volgt de geschiedenis van den [p. 10] strijd van Zwarte Adel tegen de Golen (Galliërs). Deze hebben ook Brittannialand ten onder gebracht en de Kelten onderworpen. Deze Golen zijn verjaagd door afstammelingen van de Trojanen, die na de verwoesting hunner burcht gevlucht zijn en Rome gebouwd hebben en toen het land der Golen overheerscht hebben. Om de Golen te verjagen, haalde Zwarte Adel, wiens titel was Askar, volk uit de Saksenmarken, en verdreef daarmede de Golen. Onder zijne regeering kwam het eerst de buikpijn in de staten der Friezen, en overal stierven er velen aan, behalve in Grenega en in den staat, waarover de schrijver van dit deel heerschte, daar in deze staten geen vreemde toegang had. Ziedaar den inhoud van het boek door sommigen als het oudste geprezen, door anderen als onzin en dwaasheid veroordeeld; door dezen beschouwd als beeldspraak, waarin de schrijver zijne gedachten over God en godsdiensten, wereld en maatschappij wilde uitdrukken, door genen voor groote wartaal uitgekreten. In den eersten tijd, nadat het uitgegeven was, werd er weinig aandacht aan geschonken. Er waren er, die in goeden ernst meenden een belangrijk oud-Friesch geschrift voor zich te hebben, doch hun aantal was klein. De groote hoop was onverschillig en geleerde lui namen er zeer weinig notitie van, Sommigen zeiden: het is een maaksel uit lateren tijd, anderen haalden de schouders op, doch men hield zijne opinie voor zich en wendde geene pogingen aan om de onechtheid te bewijzen. Prof. Vitringa uit Deventer, Dr. A.T. Reitsma en de Haan Hettema prezen het boek om den inhoud en de laatste omdat de taal, waarin het geschreven was, zuiverder en ouder was dan de taal der oude Friesche wetten. Historische schetsen uit het O.L. boek zagen te Deventer het licht; de Augsburger Zeitung vestigde er de aandacht op, en een Engelsche vertaling maakte den naam alomme bekend, zoodat er zelfs Engelschen overkwamen om dit wonder van oudheid te zien. Hadden van Limburg Brouwer, Van den Bergh, Colmjon, Winkler en Leendertz in den Spectator, de Friesche Courant en de Navorscher hun oordeel over de echtheid al onbewimpeld in ontkennenden zin uitgesproken, aan J. Beckering Vinckers en Mr. Nanninga Uitterdijk komt de eer toe, het eerst het werk aan een ernstig onderzoek te hebben onderworpen en de uitkomsten uitvoerig te hebben meegedeeld. Op het taalkundig congres, in 1875 te Maastricht gehouden, [p. 11] heeft eerstgenoemde kort en bondig aan de daar verzamelde geleerden bewezen, dat men met een Kokalijnsch lapwerk te doen had, wat de taal betrof; terwijl de andere door een overzicht van de dwaasheden en historische ketterijen, welke het bevat, aantoonde dat het met het historische er van al niet veel beter gesteld was. Kort daarop verscheen in den Navorscher (No. 12) een stuk van Ds Leendertz, waarin ook deze, zich aansluitend aan hetgeen door B.V. te Maastricht was medegedeeld, het Oeralindabôk voor onecht verklaarde. Toch werd de strijd nog niet opgegeven. De Deventer Courant en Dr. Ottema bleven het O.L.B. getrouw en trachtten den aanval van deze drie heeren af te weren. Het aantal ongeloovigen nam hand over hand toe; ook de Spectator schaarde zich openlijk aan hunne zijde. Een nieuwe aanval stond hen te duchten. In 1876 verscheen bij de Erven F. Bohn te Haarlem De Onechtheid van het Oera Linda-Bôk, aangetoond uit de wartaal waarin het is geschreven, door J. Beckering Vinckers. Na met een kort woord den oorsprong, zooals hij door C. Over de Linden was verteld, te hebben meegedeeld, spreekt de schrijver op blz. 17 zeer duidelijk zijn doel uit; hij zal bewijzen: ‘Dat het O.L.B. vervaardigd, en tamelijk laat vervaardiyd is door een persoon, die met den woordenschat der Oud-Friesche oorkonden wel, maar met de beteekenis der vormen, vooral der naamvalsvormen, volstrekt niet bekend was.’ De bewijzen, die de schrijver geeft ter staving zijner meening, zijn afdoende; de geheele bewijsvoering getuigt van kracht van overtuiging. Ten einde ieder in de gelegenheid te stellen om uit eigen oogen te zien, laat hij aan zijn aanval op de echtheid een kort overzicht van de grammatica van het oud-Friesch voorafgaan en van de verhouding tusschen Friesch, Angelsaksisch en Gotisch. Daarop volgt de eigenlijke aanval; hiervoor heeft hij uit verschillende hoofdstukken brokken genomen en eens aangetoond, hoe de vervaardiger ten eerste fouten gemaakt heeft tegen het taalgebruik der oude Germaansche talen; hoe hij tallooze zonden begaat tegen de algemeene regels der taalkunde b.v., door nominatieven weer te geven met datieven of het pronomen demonstrativum voor den datief van het personale te gebruiken, door genitivi plurales op s te vormen; hoe hij woorden, die veel later in gebruik zijn gekomen en aan het [p. 12] Fransch of nieuw-Latijn ontleend zijn, voor oud-Friesch wil laten doorgaan. Niettegenstaande B.V. overtuigend bewezen had dat het geheel ‘a forgery’ was, bleven er toch nog gelooven, en in September 1876 zag eene tweede uitgave het licht, waarin Dr. Ottema met onnavolgbare naïviteit verklaart, ‘dat hij zes jaren lang het boek van buiten en van binnen bestudeerd heeft in verband met de geheele oude Grieksche en Latijnsche literatuur, maar nergens iets heeft kunnen vinden, wat hem eenigen grond tot twijfel aanbood’. Met de brochure van Beckering Vinckers: Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven? welke in den aanvang van dit jaar te Kampen verscheen, werd de strijd gedeeltelijk op ander terrein overgebracht. Hierin toch deelde B.V. zijn nasporingen mede, waarvan de slotsom was dat Cornelis Over de Linden te den Helder het O.L. Boek vervaardigd had. Toen B.V.'s vermoeden op den sinds overleden bezitter van het O.L.B. gevallen was, had een zijner voormalige leerlingen, de Heer J.F. Berk te den Helder, aangeboden hem bij zijne nasporingen behulpzaam te zijn. Door dezen ontving hij vele mededeelingen omtrent de familie Over de Linden, en door hem kwam hij ook met den Heer Knuivers te Enkhuizen in aanraking, die daar voor hem nasporingen deed. Aan Berk komt de eer toe van fijn gespeurd te hebben, aan B.V. van die nasporingen goed geleid en de resultaten er van handig en scherpzinnig gecombineerd te hebben. En nu de geschiedenis. Het verhaal door C. Over de Linden gegeven, luidt aldus: Het HS. was steeds op den oudste der zoons overgegaan, zoo was het ook in bezit gekomen van C.O. d. L., den grootvader van Cornelis. De eene dochter van dien C.O. d. L., Aafje, gehuwd met Koops Meylhoff, schonk in 1848 het HS. aan Cornelis, toen hij haar een bezoek te Enkhuizen bracht. Hij was toen 37 jaar oud (geb. 11 Januari 1811!) Hij was te huis gekomen het boek gaan bestudeeren, en met behulp van het woordenboek op Gijsbert Japiks leerde hij Friesch. Door den Heer Siderius kwam hij in aanraking met den Heer Jansen te Harlingen. Dezen zond hij copie van een stuk van het HS., en zoo kwam hij in kennis met Verwijs, wiens hulp door Jansen was ingeroepen. Deze had hem bezocht en een katern van het HS. meegenomen, doch over het boek niets ge- [p. 13] zegd dan: ‘het is een wonderlijk boek, alle westersche en noordsche goden en godinnen worden er in door elkander gehaspeld’. Later, na de toezending van het geheele werk, was hij, daar hij er niets verder van hoorde, naar Leiden gereisd, en had op de vraag naar het boek vernomen, dat Dr. Verwijs het in handen had gesteld van Dr. Winkler. Tot 24 Dec. 1870 had hij er nog niets van gehoord, doch toen kwam er een brief van Dr. Ottema, waarin deze verzocht het te mogen uitgeven. Hij had hierin toegestemd, onder voorwaarde, dat hij bij ieder katerntje, dat hij terugzond, ook de vertaling moest zenden. Bij gelegenheid eener reis naar Leeuwarden, had hij Dr. Ottema bezocht; deze had hem toen de letters geleerd, waardoor hij zoover gevorderd was, dat hij het nu ook lezen kon. Dit verhaal, door O. d. L. zelf opgeschreven, is op sommige plaatsen in strijd met verhalen door hem aan andere personen gedaan, en met feiten, welke sedert wereldkundig zijn geworden. 1o. C. Over de Linden heeft de ontvangst van het HS. uit de handen van zijne tante geheel anders verteld aan zijn bloedverwant W. Over de Linden, te Enkhuizen. 2o. De Heer Sipkens, hoofdonderwijzer aan den Helder, heeft in 1860 het HS. gezien; toen vertelde C.O. d. L. hem er 't een en ander uit, en las eenige woorden en enkele zinnen. In 1871 hield hij zich tegenover Dr. Ottema onkundig. 3o. In zijne bibliotheek was Volney, Les Ruïnes, waaruit veel van het O.L.B. geput is. Hij verborg dit echter in '71 voor Dr. Ottema. 4o. Hij schreef meer, maakte kleinere stukken over Clovis, Buddha, Brama enz., in denzelfden geest als het O.L.B., maakte in zijne Nederlandsche taal dezelfde fouten als er in het O.L.B. tegen het Oud-Friesch voorkomen, en verborg zijn auteurschap voor den corrector, den Heer E. Jansen. 5o. Veel van zijne letterkundige werkzaamheid werd voor zijne kinderen verborgen gehouden. Dit alles te zamen maakte het voor B.V. meer dan waarschijnlijk, dat C. Over de Linden de vervaardiger was. Waarom deed hij het, welke reden dreef den man, die toch al zooveel te doen had, om zooveel van zijn kostbaren tijd aan zulk een monnikenwerk te besteden? Ten eerste een zekere familietrots. Van ouder op kind was in zijn geslacht de traditie levendig gehouden, dat de Over de Linden's een overoud geslacht waren. Hiervoor vervaardigde [p. 14] hij een familiewapen, hiervan sprak hij dikwijls tot zijn vrienden en familieleden. In de tweede plaats wilde hij zoo zijne zeer vrijzinnige denkbeelden wereldkundig maken zonder zelf bekend te worden. 't Leed niet lang of B.V.'s brochure vond eenige bestrijders. In de maand April van 1877 waren alle couranten min of meer in beweging voor of tegen den schrijver van het O.L.B. De grootere dagbladen vergenoegden zich met de overname of mededeeling van hetgeen er in eenige kleinere geschreven werd. De Spectator, de Nieuwe Tijd, de Friesche Courant en de Deventer Courant hielden zich het meest met de zaak bezig, en in de twee laatste werd zelfs betoogd, dat B.V.'s scherpzinnigheid hem hier schromelijk op een dwaalspoor gebracht had. Een onbekende schrijver in de Friesche Courant deelde zelfs mede, dat hij ook in 't geheim was geweest en niet O. d. L., maar Dr. Buma het geschrift vervaardigd en aan O. d. L. in handen gespeeld zou hebben om den man beet te nemen. Of het was met medeweten van C.O. d. L. geschied, zoo het later gemaakt was; of het moest voor '48 vervaardigd en aan Mej. Meylhoff in handen gespeeld zijn; in 't laatste geval was het dan toch een werk van Dr. L.A. Buma's jeugd. Geen van beide schijnt mij waarschijnlijk. Zeer te betreuren is de menschenvrees van den schrijver, die ‘uit angst voor de woede der gefopte geleerde koppen’ smeekt, dat men zijn naam verborgen houde. Men zou zeggen: de man heeft het op 1 April bedacht en ingezonden, doch bij ongeluk is het op het bureau eenige dagen blijven liggen. Onmogelijk was het ook al niet, dat hij, zoo niet de schrijver, dan toch deelgenoot was en de belangstellenden wat verder van huis wilde sturen1. In het Vaderland van 5 en 11 April gaf Mr. C. Vosmaer onderwijl eene korte beschouwing van het O.L. Bôk. Terwijl hij wees op het poëtische en het maçonnieke, dat zoowel in het O.L.B. als in de geschriften van C. Over de Linden te vinden is, behandelde hij de zaak uit een psychologisch oogpunt, 's mans karakter en persoonlijkheid in verband brengend met zijne geschriften. Een ernstigen aanval had B.V.'s brochure niet te doorstaan. Een hevige aanval volgde echter. Ditmaal niet slechts tegen 1. Iets wat ik ook vermoed van den man, die zoo schold op de K. Academie, toen deze het boek met minachting bejegende. [p. 15] de laatste, maar ook tegen de eerste brochure. L.F. Over de Linden, zoon van C., gaf een boeksken uit te Leeuwarden bij H. Kuipers: Beweerd maar niet bewezen, en G. Jansen te Nieuwe Diep bij Berkhout en Co.: De schrijver van Het Oera-Linda Bôk is Niet Cornelis Over de Linden. Niet alleen tegen de persoonsaanwijzing, maar ook tegen de onechtverklaring van het boek zelf komen beide HH. op. Bij het geschrift van L.F.O. d. L. zou men haast in verzoeking komen om de spreuk ‘qui se fache a tort’ toe te passen. De man is geweldig boos op Beckeringh Vinckers en Nanninga Uiterdijk, omdat zij na het congres te Maastricht niets van belang van hun handscrift aan hem wilden afstaan, omdat B.V. ‘verzadigd met Babylonstaal een gedeelte van zijne rede over het hs. losliet, met zooveel gedruisch, dat het luchtruim van Maastricht tot aan de uiterste grenzen van Friesland en Groningen daarvan weergalmt en de echo's nog maanden daarna, zelfs in 't buitenland gehoord worden’ ‘Wat hebben zij ingebracht tegen de echtheid van het O.L.B., die door mannen, wier namen in het Friesch zulk een goeden klank hebben, erkend was?’ vraagt de schrijver, en zijn antwoord is: ‘niets van belang’, want met een enkel: ‘Neen, het is niet onecht, kan hij het weerleggen. Er zijn fouten in tegen taal en stijl, maar die maken er zoovelen; ieder schreef vroeger zoo goed hij kon. Wat zou er veel uit de Archieven als onecht worden uitgeworpen, als fouten het criterium van onechtheid waren. Ieder hield er toen zijn eigen taal en schrijfwijze op na, want er waren niet zooveel scholen; vandaar de variëteiten in het Fransch, Duitsch, Friesch enz.; wartaal is het daarom niet; dit zou het zijn, zoo de gedachte van den schrijver er niet uit op te maken was. De vertaling er van gegeven, is een blijk van het tegendeel en niet minder het feit dat men het voor 't werk van een geleerden Fries hield enz.’ Bovendien bespreekt hij de kwestie van de geschriften van C.O. d. L., welke later bekend geworden zijn en waarin gedachten en uitdrukkingen voorkomen, welke met die van 't O.L.B. overeenkomen, niet alleen wat inhoud maar ook wat vorm betreft. De schrijver meent dat zijn vader deze geschriften, bewerkt als navolging van het O.L.B., niet heeft uitgegeven of bekend gemaakt, omdat zij de zaak van 't O.L.B. schade veroorzaakt en den bezitter van het HS. [p. 16] nieuwe bezwaren zouden op den hals gehaald hebben. Daarentegen meent hij dat verhalen, zooals in 't HS. van 't O.L.B. staan, slechts door een groot geleerde en niet door een man als zijn vader, hadden kunnen gemaakt zijn. Alles samengevat zegt hij: 1o. er bestond een HS. 2o. C.O. d. L. heeft dit in 1848 gekregen van zijn Tante Aafje, te Enkhuizen, die wist dat het een familieboek was. 3o. Al de andere verhalen zijn hiermede eenigszins in strijd en te onwaarschijnlijk om geloofd te worden. 4o. Dus heeft O. d. L. het verhaal niet aan den een zus, aan den ander zoo gedaan. 5o. Hij had de geschiedkundige en mythologische werken niet. (Twee uitgaven van Volney, Worp van Thabor's Kronyk, Clavel Geschiedenis der Vrijmetselarij, Bespiegelingen over de Grieken, enz., worden door L.F.O. v. L. niet meegerekend.) 6o. De nagelaten geschriften bestonden vóór de uitgave van het O.L.B., doch waren veroorzaakt door de vertaling voor de vuist van Dr. Verwijs en de schriftelijke van Dr. Ottema. 7o. Volney wijkt in vele opzichten af van het O.L.B. en is dus niet de bron. 8o. De Heer B. Vinckers kon niet aanwijzen, wanneer en waar het boek vervaardigd is, want C.O. d. L. werkte bijna den geheelen dag, doch nooit in 't verborgen1. 9o. Daar het dus niet bewezen is dat C.O. d. L. het gemaakt heeft, lijdt ook het betoog van B.V. omtrent de echtheid schipbreuk. Aan dit alles kan men zien, dat streng logische gevolgtrekkingen niet het fort zijn van den schrijver. Bovendien mist hij alle begrip van taal. Ook de heer G. Jansen is in het laatste niet sterk. Al heeft deze, volgens zijn eigen getuigenis, veel in oude papieren gekeken en gesnuffeld, papieren, die wel een eeuw oud waren (!), toch heeft hij eene vreemde voorstelling van de taal en hare vervorming en van ‘het ontstaan van grammatica’. Juist het aantal fouten pleit volgens hem meer voor echtheid dan voor het door B.V. beweerde. De oude Friezen, zoo redeneert hij, hadden geen verbuigen en vervoegen geleerd 1Misschien is het niet onbelangrijk hiertegenover uit den mond van den nog levenden ooggetuige, den heer L.E. Laurey, gepensioneerd machinist 1e klasse bij de Kon. Ned. Marine te Weert (Limburg), mede te deelen, dat ‘hij, tijdens zijne plaatsing op 's Rijks werf te Helder, meermalen Over de Linden in zijn bureau heeft aangetroffen, bezig met de studie van Oud-Friesche boeken’(!) [p. 17] - op de burchtscholen althans schijnt taalkunde niet op den rooster der werkzaamheden te hebben gestaan, - derhalve zou het een wonder zijn als ze goed konden verbuigen en vervoegen. Dat er woorden in voorkomen, die eerst later gebruikt werden, dunkt hem van meer gewicht; doch hierover kan hij niet oordeelen. Verder bestrijdt hij de bewering van B.V., dat C.O. d. L. de maker zou zijn - vooral op grond van den stijl der later gevonden geschriften en der kleine stukken, welke hij van tijd tot tijd voor C.O. d. L. moest corrigeeren. Z. i. is het O.L.B. door een dichter gemaakt en C.O. d. L. was niet dichterlijk - dit is echter moeilijk overeen te brengen met de later gevonden stukken, die een vervolg op het O.L.B. hadden kunnen zijn, en waarin wel dichterlijke geest doorstraalt, al is het dan ook niet veel, doch het poëtische in het O.L.B. is ook niet zoo heel sterk. Jansen vermeldt verder (blz. 9) dat C.O. d. L. die kleine stukken, welke hij liet corrigeeren, eens aan hem ter uitgave had aangeboden, doch onder beding dat de naam des schrijvers onbekend blijven moest. Hij had dit afgeslagen, en C. had hierop betuigd, dat het hem allen te doen was om zijne denk-beelden onder de menschen te brengen. Verder zegt hij ter verklaring van C's bibliotheek: ‘Hij had in 't wilde gestudeerd en moest dus noodzakelijk eene bibliotheek hebben. Met zijne kennis stond het vreemd. Stuitte hij op hinderpalen, dan hakte hij den knoop door. - (Juist karaktertrekken, welke vele passages uit het O.L.B. kunnen verklaren.) - Hij schreef zijne moedertaal slecht. J. wist dat hij Fransch, wat Engelsch en iets van de taal van 't O.L.B. kende, - daarentegen vernam hij eerst na zijn dood, dat hij een weinig 't Duitsch machtig was. ‘Een man, die van taalkunde zoo weinig wist, kon z.i. onmogelijk een nieuwe taal scheppen.’ Doch wat is het geval? De man heeft geen nieuwe taal geschapen. Juist het gebrek aan grammaticale juistheid, wat de klanken betreft, het verwarren der woorden, indien er overeenkomst in vorm, doch verschil in beteekenis was, het door elkaar gebruiken van sommige rededeelen, het veronachtzamen van naamvallen of geslachten, het zwak gebruiken van werkwoorden, die oudtijds sterk verbogen werden en eerst in de laatste eeuw zwak zijn geworden, - dat alles verraadt een man, die geen scherp oog heeft voor taal, [p. 18] die, door gebrek aan grondige kennis van zijn eigen taal, in vreemde talen ook de vormen der woorden door elkaar haspelt en niet op die zaken let, waarop het bij de vertaling of bij het schrijven in een taal aankomt. Al de praatjes, welke er voor de echtheid of tegen de brochure van B.V. in vlugschriften of dagbladen te lezen staan, afzonderlijk te gaan weerleggen: dit zou te veel tijd nemen. Liever wil ik de bovengenoemde gebreken even aantoonen, waardoor de echtheidpleiters zich kunnen overtuigen, welke fouten er alzoo in voorkomen. Wat den tijd betreft: In 1256 vervaardigde Hiddo Overa Linda het afschrift, dat wij nu bezitten naar een van Liko O.L., dagteekenende uit 803. Zoo verhaalt ons de inleiding. Verder zou het eerste verhaal in 591, het tweede in 530, het derde in 303, het laatste omstreeks 50 v. J.C. geschreven zijn. Zeer opmerkenswaardig is het dat geen van allen: noch Adela, noch Apollonia, noch Frethorik enz. zich van den ander onderscheidt door verschillenden gedachtengang en dus verschil van stijl; dat de taal in vijf eeuwen niet 't minst veranderd is. De hardnekkige verdedigers zullen zeggen: 't is de schuld van den afschrijver. Dit voor 't oogenblik toegegeven: toch strookt het weinig met den eerbied, dien hij in de inleiding er voor toont, dat hij het gewaagd heeft om zoo in hun stijl te snoeien en dien zoo te veranderen, dat deze van alle boeken als uit denzelfden vorm gegoten schijnt. 't Schijnt echter zoo, daar hij in zijn voorrede dezelfde fouten maakt. Dan moet echter de taal uit de 9e eeuw zijn. In dit geval staat het O.L.B. tusschen het Gotisch en de Oud Friesche wetten en den Heliand in. De grammatica moet dus aan dezelfde wetten onderworpen zijn, vergeleken met het Gotisch meer afgesleten wat de uitgangen en eindvormen betreft, vergeleken met Oud-Friesch en Oud-Saksisch minder verzwakt en voller nog van vorm; daar in elke taal in oudere stukken meer woorden met oorspronkelijke beteekenis, meer oude vormen voorkomen, moeten we dus in het O.L.B. ook meer van deze woorden aantreffen dan in de Oud-Friesche wetten. Wat zien we echter bij nader onderzoek? Dat de grammatica wonderlijk dooreengehaspeld is: nominatief staat voor accusatief en omgekeerd; pronomen demonstratief wordt met pronomen personale verward; woorden, wier klanken thans eensluidend zijn, worden met elkaar verwisseld. De Hr. Jansen zal mij [p. 19] tegenwerpen: op de scholen werd het toen niet geleerd en nog heden ten dage maakt het volk wel fouten, niettegenstaande de scholen. Een enkel woord daarom over het ontstaan van die naamvallen en die regels der grammatica, waartegen z.i. de oude Friezen door gebrek aan scholen herhaaldelijk moeten gezondigd hebben. Hoe de taal in de wereld gekomen is, zal wel altijd een raadsel blijven; zeker is het echter, dat wij op een tijdstip, dat ver achter ons ligt, woorden met bepaalde beteekenis aantreffen, aan welke andere, die ook nog min of meer in het bezit zijn van een eigen beteekenis, worden toegevoegd om het oorspronkelijk begrip van 't hoofdwoord nader te bepalen of te wijzigen; - we zien verder, dat deze woorden met de hoofdwoorden samensmelten, door den invloed van het accent van vorm veranderen, en eindelijk bloot achtervoegsel zonder afzonderlijke beteekenis worden. Dienen zij eenmaal om de betrekking dier woorden uit te drukken en zijn zij met de woorden saamgesmolten, dan slijten deze achtergevoegde woorden af en worden voor het volk conventioneele klanken, die men gebruikt om elkaar de betrekking van de woorden onderling duidelijk te maken - de verbuigingsen vervoegingsuitgangen. Al deze veranderingen in de taal, deze geregelde vervorming is niet het werk van het individu, noch van den taalgeleerde, maar van de massa. En in de taal van de massa vindt men weinig afwijking 't Ligt ook in den aard der zaak; ieder gebruikt de vormen, die het best verstaanbaar zijn voor den kring, waarin hij zich beweegt. Thans, nu men zijne gedachten aan een veel uitgebreider kring van hoorders of lezers wil mededeelen, is het natuurlijk dat er eene taal is, welke door den vereenigden invloed der verschillende dialecten, of door een dialect, dat zich op den voorgrond plaatste - daar degenen, die het spraken op politiek gebied den voorrang hadden - ontstaan is, en ieder die in grooter kring wil spreken of schrijven moet die taal gebruiken. Vroeger was het anders; daar men gewoonlijk alleen met zijne naburen omging en de kring dus meer beperkt was, bestond er geene behoefte aan eene algemeene spreek- en schrijftaal. Ieder sprak dus de taal van zijn land. - De fouten, die sommigen thans maken in de zoogen. beschaafde taal, ontstaan voor een groot deel door de verwarring tusschen hun eigen volkstaal en de schrijftaal. In vroeger eeuwen schreef ieder ook de taal die hij sprak. Uit de taalvormen in de oude geschriften gevonden, uit de [p. 20] overeenkomstige vormen in nauw verwante talen werd in later tijden de grammatica opgemaakt en door de vergelijking met andere talen, door vergelijking van jongere of meer afgesleten taalvormen met oudere of meer volkomener vormen, kan men aanwijzen, hoe de grammatica moet geweest zijn, d.w.z. welke woorden er aan de woordstammen gevoegd werden om de verschillende verhoudingen uit te drukken. Nu moge de een een klank anders hooren en dus anders uitdrukken dan de ander - hij zal zeker geen persoonlijk voornaamwoord met een bezittelijk of met een betrekkelijk of aanwijzend verwarren, geen vierden naamval voor een eersten gebruiken, wanneer hierin aanmerkelijk verschil van vorm is. Bij een beschaafd mensch zal men heden ten dage geen fouten tegen de beschaafde spreek- en schrijftaal aantreffen, omdat hij die te veel gebruiken moet en omdat men de kennis van deze tegenwoordig onder de eerste eischen eener beschaafde opvoeding rekent; evenmin mag men verwachten dat een man als Liko Ovira Linda, iemand in de 9e eeuw, die schrijven kon, iets dat in die dagen heel wat te beteekenen had, niet thuis was in zijn eigen taal, maar de taal, die hij sprak, zou verwarren met vormen, welke eerst eeuwen later zouden ontstaan. Doch al behoorde hij tot de minder ontwikkelden, toch kon hij niet anders schrijven dan er gesproken werd. De fouten, welke in het O.L.B. gemaakt worden, kan men het best vergelijken bij die, welke in de volgende stukken tegen de Nederlandsche schrijftaal te vinden zijn; zij zijn ontleend aan het O.L.B. ‘Dier, der om goeden daden een voordeel tot er huis gekregen hadden veroorloofden hij van zijnentwegen een deel er bij.’ ‘Kalta, dier naet zeggen even lustig oppet water als oppetland loopen kon, ging naar de vaste wal.’ ‘Dra as zij de haven innoomd1 hadden wilde de wilde Soldaten het dorp en onze schepen berooven.’ ‘Sekrops, dien niet hield van moorden, zond boden.’ ‘Hier zetten hij harer zelven neder.’ Op al de andere fouten zal ik hier niet wijzen. Een paar wil ik nog aanvoeren. Ons woord hoop heeft thans tweeërlei beteekenis, die van 1Eene nieuw-Friesche uitdrukking, naar mij meegedeeld is, vooral te Grouw thuis hoorend doch in het O. Friesch niet voorkomend. [p. 21] hoffnung en haufen - in 't eerste geval heeft het een zacht heldere o, in 't laatste een scherp heldere oo. De schrijver wilde het eerste uitdrukken doch koos ongelukkig het woord voor het tweede, dat in 't Friesch hâpe luidt, terwijl het andere hoape bedoeld was. Evenzoo schreef hij later ôgnum in plaats van âgnum. Ook met koopen vergiste hij zich deerlijk. Waar hij aankoopen wil uitdrukken, dat capia luidt, gebruikt hij sella, dat verkoopen beteekent. Den genitief omschrijft hij met een voorzetsel, iets wat in die dagen nog niet voorkwam, Hollandismen bij de vleet: blz. 1 nimmerthe, nederl. nimmer, blz. 6. bern urdon to sok makad, werden zoek gemaakt, lungsyakte, in deze eeuw eerst onder dien naam bekend geworden, skolde thât falikant utkomme, inna wandel kalip hêten, in de wandeling Kalip geheeten, liftochta, hjara hûd klawa, de huid klauwen of krabben, glad wyetten, glad vergeten, 't is sôk rukath, for a wis rakath, zoek en van de wijs geraakt, enz. Of woorden, welke eerst in later tijd in gebruik kwamen, als: soldatha, (soldaten), syrlik, master, skol (school), handtera (handteeren), manêrlik, krek (correct), biama (beamen), kwit (v. Lat. quietas), thisse alde rob, (deze oude zeeman), thisse voor this, alde vrouwl. v. alda (oud), rob, voor zeerob, ags. seol, komt bij Kilaen, Plantijn noch ergens anders voor, en is dus stellig een woord uit later tijd. Het boek wemelt van anachronismen: werkwoorden, als: wassen, dat altijd sterk was, wordt zwak en verbogen, zenden, werken, weten, erven, enz., die vroeger zwak en thans sterk of zwak zijn, vindt men in het O.L.B. in den laatsten en niet in den oudsten vorm; en toch is bij sommige van deze de sterke verbuiging van zeer jongen datum. In Beckeringh Vinckers' brochure over de onechtheid kan men eene menigte voorbeelden van dergelijke anachronismen vinden, en toch is het maar e pluribus unum. De fouten zijn legio. Op de dwaze etymologieën als Medemblik uit Medea meilachja (Medea mag lachen), Himalaya uit himel-aya, Neptunus uit Neef Teunis, Cadix uit Kadijk, Minerva uit Mine-erva enz. wil ik hier niet weder terugkomen. Bovendien kan men naar dergelijke spelingen van het menschelijk vernuft den ouderdom niet afmeten. Men kan hieruit althans niet besluiten, dat het in den laatsten tijd gemaakt is. Bij Becanus, Schrieckius e.a. [p. 22] in de 16e eeuw vindt men dergelijke afleidingen. In die dagen had men dezelfde zucht om zijn taal voor de oudste taal der wereld te verslijten, als in het O.L.B. doorstraalt. Zij strekten het echter toen nog verder uit en trachtten het bewijs te leveren, dat Vlaamsch de taal van het paradijs was geweest. Vóór de laatste brochure van B.V. dacht ik, dat het hs. dagteekende uit de vorige eeuw en uit denzelfden koker of uit denzelfden kring was gekomen als de K. Kolijn - te meer daar het ook uit Noord-Holland kwam, - of wel, dat het voor een deel oud was en voor een deel later bijgewerkt. Verschillende bijzonderheden hebben mij van deze meening teruggebracht en de opinie van B.V. als waarschijnlijker doen erkennen. Vooreerst worden er de paalwoningen in Zwitserland in vermeld, die eerst in 1853 daar gevonden zijn; vervolgens het overgroot aantal voorzetsels met den accusativus (o.a. ondanks), waaronder verscheidene, welke in de vorige eeuw nog den datief of den genitief regeerden, het gebruik van werkwoorden, als wrochten, erven (sterk vervoegd), van haar voor hun, van vrouwelijke woorden met den genitief-uitgang s, van woorden en uitdrukkingen als sekur of sikur (z. p. 106.), er (voor hi), gungen si an usa êwa torrena (gingen zij aan onze wet tornen) enz. - dit alles bewijst voldoende, dat het werk omstreeks de helft dezer eeuw vervaardigd moet zijn. Bovendien maakt het geregeld voorkomen derzelfde fouten door het geheele boek heen het niet waarschijnlijk, dat het eerst in de vorige eeuw zou zijn opgezet, en dat C. over de Linden, toen het in zijne handen kwam, het verder voortgezet en voorzien zou hebben van de Jesus-episode enz., die volgens B.V. zoo sterk herinnert aan 's mans andere geschriften. Juist in die Jesus-geschiedenis komt eene merkwaardige verwarring voor. ‘Sin forme nôm wêre Jesus, de priesters noemden hem Fo, dat is valsch, het volk heette hem Krisen, dat is herder, en zijn vriend uit de Frijalanden gaf hem den naam van Buda. Klaarblijkelijk is het doel van den schrijver om de Indische traditie met de N. Testamentische in verband te brengen, terwijl zijn samenbrengen van de onderscheiden namen berust op een plaats bij Volney, Les Ruines, p. 114 en 204. Hier vindt men ook: Jesus, le fils de Marie, dont vous Indiens avez fait votre Dien Christ ou Chrisna, et vous chrétiens, votre Christos; e.a.l.: Le Chinois l'adore dans Fôt, l'habitant de Ceylon dans Boudah etc. [p. 23] Een der laatste werken, naar aanleiding van het O.L.B. verschenen, is de Pandschâb-Kolonie, door J.F. Berk, Zwolle H.C. Dröse 1877. De schrijver heeft al zijn krachten er aan gewijd om aan te toonen, hoe het O.L.B. op historisch en geographisch gebied schromelijke onjuistheden verkondigt, vooral in betrekking tot de Indische geschiedenis, zeden en godsdienst, terwijl het juist op die punten getrouw met Volney, Les Ruines, overeenkomt en zelfs enkele malen de sporen draagt, dat de schrijver Volney's tekst niet volkomen heeft begrepen. Op het punt van chronologie is de schrijver vooral niet vast geweest - zeer merkwaardig is het, dat de heer G. Jansen in zijne verdediging van C.O. d. L. dit gebrek juist aan Corn. O. d. Linden toeschrijft. - Hij concludeert in verband met de brochures van B.V., dat het boek onecht is en C. Over de Linden de maker is. In een Pospasto [Naschrift] bestrijdt hij op een zéér onheusche wijze D. Dekker, vervolgens G. Jansen en F. Over de Linden. In de weerlegging van het boekje van den laatste deelt hij mede, dat C.O. d. L. met het boek voor den dag is gekomen ongeveer een halfjaar na den dood van Ernst Stadermann, een vriend van C.O. d. L., die zeer veel wist van de oude schrijvers, den man, die bij Bom te Amsterdam veel boeken kocht en aan wien dus C.O. d. L. menige inlichting en mededeeling kan te danken gehad hebben. Wanneer men hierbij in 't oog houdt de verschillende verhalen, omtrent de herkomst van het boek door Over de Linden gedaan, zijne voorgewende onkunde tegenover Ottema en anderen, de kleine geschriften quasi in navolging van het O.L.B. gemaakt, 's mans familietrots en eigenaardige begrippen, het bezit van een bibliotheek met alle boeken, die voor het schrijven van een dergelijk werk noodig waren, de halve kennis der taal, waarvan het boek getuigt, de fouten in 's mans eigen schrijftaal, overeenkomende met zoovele fouten in het O.L.B., dan wijst dit, m.i., zoo sterk op C. Over de Linden, dat er haast geen twijfel meer mogelijk is. Is het dus vrij zeker, dat C. over de Linden het beruchte boek vervaardigd heeft, eene andere vraag is het echter, of hij misschien helpers gehad heeft en wellicht, behalve E. Staderman, die ter ziele is en zich dus niet meer verantwoorden kan, de schrijver der bovengenoemde artikelen in de Friesche en de Leeuwarder Courant hem hierin niet heeft bijgestaan; de man [p. 24] die zeide, dat hij in 't geheim was geweest; thans is het voor hem tijd van spreken; hij ontrukke zich aan die dwaze menschenvrees, welke hem drong zijn naam te verbergen, en spreke! ‘The detection of crime is always an interesting tale, however often it may be told. And next in interest comes the detection of a literary forgery which is not always a crime, and which in the case (above mentioned) was certainly not regarded as a crime by the man who committed it.’ Deze woorden van A.J. Ellis, geplaatst boven zijne mededeeling in het Athenaeum omtrent de ontdekking van den schrijver van het O.L.B., hebben mij den moed gegeven de geheele geschiedenis van dit wonderlijke boek, dat een oogenblik zoo groote opschudding te weeg bracht, nog eens in zijn geheel mede te deelen. Spoedig toch zal deze letterkundige bedriegerij uit het geheugen der groote menigte gewischt zijn, en maar zeer weinigen zullen zich den naam herinneren van C. Over de Linden, den zonderlingen scheepstimmerman1, die, toen hij in 1873 stierf, weinig vermoedde hoe binnen vier jaar tijds zijn naam op aller tongen zou zijn, als de maker van dit boek zoo vol dwaasheid en ernst. Requiescat in pace. 1Tot nadere karakteristiek van zijn persoon, diene nog hetgeen ik van den heer Johs. Dyserinck te Helder vernam. Deze had hem voor het eerst in '71 persoonlijk bezocht, ter wille van het Oera Linda Bôk, en deelde destijds aan den heer P.A.S. van Limburg Brouwer (voor wien de onechtheid van het geschrift, ter oorzake van ‘de paalwoningen’, als een paal boven water stond) den beslissenden indruk mede, dat het overoud handschrift een voortbrengsel van onzen tijd was. Toen nu later genoemde heer D. aan den heer Over de Linden de Studie van v. L. Brouwer (in ‘de Gids’) over den godsdienst der Chineezen ter lezing aanbood, luidde het antwoord dat ‘hij weinig met zulke Studiën van die geleerden ophad, daar zij gewoonlijk hunne kennis alleen uit boeken haalden, en niet onder het volk zelf verkeerende, zijne zedelijke en godsdienstige beginselen niet leerden kennen en beoordeelen.’ En hierop hing de heer O. v.d. L., die bepaald amusant verhalen kon en menigen snedigen inval ten beste gaf, zulk een verrassend tafereel op van den godsdienst (!) van Confusius, zooals hij dien zelf in de praktijk in China had gezien, dat de heer D. te huis gekomen betuigde: ‘als ik niet wist, dat Over de Linden dat boek van zijne tante Aafje had gekregen, dan zou ik zeggen dat hij zelf het moet hebben vervaardigd.’ Zoovéél geest bezat dan toch die eenvoudige baas timmerman op 's Rijks Marinewerf, dat hij den hierboven geteekenden indruk bij anderen kon wekken. Zeker weinig in overeenstemming met de nu en dan voorgewende onkunde! en meer overeenkomstig de op blz. 16 vermelde mededeeling van den heer L.E. Laurey. Haarlem, Aug. '77. [1877] J.A. Gallée. Het Oera Linda-Bôk, 1872, 1877.; Over het Boek van Adela, door G. Colmjon. Leeuwarden, 1871. ; De Nederlandsche Spectator, 1871, No. 40-45; 1877, No. 10-12.; Navorscher, 1871, blz. 556 en 1875, December. ; De Onechtheid van het Oera Linda-Bôk, aangetoond door J. Beckering Vinckers. Haarlem, Erven F. Bohn, 1876.; Wie heeft het Oera Linda-Boek geschreven? door J. Beckering Vinckers. Kampen, Laurens van Hulst, 1877.; Beweerd, maar niet bewezen, door L.F. Over de Linden. Leeuwarden, H. Kuipers, 1877.; De Schrijver van Het Oera Linda-Bôk is niet C. Over de Linden, door G. Jansen. Nieuwe-diep, Berkhout en Co., 1877.; De Pandschâb-Kolonie van het Oera Linda-Bôk, door J.F. Berk. Zwolle, H.C. Dröse, 1877. De Gids. Jaargang 42; auteur: [tijdschrift] Gids, De; bron: De Gids. P.N. van Kampen & zoon, Amsterdam 1878

18770800 Gallée. J.A. (= H), [zie ook nr. 36] . - Het Oera Linda Bôk 1872-1877. (get. Haarlem, Aug. '77) (Bespreking van de tot die tijde verschenen litteratuur). - De Gids 1878, I, pp. 1-24.

18770807 J.F. Berk aan dr J. Beckering Vinckers afschrift-brief van 1877, 7 Aug.

18770810 Verschenen bij H. Suringar te Leeuwarden: Friesland voor de Friezen, gids voor reizenden, door Mr. A. J. Andreae, Mr. J. G. van Blom, G. Colmjon, W. Dijkstra, D. Hansma, Johan Winkler e.a.

18770822 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. na 22 augustus 1877: Tekst volgt.

18770830 Berk. J.F., - De Pandschab-kolonie van het Oera Linda bôk, door -- (get. Den Helder, 1 Juli 1877). - Zwolle, H.C. Dröse, (Juli) 1877, 76 pp. 80.

18770830 Heel, heel oud! - De Ned. Spectator 1877, 21 Juli, p. 230. Aankondiging van nr. *183. Prov. - Overijss. en Zwolsche Crt. 1877, 30 Aug.

18770913  Ottema. J.G. - Bespr. van J.F. Berk: De Pandschabkolonie van het O.L.B. [nr. 183]. - Friesche Crt. 1877, 13 Sept.

18770915 Flanor (= C. Vosmaer) - Over de brochure van J.F. Berk: De Pandschab-kolonie [nr. 183]. - De Ned. Spectator 1877, 15 Sept., p. 295.

18770920 Bespr. van dr J.G. Ottema : Het Oera Linda bok, 2de druk, Leeuw. 1876 [nr. 127]. - Die Grenz-boten 1877, no. 20 Sept. pp. 518-519.

18771024 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 24 oktober 1877: Tekst volgt.

18771200 Bestuur van het Friesch Genootschap: Mr. J. Dirks (voorzitter), Dr. J.G. Ottema (bestuurder), Jhr. Mr. F.J.J. van Eijsinga (bestuurder), W. Eekhoff (penningmeester), Mr. U.H. Huber (secretaris), Mr. W.B.S. Boeles (bibliothecaris) en C.H.F.A. Corbelijn Battaerd (conservator).

18771222 Verschenen: Geschiedkundige aanteekeningen en ophelderingen bij het Oera Linda Boek, door Dr. J. G. Ottema, 2e vermeerderde uitgave.

 

18780000 Art. van dr J.A. (= H) Gallee; Het Oera Linda Bôk 1872, 1877. - De Gids 1878, nº 1. (nr. 190).

18780000 Gallee in De Gids, 1878.

18780000 Gallée. J.A. (= H), [zie ook nr. *36] . - Het Oera Linda Bôk 1872-1877. (get. Haarlem, Aug. '77) (Bespreking van de tot die tijde verschenen litteratuur). - De Gids 1878, I, pp. 1-24.

18780000 In den 4den druk (1878) werden latijnsche vertalingen van enkele gedichten van Haverschmidt opgenomen, onder het pseudoniem Adrianus Arena Ictus vervaardigd door A. van Wessem (academievriend van Haverschmidt), in latere drukken werd dit aantal vermeerderd. F.L.A. de Jagher vertaalde het bundeltje onder den titel Sanglots et Sourires in het Fransch, Wilhelm Busch gaf van enkele een duitsche vertaling. Vooral in studentenkringen vonden de gedichten grooten bijval; enkelen zagen de waarde er van niet in en stonden vreemd tegenover den weemoedig-satirieken inhoud. Zoo b.v. een ongenoemd criticus in Los en Vast (1868), zoo J.E. Sachse in Nederland (1890). De eerste ontving van van Vloten (Levensbode III, 1868), de laatste van van Gorkum (Los en Vast, 1890) een afdoend antwoord. Een waardeerend artikel schreef Cornelis Veth in Europa 1909.

18780000 Ottema. J.G. - Geschiedkundige aanteekeningen en ophelderingen bij Thet Oera Linda Bok. Tweede vermeerderde uitgave. - H. Kuipers, Leeuwarden, 1878, (4), 63 pp. 8°.

18780119 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 19 januari 1878: Tekst volgt.

18780225 Art. van J.B.V. (= Beckering Vinckers): 't Einde der historie en nog wat. - Prov. Overijs. en Zwolsche Cour. 1878, 25 Febr. (nr. 188).

18780225 V (= Vinckers). J. B (= Beckering), - 't Einde der Historie en nog wat. – Prov. Overijss. en Zwolsche Crt. 1878, 25 Febr.

 

18790000 Afschrift van een art. uit Tijdspiegel 1897, nr. 4.

18790000 J.G. Ottema (1804-1879) overlijdt (75). Zelfmoord.

 

18790103 Brief van J.G. Ottema aan L.F. over de Linden d.d. 3 januari 1879 (laatste brief): WelEd. Heer ! Hartelijken dank voor uwe vriendelijke begroeting bij den aanvang van het jaar. Het afgeloopen jaar heeft geene aanleiding gegeven tot briefwisseling. Doch dat is niet omdat het OLB wordt doodgezwegen, maar doordat wij beide met onze laatste geschriften aan het laatste woord zijn gebleken, en de bestrijders tot zwijgen gebracht hebben. In de wetenschap is dat veel; is dat de overwinning. Tekst volgt.

18790319 J.G. Ottema overlijdt d.d. 19 maart 1879 Dr. Jan Gerhardus Ottema (Doetinchem, 1 december1804 - Leeuwarden, 19 maart1879) was een Nederlandseclassicus. Hij was leraar in de klassieke talen en conrector aan het Stedelijk Gymnasium in Leeuwarden. Ottema had een romantische belangstelling voor het Friese verleden. Hij was ijverig lid van het Fries Genootschap. Hij schreef onder andere over Simon Stijl en gaf kronieken uit. Ottema is vooral bekend vanwege zijn pleidooi voor de echtheid van het Oera Linda Boek. In 1872 gaf hij een transcriptie van het Oera Linda Boek uit met een inleiding en vertaling in het Nederlands; in 1876 verscheen een verbeterde druk. Bron: Wikipedia.

 

18800000 12 Bestuur van het Friesch Genootschap: Mr. J. Dirks (voorzitter), Jhr. Mr. F.J.J. van Eijsinga (medebestuurder), G.H. van Borsum Waalkes (medebestuurder), Mr. J.G. Blom JGz. (penningmeester), Mr. U.H. Huber (secretaris), Mr. W.B.S. Boeles (bibliothecaris) en C.H.F.A. Corbelijn Battaerd (conservator).

18800000 Overlijden van Eelco Verwijs (1830-1880) (50)

18800000 Verdam, J. (1880a) "Levensbericht van Eelco Verwijs", in: Levensberichten der afgestorvene medeleden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde. Leiden, pp. 75-116.

18800424 Verdam. J., - Eelco Verwijs. - De Ned. Spectator 1880, 24 Apr. pp. 134-136.

18800424 Verdam. J., - Eelco Verwijs. - De Ned. Spectator 1880, 24 Apr. pp. 134-136.

18800424 Verdam. J., - Eelco Verwijs. - De Ned. Spectator 1880, 24 Apr. pp. 134-136.

18800508 Schneider. Lina, - Aan Eelco Verwijs. - De Ned. Spectator 1880, 8 Mei, pp. 150-151.

18800508 Schneider. Lina, - Aan Eelco Verwijs. - De Ned. Spectator 1880, 8 Mei, pp. 150-151.

18800508 Schneider. Lina, - Aan Eelco Verwijs. - De Ned. Spectator 1880, 8 Mei, pp. 150-151.

 

1881 Jonckbloet. W.J.A., - Levensschets van dr Eelco Verwijs. - Jaarb. Kon. Akad. v. Wetenschappen 1881, pp. 1-13.

1881 Rimen ind teltsjes fen de Broárren Halbertsma. Oarde printinge, op 'e ny neisjoen, ind forbettere throch G. Colmjon. Dimter, 1881.

18810000 Jonckbloet W.J.A. (1881) "Levensschets van Dr. Eelco Verwijs". Jaarboek van de Koninklijke Akademie van Wetenschappen 1881. Amsterdam, pp. 1-13.

18810000 Jonckbloet. W.J.A., - Levensschets van dr Eelco Verwijs. - Jaarb. Kon. Akad. v. Wetenschappen 1881, pp. 1-13.

 

1882 12 Bestuur van het Friesch Genootschap: Mr. J. Dirks (voorzitter), Jhr. Mr. F.J.J. van Eijsinga (medebestuurder), G.H. van Borsum Waalkes (medebestuurder), Mr. J.G. Blom JGz. (penningmeester), Mr. U.H. Huber (secretaris), Mr. W.B.S. Boeles (bibliothecaris) en C.H.F.A. Corbelijn Battaerd (conservator).

1882 Joost Hiddes Halbertsma, ‘It ewangeelje fen Matthewes.’ In: Van de Schelde tot de Weichsel. Deel 3: Friesland (1882)

 

1883 12 12 Geb. Cornelis over de Linden te Den Helder, kleinzoon van Cornelis over de Linden, hoofdinspecteur van Politie te Amsterdam, zoon van Cornelis Nicolaas Antoon over de Linden.

 

1884 Het Evangelie van Mattheus vertaald in het Land-Friesch. London, 1884. W.B.S. Boeles, De patriot J.H. Swildens, publicist te Amsterdam, daarna te Franeker. Zijn arbeid ter volksvoorlichting geschetst. Leeuwarden 1884.

 

1887 Rimen ind teltsjes fen de Broárren Halbertsma. Thrædde printinge (mei de kântteikeningen fen G. Colmjon uwt de oarde). Dimter, 1887.

18870623 23-06-1887: NA 11.122 Westerstraat 60, Wijk: 3-18, Kadaster: 8276, Archief: 2004-08-09 (Edwin Lijnzaad) Met de scheiding van de goederen na het overlijden van Jacoba Niever, huisvrouw van Willem Over de Linden, blijft het huis in zijn bezit. De drukkerij is boven gevestigd.

18960404 04-04-1896: NA 11.140 Westerstraat 60, Wijk: 3-18, Kadaster: 8276, Archief: 2004-08-09 (Edwin Lijnzaad) Na het overlijden van Willem Over de Linden vindt de scheiding van de goederen plaats. Pieter Bais, gehuwd met Aafje Over de Linden, komt in bezit van het huis, getaxeerd op ƒ 3.400,—.

18880412  12 april Geveild Lindenoord te Wolvega, eens woonplaats der van Harens, later eigendom van Mr. J. v. d. Veen, kantonrechter te Oldeberkoop, en na diens overlijden in 1851, van J. Bieruma Oosting, van Mr. S. G. Manger Cats, die het uitbreidde en verfraaide, van wien het overging op diens zoon, die het nu gaat verlaten.

18880722 22 juli Lindenoord te Wolvega bewoond door Mr. Sickenga. In N.A. opstel in het dialekt v. Wanneperveen.

18890000 J.H. Halbertsma. Nacht (en) Kritesang (fan) F. Jac. de Zee. Zwolle, 1889.

18891219 19 december Johan Winkler leest voor het Friesch Genootschap over Friesland op z'n breedst.

18900000 F.E. Daubanton, Prof. dr. Wopko Cnoop Koopmans. Eene kleine bijdrage tot de geschiedenis van Nederlands Godgeleerden en Godgeleerdheid. Utrecht 1890: 111, 118-119.

18900515 Dr Julius Langbehn aan L.F. Over de Linden brieven van 1890, 15 Mei, 23 juni, 15 en 29 Dec.

18900515 Dr Julius Langbehn aan L.F. Over de Linden brieven van 1890, 15 Mei, 23 juni, 15 en 29 Dec.

18900515 Dr Julius Langbehn aan L.F. Over de Linden brieven van 1890, 15 Mei, 23 juni, 15 en 29 Dec.

18900529 Dr Julius Langbehn aan L.F. Over de Linden brieven van 1890, 15 Mei, 23 juni, 15 en 29 Dec.

18900623 Dr Julius Langbehn aan L.F. Over de Linden brieven van 1890, 15 Mei, 23 juni, 15 en 29 Dec.

18900623 Dr Julius Langbehn aan L.F. Over de Linden brieven van 1890, 15 Mei, 23 juni, 15 en 29 Dec.

18901215 Dr Julius Langbehn aan L.F. Over de Linden brieven van 1890, 15 Mei, 23 juni, 15 en 29 Dec.

18901215 Dr Julius Langbehn aan L.F. Over de Linden brieven van 1890, 15 Mei, 23 juni, 15 en 29 Dec.

18901229 Dr Julius Langbehn aan L.F. Over de Linden brieven van 1890, 15 Mei, 23 juni, 15 en 29 Dec.

18910000  Iets uit het Oera Linda boek. - Friesche Volksalm. 1891, p. 186-187.

18910000 Iets uit het Oera Linda boek. - Friesche Volksalm. 1891, p. 186-187.

18910000 Iets uit het Oera Linda boek. - Friesche Volksalm. 1891, p. 186-187.

18910000 Proefvel Rimen ind teltsjes fen de Broárren Halbertsma. Boalswert, 1891

18930426 26 april Opstel in NA. over de Haske. Brief in N.A. van H. Meek uit Maritsburg (Z.A.). ook 17 Mei. Johan Winkler schrijft over de windwijzers en hun beteekenis: het paard herinnert aan St. Maarten, b.v. te Oudeschoot, ook zeer algemeen in de Stellingwerven, die in het staatkundige van Friesland afgescheiden met Overijssel en Drenthe, den bisschop van Utrecht onderdanig waren, St. Maarten is de bijzondere heilige van het Utr. bisdom.

18940000 Joost Hiddes Halbertsma, ‘Cats en de taal.’ In: Taal en Letteren. Jaargang 4 (1894)

18940000 Joost Hiddes Halbertsma, ‘Het volk en de boeketaal.’ In: Taal en Letteren. Jaargang 4 (1894)

18940000 Joost Hiddes Halbertsma, ‘Over ‘taalkundigen’.’ In: Taal en Letteren. Jaargang 4 (1894)

18940000 Na Haverschmidt's dood werden uit zijn nalatenschap een tiental leerredenen uitgegeven onder den titel Uit geest en gemoed (Schiedam 1894). Vooral ook uit dezen bundel blijkt zijn warm hart, zijn fijn gevoel, zijn veelzijdige belangstelling. Ook zijn humor verloochent zich hier niet. Als predikant was hij zeer bemind; gemakkelijk was zijn taak te midden van orthodoxe ambtgenooten niet. Verder zijn van hem nog een aantal voordrachten bewaard, die niet zijn uitgegeven, terwijl hij nog eenige artikelen in verschillende tijdschriften schreef.

18940000 Overlijden van Francois Haverschmidt (1835-1894) (ps. Piet Paaltjens) te Schiedam.

18950000 De 4e druk der Rimen en Teltsjes van de Gebr. Halbertsma verschijnt te Deventer 1895.

18950000 Joost Hiddes Halbertsma, ‘In hembdsmouwen.’ In: Taal en Letteren. Jaargang 5 (1895)

18950000 Rimen en teltsjes fen de Broerren Halbertsma. Fjirde printinge (mei de kântteikeningen fen G. Colmjon út de oarde) op in nij neisjoen fen W.P. de Vries. Dimter, 1895. .

18950522 Brief van oud kapitein luitenant ter zee W.M. Visser te Delft aan Leendert Floris over de Linden, zoon van Cornelis over de Linden in: brochure van L.F. over de Linden, Aanvulling van de Brochure Beweerd maar niet bewezen, 1912.

18950522 Brief van W.M. Visser aan Over de Linden d.d. 22 mei 1895: Hoewel de navolgende brief eerst in 1895 is verzonden, betreft de getuigenverklaring van Oud-kapitein Visser het jaar 1854. Ik heb het om die reden raadzaam geacht om deze brief hier toe te voegen: Delft, 22 Mei 1895, Aan den Heer [L.F.] Over de Linden te Helder, Geachte Heer, Niet wetend wie van de familieleden thans het H.S. onder zijne berusting heeft, wend ik mij in het algemeen tot 'Over de Linden' tot mededeeling van het volgende: Op Vrijdag den 23en December 1854, 's avonds, was ik als adelborst 1e klasse met een corvee van Z. Ms. Fregat 'Doggersbank' op 's Rijks werf te Willemsoord, belast en bezig met het leegpompen, verhalen enz. van de schipdeur van het drooge dok, onder leiding van baas Over de Linden. Deze werkzaamheid duurde door de toen vrij gebrekkige middelen, vrij lang en dit gaf aanleiding en gelegenheid om met genoemden baas een gesprek aan te knoopen. Onder anderen was het onderwerp hiervan de reis in de Middellandsche zee waar het schip juist van teruggekeerd was en die welke het weer in het verschiet had, waardoor wij vanzelf kwamen op het aangename van reizen en daardoor van het zien ern leeren kennen van vreemde landen en volken, en zoo van zelve ook op het nuttige van zich te kunnen uitdrukken in de talen dier volken. Naar aanleiding hiervan maakte O. d. L. de opmerking, dat dit trouwens niet alleen het geval was bij reizen, maar dat ook voor hen die t' huis blijven het alles waard is vreemde talen te kunnen lezen en verstaan, daar men anders verstoken blijft van veel goeds en nuttigs. Zoo bijv. had hij t' huis een boek dat al heel lang in zijn familie bewaard en van ouders op kinderen overgegaan was en dat hij sedert enige jaren onder zijne berusting had. Het boek was niet alleen in een vreemde taal maar ook met zulke vreemde letters geschreven, dat hij het niet lezen kon. Hij had, zoo vertelde hij, wel alles bij elkaar gesnord wat hij grijpen en vangen kon om hem op den weg te helpen en alle moeite daartoe gedaan, maar hij kon alleen hier en daar een enkel woord oppikken. Op mijn aanraden er eens een taalkenner over te raadplegen vroeg hij: 'Jawel, maar wie ? Professors hebben we hier niet en die komen naar dezen uithoek niet heen en ik zelf, al ging ik naar Leiden, zou toch niet weten tot wien mij te wenden'. 'Wel baas', zei ik, 'dan kan ik U misschien helpen ! Bij ons in Delft is een professor in de talen, die alles weet'. Hierbij doelde ik op professor Roorda*, voor wien ik natuurlijk als Delftsche jongen geleerd had de grootste achting te koesteren, te meer, omdat ik met hem in aanraking was gekomen juist ook naar aanleiding van een onbekend handschrift. 'Zoo gij wilt zal ik hem er over spreken zoodra ik met verlof ga, en stellig kan hij u helpen, zoo al niet persoonlijk dan toch een van zijn collega's in Leiden, Utrecht of elders". Baas O. d. L. nam dit aanbod gretig en dankbaar aan en wij spraken af, dat ik Zondag daarop bij hem aan huis zou komen om het geschrift vast eens te zien, teneinde er althans iets van te kunnen vertellen aan den heer Roorda. Dien Zondag kon ik echter niet van boord en helaas, later vergat ik de geheele afspraak, zelfs toen ik kort daarop met verlof ging. Spoedig daarna ging ik naar zee en ik kwam niet meer aan het Nieuwediep voor 1867, toen ik als 1e officier met de 'Metalen Kruis' thuis gevaren, daar enkele dagen vertoefde. Eerst in 1874 maakte ik kennis met de uitgave van Dr. Ottema en toen kwam het gehouden gesprek en mijne gedane, maar niet nagekomen belofte aan baas O. d. L. mij met schaamte en leedwezen, maar tevens met volkomen helderheid weer voor den geest, zoodat ik in mijn dagboek ook den juisten dag en datum kon terugvinden. Ik behoor dus tot de nog levenden, met wien, lang voor het in het licht verschijnen van het werk, O. d. L. er over gesproken heeft. Helaas kan ik niet getuigen het boek gezien te hebben. Ook op mij zouden de bestrijders kunnen toepassen, wat bereids opgemerkt werd nopens andere genoemde getuigen, dat O.d. L. mij iets op de mouw heeft gespeld. Maar hier bestaat een groot onderscheid. Ik laat daar of O. d. L. onder vrienden tot zoiets in staat was, maar het is ten eenenmale onaannemelijk, dat een baas van de werf, op Vrijdagavond een officier zou verzoeken, Zondag daarop te zijnent iets te komen zien, indien dit iets niet in de werkelijkheid bestond en nog wel, omdat 'dit komen zien' moest dienen als inleiding tot een verzoek aan professor Roorda, waarmede die officier aan O. d. L. zooals deze zelf verklaarde, een zeer grooten dienst zou bewijzen. Ik heb naar ik meen, alles gelezen wat voor en tegen het H.S. geschreven is, maar nimmer aan de echtheid getwijfeld, omdat de afspraak op de werf, zooal geen juridisch bewijs, dan toch zeker eene aanwijzing is van zoodanige waarde, dat zij kan worden gelijkgesteld met zulk een bewijs, zoodat het bij mij steeds boven allen twijfel verheven was dat op genoemd tijdstip 23 December 1854 - het boek werkelijk bestond. En is dit bewezen, dan is ook, vooral op grond van de paalwoningen-kwestie, het bewijs geleverd, dat het H.S. eeuwen oud is, trots elke beweing van het tegendeel. Waarom ik hiermede niet vroeger ben aangekomen ? Omdat ik in 1875 weer naar INdie ging, eerst in 1880 terugkeerde en na dien tijd zoo overladen was met bezigheden, dat ikwel steeds hoopte en verwachtte eenmaal eens een bedevaart naar het H.S. te kunnen maken en dan mijne mening te doen, maar hier nimmer iets van kwam. Dat de zaak mij thans noopt tot schrijven, dank ik aan een nieuwe herlezing van 'Oera-Linda'-literatuur, ten einde nu verder geen oogenblik te verzuimen, zoo mogelijk nog goed te maken wat jeugdige onbezonnenheid mij deed bederven. Maak van dit schrijven het gebruik dat u wenselijk voorkome. Achtend, Uw bereidw, Dr. w.g. W. M. Visser, Oud Kapitein-Luit. t./z. Inspecteur van Stoomvaartdienst in O. I. Oud-Directeur van de Nederl. Stoomvaart-Mij, te Rotterdam. * Bedoeld wordt Professor Taco Roorda (1801-1874), die aan de Academie voor Civiele Ingenieurs te Delft, hoogleraar in de Taal-, Land- en Volkenkunde van Nederlands Indie was en onderwijs gaf in het Javaans aan zowel de Delftse studenten als aan Haagse ambtenaren.

18950623 W.M. Visser aan L.F. Over de Linden brieven van 1895, 22, 31 Mei en 23 juni.

18950624 Brief van L. F. Over de Linden aan W.M. Visser brieven (afschr.) van 1895, 24 en 8 Juni.

18950624 L. F. Over de Linden aan W.M. Visser brieven (afschr.) van 1895, 24 en 28 Juni.

18950628 L. F. Over de Linden aan W.M. Visser brieven (afschr.) van 1895, 24 en 28 Juni.

1897 Swart. Abr. de, - Finis coronat opus (Verwijs als samensteller?). - De Tijdspiegel 1897, nr. 4, pp. 463- 464.

18970000 Afschrift van een art. uit Tijdspiegel 1897, nr. 4.

18970000 Afschrift van een art. uit Tijdspiegel 1897, nr. 4.

18970000 Swart. Abr. de, - Finis coronat opus (Verwijs als samensteller?). - De Tijdspiegel 1897, nr. 4, pp. 463- 464.

18980000 Halbertsma. Teltsjes en oare lytse stikjes, útsocht en yn de spelling fen disse tiid oerbrocht fen Waling Dykstra. Ljouwert, 1898.

18980000 Over Eeltje een gedenkschrift van J. Hepkema, 1898.

18990000 De lape koer fen Gabe Skroor. Noch ris yn 't ljocht joun fen Dr. F. Buitenrust Hettema. Ljouwet, 1899.

18990000 Gosse. Edmund W., - Studies in the literature of northern Europe. - London, C. Kegan Paul & Co. 1899, 375 pp. 8°. [Op de pp. 313 -333 een studie over 'The Oera Linda book']

18990000 Robert Fruin (1823-1899) overlijdt.

18990117  17 januari Johan Winkler schrijft in de Ned. Spectator over Jan Jelles Hof, sergeant-majoor te Haarlem, als Friesch dichter.

18990813  13 augustus Opstel in de Leeuw. Crt. over de verklaring van den naam Dokkum (van dok = havenplaats) of van Dokke, patronymicum (Joh. Winkler), 19 Oct.

19011201 Gebr. E. & M. Cohen aan L.F. Over de Linden brieven van 1901, 18 en 25 Dec., 1903, 2 en 20 Aug.(met lijst van intekenaren op brochure - 1912).

19011218 Gebr. E. & M. Cohen aan idem brieven van 1901, 18 en 25 Dec., 1903, 2 en 20 Aug.(met lijst van intekenaren op brochure - 1912).

19020000  Steenbergen. Alb., - Eene Drentsche Veenkolonie in de laatste helft der zeventiende eeuw. 'Het journaal van A. en P. Calkoen. In 't licht gegeven en met aanteekeningen voorzien door -- lid van het Friesch Genootschap voor Geschied-, Oudheid- en Taalkunde te Leeuwarden. - 's-Gravenhage, M. Nijhoff, 1902, (16), 246, 30 pp. 8°. [Recensie van dr J.G.C. Joosting in Ned. Spectator 1902, pp. 138- 140].

19020000 Steenbergen. Alb., - Eene Drentsche Veenkolonie in de laatste helft der zeventiende eeuw. 'Het journaal van A. en P. Calkoen. In 't licht gegeven en met aanteekeningen voorzien door -- lid van het Friesch Genootschap voor Geschied-, Oudheid- en Taalkunde te Leeuwarden. - 's-Gravenhage, M. Nijhoff, 1902, (16), 246, 30 pp. 8°. [Recensie van dr J.G.C. Joosting in Ned. Spectator 1902, pp. 138- 140].

19020000 Steenbergen. Alb., - Eene Drentsche Veenkolonie in de laatste helft der zeventiende eeuw. 'Het journaal van A. en P. Calkoen. In 't licht gegeven en met aanteekeningen voorzien door -- lid van het Friesch Genootschap voor Geschied-, Oudheid- en Taalkunde te Leeuwarden. - 's-Gravenhage, M. Nijhoff, 1902, (16), 246, 30 pp. 8°. [Recensie van dr J.G.C. Joosting in Ned. Spectator 1902, pp. 138- 140].

19021203 Een tweede Oera Linda Boek (Alb. Steenbergen: Clapper der Calkoens). - Leeuw. Cour. 1902, 3 Dec.

19021220 Netscher, Frans - Van Boeken en Menschen. Nieuwsblad van Friesland 20.12. 1902. (Eerder verschenen in De Telegraaf).

19030000 J.H. Halbertsma. Nacht. (Muzyk fan) G. Wolters. Ljouwert, ca. 1903.

19030900 Art van F. Bezemer Letterkundig bedrog. - Noord en Zuid 1903, n° 9, Sept (nr. 200).

19030900 Bezemer. F., - Letterkundig bedrog (Ook over het O.L.B.). - Noord en Zuid. Tijdschrift ten dienste van onderwijzers bij de studie der Ned. Taal en Letterkunde 1903, nr. 9, Sept. pp. 403-411. (nr. 200)

19050000 Foeke Buitenrust Hettema, ‘Twee FriezenDoor F. Buitenrust Hettema.’ In: Groot Nederland. Jaargang 3 (1905)

19050217 Brief van Fa. J. de Lange, Deventer aan L.F. over de Linden d.d. 17 februar 1905; Brief niet beschikbaar.

19050217 Fa J. de Lange, Deventer aan idem brief van 1905, 17 Febr.

19050217 Fa J. de Lange, Deventer aan L.F. Over de Linden brief van 1905, 17 Febr.

19050417 L.F. Over de Linden  aan Redactie De Gids brief (min.) van 1905, 17 Apr.

19050424 Brief van J.N. van Hall aan L.F. over de Linden d.d. 24 april 1905; Brief niet beschikbaar.

19050424 J. N. van Hall aan idem brief van 1905, 24 Apr.

19050424 J. N. van Hall aan idem brief van 1905, 24 Apr.

19050424 J. N. van Hall aan L.F. Over de Linden van 1905, 24 Apr.

19060806 Art. van Steven Kleikamp: Brieven uit den Polder. Geestig bedrog. - Opr. Haarlemsche Cour. 1906, 6 Aug. (nr. 201).

19060806 Kleikamp. Steven, - Brieven uit den Polder. - Oprechte Haarlem. Crt., Stadsed. 1906, 6 Aug.

19060806 Steven Kleikamp: Brieven uit den Polder. Geestig bedrog. - Opr. Haarlemsche Cour. 1906, 6 Aug. (nr. 201).

19060908  Hof. J.J., - Praetsjes yn en oer ’t Frysk. XLVI In nampraetsje (Hierin over het O.L.B.). - Nieuwsblad v. Friesl. 1906, 8 Sept. (nr. 202)

19060908 Art. in de rubriek: Praetsjes yn en oer 't Frysk (van J.J. Hof?): XLVI In nampraetsje (oarde jouns). - Nieuwsbl. v. Friesland 1906, 8 Sept. (nr. 202).

19060908 Hof. J.J., - Praetsjes yn en oer ’t Frysk. XLVI In nampraetsje (Hierin over het O.L.B.). - Nieuwsblad v. Friesl. 1906, 8 Sept. (nr. 202)

19060908 Hof. J.J., - Praetsjes yn en oer ’t Frysk. XLVI In nampraetsje (Hierin over het O.L.B.). - Nieuwsblad v. Friesl. 1906, 8 Sept.

1907, 1916 C.P. Burger in Het Boek, tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen, 1907 en 1916.

19070000 Art. van C.P. Burger jr; Nieuws over het Oera Lindabok? - Tijdschr. voor Boek en Bibliotheekwezen 1907 (nr. 204).

19070000 Bezemer sr. P., - Nieuws uit oude boeken. Rotterdam, Meindert Boogaerdt jr. - z.j. (1907), 304 pp. [Hierin op pp. 141-159 een hoofdstuk over Letterkundig bedrog [nr. 200]. Bespr. in De Holl. Revue door Fr. Netscher XV, nr. 8, 1910, 25 Aug. pp. 614-621 en in Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheek wezen V, 1907, 275-277 door dr C.P. Burger jr.]

19070000 Bezemer sr. P., - Nieuws uit oude boeken. Rotterdam, Meindert Boogaerdt jr. - z.j. (1907), 304 pp. [Hierin op pp. 141-159 een hoofdstuk over Letterkundig bedrog [nr. 200]. Bespr. in De Holl. Revue door Fr. Netscher XV, nr. 8, 1910, 25 Aug. pp. 614-621 en in Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen V, 1907, 275-277 door dr C.P. Burger jr.]

19070000 Burger jr. C.P. , - Stukken betreffende het Oera-Linda-Boek. [bespr. van nr. 209]. - Het Boek II, pp. 188-189.

19070000 Burger jr. C.P., - Nieuws over het Oera Linda bok? - Ts. voor Boek en Bibliotheekwezen V, 1907, nr. 204, pp. 275-277.

19070000 Burger jr. C.P., - Nieuws over het Oera Linda bok? - Ts. voor Boek en Bibliotheekwezen V, 1907, nr. 204, pp. 275-277.

19070000 Burger jr. C.P., - Nieuws over het Oera Linda bok? - Ts. voor Boeken Bibliotheekwezen V, 1907, pp. 275-277.

19070000 Netscher. F., - Bespr. van P. Bezemer sr : Nieuws uit oude boeken, Rotterdam z.j. [nr. 203]. - De Holl. Revue XV, 1907, nr. 8, 25 Aug., pp. 614-621.

19070000 Opstel van 19 pp. 4°, opgesteld te Haarlem, Maart 1907, door Johan Winkler. (Afgedrukt in Vrije Fries XXV, pp. 32-41.)

19070300 (maart) Testament van Johan Winkler

19070300 HET KISTJE VAN JOHAN WINKLER (1877-1916), Inhoud van het door Johan Winkler in Maart 1907 bij het Fries Genootschap te Leeuwarden gedeponeerde Kistje met bescheiden betreffende het O.L.B.; 1. Opstel van 19 pp. 4°, opgesteld te Haarlem, Maart 1907, door Johan Winkler. (Afgedrukt in Vrije Fries XXV, pp. 32-41.); 2. Brief van Joh. Winkler aan S. Wigersma Hzn, bestuurslid F[riesch].G[enootschap]. van April 1908.; 3. Afschrift van brief van het bestuur van het F[riesch].G[enootschap]. aan Joh. Winkler, van 4 Maart 1907.; 4. Vijf brieven van Eelco Verwijs aan Joh. Winkler, gedateerd?, 1869, 11 Nov., 13 Dec.; 1870, 24 Apr. 28 Apr. (Gedeeltelijk afgedrukt in Vrije Fries XXV, pp. 50-53).; 5. Brief van J.G. Ottema aan Joh. Winkler, gedateerd 1874, 11 Mei.; 6. Der Friezen herkomst volgens het boek van Adela. Verslag omtrent een oeroud handschrift bij het Friesch genootschap uitgebragt door dr J.G. Ottema. Leeuwarden, Juni 1871 (nr. *1).; 7. De onechtheid van het Oera Linda-bôk, aangetoond uit de wartaal waarin het is geschreven door J. Beckering Vinckers. Haarlem, 1876 (nr. *84).; 8. Art. van J.B.V. (= J. Beckering Vinckers): 't Einde der historie en nog wat. - Prov. Overijs. en Zwolsche Cour. 1878, 25 Febr. (nr. 188).; 9. Art. van G. Colmjon: Nog iets over het Oud Friesch handschrift in be­zit van den heer C. Over de Linden te Helder. - Leeuw. Cour. 1871, 12 Sept. (nr. 7).; 10. Art. van Johan. Winkler: Over het oude friesche handschrift. - Leeuw.Cour. 1871, 17 Sept. (nr. 8).; 11. Art. van Steven Kleikamp: Brieven uit den Polder. Geestig bedrog. - Opr. Haarlemsche Cour. 1906, 6 Aug. (nr. 201).; 12. Art. in de rubriek: Praetsjes yn en oer 't Frysk (van J.J. Hof?): XLVI In nampraetsje (oarde jouns). - Nieuwsbl. v. Friesland 1906, 8 Sept. (nr. 202).; 13. Overdruk: Eene reis langs den Rijn in de zesde eeuw voor Christus, door J.G. O (= J.G. Ottema). - Leeuw. Cour. 1871, 10 Sept. (nr. *6).; 14. Open brief aan den heer dr J.G. Ottema, den bewerker en vertaaler van het 'Oera Linda bok' te Leeuwarden, door J. ten Doornkaat Koolman, Norden, 1873. (nr. *37).; 15. Over het boek van Adela, repliek op de door den heer dr J.G. Ottema gemaakte aanmerkingen, (zie Leeuw. Cour. van 19 Sept. 1871) op mijn vorig opstel over dat boek, door G. Colmjon. Leeuwarden, 1871. (nr. *11).; 16. Art. van D. Dekker over de brochure van dr J. Beckering Vinc­kers: Wie heeft het Oera Linda boek geschreven? - Euphonia 1877, 21 Apr. (nr. 172).; 17. Art. van Johan Winkler: 'n Bijdrage tot d'oudste geschiedenis van 't Oera-Linda-Boek. - De Nederl. Spectator 1877, 7 April (nr. 170).; 18. Art. van mr C. Vosmaer: Een genie, maar een 'rare' (slot). - Het Vaderland 1877, 11 Apr (nr. 168).; 19. Art. van dr J.A. (= H) Gallee; Het Oera Linda Bôk 1872, 1877. - De Gids 1878, nº 1. (nr. 190).; 20. Geschreven voordracht van Hugo Suringar van Mei 1874, voorgelezen op een der Winteravondvergaderingen v.h. friesch genootschap, 1874/5. (18 pp. 8°); 21. Art. van C.P. Burger jr; Nieuws over het Oera Lindabok? - Tijdschr. voor Boek en Bibliotheekwezen 1907 (nr. *204).; 22. De schrijver van Thet Oera Linda Bôk is niet Cornelis Over de Linden. Door Gerrit Jansen Nieuwediep 1877 (nr. *166).; 23. Art van F. Bezemer Letterkundig bedrog. - Noord en Zuid 1903, n° 9, Sept (nr. 200).; 24. Art. van Johan Winkler, Wer hat das Oera-Linda Buch geschrieben? - Ostfriesisch Monatsblatt Juni 1877 (nr. 182).; 25. Beweerd maar niet bewezen. Bestrijding van de argumenten voorkomende in de brochure van den heer J. Beckering Vinckers, over het Oera Linda Boek. door L.F. Over de Linden, Leeuwarden, H. Kuipers, 1877. (nr. *177).; 26. Wie heeft het Oera-Linda-Boek geschreven? door J Beckering Vinckers. Kampen, 1877 (nr. *143).; 27. Twee brieven van J. Beckering Vinckers aan Johan Winkler, gedateerd 1876, 20 Dec. en 1877, 31 Maart.; 28. Twee brieven van L.F. Over de Linden aan Johan Winkler, gedateerd 1877, 3 en 10 Apr.; Hieraan zijn toegevoegd: 29. Art. van J.C.P.: Om ons heen n° 2133: Johan Winkler. - Haarlem's Dagbl. 1916, 11 Maart (nr. 223); 30. Art. van J.C. M (= Meyerink) jr: Thet Oera Linda Bok. - Haarlem's Dagbl. 1916, 13 Maart (nr. 224); 31. Brief van H.A. Stadermann te Baarn aan het Bestuur van het Fries Genootschap, gedateerd 1916, 27 Maart. Elders vermeld: Tijdschrift- en courantartikelen, vlugschriften, brieven, waaronder: Testament maart 1907 (zie hierna). De Nederlandsche Spectator, 1877 (14 maart): Ostfriesisches Monatsblatt fuer provinzielle Interessen 1877. vol. 5, nr. 182, pag. 260-266, art. Wer hat das Oera-Lind Buch geschrieben ?, Hugo Suringar, art. over OLB papier (Mei 1874), Kleikamp. Steven [genoemd Simon], - Brieven uit den Polder. - Oprechte Haarlem. Crt., Stadsed. 1906, 6 Aug., Jan fen'e Gaestmar (ps. van Jan Jelles Hof, 1872-1958) Nieuwsblad van Friesland Heerenveen, Hepkema, 1915-1916. C.P. Burger, 'Nieuws van het Oera-Lindabok' in: Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen, VI, 1908, pp. 231-244.

19070300 Opstel van 19 pp. 4°, opgesteld te Haarlem, Maart 1907, door Johan Winkler. (Afgedrukt in Vrije Fries XXV, pp. 32-41.)

19070300 Opstel van 19 pp. 4°, opgesteld te Haarlem, Maart 1907, door Johan Winkler. (Afgedrukt in Vrije Fries XXV, pp. 32-41.)

19070300 Testament van Johan Winkler d.d. maart 1907 (opgenomen in het kistje): Johan Winkler geeft in zijn testament aan, dat het de bedoeling van Haverschmidt en Verwijs is geweest om Eekhoff een poets te bakken, maar die liep niet in de val. Ottema wel. Winkler geeft een onjuiste voorstelling van zaken, hoe Verwijs aan het Oera Linda Boek is gekomen. Ook beweert hij ten onrechte, dat Cornelis over de Linden iemand anders het manuscript liet afschrijven. Afgezien daarvan moet het schrijven en omzetten van het handschrift maanden zo niet jaren hebben gevergd... en dat alleen om iemand een poets te bakken ? Den lezer heil! In eene avond-vergadering van het Friesch Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde te Leeuwarden, werd door den Heer Dr. Eelco Verwijs, toenmaals archivaris van Friesland, en te Leeuwarden wonende, ter tafel gebracht een bundel losse bladen van een handschrift. Hij stelde dezen bundel aan het bestuur van het Friesch Genootschap in handen, en hij vertelde daarbij dat hij, onlangs reizende van Harlingen naar den Helder, op de stoomboot toenmaals tusschen die twee plaatsen varende, in kennis was gekomen met zekeren Heer C. Over de Linden, scheepstimmerman aan 's Rijks Marinewerf aan den Helder. Deze man had toen den Heer Verwijs verteld dat hij eigenaar was van een over-, over-oud onleesbaar handschrift, dat, van vader op zoon overervende, eeuwen en eeuwen lang het eigendom van zijne maagschap was geweest — van zijne maagschap, die van overouden Frieschen stam was. Wat de inhoud van dat handschrift was, wist de Heer Over de Linden niet De Heer Verwijs deelde verder aan de vergadering mede (ik zelf was daarbij tegenwoordig, en toevallig naast dien heer gezeten) dat hij natuurlijk in dat bericht van den Heer Over de Linden veel belang had gesteld, waarop laatstgenoemde, vernemende dat de Heer Verwijs wel Oud- Friesch geschrift kon lezen, wel eenige bladen van dat handschrift tegelijk aan den Heer Verwijs, tot nader onderzoek, wilde in handen geven. Nadat vervolgens de Heer Verwijs, te Leeuwarden teruggekeerd, eenige bladen van dat handschrift van den Heer Over de Linden had ontvangen, liet hij die bladen woordelijk, letter voor letter, door eene bevoegde hand afschrijven, en zond daarna de oorspronkelijke bladen aan den Heer Over de Linden terug. Het afschrift daarvan bracht hij, zoo als boven is medegedeeld, ter tafel in eene vergadering van het Friesch Genootschap. Nadat de Heeren, ter vergadering aanwezig, die bladen, van hand tot hand gaande, allen nader hadden bezichtigd (ook de Heer .Eekhoff — waarvan later), en na eenige besprekingen van deze zaak, en eenige nadere toelichtingen, door den Heer Verwijs verstrekt, werd door den Heer Voorzitter (Mr. J. Dirks) voorgesteld om die bladen aan mij ter hand te stellen, ten einde daarvan, in eene volgende vergadering, een verslag uit te brengen — een voorstel dat door de leden werd aangenomen en dat ook door mij werd aanvaard. Ik was toenmaals nog een jong man, die de Friesche taal in haren hedendaagschen (toenmaligen) vorm, en tevens het Oud-Friesch, uit liefhebberij beoefende, en dit reeds sedert mijne jeugd, sedert mijnen veertienjarigen leeftijd, onder aanmoediging en leiding van den Frieschen taaigeleerde Tiede Roelofs Dykstra, deed. Ik nam dus die opdracht aan en keerde, na afloop der vergadering, met dat handschrift in mijnen zak, naar mijn huis terug. Spoedig daarna begon ik met het bestudeeren van het geschrift, waarbij langzamerhand de meening zich bij mij begon te ontwikkelen, dat de zaak niet „kauscher" was, noch ook zijn kon — eene meening die weldra, toen ik den inhoud van het handschrift goed verstaan en begrepen had, in overtuiging overging. Toch weifelde en twijfelde ik tusschen beiden ook wel weer in deze mijne overtuiging. Immers ik durfde haar haast niet koesteren, wijl ik toch, argeloos als ik was, aan rechtstreeks bedrog van dien, mij geheel onbekenden Heer Over de Linden, veel min nog van den mij zeer wel bekenden Heer Verwijs niet denken kon. Dies vroeg ik, in mijne verlegenheid, de Heeren Jacobus van Loon J.z. en Gerben Colmjon, beide Friesche taalgeleerden, om hulp en raad. Deze heeren kwamen daarop, op eenen avond, ten mijnen huize met mij samen, en wij overwogen alles ten nauwkeurigsten wat met dat handschrift en met den taalvorm waarin het geschreven was, maar samenhing. Na lang en nauwkeurig overleg, kwamen ook genoemde heeren met mij tot de overtuiging, op taal- en geschiedkundige gronden, dat het handschrift, voor zooverre het in mijne handen was gesteld, onecht, valsch was. In eene vergadering van het Friesch Genootschap, volgende op deze bijeenkomst, bracht ik dan ook, in dien geest, een kort verslag uit betreffende het handschrift, waarbij ik tot de slotsom kwam, dat het een valsch, een ondergeschoven stuk moest zijn —- althans geenszins van den ouderdom, die daaraan werd toegeschreven. Dit verslag werd aangenomen, en verder werd er in die vergadering over deze zaak niet meer gesproken. Het was of iedereen schroomde, zyne rechte meening ronduit te openbaren. De Heer Dr. J. G. Ottema, bestuurslid van het Friesch Genootschap, was mede ter vergadering aanwezig. Deze, een vroeg-oud, zwakkelijk en zenuwachtig man, bladerde nog wat in het handschrift om, dat door mij weer ter tafel gebracht was, en zeide: „ik wil het toch nog eens op mijn gemak t'huis nasnuffelen", waarop hij het, met verlof van den Heer voorzitter Mr. J. Dirks, in zijn zak stak, en, na afloop der vergadering, meê naar huis nam. Des Zondags, volgende op die vergadering van het Friesch Genootschap, waarin ik mijn bovenvermeld verslag had uitgebracht, was ik des morgens ter kerke gegaan in de Groote kerk te Leeuwarden, waar ik, als Diaken der Ned. Herv. Gemeente, dienst had te doen. Dr. Ottema was ook bij die Godsdienst-oefening aanwezig. Na afloop daarvan, uit de kerk gaande met mijn' mede-diaken, die met mij den kerkedienst (collecte) had waargenomen, loopende door de Groote-kerkstraat naar het Diakonie-huis, waar wij, volgens gewoonte, de collecte zouden gaan tellen, bergen en boeken, hoorde ik, ter hoogte van de zijstraat de Modder, achter mij een haastige, wankele stap en een trillend geroep: „m'nheer Winkler! m'nheer Winkler!" ('t Is mij waarlijk of ik dit alles nog heden, na veertig jaren, nog zie en hoor). Omziende, ontwaarde ik dat de Heer Ottema bovengenoemd, die roeper was — die nu op mij toekwam en mij mededeelde, achter adem als hij was door 't snelle loopen, en zenuwachtig, dat ik mij zeer vergist had met in mijn verslag die bladen uit het handschrift van den Heer Over de Linden voor onecht te verklaren. „Och, och! wat hebt Gij U vergist", zoo zeide de oude heer mij met bevende stem, „Wat hebt Gij U vergist! Dat handschrift is ontwijfelbaar echt, en de inhoud daarvan is zoo schoon, zoo hoogst belangrijk en merkwaardig!! Geen volk ter wereld (of het moest dan het Joodsche volk zijn, met zijnen Bijbel) — geen volk ter wereld heeft zulk een oud geschrift en van zoo oude dagteekening, in zijnen alleroudsten taalvorm geschreven, en zijne alleroudste geschiedenis vermeldende, als juist nu ons Friesche volk, als juist nu wij, Friezen!!!" Enz. Och! ik was wel uit het veld geslagen! En dit alles geschiedde midden onder 't kerkevolk, midden tusschen de kerkgangers. Ik was wel uit het veld geslagen — ik de eenvoudige, argelooze jonge man, tegenover een' grooten geleerde, als waarvoor de oude heer Dr. Ottema gold! Maar — ik zweeg bescheidenlijk. De Heer Ottema liep, van die dagen af, zeer hoog weg met het boek van Adela, zoo als wij toen nog die enkele bladen uit het handschrift van den Heer Over de Linden noemden. Hij bewoog (zoo als men wel zegt) hemel en aarde ten bate van het boek, kreeg ook vele medestanders, die met hem dat boek als een aller-, aller merkwaardigst, als een hoogst-, hoogst-belangrijk geschrift beschouwden. Slechts weinigen bleven met mij en den Heer Colmjon die waarde ontkennen, die echtheid loochenen. . De Heer Ottema kreeg nu van den Heer Over de Linden het geheele geschrift, het volledige Oera-Linda-boek in handen, en rustte niet vóór hij het door den druk wereldkundig had gemaakt, 't welk in 1872 geschiedde, toen bij den boekhandelaar H. Kuipers te Leeuwarden verscheen: „Thet Oera-Lindabôk, naar een handschrift uit de 13de eeuw bewerkt, vertaald en uitgegeven door Dr. J. G. Ottema". De Heer Dr. E. Verwijs hield zich nu zooveel mogelijk onzijdig en stil in deze zaak; hij bemoeide zich in het vervolg ook weinig of niet meer daar mede. Geen wonder ook! Immers hij wist dat het Oera-Linda-boek onecht was — terwijl het doel dat hij er meê vóór had, nu weshalve hij 't handschrift bij het Friesch Genootschap ter tafel had gebracht — zijn bijzonder doel namelijk — daar geheel en al bij mislukt was, zooals verder uit dit geschrift zal blijken. Ook ik hield mij onzijdig bij deze geheele volgende beweging, àl hield ik, waar het te pas kwam, de onechtheid van het Oera-Linda-boek staande. Intusschen, eenmaal van het begin af aan, deel genomen hebbende aan het Oera-Linda-boek en wat daarmede gepaard ging, kwam ik veel te weten betreffende die geheele zaak, kwam ik tot de overtuiging wie de oorspronkelijke opsteller was, wie hem ter zijde stond en hielp bij de opstelling, wie het geschrift in de wereld bracht en hoe hij dit aanlegde, enz. enz. Deze mijne overtuiging nu vindt men hier vervolgens beschreven. De slotsom van mijne vele stille opsporingen en onderzoekingen, van mijne ervaringen betreffende den maker (de makers) van het Oera-Linda-boek en van alles wat daarmede samenhangt, is als volgt. Men merke wel op, dat dit alles slechts mijne persoonlijke meening, mijne persoonlijke overtuiging is — en niets meer. Een rechtsgeldig bewijs is het niet. De gedachte om een geschrift, een geschreven boek als 't ware (zoo als 't Oera-Linda-boek naderhand geworden îs) op te maken, is eerst opgekomen in het brein van den Heer Haverschmidt, predikant bij de Ned. Hervormde Gemeente aan den Helder. Deze was een geestig, ook een guitig, snaaksch man, en als zoodanig reeds in zijne jongelingsjaren bekend, vooral ook te Leiden bij zijne medestudenten, ten tijde dat hij aldaar studeerde. Onder den schuilnaam „Piet Paaltjes" heeft hij verschillende rijmen (gedichten is daarvoor wel te weidsch eenen naam), veelal van kluchtigen aard, geschreven en in 't licht gegeven. Als predikant aan den Helder was hij een der eersten, die de zoogenaamde moderne richting in de kerk vertegenwoordigde en voorstond. Na in die jaren het boek „Les Ruïnes" te hebben leeren kennen en daarover veel te hebben nagedacht, heeft hij willen trachten een geheimzinnig geschrift op geheimzinnige wijze in de wereld te brengen — een geschrift vol leugens en fabels, op zeer aannemelijke wijze voorgesteld. Als dat geschrift dan door sommigen, misschien door velen voor waarachtig zoude aangenomen geworden zijn, dan wilde hij later voor 't licht komen als de opsteller, de schrijver daarvan, en op die wijze den lieden aantoonen, dat, zoo min als zijn geschrift op waarheid berustte, zoo min ook de Bijbel een Heilig, een waarachtig boek was. Al werkende en doende en schrijvende aan dit zijn opzet, kwam hij al verder en verder en begon hij zijn doel al voorbij te schieten. In die dagen toen zijn werk zoowat klaar was, deelde hij zijn voornemen mede aan den Heer C. Over de Linden, aan den Helder (boven nader aangeduid), een zijner volgelingen in zijne moderne richting. Deze was weldra geheel met het plan van den Heer Haverschmidt ingenomen. Immers was dit juist een kolfje naar zijne hand, hij zoude gaarne daarbij zijne hulp verleenen — zoo als dan ook door hem gedaan is. De Heer Haverschmidt, ofschoon een Fries, een Leeuwarder zijnde van geboorte, was toch geenszins voldoende met de Friesche taal bekend, althans niet met het Oud- Friesch, met den vroeg-middeneeuwschen vorm dier taal, om zijn werk oogenschijnlijk zoo volkomen te maken, dat zijn doel gevoegelijk bereikt zoude kunnen worden. Dies zocht hij naar iemand, die voldoende, of ook maar eenigermate meer dan hij-zelf met het Oud-Friesch bekend was. Hij vond zulk een man in den Heer Dr. Eelco Verwijs, Archivaris van Friesland, te Leeuwarden, iemand met wien hij misschien wel in meerdere of mindere mate bekend, misschien ook wel bevriend was — ik weet dit niet. De Heer Verwijs was een man, juist zóó als de Heer Haverschmidt er een was, namelijk geestig en guitig, en die gaarne grappen uithaalde. Beide heeren waren het dus weldra eens; de Heer Verwijs vulde het geschrift nog aanmerkelijk aan en verbeterde de taal daarvan, voor zoo verre hij-zelf daar toe in staat was. Laatstgenoemde had met het openbaar maken van het geschrift nog een ander doel dan de Heer Haverschmidt. Hij wilde namelijk het geschrift in handen spelen van den Heer W Eekhoff, Archivaris van Leeuwarden en boekhandelaar aldaar. Deze Heer Eekhoff nu was, wat zijne geaardheid betrof, een gansch ander man als de Heer Verwijs, de een was het tegenovergestelde van den ander. Immers de Heer Eekhoff was een ouderwetsch, een deftig man, altijd ernstig, vervuld ook van zijne waardigheid — een ouderwetsch geleerde, geheel een man van den ouden stempel. Door hun ambt kwamen de Heeren Verwijs en Eekhoff veelvuldig met elkanderen in aanraking; maar overigens was hunne houding tegenover elkanderen verre van vriendschappelijk. Dit kon ook wel niet anders — hun beider geaardheid in aanmerking genomen. De Heer Verwijs bespotte ook den Heer Eekhoff veelvuldig — niet zoo zeer uit hatelijkheid, als wel uit „nocht oan onnocht" — om deze Friesche uitdrukking eens te gebruiken. Om een enkel voorbeeld van deze zijne spotternij te noemen: de Heer Eekhoff noemde zich zelven (en schreef ook alzoo den naam van zijn ambt, b.v. op de titelbladen van zijne twee hoofdwerken, de „Geschiedkundige beschrijving van Leeuwarden" en de „Beknopte geschiedenis van Friesland") als: „Archivarius van Leeuwarden". De Heer Verwijs schreef, als ieder ander in die dagen en ook nog heden, dit woord als „Archivaris". Dies noemde hij, als hij tegen over anderen van den Heer Eekhoff sprak, dezen steeds, spottender wijze, „de laatste der Archivariussen”. Hij deed dit in toespeling op den titel eener roman, die in die dagen veel opgang maakte en zeer bekend was, geheeten: „De laatste der Mohikanen" (een volksstam der Indianen (Roodhuiden) in Amerika). Och, dit was maar eene kleingeestige spotternij, ongepast tegenover zulk een achtingswaardig, deftig man, als de Heer Eekhoff was. Evenwel, de lieden hadden daar pleizier in Ook noemde de Heer Verwijs den Heer Eekhoff wel: „Wopke (de Heer Eekhoff droeg dien voornaam) — Wopke de Profeet". Maar genoeg! (Ik heb deze spotternijen hier slechts als ter loops vermeld, ter kenschetsing van het karakter des Heeren Verwijs. Maar mijne bijzondere hoogachting breng ik hier nog toe aan de nagedachtenis van den achtingswaardigen Heer Eekhoff). De Heer Verwijs bedacht nu om het geschrift, door den Heer Haverschmidt eerst opgesteld, en daarna door hem zelven verder uitgewerkt, door bemiddeling, als 't ware door eene toevallige omstandigheid, in handen van het Friesch Genootschap te brengen (bemiddeling van den Heer Over de Linden) — stellig verwachtende dat de Heer Eekhoff (die bestuurslid van dat Genootschap was), onverwijld en als met geestdrift dat geschrift voor echt en waar zoude aannemen, en door zijn toedoen vooral wereldkundig zoude maken. Daarom werd ook dat geheele mooie verhaal bedacht, dat de Heer Verwijs die eerst bekend gemaakte bladen uit handen van den Heer Over de Linden zoude hebben ontvangen, zooals hier voren reeds is vermeld. De Heer Verwijs verwachtte nu niet anders of de Heer Eekhoff zoude op het handschrift als op eene welkome prooi aanvallen en het „ad majorem Frisiae gloriam", met geestdrift wereldkundig maken en uitgeven» Maar — dit geschiedde niet. Of de Heer Eekhoff, op de eene of andere wijze, reeds van te voren lont geroken had, dan wel of de zaak hem van 't begin af aan niet „zuiver" voor kwam, en hij haar wantrouwde ook omdat zij uit handen van den Heer Verwijs kwam — hoe dan ook, ik weet dit niet — maar wel weet ik dat de Heer Eekhoff niet in de val liep, die voor hem opgesteld was. Hij nam, op die vergadering van het Friesch Genootschap (zie blad 34 hiervoren) waar sommige bladen van het handschrift eerst werden ter tafel gebracht, op zijn beurt ook die bladen in handen, bladerde er wat in om, zei daar bij niets en vroeg niets, maar schoof die bladen verder, zijnen buurman aan tafel toe. Ik zie dit nog heden, als 't ware, gebeuren. De Heer Eekhoff bleef ook verder volstrekt onzijdig in deze zaak. Hij bemoeide er zich niet mee — in 't geheel niet. Hij sprak ook niets, noch ten voordeele, noch ten 41 nadeele van 't Oera-Linda-boek, en heeft dit nooit gedaan. Hij bleef er eenvoudig buiten. Maar ik kreeg die bladen („het boek van Adela" noemden we dat geschrift toen) meê naar huis, om er verslag van uit te brengen. Ik bracht eenigen tijd daarna dat verslag ook uit, en daarop nam de Heer Dr. Ottema die bladen meê naar zijn huis — alles zóó als hiervoren is medegedeeld. Tot ergernis gewis van den Heer Verwijs liep dus de; Heer Eekhoff niet in de val, die voor hem was opgesteld, maar de Heer Ottema liep er plomp-verloren in. Toen hield de Heer Verwijs zich verder onzijdig in dit geval, en waarschuwde den Heer Ottema niet. Ook de Heer Haverschmidt hield er zich buiten. Och! beiden konden ook wel niet anders doen. Het verdere verloop dezer zaak, beginnende met de volledige uitgave van het Oera-Linda boek, is bekend en openbaar. In de bescheiden, besloten in het kistje, waarin ik ook dit onderhavige geschrift wil neerleggen, vindt men veel bijzonders betreffende de nadere geschiedenis van het Oera-Linda-boek. Dit is opgesteld en geschreven door Johan Winkler, oud-bestuurslid (Bibliothecaris) van het Friesch Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde, en thans buitengewoon lid daarvan. Haarlem, Maart 1907. Bron: Vrije Fries, 1917, nr. 25.

19070304 Afschrift van brief van het bestuur van het F.G. aan Joh. Winkler, van 4 Maart 1907.

19070321 Bespreking van nr. *209. - Nw. Arnhemsche Crt. 1907, 21 Maart.

19070425 Thet Oera Linda Bok (Over de mening van J.J. Hof). - Nw. Rotterd. Crt. 1907, 25 Apr.

19070825 Bezemer sr. P., - Nieuws uit oude boeken. Rotterdam, Meindert Boogaerdt jr. - z.j. (1907), 304 pp. [Hierin op pp. 141-159 een hoofdstuk over Letterkundig bedrog [nr. 200]. Bespr. in De Holl. Revue door Fr. Netscher XV, nr. 8, 1910, 25 Aug. pp. 614-621 en in Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheek wezen V, 1907, 275-277 door dr C.P. Burger jr.]

19070825 Netscher. F., - Bespr. van P. Bezemer sr : Nieuws uit oude boeken, Rotterdam z.j. [nr. *203]. - De Holl. Revue XV, 1907, nr. 8, 25 Aug., pp. 614-621.

19080000 Burger jr. C.P., - Levensbericht van A. Telting. - Levensberichten van de Maatschappij der Ned. Letterkunde te Leiden 1908/9. [over het O.L.B. op pp. 8-10, 20]

19080000 Burger jr. C.P., - Toch iets nieuws over het Oera Linda bok (get. Jan. 1908) (Over onthullingen van Johan Winkler). - Ts. voor Boek- en Bibliotheekwezen VI, 1908, p. 94.

19080000 Eekhof. J.T., - Nog iets over 'Thet Oera Linda Bok' (met naschrift van dr. C.P. Burger jr.). - Ts. voor Boek- en Bibliotheekwezen VI, 1908, pp. 231-244.

19080100 Burger jr. C.P., - Toch iets nieuws over het Oera Linda bok (get. Jan. 1908) (Over onthullingen van Johan Winkler). - Ts. voor Boek- en Bibliotheekwezen VI, 1908, p. 94.

19080124 Brief van Johan Winkler aan C.P. Burger Jr d.d. 24 januari 1908 (over het kistje) NB. Johan Winkler verdenkt, zoals na zijn dood bevestigd wordt door de inhoud van het kistje. Tot teleurstelling van velen wordt de verdenking niet onderbouwd met bewijzen.1. Cornelis over de Linden 2. Francois Haverschmidt 3. Eelco Verwijs Haarlem, Leidsche Vaart 90, 24 Januari 1908, WelEdele Zeergeleeerde Heer ! Dit schrijven heeft in de eerste plaats ten doel U mijnen vriendelijken dank te betuigen voor het geschenk, dat Gij mij hebt toegezonden; namelijk: een afdruk van uw verhandeling 'Nieuws over het Oera-Lindaboek', door U geplaatst in het 'Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen'. Dat geschenk heb ik met veel genoegen ontvangen en gelezen. Vooral ook was mij dit zoo aangenaam om uw vriendelijke gezindheid te mijwaart, mij uit die toezending zoowel als uit den inhoud van uw geschrift blijkende. Nogmaals wel bedankt ! Ik grijp deze gelegenheid gaarne aan om nog eens wat nader met U op de zaak van het O. L. boek in te gaan. Ik ben volkomen op de hoogte van die geheele zaak, van de opstellers van 't O.L. boek, van hunne verschillende beweegredenen, van de eerste lotgevallen van dat boek, eer het in 't openbaar werd gebracht, gedurende dien tijd, en daar na. Maar ik wil mijn weten (al kan ik sommige zaken daarvan niet zwart op wit bewijzen) van dit alles nog niet openbaren, omdat er nog kinderen van een paar dier mannen leven, en het toch voor dat nageslacht hoogst onaangenaam moet wezen al de leugens en bedriegerijen (want dat zijn toch eigenlijk de rechte benamingen daarvoor), die daarmede hebben samengegaan, openbaar gemaakt te zien. Zoo lang ik leef, zwijg ik over een en ander. Na mijnen dood kan dan, als men 't zal willen, het O. L. boek weer opleven. Immers, ik heb een uitvoerig verhaal van al die zaken opgesteld en in geschrifte gebracht, en dit ter bewaring toevertrouwd aan het Friesch Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde, te Leeuwarden, onder uitdrukkelijke voorwaarde dat eerst na mijnen dood dat geschrift door genoemd bestuur zal mogen worden openbaar gemaakt, indien men zulks alsdan zal willen of oorbaar achten. Bij dat geschrift van mij heb ik gevoegd eene zeer groote verzameling bescheiden van allerlei aard (tijdschrift- en courantartikelen, afzonderlijk verschenen vlugschriften, brieven der betrokken personen, aan mij gericht, enz. enz. Dat alles heb ik bij elkanderen gesloten in een kistje, en dit, als boven vermeld, aan het Bestuur van het Friesch Genootschap ter hand gesteld, dat ook mijne voorwaarden, daaraan verbonden, heeft aangenomen. Ik ben nu een man van 67 jaren (geb. in 1840) en, ofschoon, Goddank ! nog kloek en gezond, zoo zal het toch zoo heel lang niet meer duren, eer mijn uur van heengaan slaat. Dan wordt alles opgehelderd, wat U en anderen nu nog duister is. Korten tijd nadat ik verleden jaar een en ander alzoo had in orde gebracht en het kistje met bovenvermelden inhoud had verzonden, kwam mij, als bij toeval, tusschen andere papieren, op andere zaken betrekking hebbende, nog een geschriftje in handen, door wijlen den heer Hugo Suringar (uwen geachten Schoonvader - niet waar ?), met wien ik de eer had bevriend te zijn, geschreven en aan mij geschonken. De Heer Hugo Suringar namelijk heeft in den winter van 1874 - '75 op eene der vergaderingen van het Friesch Genootschap, waarbij ik zelf ook tegenwoordig was, zijn oordeel uitgesproken over het papier waarop, de inkt en de pen waarmede het O.L.boek geschreven is. Uit zijn oordeel blijkt ook genoegzaam dat het O.L. boek omstreeks 't jaar 1860 ten papiere moet zijn gebracht (zoo als ook werkelijk 't geval is). Na afloop zijner lezing heeft de Heer Hugo Suringar wetende dat ik alles vergaderde wat op 't O.L. boek betrekking had, zijn geschrift mij geschonken. Sedert ben ik, in Mei 1875, van Leeuwarden naar Haarlem verhuisd, en sedert ben ik, hier te Haarlem, nog twee malen in een ander huis gaan wonen. Door deze verandering van woonplaats en door deze verhuizingen is het gekomen dat het geschrift van den Heer Suringar onder andere papieren is geraakt en niet is gevoegd bij de andere bescheiden in het kistje, boven aangeduid. Ik zal nu, eerstdaags, dat geschift van den Heer H.S. alsnog aan het bestuur van het Fr. Genootsch. toezenden, met verzoek het op dat verzegelde kistje te binden, alsof 't er in gesloten ware, en daar mede te bewaren. Nu zoude ik zoo gaarne ook een afdruk van uw geschrift, bovengenoemd, daar bij voegen. Het behoort toch bij al die oude bescheide, maar vooral bij de nieuweren, daar vereenigd; b.v. bij een afdruk van een opstel van 'Simon Kleikamp'' (een schuilnaam), opgenomen in onze 'Oprechte Haarlemsche Courant' van verleden jaar, en een ander van 'Jan fen'e Gaestmar' (ook een schuilnaam), verschenen in het 'Nieuwsblad van Friesland' (Heerenveen, Hepkema). Zoo gij dus nog eenen afdruk beschikbaar zoudt hebben, en Gij 't met mij eens zijt, dat die bij mijne bovengenoemde bescheiden behoort te worden gevoegd, dan verzoek ik U beleefdelijk mij die alsnog te zenden, voor dat doel. Het bovengenoemde opstel van den Heer Suringar is gaarne voor U beschikbaar, zoo gij er belang in zoudet stellen, het eens te lezen. Het gelieve U dan, mij dit te laten weten, en mij uw adres (woning) nauwkeurig op te geven; dan wil ik het u ter lezing zenden. Ik kom nu, bij 't overlezen van uw geschrift, nog even terug op 't gene ik daarin lees: 'vooreerst moet men vragen - of hij (Verwijs) de dichterlijke gaaf had om een werk als dit te schrijven.' Wel ! Verwijs had zekerlijk niet de hoedanigheden door U opgesomd, vooral niet 'de dichterlijke gaaf'. Maar die gave had samensteller no. 2 (Verwijs was no. 3) juist in sterke mate. Ter eere, (ter verontschuldiging) van de drie samenstellers moet ik getuigen dat geen van drieeen met hun werk onedele bedoelingen had. O geenszins ! Maar de zaak heeft een geheel ander verloop gekregen, dan de samenstellers vooraf hadden gedacht en berekend. Het is hun 'over 't mat geloopen', - en toen het eenmaal, door de onhandigheden en de domheid van den Heer Ottema zoo ver gekomen was, konden zij zich gevoegelijk niet meer terug trekken. Ik voeg hierbij nog een ex. van de Leeuwarder Courant van 17 Septr., 1871, waarin een opstel van mijne hand, 'Over het oude Friesche handschrift'. Ik heb, toevallig, daarvan nog meerdere exemplaren liggen. Dit no. behoef ik niet van U terug te ontvangen. Misschien stelt Gij er belang in, het eens te lezen. Nog rest mij eene zaak, waarmede ik dit schrijven wel had mogen beginnen, in stede van er mede te eindigen. En dat is U mijne deelneming te betuigen in het verlies dat Gij geleden hebt door het overlijden van uw achtingswaardigen Vader. Ik, die uwen Vader te Leeuwarden zoo wel heb gekend, kan daardoor zoo veel te beter en te meer met U mede gevoelen in dit uw verlies en gemis - al zijt Gij nu in de volle kracht des levens en al was uw Vader nu een oude man - het verlies is er 't zelfde om voor U. Moge de ware troost U niet ontbreken ! Onder betuiging mijner hoogachting, met herhaalden dank en met vriendelijken groet, heb ik de eer te zijn, trouwhartig, Uw dw. Johan Winkler.

19080124 Brief van Johan Winkler aan C.P. Burger Jr d.d. 24 januari 1908 (over het kistje): NB. Johan Winkler verdenkt, zoals na zijn dood bevestigd wordt door de inhoud van het kistje. Tot teleurstelling van velen wordt de verdenking niet onderbouwd met bewijzen. 1. Cornelis over de Linden, 2. Francois Haverschmidt, 3. Eelco Verwijs. Haarlem, Leidsche Vaart 90, 24 Januari 1908, WelEdele Zeergeleeerde Heer ! Dit schrijven heeft in de eerste plaats ten doel U mijnen vriendelijken dank te betuigen voor het geschenk, dat Gij mij hebt toegezonden; namelijk: een afdruk van uw verhandeling 'Nieuws over het Oera-Lindaboek', door U geplaatst in het 'Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen'. Dat geschenk heb ik met veel genoegen ontvangen en gelezen. Vooral ook was mij dit zoo aangenaam om uw vriendelijke gezindheid te mijwaart, mij uit die toezending zoowel als uit den inhoud van uw geschrift blijkende. Nogmaals wel bedankt ! Ik grijp deze gelegenheid gaarne aan om nog eens wat nader met U op de zaak van het O. L. boek in te gaan. Ik ben volkomen op de hoogte van die geheele zaak, van de opstellers van 't O.L. boek, van hunne verschillende beweegredenen, van de eerste lotgevallen van dat boek, eer het in 't openbaar werd gebracht, gedurende dien tijd, en daar na. Maar ik wil mijn weten (al kan ik sommige zaken daarvan niet zwart op wit bewijzen) van dit alles nog niet openbaren, omdat er nog kinderen van een paar dier mannen leven, en het toch voor dat nageslacht hoogst onaangenaam moet wezen al de leugens en bedriegerijen (want dat zijn toch eigenlijk de rechte benamingen daarvoor), die daarmede hebben samengegaan, openbaar gemaakt te zien. Zoo lang ik leef, zwijg ik over een en ander. Na mijnen dood kan dan, als men 't zal willen, het O. L. boek weer opleven. Immers, ik heb een uitvoerig verhaal van al die zaken opgesteld en in geschrifte gebracht, en dit ter bewaring toevertrouwd aan het Friesch Genootschap van Geschied-, Oudheid- en Taalkunde, te Leeuwarden, onder uitdrukkelijke voorwaarde dat eerst na mijnen dood dat geschrift door genoemd bestuur zal mogen worden openbaar gemaakt, indien men zulks alsdan zal willen of oorbaar achten. Bij dat geschrift van mij heb ik gevoegd eene zeer groote verzameling bescheiden van allerlei aard (tijdschrift- en courantartikelen, afzonderlijk verschenen vlugschriften, brieven der betrokken personen, aan mij gericht, enz. enz. Dat alles heb ik bij elkanderen gesloten in een kistje, en dit, als boven vermeld, aan het Bestuur van het Friesch Genootschap ter hand gesteld, dat ook mijne voorwaarden, daaraan verbonden, heeft aangenomen. Ik ben nu een man van 67 jaren (geb. in 1840) en, ofschoon, Goddank ! nog kloek en gezond, zoo zal het toch zoo heel lang niet meer duren, eer mijn uur van heengaan slaat. Dan wordt alles opgehelderd, wat U en anderen nu nog duister is. Korten tijd nadat ik verleden jaar een en ander alzoo had in orde gebracht en het kistje met bovenvermelden inhoud had verzonden, kwam mij, als bij toeval, tusschen andere papieren, op andere zaken betrekking hebbende, nog een geschriftje in handen, door wijlen den heer Hugo Suringar (uwen geachten Schoonvader - niet waar ?), met wien ik de eer had bevriend te zijn, geschreven en aan mij geschonken. De Heer Hugo Suringar namelijk heeft in den winter van 1874 - '75 op eene der vergaderingen van het Friesch Genootschap, waarbij ik zelf ook tegenwoordig was, zijn oordeel uitgesproken over het papier waarop, de inkt en de pen waarmede het O.L.boek geschreven is. Uit zijn oordeel blijkt ook genoegzaam dat het O.L. boek omstreeks 't jaar 1860 ten papiere moet zijn gebracht (zoo als ook werkelijk 't geval is). Na afloop zijner lezing heeft de Heer Hugo Suringar wetende dat ik alles vergaderde wat op 't O.L. boek betrekking had, zijn geschrift mij geschonken. Sedert ben ik, in Mei 1875, van Leeuwarden naar Haarlem verhuisd, en sedert ben ik, hier te Haarlem, nog twee malen in een ander huis gaan wonen. Door deze verandering van woonplaats en door deze verhuizingen is het gekomen dat het geschrift van den Heer Suringar onder andere papieren is geraakt en niet is gevoegd bij de andere bescheiden in het kistje, boven aangeduid. Ik zal nu, eerstdaags, dat geschift van den Heer H.S. alsnog aan het bestuur van het Fr. Genootsch. toezenden, met verzoek het op dat verzegelde kistje te binden, alsof 't er in gesloten ware, en daar mede te bewaren. Nu zoude ik zoo gaarne ook een afdruk van uw geschrift, bovengenoemd, daar bij voegen. Het behoort toch bij al die oude bescheide, maar vooral bij de nieuweren, daar vereenigd; b.v. bij een afdruk van een opstel van 'Simon Kleikamp'' (een schuilnaam), opgenomen in onze 'Oprechte Haarlemsche Courant' van verleden jaar, en een ander van 'Jan fen'e Gaestmar' (ook een schuilnaam), verschenen in het 'Nieuwsblad van Friesland' (Heerenveen, Hepkema). Zoo gij dus nog eenen afdruk beschikbaar zoudt hebben, en Gij 't met mij eens zijt, dat die bij mijne bovengenoemde bescheiden behoort te worden gevoegd, dan verzoek ik U beleefdelijk mij die alsnog te zenden, voor dat doel. Het bovengenoemde opstel van den Heer Suringar is gaarne voor U beschikbaar, zoo gij er belang in zoudet stellen, het eens te lezen. Het gelieve U dan, mij dit te laten weten, en mij uw adres (woning) nauwkeurig op te geven; dan wil ik het u ter lezing zenden. Ik kom nu, bij 't overlezen van uw geschrift, nog even terug op 't gene ik daarin lees: 'vooreerst moet men vragen - of hij (Verwijs) de dichterlijke gaaf had om een werk als dit te schrijven.' Wel ! Verwijs had zekerlijk niet de hoedanigheden door U opgesomd, vooral niet 'de dichterlijke gaaf'. Maar die gave had samensteller no. 2 (Verwijs was no. 3) juist in sterke mate. Ter eere, (ter verontschuldiging) van de drie samenstellers moet ik getuigen dat geen van drieeen met hun werk onedele bedoelingen had. O geenszins ! Maar de zaak heeft een geheel ander verloop gekregen, dan de samenstellers vooraf hadden gedacht en berekend. Het is hun 'over 't mat geloopen', - en toen het eenmaal, door de onhandigheden en de domheid van den Heer Ottema zoo ver gekomen was, konden zij zich gevoegelijk niet meer terug trekken. Ik voeg hierbij nog een ex. van de Leeuwarder Courant van 17 Septr., 1871, waarin een opstel van mijne hand, 'Over het oude Friesche handschrift'. Ik heb, toevallig, daarvan nog meerdere exemplaren liggen. Dit no. behoef ik niet van U terug te ontvangen. Misschien stelt Gij er belang in, het eens te lezen. Nog rest mij eene zaak, waarmede ik dit schrijven wel had mogen beginnen, in stede van er mede te eindigen. En dat is U mijne deelneming te betuigen in het verlies dat Gij geleden hebt door het overlijden van uw achtingswaardigen Vader. Ik, die uwen Vader te Leeuwarden zoo wel heb gekend, kan daardoor zoo veel te beter en te meer met U mede gevoelen in dit uw verlies en gemis - al zijt Gij nu in de volle kracht des levens en al was uw Vader nu een oude man - het verlies is er 't zelfde om voor U. Moge de ware troost U niet ontbreken ! Onder betuiging mijner hoogachting, met herhaalden dank en met vriendelijken groet, heb ik de eer te zijn, trouwhartig, Uw dw. Johan Winkler.

19080127 Brief van Johan Winkler aan C.P. Burger Jr d.d. 27 januari 1908: Haarlem, Leidsche Vaart 90. 27 Januari 1908. Uit uwen brief van 24 l.l. (die mij zeer aangenaam was, en waarvoor ik U wel bedank) vernemende, dat Gij de verhandeling van den Heer Hugo Suringar over papier, inkt en pen, waarop en waarmee het O.L. boek geschreven is, wel eens zoudet willen lezen, heb ik het genoegen bedoeld geschrift hier bij in te sluiten. Ik voeg hierbij mijn verzoek dit geschrift spoedig van U te mogen terug ontvangen, opdat ik het naar Leeuwarden zal kunnen opzenden, gelijktijdig met den overdruk van uw opstel 'Nieuws van het Oera-Lindabok' waarvoor ik U bij dezen vriendelijk dank zeg. Ik heb er niets op tegen dat Gij, in een opstel door U in 't Tijdschrift voor boek- en bibliotheekwezen geplaatst, nog eens nader zoudet terugkomen, op 't O.L. boek. Slechts wensch ik nadrukkelijk dat Gij dat een en ander (b.v. mijn verhaal van de geschiedenis van 't O.L. boek, van zijne samenstellers, van de beweegredenen die hen dreven, enz. enz. verder een bericht nopens het kistje, waarin ik dat verhaal heb gesloten, met een zeer groot aantal bescheiden, daarop betrekking hebbende) - dat Gij dat een en ander maar eenvoudig weg mededeeldet, zonder verdere beschouwingen. Want ik-zelf wensch daar niet nader en op nieuw, op eenige wijze in betrokken te worden, waardoor ik met andere lui nog in briefwisseling of nadere uiteenzettingen zoude kunnen of moeten komen. Gij begrijpt mij wel - niet waar ? De kalme bezadigde toon waarin uw opstel in het Tijdschr. voor boek- en bibliotheekwezen is vervat, is mij waarborg dat uw volgend schrijven (indien Gij althans daar toe zoudet willen overgaan) in dien geest zal worden opgesteld. En zoo zal mij dit het aangenaamst wezen. Verrassend, en zeer welgevallig was mij uwe mededeeling dat de Heer H.S. [Hugo Suringar] nog in leven en welstand is, en te Wageningen woont. Ik heb in langen, langen tijd niets van hem vernomen, en dacht dus dat hij reeds overleden was. Hij is ouder dan ik ben. Is misschien Mevrouw uwe Echtgenoote dan eene dochter van eenen jongeren broeder van Hugo, met wien ik nog, bijna 60 jaren geleden, op school ben geweest bij 'meester Boschloo' te Leeuwarden ?* Op uw vraag waar het handschrift van 't O. L. boek gebleven is, kan ik U geen antwoord geven. Waarschijnlijk is het nog berustende bij kinderen of kleinkinderen van den Heer C. Over de Linde.* Dat die er zijn, kwam in 1906 overwacht tot mijne kennis. Als lid van de Militieraad in het 2de district van Noord-Holland, zitting hebbende bij de loting voor de Nationale Militie alhier, kwam daar een jongeling loten, wiens naam (Over de Linde) mijne opmerkzaamheid trok. Ik vroeg hem of hij misschien een kleinzoon van den Heer C. Over de Linde, aan den Helder was. Hij antwoordde toestemmend. Ik sprak toen verder met hem over 't O.L. boek; hij was wel met die zaak bekend. Hij glimlachte toen ik het O.L. boek noemde; ik kreeg den indruk, alsof hij er meer van wist - en dat die heele zaak maar een grap was geweest. Dit voorval, a.u.b. niet in uw schrijven te vermelden. Laat dat maar blijven; 't beduidt ook niemendal. 't Was mij aangenaam met U in nadere kennis en briefwisseling gekomen te zijn. Het handschrift van H. S. [Hugo Suringar] van U terug verwachtende, groet ik U vriendelijk en met alle achting. Trouwhartig Uw dw. Johan Winkler. *Deze informatie is juist. Het handschrift is terechtgekomen bij zijn gelijknamige kleinzoon, politieman Cornelis over de Linden, die het afgestaan heeft aan de Provinciale Bibliotheek van Friesland. *Ook Francois Haverschmidt (Piet Paaltjens) volgde het Lager Onderwijs bij meester Boschloo aan de Stadsburgerschool te Leeuwarden, waar hij vriendschap sloot met Laurens Tadema (kunstenaar). Johan Winkler haalt herinneringen op aan zijn schooltijd (1846-1852) bij meester Boschloo in de Friesche Volksalmanak van 1898

19080127 Brief van Johan Winkler aan C.P. Burger Jr d.d. 27 januari 1908 Haarlem, Leidsche Vaart 90. 27 Januari 1908. Uit uwen brief van 24 l.l. (die mij zeer aangenaam was, en waarvoor ik U wel bedank) vernemende, dat Gij de verhandeling van den Heer Hugo Suringar over papier, inkt en pen, waarop en waarmee het O.L. boek geschreven is, wel eens zoudet willen lezen, heb ik het genoegen bedoeld geschrift hier bij in te sluiten. Ik voeg hierbij mijn verzoek dit geschrift spoedig van U te mogen terug ontvangen, opdat ik het naar Leeuwarden zal kunnen opzenden, gelijktijdig met den overdruk van uw opstel 'Nieuws van het Oera-Lindabok' waarvoor ik U bij dezen vriendelijk dank zeg. Ik heb er niets op tegen dat Gij, in een opstel door U in 't Tijdschrift voor boek- en bibliotheekwezen geplaatst, nog eens nader zoudet terugkomen, op 't O.L. boek. Slechts wensch ik nadrukkelijk dat Gij dat een en ander (b.v. mijn verhaal van de geschiedenis van 't O.L. boek, van zijne samenstellers, van de beweegredenen die hen dreven, enz. enz. verder een bericht nopens het kistje, waarin ik dat verhaal heb gesloten, met een zeer groot aantal bescheiden, daarop betrekking hebbende) - dat Gij dat een en ander maar eenvoudig weg mededeeldet, zonder verdere beschouwingen. Want ik-zelf wensch daar niet nader en op nieuw, op eenige wijze in betrokken te worden, waardoor ik met andere lui nog in briefwisseling of nadere uiteenzettingen zoude kunnen of moeten komen. Gij begrijpt mij wel - niet waar ? De kalme bezadigde toon waarin uw opstel in het Tijdschr. voor boek- en bibliotheekwezen is vervat, is mij waarborg dat uw volgend schrijven (indien Gij althans daar toe zoudet willen overgaan) in dien geest zal worden opgesteld. En zoo zal mij dit het aangenaamst wezen. Verrassend, en zeer welgevallig was mij uwe mededeeling dat de Heer H.S. [Hugo Suringar] nog in leven en welstand is, en te Wageningen woont. Ik heb in langen, langen tijd niets van hem vernomen, en dacht dus dat hij reeds overleden was. Hij is ouder dan ik ben. Is misschien Mevrouw uwe Echtgenoote dan eene dochter van eenen jongeren broeder van Hugo, met wien ik nog, bijna 60 jaren geleden, op school ben geweest bij 'meester Boschloo' te Leeuwarden ?* Op uw vraag waar het handschrift van 't O. L. boek gebleven is, kan ik U geen antwoord geven. Waarschijnlijk is het nog berustende bij kinderen of kleinkinderen van den Heer C. Over de Linde.* Dat die er zijn, kwam in 1906 overwacht tot mijne kennis. Als lid van de Militieraad in het 2de district van Noord-Holland, zitting hebbende bij de loting voor de Nationale Militie alhier, kwam daar een jongeling loten, wiens naam (Over de Linde) mijne opmerkzaamheid trok. Ik vroeg hem of hij misschien een kleinzoon van den Heer C. Over de Linde, aan den Helder was. Hij antwoordde toestemmend. Ik sprak toen verder met hem over 't O.L. boek; hij was wel met die zaak bekend. Hij glimlachte toen ik het O.L. boek noemde; ik kreeg den indruk, alsof hij er meer van wist - en dat die heele zaak maar een grap was geweest. Dit voorval, a.u.b. niet in uw schrijven te vermelden. Laat dat maar blijven; 't beduidt ook niemendal. 't Was mij aangenaam met U in nadere kennis en briefwisseling gekomen te zijn. Het handschrift van H. S. [Hugo Suringar] van U terug verwachtende, groet ik U vriendelijk en met alle achting. Trouwhartig Uw dw. Johan Winkler.*Deze informatie is juist. Het handschrift is terechtgekomen bij zijn gelijknamige kleinzoon, politieman Cornelis over de Linden, die het afgestaan heeft aan de Provinciale Bibliotheek van Friesland. *Ook Francois Haverschmidt (Piet Paaltjens) volgde het Lager Onderwijs bij meester Boschloo aan de Stadsburgerschool te Leeuwarden, waar hij vriendschap sloot met Laurens Tadema (kunstenaar). Johan Winkler haalt herinneringen op aan zijn schooltijd (1846-1852) bij meester Boschloo in de Friesche Volksalmanak van 1898.

19080323 Briefkaart van J.T. Eekhoff aan C.P. Burger Jr d.d. 23 maart 1908: Den Haag, 23/3, '08. (briefkaart). WelEd. Z. G. Heer, Zooals U misschien weet ben ik voor 4 jaar naar hier verhuisd en heb mijn zaak overgedaan aan den zoon van den Heer Uffelie.... Naar aanleiding van de Oera Linda-Boek-stukken in Bezemer en in het Tijdschrift door U, hoop ik eerstdaags met de stukken te kunnen bewijzen dat uw twijfel aan schuld van Dr. E. Verwijs gegrond is. Aan J. Winkler dan ook om uit den hoek te komen. Hoogachtend, Uwe dw. dr. J. T. Eekhoff.

19080323 Briefkaart van J.T. Eekhoff aan C.P. Burger Jr d.d. 23 maart 1908 Den Haag, 23/3, '08. (briefkaart). WelEd. Z. G. Heer, Zooals U misschien weet ben ik voor 4 jaar naar hier verhuisd en heb mijn zaak overgedaan aan den zoon van den Heer Uffelie.... Naar aanleiding van de Oera Linda-Boek-stukken in Bezemer en in het Tijdschrift door U, hoop ik eerstdaags met de stukken te kunnen bewijzen dat uw twijfel aan schuld van Dr. E. Verwijs gegrond is. Aan J. Winkler dan ook om uit den hoek te komen. Hoogachtend, Uwe dw. dr. J. T. Eekhoff.

19080326 Brief van C. Bergman aan L.F. over de Linden d.d. 26 maart 1908: Tekst ontbreekt.

19080326 C. Bergman aan idem brieven van 1908, 26 Maart, 1910, 30 Aug., 1912, 20 Maart.

19080326 C. Bergman aan L.F. Over de Lindenbrieven van 1908, 26 Maart, 1910, 30 Aug., 1912, 20 Maart.

19080327 A. Bergman aan idem brief van 1908, 27 Maart.

19080327 A. Bergman aan L.F. Over de Linden brief van 1908, 27 Maart.

19080327 A. Bergman aanS. Wigersma Hzn brief van 1908, 27 Maart.

19080327 Brief van A. Bergman aan L.F. over de Linden d.d. 27 maart 1908: Tekst ontbreekt.

19080400 Brief van Joh. Winkler aan S. Wigersma Hzn, bestuurslid F.G. van April 1908.

19080400 Brief van Joh. Winkler aan S. Wigersma Hzn, bestuurslid F.G. van April 1908.

19080400 Brief van Joh. Winkler aan S. Wigersma Hzn, bestuurslid F.G. van April 1908.

19080503 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19080508 J.T. Eekhoff aan idem brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19080508J.T. Eekhoff aan idem brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19080513 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19080520 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19080612 Brief van C.P. Burger aan J.T. Eekhoff d.d. 12 juni 1908: Tekst ontbreekt.

19080612 Brief van C.P. Burger aan J.T. Eekhoff d.d. 12 juni 1908. Tekst ontbreekt.

19080614 Brief van J.T. Eekhoff aan C.P. Burger Jr d.d. 14 juni 1908: Den Haag, 14/6, '08. WelEd. Z.G. Heer ! 'k Weet niet of ik U wel heb bedankt voor de mij vooreenige weken toegezonden afdruk van uw 2e artikel in het Tijdschrift. Zoo niet dan doe ik het bij deze nog en is het niet te veel gevraagd, dan houd ik mij ook nog aanbevolen voor een overdruk van uw 1e artikel (Nov. - Dec. '07). 'k Heb nu nog altijd die aflevering van Mart. Nijhoff ter leen. Zeer dank voor uw schrijven van 12/6. In de pedante positief van J. W. 'helemaal alleen over' vergat hij maar Hugo Suringar en Dr. Nanninga Uitterdijk. En hoewel niet tot de bedoelde 'dramatis personae' behoorende hoop ik den Heer J. W. toch te toonen dat ik toen ook leefde, en door het verzamelen van een bibliographie over het O.L.B. van ca. 350 artikels, boeken en brochures, die ik misschien wel alle las, en ook nog wat van weet, al raakt mijn memorie niet inhoud-, taal- of papierkwesties. 'k Heb mijn artikel bijna gereed om te zenden aan uw Tijdschrift, hoewel 't voor 't no. van Mei-Juni te laat zal komen. Dan hoop ik in 't voolgend No. De meegedeelde herinnering van oom H.S. [Hugo Suringar] deed mij genoegen. Weer een steentje en wat de declaratie-kwesties betreft, dit klopt ook met het Rapport, waaruit blijkt de bespreking van het O.L.B. 'een geheele morgen' met Prof. de Vries en later met Dr. te Winkel (Sr.) zijn aanstaande collegaas aan het Woordenboek. En die groote Oomes zou hij een geheele morgen van hun tijd rooven, wetende hen een falsificatie, (waaraan hij zelf schuld had) voor de neus te draaien. Gelooft dat iemand ? 'k Heb het J.W. niet verteld dat ik dat Rapport had toen hij verleden jaar mondeling zoo tegen mij uit de slof schoot. Hij kent het niet of negeert het ! 'k Hoop hem te noodzaken 'het kistje' te openen en bij leven te bewijzen, wat tegenover 'de Heren die een ongerepten, eervollen naam nagelaten hebben en daarbij kinderen' (pag. 158 Bezemer) wel zoo nobel is, dan het apres moi le deluge ! B. [Bezemer] noemt dit pag. 159 nog wel een edelaardige bedoeling ! 'k Hoop nu maar dat mijn artikel voor 't Tijdschrift niet te groot werd. Wie no. 1 was, wel natuurlijk C. o.d. L. ! (pag. 156 Bez) en school hij daarmee, zooals men zegt, onder een deken'. U hebt in uw 1e art. dus wel direct goed gezien. - Die Ernst Stadermann die er ook wel eens bij de haren bijgesleept is, was boekbinder en leesbibliotheekhouder* te Helder, Duitsche van geboorte en helemal geen litterarisch ontwikkeld man, maar ... hij woonde in de buurt van O.d.L. [was zelfs zijn buurman] ... en Ds. H. [Francois Haverschmidt alias Piet Paaltjens] was er predikant ... bewijzen genoeg van medeplichtigheid !!! Na groeten Uw dw. J.T. Eekhoff. * Ernst Stadermann was als tolk werkzaam bij de marine en werkte als boekbinder (zijn oude beroep). Zijn zoon Heirich Adelbert (geb. 1845) had een boekhandel annex leesbibliotheek annex advertentiebureau in Den Helder en daarna in Enkhuizen.

19080614 Brief van J.T. Eekhoff aan C.P. Burger Jr d.d. 14 juni 1908 Den Haag, 14/6, '08. WelEd. Z.G. Heer ! 'k Weet niet of ik U wel heb bedankt voor de mij vooreenige weken toegezonden afdruk van uw 2e artikel in het Tijdschrift. Zoo niet dan doe ik het bij deze nog en is het niet te veel gevraagd, dan houd ik mij ook nog aanbevolen voor een overdruk van uw 1e artikel (Nov. - Dec. '07). 'k Heb nu nog altijd die aflevering van Mart. Nijhoff ter leen. Zeer dank voor uw schrijven van 12/6. In de pedante positief van J. W. 'helemaal alleen over' vergat hij maar Hugo Suringar en Dr. Nanninga Uitterdijk. En hoewel niet tot de bedoelde 'dramatis personae' behoorende hoop ik den Heer J. W. toch te toonen dat ik toen ook leefde, en door het verzamelen van een bibliographie over het O.L.B. van ca. 350 artikels, boeken en brochures, die ik misschien wel alle las, en ook nog wat van weet, al raakt mijn memorie niet inhoud-, taal- of papierkwesties. 'k Heb mijn artikel bijna gereed om te zenden aan uw Tijdschrift, hoewel 't voor 't no. van Mei-Juni te laat zal komen. Dan hoop ik in 't voolgend No. De meegedeelde herinnering van oom H.S. [Hugo Suringar] deed mij genoegen. Weer een steentje en wat de declaratie-kwesties betreft, dit klopt ook met het Rapport, waaruit blijkt de bespreking van het O.L.B. 'een geheele morgen' met Prof. de Vries en later met Dr. te Winkel (Sr.) zijn aanstaande collegaas aan het Woordenboek. En die groote Oomes zou hij een geheele morgen van hun tijd rooven, wetende hen een falsificatie, (waaraan hij zelf schuld had) voor de neus te draaien. Gelooft dat iemand ? 'k Heb het J.W. niet verteld dat ik dat Rapport had toen hij verleden jaar mondeling zoo tegen mij uit de slof schoot. Hij kent het niet of negeert het ! 'k Hoop hem te noodzaken 'het kistje' te openen en bij leven te bewijzen, wat tegenover 'de Heren die een ongerepten, eervollen naam nagelaten hebben en daarbij kinderen' (pag. 158 Bezemer) wel zoo nobel is, dan het apres moi le deluge ! B. [Bezemer] noemt dit pag. 159 nog wel een edelaardige bedoeling ! 'k Hoop nu maar dat mijn artikel voor 't Tijdschrift niet te groot werd. Wie no. 1 was, wel natuurlijk C. o.d. L. ! (pag. 156 Bez) en school hij daarmee, zooals men zegt, onder een deken'. U hebt in uw 1e art. dus wel direct goed gezien. - Die Ernst Stadermann die er ook wel eens bij de haren bijgesleept is, was boekbinder en leesbibliotheekhouder* te Helder, Duitsche van geboorte en helemal geen litterarisch ontwikkeld man, maar ... hij woonde in de buurt van O.d.L. [was zelfs zijn buurman] ... en Ds. H. [Francois Haverschmidt alias Piet Paaltjens] was er predikant ... bewijzen genoeg van medeplichtigheid !!! Na groeten Uw dw. J.T. Eekhoff.* Ernst Stadermann was als tolk werkzaam bij de marine en werkte als boekbinder (zijn oude beroep). Zijn zoon Heirich Adelbert (geb. 1845) had een boekhandel annex leesbibliotheek annex advertentiebureau in Den Helder en daarna in Enkhuizen.

19080619 Brief van Hugo Suringar aan C.P. Burger Jr d.d. 19 juni 1908: Wageningen, Juni 19, 1908. Waarde Bert. 'k Herinner me niet, eenig 16e eeuwsch document over Zeevaart of globes te bezitten, maar wilt ge komen snuffelen, zeer gaarne. Dan zie ik ons reeds zitten, uren aaneen plat op den grond en boeken rondom of prenten. - ... En nu het Oeralindabok. De brieven van Winkler en Eekhoff hierbij in dank terug. Aan E. schreef ik dat Dr. Menalda niet langer behoeft te zoeken naar de declaratie van Verwijs over de reis naar den Helder in opdracht van Gedeput. Staten. Met een omweg over Leiden kwam V. terug en het bezoek te Leiden gaf aanleiding tot de betrekking aan 't Woordenboek en het verlaten van Leeuwarden, en nu streed 't met het rond en royaal karakter van V. om reiskosten die voor hem (V.) zulk een ongedacht gevolg hadden, aan de Provincie in rekening te brengen. - Den dag na zijn terugkomst vertelde V. mij van 't O..L.B., en daarmee bezig, ging Johan Winkler juist voorbij, die V. inriep en hem vertelde van zijn reis. Mij deelde hij vervolgens mee, dat hij de zaak maar half vertrouwde. J.F. Jansen, hoofdonderw. te Harlingen, vurig liberaal, vinnig hoofdartikel-dagbladschrijver (Friesland een wingewest; de strijd voor Roo van Aldewerelt enz.) is het eerst, in een couranten-artikel naar ik meen, met het O.L.B. op de proppen gekomen. Jansen was een snaak. Verwijs was Archivaris-biblioth. doch ook schoolopziener. En nu scheen V. reden te hebben voor de onderstelling dat de schoolmeester den schoolopziener een poets wilde bakken. Hebben V.[Verwijs] en W. [Winkler] van 't geheim geweten, dan hebben zij zich ten overstaan van mij als volleerden komedianten gedragen. Zooals ik U reeds vertelde: de aardigheden van Neef Teunis voor Neptunus enz. zijn geen vinding van de schrijvers van 't O.L.B. Zie b.v. Buma, Boerenbruilof; (dat is een platte friesche poeterij uit de laatste helft van 1700), en als gij de dii minores van den Hollandschen parnas wilt bestuderen zult ge ook dergelijke 'aardigheden' aantreffen Aan Winkler wensch ik een lang leven toe, maar naar hij zelf schrijft, neigt zijn dag ten avond. Er is dus kans dat het geheim van 't O.L.B. niet zoo lang gesluierd zal blijven als dat van de Klaas Kolijn [Kakolijn] kroniek, dat ongeveer honderd jaren bewaard bleef. 't Boek is, zooals ge schreeft, een merkwaardige roman en werkelijk het lezen waard. En 't is natuurlijk geschreven met het doel om den draak te steken met het in de jaren 1840-60 ontwikkelde denkbeeld, dat de Friezen een uitverkoren volk waren, zoowat voor den nieuweren tijd een volk als de oude Israelieten in 't Kerkelijk geloof onzer Vaderen in de 17e en 18e eeuw. Zie maar de geschiedk. opstellen (en wat daarvoor moet doorgaan) uit dien tijd; aan die ophemeling werd ook gedaan in het Friesch Genootschap. Dr. Ottema, die er ingeloopen is ('t was zeker niet op hem, doch meer op anderen gemunt). Ottema was meer een stille in den lande en bemoeide zich in dien tijd meer met bestudeering van de berekening der Jubelperioden, het transponeeren van een brok Ev. Marcus in Ev. Mattheus; vroeger met het omzetten van den tekst in Epist. ad Pisones en in Sallustius. In zijne studien dus ietwat een zonderling. Het geheimzinnige omtrent 't O.L.B. zal hem hebben aangetrokken, en eens op gang, was er geen houden aan. Het geloof aan de echtheid wies bij elke tegenspraak. Langzamerhand werd tegenspraak opgenomen als een 'persoonlijk feit'. Ge begrijpt dat dit de gemoederen in beweging hield. Het toppunt van ergernis moet wel geweest zijn toen een duitsch geleerde in allen ernst betoogde dat en de Inleiding van Ottema, en het boek zelf, en de vertaling van O. een samenhangend, een overbrekelijk geheel vormden als prachtig gelukte supercherie litteraire. - In een herinnering aan Dr. O. is dan ook, ik meen door Dirks, gezegd, dat O's levensavond vrij wat kalmer zou zijn geweest als er geen O.L.B. was geweest. Maar ik betwijfel of Dirks, als lid van de oude garde, durfde twijfelen aan de echtheid. En Eekhoff, de incarnatie van 't geloof aan de uitverkoorenheid der Friezen, hield met hand en tast vast aan de echtheid, die was koren op zijn molen. Zie b.v. het 4e album Friesche Oudheden, door 't Fr. G. uitgegeven, en de Catal. v.h. Archief v. Leeuwarden moest volgens hem aanvangen met het OLB. als oudste document voor geschiedenis en taal. Bij zijn dood was de druk reeds begonnen, maar naar ik vernam heeft zijn opvolger (Telting ?) dat vel of die bladzijde laten herdrukken en OLB. laten verdwijnen.... Steeds uw toegenegen oom Hugo Suringar. N.B. Ottema was wel thuis in de Geschiedenis van Friesland, voor zoo ver de Kronieken betreft. Hij bezorgde de uitgaaf van de Kroniek van [Worp van] Thabor, en van Proelarius, en had, lange jaren geleden, tijdens de jeugd van 't F. G. studies gegeven over het meer Flevo (zie de Vrije Fries).

19080619 Brief van Hugo Suringar aan C.P. Burger Jr d.d. 19 juni 1908 Wageningen, Juni 19, 1908. Waarde Bert. 'k Herinner me niet, eenig 16e eeuwsch document over Zeevaart of globes te bezitten, maar wilt ge komen snuffelen, zeer gaarne. Dan zie ik ons reeds zitten, uren aaneen plat op den grond en boeken rondom of prenten. - ... En nu het Oeralindabok. De brieven van Winkler en Eekhoff hierbij in dank terug. Aan E. schreef ik dat Dr. Menalda niet langer behoeft te zoeken naar de declaratie van Verwijs over de reis naar den Helder in opdracht van Gedeput. Staten. Met een omweg over Leiden kwam V. terug en het bezoek te Leiden gaf aanleiding tot de betrekking aan 't Woordenboek en het verlaten van Leeuwarden, en nu streed 't met het rond en royaal karakter van V. om reiskosten die voor hem (V.) zulk een ongedacht gevolg hadden, aan de Provincie in rekening te brengen. - Den dag na zijn terugkomst vertelde V. mij van 't O..L.B., en daarmee bezig, ging Johan Winkler juist voorbij, die V. inriep en hem vertelde van zijn reis. Mij deelde hij vervolgens mee, dat hij de zaak maar half vertrouwde. J.F. Jansen, hoofdonderw. te Harlingen, vurig liberaal, vinnig hoofdartikel-dagbladschrijver (Friesland een wingewest; de strijd voor Roo van Aldewerelt enz.) is het eerst, in een couranten-artikel naar ik meen, met het O.L.B. op de proppen gekomen. Jansen was een snaak. Verwijs was Archivaris-biblioth. doch ook schoolopziener. En nu scheen V. reden te hebben voor de onderstelling dat de schoolmeester den schoolopziener een poets wilde bakken. Hebben V.[Verwijs] en W. [Winkler] van 't geheim geweten, dan hebben zij zich ten overstaan van mij als volleerden komedianten gedragen. Zooals ik U reeds vertelde: de aardigheden van Neef Teunis voor Neptunus enz. zijn geen vinding van de schrijvers van 't O.L.B. Zie b.v. Buma, Boerenbruilof; (dat is een platte friesche poeterij uit de laatste helft van 1700), en als gij de dii minores van den Hollandschen parnas wilt bestuderen zult ge ook dergelijke 'aardigheden' aantreffen Aan Winkler wensch ik een lang leven toe, maar naar hij zelf schrijft, neigt zijn dag ten avond. Er is dus kans dat het geheim van 't O.L.B. niet zoo lang gesluierd zal blijven als dat van de Klaas Kolijn [Kakolijn] kroniek, dat ongeveer honderd jaren bewaard bleef. 't Boek is, zooals ge schreeft, een merkwaardige roman en werkelijk het lezen waard. En 't is natuurlijk geschreven met het doel om den draak te steken met het in de jaren 1840-60 ontwikkelde denkbeeld, dat de Friezen een uitverkoren volk waren, zoowat voor den nieuweren tijd een volk als de oude Israelieten in 't Kerkelijk geloof onzer Vaderen in de 17e en 18e eeuw. Zie maar de geschiedk. opstellen (en wat daarvoor moet doorgaan) uit dien tijd; aan die ophemeling werd ook gedaan in het Friesch Genootschap. Dr. Ottema, die er ingeloopen is ('t was zeker niet op hem, doch meer op anderen gemunt). Ottema was meer een stille in den lande en bemoeide zich in dien tijd meer met bestudeering van de berekening der Jubelperioden, het transponeeren van een brok Ev. Marcus in Ev. Mattheus; vroeger met het omzetten van den tekst in Epist. ad Pisones en in Sallustius. In zijne studien dus ietwat een zonderling. Het geheimzinnige omtrent 't O.L.B. zal hem hebben aangetrokken, en eens op gang, was er geen houden aan. Het geloof aan de echtheid wies bij elke tegenspraak. Langzamerhand werd tegenspraak opgenomen als een 'persoonlijk feit'. Ge begrijpt dat dit de gemoederen in beweging hield. Het toppunt van ergernis moet wel geweest zijn toen een duitsch geleerde in allen ernst betoogde dat en de Inleiding van Ottema, en het boek zelf, en de vertaling van O. een samenhangend, een overbrekelijk geheel vormden als prachtig gelukte supercherie litteraire. - In een herinnering aan Dr. O. is dan ook, ik meen door Dirks, gezegd, dat O's levensavond vrij wat kalmer zou zijn geweest als er geen O.L.B. was geweest. Maar ik betwijfel of Dirks, als lid van de oude garde, durfde twijfelen aan de echtheid. En Eekhoff, de incarnatie van 't geloof aan de uitverkoorenheid der Friezen, hield met hand en tast vast aan de echtheid, die was koren op zijn molen. Zie b.v. het 4e album Friesche Oudheden, door 't Fr. G. uitgegeven, en de Catal. v.h. Archief v. Leeuwarden moest volgens hem aanvangen met het OLB. als oudste document voor geschiedenis en taal. Bij zijn dood was de druk reeds begonnen, maar naar ik vernam heeft zijn opvolger (Telting ?) dat vel of die bladzijde laten herdrukken en OLB. laten verdwijnen.... Steeds uw toegenegen oom Hugo Suringar. N.B. Ottema was wel thuis in de Geschiedenis van Friesland, voor zoo ver de Kronieken betreft. Hij bezorgde de uitgaaf van de Kroniek van [Worp van] Thabor, en van Proelarius, en had, lange jaren geleden, tijdens de jeugd van 't F. G. studies gegeven over het meer Flevo (zie de Vrije Fries).

19080619 Briefkaart van J.T. Eekhoff aan C.P. Burger Jr d.d. 19 juni 1908: Den Haag 19/6 '08 (briefkaart). WelEd. Z.G. Heer ! Al weer dank voor de toezending van den overdruk van uw 1e artikel O.L.B. - J.W. [Johan Winkler] weet ik dat weet uw oom nog leeft. Voor ca. 10 maanden toen ik bij hem was, toonde hij mij de Rede door H.S. [Hugo Suringar] in het Fr. Genootschap gehouden over 't papier en de inkt van het OLB., welke rede hij toen pas in M.S. aan W. [Winkler] had gezonden, om ook bij zijn collectie naar L. [Leeuwarden] te zenden. 'K ben met mijn artikel gereed, doch daar ik 't, om corresp. in dien tijd te vermeiden, maar tot terugkomst laten liggen. 't Is toch te laat voor Mei-Juni-No. 'k Ben heelemaal niet scherp en kan niet meer bekorten (8 folio pag.). Wat de 2 of 3 makers betreft: J.W. zegt 'Toelichting' pag. 156: 'O. de L. wist zeer wel wie de makers waren (er waren er 2) en school daarmee onder een deken' en U schreef hij 'Maar die gave had No. 2 (V. [Verwijs] was no. 3).' En mij schreef hij slechts over P.P. [ Piet Paaltjens] en V. Dwing ik hem tot zelf openen van kistje, dan zullen zijn bewijzen dun blijken; als die hem zelf maar niet hebben beet gehad !! Dat kan ook nog. Hoogachtend na groete, Uw dw. J. T. Eekhoff

19080619 Briefkaart van J.T. Eekhoff aan C.P. Burger Jr d.d. 19 juni 1908 Den Haag 19/6 '08 (briefkaart). WelEd. Z.G. Heer ! Al weer dank voor de toezending van den overdruk van uw 1e artikel O.L.B. - J.W. [Johan Winkler] weet ik dat weet uw oom nog leeft. Voor ca. 10 maanden toen ik bij hem was, toonde hij mij de Rede door H.S. [Hugo Suringar] in het Fr. Genootschap gehouden over 't papier en de inkt van het OLB., welke rede hij toen pas in M.S. aan W. [Winkler] had gezonden, om ook bij zijn collectie naar L. [Leeuwarden] te zenden. 'K ben met mijn artikel gereed, doch daar ik 't, om corresp. in dien tijd te vermeiden, maar tot terugkomst laten liggen. 't Is toch te laat voor Mei-Juni-No. 'k Ben heelemaal niet scherp en kan niet meer bekorten (8 folio pag.). Wat de 2 of 3 makers betreft: J.W. zegt 'Toelichting' pag. 156: 'O. de L. wist zeer wel wie de makers waren (er waren er 2) en school daarmee onder een deken' en U schreef hij 'Maar die gave had No. 2 (V. [Verwijs] was no. 3).' En mij schreef hij slechts over P.P. [ Piet Paaltjens] en V. Dwing ik hem tot zelf openen van kistje, dan zullen zijn bewijzen dun blijken; als die hem zelf maar niet hebben beet gehad !! Dat kan ook nog. Hoogachtend na groete, Uw dw. J. T. Eekhoff

19080719 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19080813 Briefkaart van J.T. Eekhoff aan C.P. Burger Jr d.d. 13 augustus 1908: Den Haag, De Ruyterstraat 5, 13/8, '08. Waarde Heer Burger ! Bij Nijhoff informeerde ik waarheen ik mijn opstel moest zenden ... Wat J.W. [Johan Winkler] toch van de bedoeling van P.P. [Piet Paaltjens] en ook van E. V. [Eelco Verwijs] zal kunnen bewijzen, 'k ben er erg benieuwd naar. Is mijn veronderstelling dat vooral E.V. er hem [J.G. Ottema] in heeft laten loopen, zoo onwaarschijnlijk ? ... U dakend voor uwe bemoeiingen, na groete Uw dw. J.T. Eekhoff.

19080813 Briefkaart van J.T. Eekhoff aan C.P. Burger Jr d.d. 13 augustus 1908 Den Haag, De Ruyterstraat 5, 13/8, '08. Waarde Heer Burger ! Bij Nijhoff informeerde ik waarheen ik mijn opstel moest zenden ... Wat J.W. [Johan Winkler] toch van de bedoeling van P.P. [Piet Paaltjens] en ook van E. V. [Eelco Verwijs] zal kunnen bewijzen, 'k ben er erg benieuwd naar. Is mijn veronderstelling dat vooral E.V. er hem [J.G. Ottema] in heeft laten loopen, zoo onwaarschijnlijk ? ... U dakend voor uwe bemoeiingen, na groete Uw dw. J.T. Eekhoff.

1908-1909 Burger jr. C.P., - Levensbericht van A. Telting. - Levensberichten van de Maatschappij der Ned. Letterkunde te Leiden 1908/9. [over het O.L.B. op pp. 8-10, 20]

 

19090000 Burger jr. C.P., - Levensbericht van A. Telting. - Levensberichten van de Maatschappij der Ned. Letterkunde te Leiden 1908/9. [over het O.L.B. op pp. 8-10, 20]

19090329 H. Braams aan J. de Rooy (i/o L.F. Over de Linden) brieven van 1909, 29 Maart en 3 Apr.; 1912, 4 Juli.

19090302 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19090308 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19090329 H. Braams aan J. de Rooy (i/o L.F. Over de Linden) brieven van 1909, 29 Maart en 3 Apr.; 1912, 4 Juli.

19090403 H. Braams aan J. de Rooy (i/o L.F. Over de Linden) brieven van 1909, 29 Maart en 3 Apr.; 1912, 4 Juli.

19091030 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

 

1910 C. Bergman aan idem brieven van 1908, 26 Maart, 1910, 30 Aug., 1912, 20 Maart.

1910 F.H. Eydman aan idem brieven van 1910, 1 Dec.; 1911, 19 Maart, 15 Aug., 9 Nov.; 1912, 2 Jan., 20 en 25 Maart, 26 Apr., l Mei; 1915, 4 Jan., 10 Aug.; 1916, 18 Maart, 15 Apr., 24 Sept.; 1917, 4 Jan.

1910 S.J. Meyer aan L.F. Over de Linden brieven van 1910, 9 Febr., 12 Mei, 12 Aug.; 1912, 6 Mei 1915, 7 Juni; 1917, 1 Apr., 24 Oct., 29 Nov.

1910 S.J. Meyer, De Friesche vlag. Overdruk uit Theosoph. Maandbl. v. Ned Indië, Jan. 1910.

19100100 S.J. Meyer, De Friesche vlag. Overdruk uit Theosoph. Maandbl. v. Ned Indië, Jan. 1910.

19100209 Brief van S.J. Meyer aan L.F. over de Linden d.d. 9 februari 1910: Tekst ontbeekt.

19100209 S.J. Meyer aan L.F. Over de Linden brieven van 1910, 9 Febr., 12 Mei, 12 Aug.; 1912, 6 Mei 1915, 7 Juni; 1917, 1 Apr., 24 Oct., 29 Nov.

19100209 S.J. Meyer aan L.F. Over de Linden brieven van 1910, 9 Febr., 12 Mei, 12 Aug.; 1912, 6 Mei 1915, 7

19100512 Brief van S.J. Meyer aan L.F. over de Linden d.d. 12 mei 1910: Tekst ontbeekt.

19100512 S.J. Meyer aan L.F. Over de Linden brieven van 1910, 9 Febr., 12 Mei, 12 Aug.; 1912, 6 Mei 1915, 7

19100620 F. Bezemer aan L.F. Over de Linden brieven van 1910, 20 Juni en 19 Juli.

19100812 Brief van S.J. Meyer aan L.F. over de Linden d.d. 12 augustus 1910: Tekst ontbeekt.

19100812 S.J. Meyer aan L.F. Over de Linden brieven van 1910, 9 Febr., 12 Mei, 12 Aug.; 1912, 6 Mei 1915, 7

191008250 Bezemer sr. P., - Nieuws uit oude boeken. Rotterdam, Meindert Boogaerdt jr. - z.j. (1907), 304 pp. [Hierin op pp. 141-159 een hoofdstuk over Letterkundig bedrog [nr. 200]. Bespr. in De Holl. Revue door Fr. Netscher XV, nr. 8, 1910, 25 Aug. pp. 614-621 en in Tijdschrift voor Boek- en Bibliotheekwezen V, 1907, 275-277 door dr C.P. Burger jr.]

19100830 Brief van A. Bergman aan L.F. over de Linden d.d. 30 augustus 1910: Tekst ontbreekt.

19100830 C. Bergman aan L.F. Over de Lindenbrieven van 1908, 26 Maart, 1910, 30 Aug., 1912, 20 Maart.

19101201 F.H. Eydman aan idem brieven van 1910, 1 Dec.; 1911, 19 Maart, 15 Aug., 9 Nov.; 1912, 2 Jan., 20 en 25 Maart, 26 Apr., l Mei; 1915, 4 Jan., 10 Aug.; 1916, 18 Maart, 15 Apr., 24 Sept.; 1917, 4 Jan.

19101201 F.H. Eydman aan L.F. Over de Linden brieven van 1910, 1 Dec.; 1911, 19 Maart, 15 Aug., 9 Nov.; 1912, 2 Jan., 20 en 25 Maart, 26 Apr., l Mei; 1915, 4 Jan., 10 Aug.; 1916, 18 Maart, 15 Apr., 24 Sept.; 1917, 4 Jan.

1910511 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

 

19110725 25071911: NA 1.118 Westerstraat 60, Wijk: 3-18, Kadaster: 8276, Archief: 2004-08-09 (Edwin Lijnzaad) Pieter Bais, boekhandelaar en uitgever, draagt het huis over aan Bernard Adriaan Buningh, leraar aan de H.B.S. Op voorwaarde dat er in het pand geen boek- muziek- kunsthandel of boekdrukkerij gedreven zal worden, zolang een dergelijke zaak aan de overkant is gevestigd, op een boete van 5000 gulden. Het huis wordt verkocht voor ƒ 3.000,—

19110324 L.F. Over de Linden  aan P.M. Eydman brief (min.) van 1911, 24 Maart.

 

1912 voorjaar Linden. L.F. Over de, - Aanvulling van de Brochure 'Beweerd, maar niet bewezen' van -- betreffende het Handschrift van Thet Oera Linda-Bok. - Helder, C. de Boer jr. (voorjaar) 1912, 48 pp. 8°.

19120000 Brochure van L.F. over de Linden, Aanvulling van de Brochure Beweerd maar niet bewezen (1877), Leeuwarden, 1912. Bevat: Brief van W.M. Visser aan Over de Linden.

19120000 Burger jr. C.P. , - Stukken betreffende het Oera-Linda-Boek. [bespr. van nr. *209]. - Het Boek II, pp. 188-189.

19120000 G. Kalff, ‘2. Het Proza. De Halbertsma's. Vosmaer. Geel.’ In: Geschiedenis der Nederlandsche letterkunde. Deel 7 (1912)

19120000 L.F. Over de Linden, Aanvulling van de brochure Beweerd maar niet bewezen (Helder 1912).

19120000 Linden. L.F. Over de, - Aanvulling van de Brochure 'Beweerd, maar niet bewezen' van -- betreffende het Handschrift van Thet Oera Linda-Bok. - Helder, C. de Boer jr. (voorjaar) 1912, 48 pp. 8°.

19120000 Muller. J.W., - Over historische en literaire namaak (ook over het O.L.B.). – De Tijdspiegel 1912, III, pp. 251-291.

19120000 Zuidema. E., - J.G. Ottema. - Nw. Biogr. Woordenboek II, 1912,. 1037-1038.

19120310 Linden. L. F. Over de, - Ingezonden met de verklaring van 10 Maart 1876 [nr. 78], waaruit zou blijken, dat het O.L.B. reeds tussen 1848 en '50 is gezien. Met naschrift redactie. - Nieuwsbl. v. Friesl. 1912, 13 Juli.

19120315 Dr C.P. Burger jr aan L.F. Over de Linden brieven van 1912, 15 Maart, 27 Juni, 3 Aug., 23 en 26 Sept., 1 Oct.

19120320 Brief van A. Bergman aan L.F. over de Linden d.d. 20 maart 1912: Tekst ontbreekt.

19120320 C. Bergman aan L.F. Over de Lindenbrieven van 1908, 26 Maart, 1910, 30 Aug., 1912, 20 Maart.

19120321 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19120324 Brief van C. en M. over de Linden aan L.F. over de Linden d.d. 24 maart 1912: Tekst niet beschikbaar

19120324 C. en M. Over de Linden aan idem brief van 1912, 24 Maart.

19120324 C. en M. Over de Linden aan idem brief van 1912, 24 Maart.

19120324 C. en M. Over de Linden aan L.F. Over de Linden brief van 1912, 24 Maart.

19120420 Hof. J.J., - Thet Oera Linda Bok [Over nr. *209] . - Nieuwsbl. v. Friesland. 1912, 20 Apr.; Leeuw. Nieuwsbl. 1912, 23 Apr.

19120420 Hof. J.J., - Thet Oera Linda Bok [Over nr. *209] . - Nieuwsbl. v. Friesland. 1912, 20 Apr.; Leeuw. Nieuwsbl. 1912, 23 Apr.

19120422 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19120423 Hof. J.J., - Thet Oera Linda Bok [Over nr. 209] . - Nieuwsbl. v. Friesland. 1912, 20 Apr.; Leeuw. Nieuwsbl. 1912, 23 Apr.

19120506 Brief van P.W. Oosterhoff aan L.F. over de Linden d.d. 6 mei 1912: Brief niet beschikbaar.

19120506 S.J. Meyer aan L.F. Over de Linden brieven van 1910, 9 Febr., 12 Mei, 12 Aug.; 1912, 6 Mei 1915, 7

19120510 Mr W.A.J.M. van Waterschoot van der Gracht aan idem brief van 1912, 10 Mei.

19120510 Mr W.A.J.M. van Waterschoot van der Gracht aan idem brief van 1912, 10 Mei.

19120510 Mr W.A.J.M. van Waterschoot van der Gracht aan L.F. Over de Linden  brief van 1912, 10 Mei.

19120531 P.W. Oosterhoff aan idem brief van 1912, 31 Mei.

19120531 P.W. Oosterhoff aan idem brief van 1912, 31 Mei.

19120531 P.W. Oosterhoff aan L.F. Over de Linden brief van 1912, 31 Mei.

19120607 J.T. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brieven van 1908, 8, 13 en 20 Mei, 19 Juli; 1909, 2 en 8 Maart, 30 Oct., 27 Nov.; 1912, 21 Maart, 22 Apr., 11 Mei, 7 Juni.

19120612 Hof. J.J., - Thet Oera Linda Bok (Over de opvattingen van Joh. Winkler, J.T. Eekhoff en dr. C.P. Burger jr). - Nieuwsbl. v. Friesland 1912, 12 Juni; Leeuw. Nieuwsbl. 1912, 20 Juni.

19120620 Hof. J.J., - Thet Oera Linda Bok (Over de opvattingen van Joh. Winkler, J.T. Eekhoff en dr. C.P. Burger jr). - Nieuwsbl. v. Friesland 1912, 12 Juni; Leeuw. Nieuwsbl. 1912, 20 Juni.

19120620 Hof. J.J., - Thet Oera Linda Bok (Over de opvattingen van Joh. Winkler, J.T. Eekhoff en dr. C.P. Burger jr). - Nieuwsbl. v. Friesland 1912, 12 Juni; Leeuw. Nieuwsbl. 1912, 20 Juni.

19120620 Hof. J.J., - Thet Oera Linda Bok (Over de opvattingen van Joh. Winkler, J.T. Eekhoff en dr. C.P. Burger jr). - Nieuwsbl. v. Friesland 1912, 12 Juni; Leeuw. Nieuwsbl. 1912, 20 Juni.

19120626 Thet Oera Linda Bok (Over de mening van Johan Winkler). - Oprechte Haarlemsche Crt. 1912, 26 Juni.

19120626 Thet Oera Linda Bok (Over de mening van Johan Winkler). - Oprechte Haarlemsche Crt. 1912, 26 Juni.

19120626 Thet Oera Linda Bok (Over de mening van Johan Winkler). - Oprechte Haarlemsche Crt. 1912, 26 Juni.

19120627 Dr C.P. Burger jr aan L.F. Over de Linden brieven van 1912, 15 Maart, 27 Juni, 3 Aug., 23 en 26 Sept., 1 Oct.

19120702 M (= Meyerink) jr. Jac. C., - Thet Oera Linda Bok (Een onderhoud met den heer Johan Winkler). - Haarlem's Dagbl. 1912, 2 Juli.

19120702 M (= Meyerink) jr. Jac. C., - Thet Oera Linda Bok (Een onderhoud met den heer Johan Winkler). - Haarlem's Dagbl. 1912, 2 Juli.

19120702 M (= Meyerink) jr. Jac. C., - Thet Oera Linda Bok (Een onderhoud met den heer Johan Winkler). - Haarlem's Dagbl. 1912, 2 Juli.

19120704 H. Braams aan J. de Rooy (i/o L.F. Over de Linden) brieven van 1909, 29 Maart en 3 Apr.; 1912, 4 Juli.

19120713 Linden. L. F. Over de, - Ingezonden met de verklaring van 10 Maart 1876 [nr. 78], waaruit zou blijken, dat het O.L.B. reeds tussen 1848 en '50 is gezien. Met naschrift redactie. - Nieuwsbl. v. Friesl. 1912, 13 Juli.

19120713 Linden. L. F. Over de, - Ingezonden met de verklaring van 10 Maart 1876 [nr. 78], waaruit zou blijken, dat het O.L.B. reeds tussen 1848 en '50 is gezien. Met naschrift redactie. - Nieuwsbl. v. Friesl. 1912, 13 Juli.

19120803 Dr C.P. Burger jr aan L.F. Over de Linden brieven van 1912, 15 Maart, 27 Juni, 3 Aug., 23 en 26 Sept., 1 Oct.

19120805 Thet Oera Linda Bok, Aangehaald art. uit Opr. Haarl. Crt. [nr. 215]. – Dagbl. v. Helder & Hollandsch Noorderkwartier 1912, 5 Aug.

19120805 Thet Oera Linda Bok, Aangehaald art. uit Opr. Haarl. Crt. [nr. 215]. – Dagbl. v. Helder & Hollandsch  Noorderkwartier 1912, 5 Aug.

19120805 Thet Oera Linda Bok, Aangehaald art. uit Opr. Haarl. Crt. [nr. 215]. – Dagbl. v. Helder & Hollandsch Noorderkwartier 1912, 5 Aug.

19120812 Brief van S.J. Meyer aan L.F. over de Linden d.d. 12 augustus 1910: Tekst ontbeekt.

19120923 Dr C.P. Burger jr aan L.F. Over de Linden brieven van 1912, 15 Maart, 27 Juni, 3 Aug., 23 en 26 Sept., 1 Oct.

19120926 Dr C.P. Burger jr aan L.F. Over de Linden brieven van 1912, 15 Maart, 27 Juni, 3 Aug., 23 en 26 Sept., 1 Oct.

19121001 Dr C.P. Burger jr aan L.F. Over de Linden brieven van 1912, 15 Maart, 27 Juni, 3 Aug., 23 en 26 Sept., 1 Oct.

1912-1913 hat O. Maußer mit Himmlers Vater in der Wörterbuchkommission zusammengearbeitet. BA NS 21/348+661

19140000 Zuidema. E., - Eelco Verwijs. - Nw. Biogr. Woordenboek II, 1914, 1304-1306.

19140000 Zuidema. E., - Eelco Verwijs. - Nw. Biogr. Woordenboek II, 1914, 1304-1306.

19140000 Zuidema. E., - Eelco Verwijs. - Nw. Biogr. Woordenboek II, 1914, 1304-1306.

 

19150000 D. van Hinloopen Labberton, Het Sanskrtam voor Hollanders verklaard, 2de afl. Batavia 1915.

19150000 D. van Hinloopen Labberton, Het Sanskrtam voor Hollanders verklaard, 2de afl. Batavia 1915.

19150000 D. van Hinloopen Labberton, Het Sanskrtam voor Hollanders verklaard, 2de afl. Batavia 1915.

19150507 S.J. Meyer aan L.F. Over de Linden brieven van 1910, 9 Febr., 12 Mei, 12 Aug.; 1912, 6 Mei 1915, 7

19150607 Brief van S.J. Meyer aan L.F. over de Linden d.d. 7 juni 1915: Tekst ontbeekt.

 

19160000 Burger jr. C.P., - De auteur van het Oera-Linda-Bok. - Het Boek V, 1916, p. 144.

19160000 Burger jr. C.P., - De auteur van het Oera-Linda-Bok. - Het Boek V, 1916, p. 144.

19160000 Burger jr. C.P., - De auteur van het Oera-Linda-Bok. - Het Boek V, 1916, p. 144.

19160000 Burger jr. C.P., -Johan Winkler † en het Oera Linda boek. - Het Boek V, 1916, pp. 134-140.

19160000 Burger jr. C.P., -Johan Winkler † en het Oera Linda boek. - Het Boek V, 1916, pp. 134-140.

19160000 Burger jr. C.P., -Johan Winkler † en het Oera Linda boek. - Het Boek V, 1916, pp. 134-140.

19160311 11 maart Johan Winkler (1840-1916) overlijdt. Hij heeft een kistje met documenten nagelaten voor het Friesch Genootschap.

19160311 Art. van J.C.P.: Om ons heen n° 2133: Johan Winkler. - Haarlem's Dagbl. 1916, 11 Maart (nr. 223).

19160311 Art. van J.C.P.: Om ons heen n° 2133: Johan Winkler. - Haarlem's Dagbl. 1916, 11 Maart (nr. 223).

19160311 Art. van J.C.P.: Om ons heen n° 2133: Johan Winkler. - Haarlem's Dagbl. 1916, 11 Maart (nr. 223).

19160311 J.C.P. - Om ons heen no. 2133: Johan Winkler. - Haarlem's Dagbl. 1916, 11 Maart.

19160311 J.C.P. - Om ons heen no. 2133: Johan Winkler. - Haarlem's Dagbl. 1916, 11 Maart.

19160311 J.C.P. - Om ons heen no. 2133: Johan Winkler. - Haarlem's Dagbl. 1916, 11 Maart.

19160311 Overlijden van Johann Winkler 11 maarrt 1916.

19160313 Art. van J.C. M (= Meyerink) jr: Thet Oera Linda Bok. - Haarlem's Dagbl. 1916, 13 Maart (nr. 224).

19160313 M(eyerink) jr. Jac. C., - Thet Oera Linda Bok (Over een interview met Johan Winkler in 1912 [nr. 216]. - Haarlem’s Dagbl. 1916, 13 Maart.

19160316 Thet Oera Linda Bok (Art. uit N. R. Crt. bij de dood van Johan Winkler). – Leeuw. Crt. 1916, 16 Maart.

19160317 Thet Oera Linda Bôk (Meedeling van Jac. C. Meyerink jr in 'De Telegraaf'). - Leeuw. Crt. 1916, 17 Maart.

19160320 Thet Oera Linda Bok. - Alg. Handelsbl. 1916, 20 Maart.

19160321 Brief van W. C. J. Jansen van 21 Maart 1916 aan de Redactie van het Algemeen Handelsblad d.d. 21 maart 1916: W.C.J. Jansen denkt aan E. Stadermann als betrokkene bij de totstandkoming van het Oera Linda Boek. De brief wordt op 25 maart 1916 gepubliceerd met een naschrift van de redactie. Amsterdam 21 Maart 1916. Mijne Heren ! Nu telkens het Oera Linda boek in de Bladen ter sprake komt en men 't over den schrijver van dat wonderlijke boek niet eens is en allerhande gissingen worden gemaakt, geloof ik niet langer te mogen zwijgen. Van mijnen Oom, den heer Gerrit Jansen*, vroeger aan den Helder woonachtig die zich zeer voor 't Oera Linda boek interesseerde, heb ik voor diens dood vernomen dat de heer C. Over de Linden, scheepstimmermansbaas aan den helder, nimmer de schrijver van dat boek is geweest, maar de heer E. Stadermann, boekbinder en tolk aan den Helder. Deze persoon was hoogst ontwikkeld en zeer begaafd, had dezelfde ideeen als in 't bewuste boek zijn weergegeven. Deze Stadermann las en sprak behalve de Europeesche talen ook latijn, Grieksch en hebreeuwsch. De naam Oera Linda boek had even goed 'Stadermannabok' kunnen zijn en zou aan den inhoud niets veranderd hebben. De heer S. die om redenen van verzet tegen de Saksische regeering uit zijn land vluchtte, wilde zeker zijn eigen naam verzwijgen en is met den heer Over de Linden overeen gekomen, diens naam en voorouders voor zijn boek te bezigen. Hoogachtend, W.C.J. Jansen * Gerrit Jansen, bij leven onderwijzer te Den Helder, was corrector van C.O.'s (nagelaten) geschriften.

19160325 Jansen. W.C.J., - Brief van 21 Maart aan de Redactie over Thet Oera Linda Bok. Hij denkt aan E. Stadermann. Met naschrift van de redactie. - Alg. Handelsbl. 1916, 25 Maart.

19160327 Brief van H.A. Stadermann te Baarn aan het Bestuur van het Fries Genootschap, gedateerd 1916, 27 Maart.

19160327 Brief van Heinrich Adelbert Stadermann uit Baarn aan het Bestuur van het Friesch Genootschap inzake het Oera Linda Boek d.d. 27 maart 1916. H.A. Stadermann, Uitgever, Baarn, Telefoon Nr. 84. Baarn, 27 maart 1916 Het Bestuur van het Friesch Genootschap Leeuwarden Wel Edl. Heeren, In het avondblad van het Algemeen Handelsblad komt op nieuw een artikel en een ontvangen schrijven voor betreffende Thet Oera Linda Bok en in dat artikel wordt mijn grootvader aangewezen als de schrijver van het bewuste boek. U begrijpt dat ik als kleinzoon zeer benieuwd ben naar den uitslag betreffende den inhoud van jet door U geopende kistje. Naar hetgeen ik zoo nu en dan betreffende mijn grootvader vernam zou het niet onmogelijk zijn, temeer daar hij een zeer mooie bibliothek gehad moet hebben, een verzamelaar van curtiociteiten was enz. Ik geloof dat de Bibliotheek die later verkocht zou worden en waar van gezegd werd dat zij van de Heer over de Linde was, inderdaad van hem was. Wanneer U blijkt dat hij de schrijver of wat ook van het boek is geweest en uw genootschap wenschte daarover iets in het licht te doen verschijnen en aan een bepaalde uitgever niet gebonden is, zou ik dienaangaande gaarne met U in relatie treden, aangezien ik alls kleinzoon van dien begaafden man, daar dan wel op gesteld ben. Ik zou omdat het boek zooveel bespoken is en zoo weinig bekend bij het tegenwoordige geslacht dan ook wel een nieuwe uitgave van het boek zelf willen uitgeven omdat een ieder er van gehoord heeft maar het niet kend. Een ex. van het boek is in mijn bezit. Mij voor uwe aangename berichten aanbevelende, verblijve Hoogachtend Uw. Dw. [handtekening].

19160327 Thet Oera Linda Bôk (Over de brief van W.C.J. Jansen [nr. 228]). - Leeuw. Crt. 1916, 27 Maart.

19160410 De auteur van het Oera Linda Bôk (De inhoud van het Kistje van Joh. Winkler). - Leeuw. Crt. 1916, 10 Apr. [Overgenomen in Nw. Rott. Crt., 1916, 10 Apr.; Opr. Haarl. Crt. 1916, 12 Apr.]

19160419 C.M. Eekhoff aan idem brief van 1916, 19 Apr.

19160419 C.M. Eekhoff aan idem brief van 1916, 19 Apr.

19160419 C.M. Eekhoff aan L.F. Over de Linden brief van 1916, 19 Apr.

19160611  De auteur van het O.L.B. (Bericht aan N. Rott. Crt.). - Alkmaarsche Crt. 1916, 11 Juni.

19160629 L.F. Over de Linden aan C.P. Burger jr brieven (min.) van 1916, 29 Juni, en 8 Oct.

19160629 L.F. Over de Linden Idem aan C.P. Burger jr brieven (min.) van 1916, 29 Juni, en 8 Oct.

19161008 L.F. Over de Linden Idem aan C.P. Burger jr brieven (min.) van 1916, 29 Juni, en 8 Oct.

19161100 Boeles. P.C.J.A., -Johan Winkler's nagelaten geschrift over het Oera-Linda-Bok (get. Nov. 1916). - De Vrije Fries XXV, 1917, pp. 32-53.

19161208 A. Glastra van Loon aan L.F. Over de Linden brieven van 1916, 8 Dec. en 1917, 17 Juli.

19161208 Brief van A. Glastra van Loon aan L.F. over de Linden van 8 december 1916: Tekst ontbreekt.

 

 

 

 

 

 

breedte 1506 px

 

  

Rodinbook